15 ára systir Eivarar fetar í fótspor stóru systur

 

  Einn af fallegustu söngvum færeysku álfadísarinnar Eivarar er um yngri systur hennar tvær,  Elínborgu og Elísabetu.  Nú er Elínborg orðin 15 ára og farin að hasla sér völl sem tónlistarkona;  söngkona,  gítarleikari og söngvahöfundur.  Hér er sýnishorn af því sem hún hefur fram að færa: 

 http://www.roddin.fo/?p=2842

  Stelpan fer vel af stað.  Hún segist ekki finna fyrir neinum þrýstingi varðandi samanburð við farsælan feril stóru systur.  Þvert á móti sé velgengni Eivarar sér hvatning.  Elínborg segir:  "Ég hef minn eigin stíl og reyni ekki að eltast við það sem aðrir ætlast til af mér." 

  Sama viðhorf er einmitt eðall Eivarar og að mörgu leyti lykillinn að velgengni hennar.

 

Bestu plötur ársins 2010 - III hluti

  Ég hef birt hér lista bandarísku poppmúsíkblaðanna Rolling Stone og Spin (sjá örlítið fyrir neðar á bloggsíðunni) yfir bestu plötur ársins 2010.  Nú er röðin komin að áramótauppgjöri bandarísku netsíðunnar amazon.com.  Þannig lítur það út (innan fremri sviga er staða sömu plötu hjá Spin og rauði sviginn sýnir stöðuna á lista Rolling Stone):

1.  The Gaslight Anthem:  American Slang  (36) (-)

  Þetta eru léttpoppaðir pönkarar frá New York.

2.  The Black Keys

:

Brothers  (30) (2)

3.  Beach House: Teen Dream  (17) (17)

Ljúft bandarískt indie popp

.

4.  Arcade Fire:  The Suburbs 

 (3) (4)

.

5.  Kanye West:  My Beautiful Dark Twisted Fantasy 

(1) (1)

.

6.  LCD Soundsystem:  This Is Happening  (4) (10)

.

7.  Free Energy:  Stuck On Nothing 

(-) (-)

.

8.  The National:  High Violet 

(26) (15)

.

9.  Band of Horses:  Infinite Arms  (-) (-)

.

10. Vampire Weekend:  Contra  (11) (6)

.

11.  Bruce Springsteen:  The Promise  (-) (-)

.

12.  Jamey Johnson:  The Guitar Song 

(5) (5)

.

13.  Girl Talk:  Feed the Animals  (-) (-) . 14.  Horse Feathers:  Thistled Spring  (-) (-) .

15.  Deerhunter:  Halcyon Digest  (2) (-)

.

  Ég veit ekki af hverju þetta skilar sér svona brenglað í Firefox forritinu.  Það er betra á Internet Explorer.

Bestu plötur ársins 2010 - 2. hluti

  Í gær birti ég áramótauppgjör blaðamanna og gagnrýnenda bandaríska poppblaðsins Rolling Stone yfir bestu plötur ársins 2010.  Með fylgdi hver staða sömu platna er í áramótauppgjöri bandaríska poppblaðsins Spin og bandaríska vefmiðilsins amazon.com.  Jafnframt fylgdi með sýnishorn (lag/myndband) af því sem er að finna á þeim plötum sem skora hæst. 

  Meðalaldur blaðamanna Spin er lægri en blaðamanna Rolling Stone.  Hugsanlega er það að hluta ástæða fyrir því að Spin gefur jaðarmúsík og minna poppaðri músík meiri gaum.  Sumar plötur á listanum hjá Spin er ekki að finna á listanum hjá Rolling Stone.  Þess vegna er upplagt að birta hér lista yfir plöturnar í 10 efstu sætunum hjá Spin.  Í næstu sætum þar á eftir eru margar plötur sem við þekkjum lítið til hér á Íslandi og ég er ekkert að flækja málin með því hafa þær með.  Hinsvegar má sjá í síðustu færslu hvar á listanum hjá Spin þær helstu lentu.  Þar má einnig heyra sýnishorn af þeim plötum sem ekki fylgja með sýnishorn hér. 

  Þannig er listinn hjá Spin (í fremri sviganum (rauða) er staða sömu plötu á lista Rolling Stone og í seinni sviganum staðan á lista amazon.com):

  

1

KANYE WEST

MY BEAUTIFUL DARK TWISTED FANTASY  (1)  (5)

.

2 

DEERHUNTER

HALCYON DIGEST  (-)  (15)

.

3 

ARCADE FIRE

THE SUBURBS  (4) (4)

4 

LCD SOUNDSYSTEM

THIS IS HAPPENING  (10)  (6)

5 

JAMEY JOHNSON

THE GUITAR SONG  (5) (12)

.

6 

JANELLE MONAE

THE ARCHANDROID  (-)  (-)

Djöfull er hún leiðinleg,  þessi Janelle.  En Grinderman er dúndur.

7 

GRINDERMAN

GRINDERMAN 2  (-)  (22)

.

8 

M.I.A.

MAYA  (19)  (-)

Þetta lag er reyndar ekki á plötunni  Maya.  Það er úr myndinni Slumdog Millionaire.  Byggt á frábæru lagi The Clash,  Straight to Hell.  Í færslunni fyrir neðan er lagið  Born Free af plötunni  Maya.  Það lag ber þess merki að M.I.A.  hafi heyrt lag Bjarkar  Declare Independance.  M.I.A. er Tamili frá Sri Lanka.  Það er eins og ég hafi óljósan grun eða finnist ég hafa heyrt í fréttum að Tamilar séu áhugasamir um sjálfstæði,  ja,  ég veit ekki sjálfstæði frá hverju.  Ef minn grunur er réttur þá rennir það enn fremur stoðum undir að M.I.A. hafi hlustað á umrætt lag Bjarkar.  Þar fyrir utan man ég ekki betur en M.I.A. hafi túrað með Björk bæði um Bandaríkin og Evrópu. 

  Lagið  Planet Plane  í myndbandinu hér fyrir ofan hefur rakað að sér verðlaunum,  svo sem Grammy og öðrum sem ég kann ekki að nefna. 

  Hér er lagið með The Clash:  

. 

9 

KID CUDI

MAN ON THE MOON II: THE LEGEND OF MR. RAGER  (-)  (18)

.

10 

ROBYN

BODY TALK PT. 1   (14)  (-)

Bestu plötur ársins 2010

  Bandaríska poppmúsíkblaðið Rolling Stone hefur birt lista yfir bestu plötur ársins 2010.  Rolling Stone er söluhæsta músíkblað heims.  Það selst í næstum tveimur milljónum eintaka.  Eðlilega ber listinn þess nokkur merki að blaðamenn og plötugagnrýnendur Rolling Stone eru bandarískir.  Blaðið er jafnframt dálítið íhaldssamt og sinnir aðallega þekktum poppstjörnum fremur en jaðarmúsík og  þungarokki.  Gaman væri að hlera viðhorf ykkar til listans.  Ég er svona rétt la, la sáttur.  Þannig lagað.  Ég er meira fyrir pönk. 

  Svona lítur listinn út (í bláum sviga er staða sömu plötu í áramótauppgjöri helsta keppinautar Rolling Stone,  bandaríska poppmúsíkblaðsins Spin.  Í svörtum sviga þar fyrir aftan er staða plötunnar í uppgjöri bandaríska vefmiðilsins amazon.com): 

1.    Kanye West
My Beautiful Dark Twisted Fantasy  (1) (5)

2.    The Black Keys
Brothers  (30) (2)

3.    Elton John and Leon Russell
The Union  (-) (-)

4.    Arcade Fire
The Suburbs  (3) (4)

5.    Jamey Johnson
The Guitar Song  (5) (12)

6.    Vampire Weekend
Contra  (11) (10)

7.    Drake
Thank Me Later  (16) (-)

8.    Robert Plant
Band of Joy  (35) (-)

9.    Eminem
Recovery  (38) (-)

10.    LCD Soundsystem
This Is Happening  (4) (6)

11. The Dead Weather, Sea of Cowards  (-) (-)

12. John Mellencamp, No Better Than This  (-) (-)
13. Taylor Swift, Speak Now  (-) (-)
14. Robyn, Body Talk  (10) (19)

15. The National, High Violet  (26) (8)
16. Kid Rock, Born Free  (-) (-)
17. Beach House, Teen Dream  (17) (3)
18. Kings of Leon, Come Around Sundown  (-) (-)

19. M.I.A., Maya  (8) (-)
20. Neil Young, Le Noise  (28) (-)

Skúbb! Stórfrétt!

  Í íslensku pönkbyltingunni um og upp úr 1980 spruttu upp í öðrum hverjum bílskúr á landinu splunkunýjar ferskar og ötular pönksveitir.  Þær voru að springa úr sköpun og spilagleði.  Það var allt að gerast allsstaðar.  Menn höfðu ekki undan að sækja spennandi viðburði.  Það var hefð að margar hljómsveitir kæmu fram á hverjum hljómleikum.  Þegar mest var um að vera var ekki hjá því komist að sækja allt upp í þrenna eða ferna hljómleika í viku. 

  Ein allra skemmtilegasta og sprækasta pönkhljómsveit þessa tímabils var Sjálfsfróun.  Hún var skipuð yngstu liðsmönnum senunnar.   Blessunarlega náði kvikmyndin  Rokk í Reykjavík  að fanga stemmninguna að hluta og varðveita.  Sjálfsfróun var starfrækt í áratug eða svo.  Á seinni hluta ferilsins kom hún sjaldan fram.  En það voru þeim mun meiri tíðindi þegar það gerðist.  

  Ástæðan fyrir því að hljómleikar með Sjálfsfróun urðu fágætari með árunum var sú að liðsmenn hennar voru duglegir að stofna nýjar hljómsveitir á borð við Biafra Restaurant,  Ósóma og Beatnecks svo örfáar séu nefndar.  Jafnframt voru þeir í allskonar blaðaútgáfu,  greinarskrifum,  ljóðagerð og svo framvegis.

  Saga Sjálfsfróunar einkennist ekki af eintómum dansi á rósum.  Það var óregla á drengjunum.  Dáldið um lím"sniff" og þess háttar.  Það kom niður á heilsu þeirra.  Bassaleikarinn Pési "Pönkari" féll frá 1982.  Söngvarinn,  Bjarni "Móhíkani",  lést í bílslysi fyrir nokkrum árum.  Bjarni tók á sínum tíma við bassanum þegar Pési féll frá.  Bjarni spilaði einnig á bassa með Gyllinæð,  Alsælu (heyr í tónspilara hér til vinstri.  Bjarni er að vísu ekki kominn til leiks þar) og Haugi & Heilsubresti fyrir áratug,  jafnframt því að "trúbadúrast".  

  Nú eru þau undur og stórmerki að gerast að verið er að endurreisa Sjálfsfróun.  Það eru gítarleikarinn Siggi "Pönkari" og trommarinn Jómbi sem standa að því.  Þeir voru báðir stofnendur Sjálfsfróunar í upphafi og voru í hljómsveitinni allan tímann ásamt Bjarna "Móhíkana". 

  Á seinni hluta ferils Sjálfsfróunar spilaði Frikki "Pönk" á bassagítarinn.  Hann verður með í endurreisn hljómsveitarinnar.  Á þessum tímapunkti er óljóst hvernig söngur verður afgreiddur.  Bjarni sá að mestu um sönginn þó Siggi hafi sungið vinsælasta lag hljómsveitarinnar,  Lollipop.  Það er eins og mig rámi í að Frikki hafi einnig sungið eitthvað.  Hvorugur þeirra vill sjá um sönginn núna.  Þeir eru að leita að söngvara.  

  Hvað sem verður þá eru þetta stærsta frétt í íslensku rokksögunni til langs tíma:  Að verið sé að endurreisa Sjálfsfróun.  Ég hlakka meira til að heyra í þessari goðsagnakenndu hljómsveit á ný en til jólanna. 

--------------------

  Til gamans:

  -  Kunningi minn var við nám í Bandaríkjunum þegar kvikmyndin  Rokk í Reykjavík  var tekin þar til sýningar.  Hann lét sig ekki vanta í kvikmyndahúsið.  Það var að öðru leyti troðfullt af bandarískum pönkurum.  Þeir virtust láta sér vel líka.  Svo vel að þeir gátu ekki stillt sig um að fagna framlagi Sjálfsfróunar með dúndrandi lófaklappi.

  -  Mig minnir að það hafi verið Bítlavinafélagið,  fremur en einhver önnur hljómsveit Jóns "Góða",  sem á tímabili hóf hljómleika og / eða dansleiki sína á því að kráka  Lollipop  Sjálfsfróunar.   Svo nákvæmlega að gítarsóló Sigga "Pönkara" var afgreitt nótu fyrir nótu.  Enda eitt eftirminnilegasta gítarsóló íslensku pönkbyltingarinnar.

  -  Eitt sinn var ég staddur á Ísafirði þegar þar var haldin rokkhátíð sem mig minnir að hafi heitið  Rokkstokk.  Eða hvort hún hét Menntstokk og var undankeppni söngvarakeppni framhaldsskólanna.  Þetta rennur saman hjá mér vegna þess að ég hef mætt á nokkrar svona músíkhátíðir á Ísafirði.  Nema það að ein hljómsveitin krákaði blöndu af  Lollipop  Sjálfsfróunar og samnefndu útlendu lagi.  Það tókst vel og var gaman. 

  -  Varast ber að rugla saman Sigga "Pönkara",  gítarleikara Sjálfsfróunar,  og Sigga "Pönk",  söngvara Forgarðs Helvítis og DYS.  

Það sem þú vissir ekki um Bítlana

  Þessir fróðleiksmolar um Bítlana hér fyrir neðan eru flestir sóttir í samantekt breska poppblaðsins New Musical Express,  www.nme.com.  Þetta er söluhæsta breska poppblaðið.  Á undanförnum árum búið að hrista af sér önnur vikublöð á borð við Melody Makers,  Sound og Record Mirror.  Það er nokkuð merkilegt að breskt músíkblað skuli hafa haldið sjó sem vikulegt músíkblað á meðan helsti keppinauturinn,  bandaríska Rolling Stone,  er hálfsmánaðarblað. 

  Hér eru molarnir:

 - Paul og John djömmuðu síðast saman í svakalegu kókaínpartýi 1974.  Þetta var eftir að John og Paul höfðu skipst á eitruðum sendingum á plötum.  John með níðsöngnum "How Do You Sleep?" og Paul í laginu "Let Me Roll It".  Í millitíðinni sagði John að níðið í framangreindu lagi sínu hafi í raun verið um sig sjálfan.  Þeir hittust nokkrum sinnum eftir kókaínpartýið og spjölluðu stundum saman í síma.  En ekki alltaf í vinsemd.  Samt stundum.

.

.

 - 1967 keyptu allir Bítlarnir sitthverja eyjuna við Grikkland.  Þeir seldu þær nokkrum mánuðum síðar. 

 -  Bítlarnir sömdu fyrsta smell The Rolling Stone,  "I Wanna Be Your Man". 

 - George Harrison kom The Rolling Stones á plötusamning hjá Decca í upphafi ferils The Rolling Stones.

 - Bob Dylan hélt að Bítlarnir væru dópistar.  Þeir voru það reyndar.  En Dylan kynnti þeim fyrir hassi.  Hann hélt að viðlagið "I Can´t Hide" væri "I Get High".

.

  - John þoldi aldrei "strípaða" söngrödd sína.  Hann vildi alltaf láta breyta henni með söng"effectum".

  - Þegar Brian Wilson,  forsprakki The Beach Boys,  heyrði Bítlalagið "A Day In A Life" taldi hann daga The Beach Boys vera liðna og hljómsveitin ætti að hætta.

  - 2009 fyrirgáfu formlega páfinn og Vatikanið Bítlunum yfirlýsingu Lennons um að Bítlarnir væru vinsælli en Jesú.

 - Vinnutitill plötunnar "Abbey Road" var "Everest".

  - Bítlarnir þrættu á sínum tíma fyrir að lagið "Lucy In The Sky With Diamonds" væri LSD dópsöngur.  John þrætti alla tíð fyrir það.  Paul hefur hinsvegar viðurkennt að svo hafi verið.

  - John, Paul og George voru allir yfir meðalhæð.  Ringo var lítillega undir meðalhæð.

 -  Helmingur Bítlanna var örvhentur:  Ringo og Paul.

.

  -  Little Richard hélt framan af Bítlarnir væru svertingjar.  Honum þótti músík þeirra vera blökkumannamúsík.

  -  Plötufyrirtæki Decca hafnaði Bítlunum á sínum tíma með þeim rökum að tími gítarhljómsveita væri liðinn.  Bókun ráðamanna Decca um þetta hefur alla tíð síðan verið Decca til háðungar.

  - Áður en Bítlarnir slógu í gegn undir nafninu The Beatles hét hljómsveitin The Quarrymen, The Beatals,   Johnny & The Moondogs,  Long John & The Beetles,  The Silver Beats,  The Silver Beatles og The Beat Brothers.

.

  -  Lennon og McCartney bundust á sínum tíma í fóstbræðralag um að öll þeirra lög yrðu skráð á þá báða.  Óháð því hver væri höfundur lags.  Höfundarnafn væri skráð Lennon-McCartney.  Fyrir nokkrum árum fór Paul fram á að fá að breyta höfundarskráningu á laginu "Yesterday" í McCartney-Lennon.  Yoko,  ekkja Lennons,  hafnaði því á þeirri forsendu að einungis John gæti samið um endurskoðun á þessum fóstbræðrasamningi.  John var dáinn (myrtur) og ekki í ásigkomulagi til að breyta þessu.  Paul var og er ósáttur við Yoko.

  -  Eina Bítlalagið sem John gerði án annarra Bítla var "Julia".  Þar syngur hann til mömmu sinnar við undirleik frábærs gítarpikks.  Gítarpikks sem Paul einsetti sér síðar að ná tökum á og tókst - að eigin sögn.  Og eflaust með réttu.  Þannig var stemmningin á milli Pauls og Johns.  Ef annar gerði eitthvað flott hætti hinn ekki fyrr en honum tókst að gera eitthvað álíka flott.  

  -  Paul og John hittust fyrst 6.  júlí 1957 þegar John var blindfullur að spila með The Quarrymens.  Paul sagði að allir í Liverpool hafi vitað af John.  Hann var "the rebel" svæðisins.  Kjaftfori slagsmálahundurinn.  Síðar viðurkenndi John að hafa ekki verið sá "töffari" sem hann gaf sig út fyrir að vera.  Hann hafi alltaf verið skíthræddur þegar hann var að efna til slagsmála.  Var hálf sjónlaus en uppfullur af reiði út í allt og alla.  Einkum vegna þess að fullur lögreglumaður ók yfir og drap mömmu hans.  Hann vissi ekkert hvernig hann átti að vinna úr þeirri reiði.  Hún braust út í að efna til slagsmála.

  -  Í upphafi ferils Bítlanna í Hamborg í Þýskalandi ánetjuðust þeir eiturlyfjum.  Álagið var gríðarlegt.  Lítið um svefn.  Mikil vinna.  Lítið um mat.  En þeim mun meira framboð á pillum til að standa langar vaktir í spilamennsku.

  -  Síðasta skipti sem Bítlarnir unnu saman sem hljómsveit var 20.  ágúst 1969.  Þá hljóðrituðu þeir lagið frábær "I Want You (She´s So Heavy".  Það fjallar um ást Johns á Yoko.

  -  John hélt því fram að lagið "Ticket To Ride" væri eitt af fyrstu heavy metal lögum rokksögunnar.  Rangt. 

  -  Allir liðsmenn Bítlanna voru flughræddir. 

  -  Ringo var með annan fót á sjúkrahúsi alla sína barnæsku.

  -  Enginn Bítlanna var framhaldsskólagenginn.  Lennon var að vísu í myndlistanámi en lauk þar engri gráðu.

  -  John var alinn upp af móðursystur sinni,  Aunt Mimi.  Þegar hann fór að spila rokkmúsík sagði hún:  "Gítarspil er tomstundagaman.  En það aflar þér ekki tekna."

  -  Þegar Bítlarnir spiluðu í Bandaríkjum Norður-Ameríku 1964 gáfu þeir út yfirlýsingu um að áheyrendum yrði ekki mismunað vegna kynþáttar.  Þetta var byltingarkennd yfirlýsing á þeim tíma.

  -  Bítlarnir voru fyrstu alvöru stóru poppstjörnur til að gagnrýna hernað Bandaríkjanna í Vietnam.  Þvert á fyrirmæli umboðsmanns Bítlanna,  Brians Epsteins.  Það var George Harrison sem braut fyrstur gegn þessum fyrirmælum Brians.  Ekki John eins og margir halda í dag.

.

The Byrds

  Þessi bloggfærsla er skrifuð í framhaldi af því að Heiðar Sigurðsson skrifaði í athugasemd hjá mér eftirfarandi:  "Persónulega hef ég aldrei skilið vinsældir The Byrds. Mér fannst tónlist þeirra og framkoma vera svo yfirgengilega væmin og lögin svo yfirborðsleg og illa samin að ég gat aldrei hlustað lengi þar til ég fékk meira en nóg."

  Heiðar mælir fyrir munn fleiri sem þekkja The Byrds aðeins af lögum á borð við  Mr.  Tambourine Man  og  Turn,  Turn,  Turn!.  Að vísu geri ég athugasemd við að þessi lög séu illa samin.  Þau eru það ekki.  Þarna er um að ræða lög sem náðu í flutningi The Byrds toppsætum á vinsælalistum og hafa verið krákuð af fjölda annarra en The Byrds.  Til að mynda fyrrnefnda lagið af Rúnari Júl og síðarnefnda lagið af Judy Collins,  Diesel Park West og Nina Simone.  Þessi lög eru ekki samin af liðsmönnum The Byrds heldur Bob Dylan og Pete Seeger.  Báðir óumdeilanlega í hópi bestu lagahöfunda rokksögunnar.  Um Bob Dylan þarf ekki að hafa mörg orð.  Hann var í helstu fjölmiðlum heims keppinautur bítilsins Johns Lennons um titilinn tónlistarmaður síðustu aldar. 

  Svo skemmtilega vill til að John Lennon var mikill aðdáandi bæði Bobs Dylans (sérstaklega) og Petes Seegers.  Annar bítill,  George Harrison,  var ekki síðri aðdáandi þeirra og taldi Pete vera besta söngvahöfund síðustu aldar.  Þriðji bítillinn,  Paul McCartney,  valdi lagið Turn,  Turn,  Turn!  sem smáskífulag fyrir söngkonu er hann tók að sér,  Mary Hopkins. 

  En förum yfir feril The Byrds.   

  Þessi hljómsveit kom fram á sjónarsvið sem fyrsta bandaríska bítlahljómsveitin 1965 með laginu  Mr.  Tambourine Man  eftir Bob Dylan.

    Lagið toppaði vinsældalista um allan heim.  Leikurinn var endurtekinn með  Turn,  Turn,  Turn!. 

   Söngvarinn Gene Clark var höfundur allra frumsömdu laganna á fyrstu 2 plötum The Byrds, Mr.  Tambourine Man  og  Turn,  Turn,  Turn!.  Þær kynntu til sögunnar nýjan músíkstíl,  folk-rokk.  Það brúaði bil bítlarokksins og vísnasöngva (þjóðlagatónlistar).  Stíll The Byrds einkenndist af klingjandi gítar (12 strengja Rickenbacker) og rödduðum söng.  Þessi stíll hafði mikil áhrif á Bítlana,  Bob Dylan og fleiri

  The Byrds var þannig skipuð 1965 og næstu ár:

  Roger McGuinn  (kallaði sig Jim á þessum árum):  Gítar,  söngur

  Gene Clark  (dáinn 1991):  Tambórína,  söngur

  David Crosby:  Gítar,  söngur

  Chris Hillman:  Bassi,  söngur

  Michael Clarke:  (dáinn 1993):  Trommur

.

  3ja platan,  Fifth Dimension  (útg. 1966),  er gjörólík.  Þar eru nýir og ferskir músíkstílar á borð við sýru,  geim-rokk,  raga-popp, djazz-popp,  alt-kántrý og það sem síðar var kallað hippa-rokk. 

  McGuinn er höfundur flestra laga (5),  Crosby er meðhöfundur 3ja þeirra og einn höfundur enn eins lagsins.  Clark er aðeins meðhöfundur eins lags,  Eight Miles High.  Enda hætti hann þarna í hljómsveitinni.  Tók þátt í flutningi bara 2ja laga á plötunni.  5 stjörnu plata.  Margir telja  Eight Miles High  vera eitt af merkustu lögum rokksögunnar.  Jafnvel það besta.

.

.

  Á 4ðu plötunni,  Younger Than Yesterday,  er nýr höfundur,  bassaleikarinn Chris Hillman, höfundur 5 laga.  Crosby og McGuinn leggja einnig til lög.  Þarna er haldið áfram með þá músíkstíla sem dúkkuðu upp á Fifth Dimension  og flower-power bætist við.  Lögin Fifht Dimension (fimmta víddin) og  Eight Miles High voru bönnuð vegna meintra tilvísana í dópneyslu.  Með réttu eða kannski síður röngu. Dópið var ráðandi,  hvort sem í textum var vísað til þess eða ekki.

.

 

  Upphafslag  Younger Than Yesterday,  So You Want To Be A Rock N´ Roll Star,  hefur verið krákað af mörgum.  Þar á meðal Patti Smith.  Lagið er eftir Hillman og McGuinn. 

  Í næst nýjasta hefti breska poppblaðsins Uncut viðurkenna liðsmenn Blue Oyster Cult að þeirra vinsælasti smellur;  (Don´t Fear) The Reaper,  sé í raun endurgerð á  So You Want To Be A Rock N´ Roll Star.  En ekki viljandi.  Málið var að þegar BOC var stofnuð þá spilaði hljómsveitin sig saman með því að kráka The Byrds lög.  Svo skemmtilega vill til að Patti Smith var í slagtogi með BOC,  samdi fjölda texta fyrir þá og söng einmitt á sömu plötu og inniheldur  (Dont Fear) The Reaper.  The Byrds áhrifin leyna sér heldur ekki í flutningnum á laginu:

.

.

  Á 5. plötunni,  The Notorious Byrd Brothers  (útg. 1968),   eru lögin meira og minna samin í sameiningu af Hillman,  Crosby og McGuinn.  Til viðbótar eru tvö lög eftir Carole King og Gerry Goffin.  David Crosby lagðist alfarið gegn þeim lögum.  Hann vildi að hljómsveitin héldi sig eingöngu við frumsamin lög.  Þessi ágreiningur leiddi til þess að Crosby tók poka sinn og stofnaði Crosby, Stills & Nash (síðar & Young). 

  Á þessari plötu heyrist í fyrsta skipti í stálgítar á The Byrds plötu.  Þar var tónn gefinn fyrir næstu plötu,  Sweetheart of the Rodeo  (útg. 1968).  Hún er "pjúra" kántrý-plata.

 

  Sweetheart of the Rodeo  kom eins og þruma úr heiðskýru lofti.  The Byrds hafði verið leiðandi í nýskapandi músíkstílum og öðru tilraunakenndu hippa-rokki.  Þeir höfðu daðrað við kántrý í einu og einu lagi á fyrri plötum.  Það kom vel út innan um hipparokkið.  Létti stemmninguna og gerði plöturnar auðmeltari við fyrstu hlustun.

  Á Sweetheart of the Rodeo  er annað upp á teningnum.  Platan inniheldur ekkert tilraunakennt og þungmelt hipparokk.  Aðeins kántrý.  Hreint og tært kántrý.  Að vísu rokkaðra en kántrý-unnendur áttu að venjast.  Kántrý-unnendur þoldu ekki þessa plötu.  Því síður hipparnir.  Platan seldist ekki neitt.  Hún passaði hvergi.  

  Einungis tvö lög voru frumsamin.  Bæði eftir nýjasta liðsmanninn,  hljómborðsleikarann og gítarleikarann Gram Parsons.  Önnur voru eftir Bob Dylan,  Woody Guthrie,  Merle Haggard eða gömul þjóðlög.

  Það liðu mörg ár áður en  Sweetheart of the Rodeo  hlaut uppreisn æru.  Í dag er hún talin vera ein af merkustu plötum rokksögunnar.  Hún lagði grunn að því sem kallast alt-kántrý (alternative country) og ól af sér hljómsveitir eins og Wilco,  Green on Red,  Long Ryders.

...

  The Byrds á Sweetheart Of The Rodeo:  

  Roger McGuinn:  Gítar,  söngur

  Chris Hillman:  Bassi,  söngur

  Gram Parsons (dáinn 1973):  Hljómborð,  gítar,  söngur

  Kevin Kelley:  Trommur   

.

.

  Kántrý-platan Sweetheart Of The Rodeo er að sumu leyti ranglega skilgreind sem hliðarspor VEGNA tilkomu Grams Parsons.  Jú,  vissulega setti Gram Parsons sterkan svip á þá plötu.  En í raun hafði Roger McGuinn einbeittan vilja til að gera blúgrass og kántrý-kennda plötu.  Þess vegna var Gram Parsons fenginn til leiks.  Án hans hefði platan ekki orðið eins "honky-tonk" leg og hún varð. 

.

  Sjöunda plata The Byrds,  Dr.  Byrds & Mr. Hyde,  er fyrsta plata The Byrds sem er hvorki 5 stjörnu plata né hálf fimmta stjörnu plata.  Gram Parsons er hættur og kominn í slagtog með The Rolling Stones.  Hann á þó tvö lög á plötunni,  Drug Store Truck Driving Man  (krákað af Joan Baez á Woodstock),  ásamt Roger McGuinn, og Nashville West,  einnig ásamt Roger McGuinn og líka trommuleikaranum Gene Parsons.  Gítarsnillingurinn Clarence White er orðinn fullgildur liðsmaður eftir að hafa aðstoðað á fyrri plötum.  Hljómsveitin var eins og hálf áttavillt eftir "flopp"  Sweetheart Of The Rodeo.  Plötunnar sem í dag fær allsstaðar 5 stjörnur en var á þeim tíma ennþá í skammarkróknum.

.

  The Byrds á Dr. Byrds & Mr. Hyde:

  Roger McGuinn:  Gítar,  söngur

  Clarence White (dáinn 1973):  Gítar,  söngur

  John York:  Bassi,  söngur

  Gene Parsons:  trommur,  söngur

.

.

  Áttunda plata The Byrds er Ballad Of Easy Rider.  Titillagið er samið af Roger McGuinn og Bob Dylan.  Það var jafnframt einkennislag kvikmyndarinnar Easy Rider  með þeim Peter Fonda og Dennis Hopper.  Þetta er fjögurra stjörnu plata sem inniheldur m.a. rokklagið  Fido  eftir Gene Parsons og Deportee  eftir Woody Guthrie.  Síðarnefnda lagið er sömuleiðis að finna á dúettplötu Gene(s) Clark(s) og Cörlu Olsen.  Frábært lag sem Bubbi söng við frumsaminn texta um Synettu,  skip sem fórst á Austfjörðum.

  Á plötunni er líka lagið  Jesus Is Just Allright  sem síðar varð frægt með Doobie Brothers.  Þegar hér var komið sögu - og reyndar nokkru áður - var Roger McGuinn og fleiri Byrdsarar orðnir áhugasamir um Jesú. 

. 

.

  Níunda The Byrds platan kallast Untitled.  Þetta var vel heppnuð tvöföld plata með hljómleikaupptökum af eldri lögum og ný hljóðverslög.  Góð plata.  Hún inniheldur m.a. 3 lög eftir nýjan bassaleikara,  Skip Battin.  Þarna er líka flott lag eftir Leadbelly,  Take A Whiff On Me.  Og annað til eftir Leadbelly á endurútgáfu. 

.

  The Byrds á  Untitled:

  Roger McGuinn:  Gítar,  söngur

  Clarence White:  Gítar,  söngur

  Skip Battin (dáinn 2003):  Bassi,  söngur

  Gene Parsons:  Trommur,  söngur

.

  Tíunda plata The Byrds,  Byrdsmaniax,  er þeirra slappasta.  Ekki beinlínis alvond en síðasta The Byrds plata sem fólk á að kaupa.  Upphafslagið er gospel-lagið  Glory,  Glory.  Allt í lagi.  Eins og önnur lög á plötunni.  En ekki þessi snilld sem fyrri The Byrds plötur geyma.  Tunnel Of Love  heitir ágætur blús eftir Skip Battin.  En þetta er varla 3ja stjörnu plata.  En Roger McGuinn er kátur með Jesú.

.

.

  Ellefta platan,  Farther Along,  er örlítið betri en  Byrdsmaniax.  En ekki mikið.  

  Tólfta og síðast hljóðversplata The Byrds var hálf misheppnuð endurreisn gömlu The Byrds.  Samnefnd hljómsveitinni.

.

  The Byrds á þeirri plötu:

  Roger McGuinn:  Gítar,  söngur

  Gene Clark:  Gítar,  söngur

  David Crosby:  Gítar,  söngur

  Chris Hillman:  Bassi,  söngur

  Michael Clarke:  Trommur

.

  Eins og sést á þessari samantekt hýsti The Byrds 11 liðsmenn á þeim 12 hljóðversplötum sem eftir hljómsveitina liggur,  útgefnum á árunum 1965 til 1973.  Þessar plötur höfðu mikil áhrif á framvinduna í rokksögunni á þessum árum og einstaklingarnir í The Byrds ekki síður í því sem þeir gerðu á öðrum vettvangi.  Eitt lítið dæmi:  Á meistarastykki Rogers McGuinns,  plötunni Cardif Rose,  er fyrsta The Clash lagið,  Rock And Roll Time. Lag sem kom út 1976,  ári á undan fyrstu plötu The Clash.  Hljómsveitir eins og R.E.M., Wilco og Long Ryders eru á fullu í að vinna úr arfleifð The Byrds ásamt 10.000 öðrum hljómsveitum.  Lagið Gamli grafreiturinn  með Klassart er einnig dæmi um það.       

  Flestir liðsmenn The Byrds áttu og / eða hafa átt farsælan feril á sólóferli eða með öðrum hljómsveitum.  Gott dæmi um það er Crosby,  Stills,  Nash & Young og The Flying Burrito Brothers.  Sú umfjöllun bíður betri tíma á þessum vettvangi. 

 

Bestu frumburðir rokksögunnar að mati ritstjórnar NME

  Í síðustu færslu birti ég lista yfir 20 bestu fyrstu plötur hljómsveita (og sólóskemmtikrafta) að mati lesenda breska rokkblaðsins New Musical Express.  Í nýjasta hefti þessa vinsæla vikublaðs (6. nóv) er birtur listi ritstjórnar blaðsins yfir 50 bestu frumburðina.  Það er gaman að bera þessa lista saman.  Listi ritstjórnarinnar er betri.  Svona lítur listi hann út (ónúmeraður.  Innan sviga er hvar plöturnar eru á lista lesenda NME):

Joan Baez:  Joan Baez  Þessi bandaríska söngkona opnaði dyrnar fyrir því sem var kallað "folk movement",  bandaríska þjóðlagabylgjan.  Í kjölfar komu Bob Dylan,  Peter, Paul & Mary,  Kingstone Tríó,  Savanna tríó og ótal aðrir. Hún varð fyrst dægurlagapoppara til að prýða forsíðu bandaríska fréttablaðsins Time.  Það þótti gríðarmikil upphefð fyrir dægurlagamúsík.  Löngu síðar átti hún mörg vinsæl lög á vinsældalistum alveg fram á áttundar áratuginn.  Hennar þekktasta lag er kannski  Diamonds & Rust  sem hefur orðið klassík í þungarokkinu í flutningi Judas Priest,  Nazareth,  Ritcie Blackmore (Deep Purple) og fleiri.

.

.

The Shadows:  The Shadows

Bob Dylan:  Bob Dylan

.

The Beatles:  Please Please Me (18)

Dusty Springfield:  A Girls Called Dusty

The Velvet Underground:  The Velvet Undrground & Nico (15)

The Who:  My Generation (20)

The Mothers Of Invention:  Freak Out! The Mothers Of Invention

The Band:  Music From Big Pink

The Stooges:  The Stooges

Black Sabbath:  Black Sabbath

Thin Lizzy:  Thin Lizzy

Neu!:  Neu!

New York Dolls:  New York Dolls

Brian Eno:  Here Come The Warm Jets

Patti Smith:  Horses

Ramones:  Ramones

Sex Pistols:  Never Mind The Bollocks (11)

Devo:  Q:  Are We Not Men?  A: We Are Devo!

Joy Division: Unknown Pleasure (5)

Killing Joke:  Killing Joke

Depeche Mode:  Speak And Spell

ABC:  Lexicon Of Love

R.E.M.:  Murmur

The Smiths:  The Smiths (7)

The Jesus And Mary Chain:  Psycocandy

Beastie Boys:  Licensed To Ill

Guns N´Roses:  Appetire For Destruction.  Snilldar gítarstef (riff) hjá Slash).  Eitt það flottasta í rokksögunni.

My Bloody Valentine:  Isn´t Anything

The Stone Roses:  The Stone Roses (6)

The La´s:  The La´s

Massive Attack:  Blue Lines

Manic Street Preachers:  Generation Terrorists

Suede:  Suede (1)

Oasis:  Definetely Maybe (2)

Elastica:  Elastica

Super Furry Animals:  Fuzzy Logic

Roni Size & Reprazent:  New Forms

Lauryn Hill:  Miseducation Of Lauryn Hill

Eninem:  The Slim Shady LP

Coldplay:  Parachutes

The Strokes:  Is This It (3)

The Libertines:  Up The Bracket (9)

Dizzee Rascal:  Boy In Da Corner

Kanye West:  The College Dropout

Arcade Fire:  Funeral (12)

Arctic Monkeys:  Whatever People Say I Am (4)

Klaxons:  Myths Of The Near Future

Crystal Castels:  Chrystal Castles

The Xx: Xx

Skúbb! Goðsagnakennd hljómsveit endurreist með nýjum trommara

  Við erum að tala um hljómsveit sem var í hópi mest áberandi og umtöluðustu hljómsveita pönkbyltingarinnar á Íslandi á fyrri hluta níunda áratugarins.  Því var gert skil í heimildarmyndinni sívinsælu  Rokki í Reykjavík.  Ári eftir frumsýningu myndarinnar sló hljómsveitin rækilega í gegn með spræka tölvupönklaginu  Böring  og hélt fræga hljómleika í Stuð-búðinni.   

  Ég veit ekki hvenær eða hvort hægt er að staðsetja að Q4U hafi einhverntíma hætt.  Kannski má frekar segja að hljómsveitin hafi af og til tekið sér allt upp í 12 ára hlé - á milli þess sem hún hefur komið fram á einum og einum hljómleikum. 

.

  Nú er hinsvegar verið að endurvekja Q4U til lengri tíma og með stórum áformum.  Til að það gangi eftir hefur nýr trommuleikari verið ráðinn til starfa.  Sá er heldur betur góður fengur:  Halldór Lárusson,  sem á árum áður gerði garðinn frægan með Bubba og MX-21.  Þar áður var hann í hljómsveitunum Bodies,  Með nöktum og Spilafíflum.  Dúndur skemmtilegur trommari,  eins og heyrist í myndbandinu hér fyrir neðan.  Það er eyrnakonfekt að hlera trommuleika Halldórs. Hann er svo laus við sýndarmennsku og stæla en þeim mun uppteknari af að styðja við framvindu tónlistarinnar.

.

  Liðsmenn Q4U stefna á hart og þétt hljómleikahald,  bæði hérlendis og erlendis,  plötuupptöku og sitthvað fleira.  Það verður hvergi gefið eftir.  

.

  Auk Halldórs er Q4U skipuð söngkonunni Ellý,  hljómborðsleikaranum Árna Daníel,  bassaleikaranum Gunnþóri og gítarleikaranum Ingólfi Júlíussyni.  

  Það verður kátt í höllinni.  

.

Eivör og Björk

 Þegar Eivör sendi frá sér á dögunum plötuna  Larva  varð ég var við að sumir töldu hana vera að feta sig í átt tónlist Bjarkar. Larva  er besta plata ársins (enn sem komið er).  Það er önnur saga. 

  Eftir tvenna frábæra hljómleika Eivarar á Færeyskum fjölskyldudögum á Stokkseyri heyrði ég fólk viðra sömu skoðun:  Að Eivör væri að stæla tónlist Bjarkar.

  Þessi skoðun er að sumu leyti skiljanleg.  Lengst af þekkja Íslendingar Eivöru syngja sín fallegu lög við eigin kassagítarundirleik.  Inn í þá mynd vantar að sem barn og unglingur var Eivör í rokkhljómsveitunum Reverb og súpergrúppunni Clickhaze.

.

  Í heimaþorpi Eivarar,  Götu í Færeyjum,  hefur starfað stórkostleg hljómsveit sem heitir Orka.  Það er nýskapandi og rafmögnuð hljómsveit sem spilar eitthvað er hljómar eins og tölvupopp en hljóðfærin eru ekki hefðbundin heldur allskonar verkfæri sem sótt eru í nálægan sveitabæ.

  Söngvari Orku var Kári Sverrisson,  vinsæll söngvari og tónlistarmaður í Færeyjum.  Hann hefur meðal annars skipst á við Eivöru að syngja í þjóðlagakenndri djasshljómsveit Kristians Blak,  Yggdrasil.

  Aðrir liðsmenn Orku hafa flestir spilað með Eivöru í gegnum tíðina.  Meðal annars í Clickhaze.  Það var eðlilegt framhald að Eivör leysti Kára af við hljóðnemann í Orku.  Ennþá eðlilegra framhald var að Eivör nyti liðsinnis hljóðfæraleikara Orku til að vinna með sér plötuna Larva.  Platan ber því samstarfi glöggt vitni og er rökrétt framhald á því sem Eivör var að gera með Orku.

.

  Eivör er aðdáandi Bjarkar og ber mikla virðingu fyrir Björk.  En Eivör hefur ALDREI  verið í því hlutverki að herma eftir Björk.  Né öðrum.  Ef undan er skilið hlutverk Eivarar sem Marilyn Monroe í óperu í Kanada á dögunum.

 

  Eivör er metnaðarfullur listamaður.  Hún semur músík á eigin forsendum.  Og er aldrei fyrirsjáanleg í næstu skrefum.  Oft plötuútgefendum til undrunar.  Einnig áheyrendum á hljómleikum.  Til að mynda var gríðarlega flott að upplifa hljómleika hennar á Færeyskum fjölskyldudögum á Stokkseyri.  Þar fór hún á flug í hávaðasömum og pönkuðum metalrokksköflum með rífandi gítarrokki.  Unun var á að hlýða og sumir hrukku við sem reiknuðu með þjóðlagakenndu kassagítarprógrammi

.

  Hér er Orka með Kára Sverrissyni:

.

  Hér er Eivör með Orku:

  Og svo Eivör sóló: