Bítlasynir taka höndum saman

  Það hefur ýmsa kosti að eiga fræga og dáða foreldra.  Því miður hefur það einnig ókosti.  Meðal kosta er að börnin eiga greiðan aðgang að fjölmiðum.  Kastljósið er á þeim.  Af ókostum má nefna að barnið er alltaf borið saman við það allra besta sem eftir foreldra liggur.  Þetta hafa synir Bítlanna sannreynt.  

  Til samans hafa synirnir spilað og sungið inn á um tvo tugi platna.  Þær standast ekki samanburð við Bítlana.  Og þó.  Sonur Ringos,  Zak,  er virkilega góður trommari.  Hann hefur meðal annars cerið trommari Oasis og Who.  

  Nú feta Sean Lennon og James McCartney nýja leið.  James hefur sent frá sér lag, "Primrose Hill", sem hann samdi og flytur með Sean.  Lagið er Bítla-Lennon-legt.  Það hefði varla verið boðlegt sem B-hlið á Bítlasmáskífu og aldrei ratað inn á stóra Bítlaplötu.  Því síður toppað vinsældalista. Sterk laglína og flottur texti hefðu hjálpað.   

  

Ánægjuleg kvikmynd

  -  Titill:  BOB MARLEY: One Love

  -  Einkunn:  **** (af 5)

  Bob Marley ólst upp í mikilli fátækt á Jamaica.  Hann vann sig upp í að verða skærasta,  stærsta og í raun eina ofurtónlistarstjarna þriðja heimsins.  Súperstjarna ofarlega á lista yfir merkustu tónlistarmenn sögunnar. Kvikmynd um 36 ára ævi hans var fyrir löngu tímabær.

  Kvikmyndin stendur undir væntingum.  Í og með vegna þess að músíkin er yndisleg.  Hljóðheimur (sánd) Kringlubíós er frábær.  Sérlega skilar hann bassagítar flottum.

  Einstaka sena er allt að því full róleg.  Þannig er það með myndir sem byggja á raunverulegum söguþræði.  Enski leikarinn Kingslay Deb-Adir túlkar Marley.  Hann er ágætur.  Honum tekst þó ekki fullkomlega að fanga sjarma Bobs.  Það er ómöguleiki.     

  Blessunarlega upphefur myndin Bob ekki sem breyska guðlega veru.  Né heldur ofhleður hana með rasta-trúarbrögðum hans.  Sem samt voru stór þáttur í lífi hans.  

  Margt má segja um myndina gott og misgott.  Eftir stendur að ág mæli með henni sem skrepp í kvikmyndahús og upplifa "feel good").

     

 

Illvíg ófærð

  Í vikunni bar til tíðinda að í Færeyjum spólaði bíll í snjó.  Hann var fastur.  Undir stýri var ung kona á leið frá Vestmanna til höfuðborgarinnar,  Þórshafnar.  Henni var komið til hjálpar og fylgt til Þórshafnar.  Engan sakaði. 

  https://www.in.fo/news-detail/kvinna-koyrdi-seg-fasta-oman-fyri-kvivik

 

Frábær bók

 - Titill:  Born to Run - Sjálfsævisaga

 - Höfundur:  Bruce Springsteen

 - Þýðandi:  Magnús Þór Hafsteinsson

 - Útgefandi:  Ugla

 - Einkunn:  *****

  Bandaríski tónlistarmaðurinn Bruce Springsteen er einn af þeim stærstu í rokksögunni.  Hann hefur selt 150 milljónir platna;  margsinnis toppað vinsældalista um allan heim;  hlotið fjölda verðlauna.  Þar af 20 Grammy.  Um hann hafa verið skrifaðir tugir bóka.  Þessi sem hér um ræðir hefur þá sérstöðu að vera sjálfsævisaga hans.

  Bruce ólst upp við fátækt og basl í New Jersey.  Til að mynda var ekki heitt vatn á æskuheimili hans.  Pabbinn var alki sem hélst illa í vinnu.   

  Bruce er maður orðsins.  Söngtextar hans eru með þeim bestu í dægurlagaheimi.  Hann er pennafær.  Skrifar beinskeyttan auðlæsan texta og stutt í ljóðrænan blæ.  Yrkisefnið er jafnan örlög alþýðufólks.  Þar á meðal jafnaldrana sem hann ólst upp með.  

  Alþýðurokkarinn reynir hvergi að fegra sig.  Hann er hreinn og beinn.  Kann best við sig í gallabuxum og vinnuskyrtu.  En á það líka til að klæðast fínum fötum og aka um á dýrum bílum.  Hann hefur átt sína táradali jafnt sem hamingjustundir.  Vegna þess hvað hann geislar af gleði á hljómleikum vakti undrun er hann fór að tjá sig um þunglyndi fyrir nokkrum árum.  Þeim hremmingum gerir hann góð skil.   

  Lesandinn þarf ekki að þekkja tónlist Brúsa til að njóta bókarinnar.  Fyrir aðdáendur er hún gullnáma,   hnausþykk,  670 þéttskrifaðar blaðsíður með litlu letri.  Það tók mig nokkra daga að lesa hana.  Þeim var vel varið.  Jólagjöfin í ár!

  Þýðing Magnúsar Þórs Hafsteinssonar er vönduð og góð.

Jólagjöfin í ár!

  Út er komin meiriháttar svakaleg bók,  Born to Run - Sjálfsævisaga.  Í henni segir rokkgoðsögnin Bruce Springsteen sögu sína og hljómsveitarinnar E Street Band.  Ég er kominn með bókina í hendur og byrjaður að lesa.  Það er ekkert áhlaupaverk.  Hún er hnausþykkur doðrantur,  hátt í 700 blaðsíður.  Þær eru þétt skrifaðar með frekar smáu letri.  Þýðandi er Magnús Þór Hafsteinsson,  þekktur fyrir góðar og vandaðar þýðingar.

  Ég sé í hendi mér að bókin er ekki lesin á einu kvöldi.  Þetta er margra daga lestur;  margra daga skemmtun.  Ég geri betur grein fyrir henni að lestri loknum. 

 

Fallegt fólk sem kýs að vera ljótt

  Fólki er ekki sjálfrátt.  Hjarðeðli er manneskjunni tamt.  Gott dæmi er "Bítlahárið" á sjöunda áratugnum.  Einn í hljómsveitinni Bítlunum tók upp á því að greiða hárið niður á enni.  Fljótlega tóku hinir Bítlarnir einnig upp á því.  Jafnframt leyfðu þeir hárinu að vaxa yfir eyrun.  Svo sló hljómsveitin í gegn.  Út um allan heim hermdu ungir menn eftir hárgreiðslu Bítlanna.

  Margir eiga erfitt með að vera fallegri en fólkið í kringum það.  Algengustu viðbrögð eru að leita á náðir lýtalækna.  Helst ófaglærðra.  Þá er fylliefninu botox sprautað í varir,  kinnar og víðar.  Sumir fylla í með steypu eða öðru sem hendi er næst.  Algengt er að farið sé varlega af stað.  Síðan verður þetta árátta,  einskonar kækur.

  Myndirnar sýna fyrir og eftir lýti.  

Furðuvísa

  Í kjölfar Hamraborgarhátíðar,  Menningarnætur Reykjavíkur og Danskra daga í Stykkishólmi rann á mig ósjálfráð skáldagyðja.  Áður en ég vissi af hrökk upp úr mér furðuleg vísa.  Ég botna hvorki upp né niður í henni.  Inn í bullið blandaðist óvænt nafn á 56 ára Bítlalagi af plötunni "Sgt. Peppers...".  Ég kannast ekki við bragfræðina.  Kannski er hún útlend.  Fyrsta orð í annarri línu í báðum hendingum er það sama.  Líka fyrsta orð í þriðju línu.   

  Málhaltir hundar sátu á grindverki.

Þeir sleiktu í sig sólskinið af frímerki.

  Forstjórinn stóð þar hjá og glotti við fót.

Hann heimtaði að fá að fara á þorrablót

í maí

eins og Lucy in the Sky.

 

  Hundarnir þorðu ekki að segja neitt.  

Þeir fóru út í hött eins og yfirleitt.

  Forstjórinn vissi vel að hann fengi sitt.

Jafnvel þó hann þyrfti að gera hitt

í maí

eins og Lucy in the Sky.  

 

Vandræðalegt hlutverk götulistamanns

  Böskarar er það fólk kallað sem spilar, syngur og skemmtir almenningi að öðru leyti á götum úti.  Áhorfendur/áheyrendur kunna vel að meta.  Skemmtikraftarnir hafa fyrir framan sig hatt eða opna tösku.  Þangað kasta vegfarendur smápeningum.  Þetta er vinsælt í erlendum stórborgum.  Hérlendis má stundum rekast á útlendinga spila á harmóniku fyrir utan stórmarkaði.

  Í Brighton á Englandi starfar böskari að nafni Shane Dyer.  Hann kann að syngja og spila á gítar eitt lag.  Aðeins eitt lag.  Það er "Streets of London".  Sívinsælt lag eftir Ralf McTell.  Best þekkt í flutningi Rogers Withakers og Anti-Nowhere Leaque.  Orri Harðarson hefur sungið það með íslenskum texta eftir Ómar Ragnarsson.

  Ég hef séð náungann standa með gítarinn sinn úti á götu.  Hann hvorki syngur né spilar.  Að honum streymir þó fólk og kastar peningi í töskuna hans.  Um leið tilkynnir það honum að þetta sé greiðsla fyrir að hann flytji ekki lagið næsta hálftímann á meðan viðkomandi sinnir sínum erindum í nálægum verslunum.

  Shane játar að honum þyki þetta vandræðalegt og niðurlægjandi.  Hann telur flutning sinn á laginu vera frambærilegan.  Hinsvegar grunar hann að fólk sé með óþol gagnvart laginu.  Kostur er að hann þénar meira fyrir að spila ekki heldur en á meðan hann spilaði.

  Kannski ætti hann að læra annað lag.  Hann gæti fengið fé fyrir að spila það ekki.  Gæti tvöfaldað innkomuna. 

     

Bestu vísnasöngvarnir

  Singersroom er bandarískt málgagn R&B og sálartónlistar (soul).  Þar á bæ er þó líka fjallað um aðra tónlistarstíla.  Til að mynda birtist þar á dögunum áhugaverður listi yfir bestu vísnasöngva sögunnar (folk songs).  Listinn ber þess merki að vera tekinn saman af Bandaríkjamönnum.  Þó slæðast þarna með lög með sænsk-enska Cat Stevens og enska Nick Drake. 

  Hvað svo sem segja má um listann þá eiga öll lögin heima á honum.

 

1.  This Land Is Your Land - Woody Guthrie

2.  Irene - Leadbelly (líka þekkt sem Goodnight Irene)

3.  Little Boxes - Melvina Reynolds (Þekkt hérlendis sem Litlir kasssar í flutningi Þokkabótar)

4.  If I Were A Carpinter - Tim Hardin

5.  500 Miles - Hedy West

6.  The Big Rock Candy Mountain - Harry McClintock

7.  Blues Run The Game - Jackson C, Frank

8.  Wild World - Cat Stevens

9.  If I Had A Hammer (Hammer Song) - Pete Seeger

10. Freight Train - Elizabeth Cotten

11. The Times They Are A-Changin´ - Bob Dylan

12. Blue Moon Of Kentucky - Bill Monroe

13. Candy Man - Mississippy John Hurt

14. Deep River Blues - Doc Watson

15. Pink Moon - Nick Drake

Galdrar Bítlanna

 

  Breska hljómsveitin Bítlarnir (The Beatles) átti skamman feril á sjöunda áratugnum.  Plötuferill hennar spannaði sex ár.  Á þeim tíma sló hún hvert metið á fætur öðru.  Svo rækilega að um tíma átti hún samtímis sex vinsælustu lög á bandaríska vinsældalistanum.

  Hljómsveitin hafði á að skipa tveimur bestu lagah0fundum sögunnar.  Áður en yfir lauk var sá þriðji kominn í hópinn.  Allir ágætir textahöfundar.  Þar af einn sá allra besti,  John Lennon.  Þarna voru líka saman komnir tveir af bestu rokksöngvurum sögunnar.

  Bítlarnir voru leikmenn;  sjálflærðir amatörar.  Þeir kunnu ekki tónfræði né nótnalestur.  Samt stóðust þeir samanburð við hvaða hljómsveitir sem var. Eða réttara sagt:  skákuðu öllum hljómsveitum.

  Þó að enginn Bítill hafi lært á hljóðfæri þá léku þau í höndum þeirra.  Allir spiluðu þeir á gítar,  hljómborð,  trommur og allskonar.  Einn spilaði listavel á munnhörpu.  Annar á indverskan sítar.  Þannig mætti áfram telja.  

  Upptökustjóri Bítlanna,  George Martin,  var sprenglærður í klassískri tónlist.  Af og til benti hann Bítlunum á að eitthvað sem þeir voru að gera stangaðist á við tónfræðina.  Jafnóðum varð hann að bakka því það sem Bítlarnir gerðu "rangt" hljómaði betur.  

  Einn af mörgum kostum Bítlanna var að þeir þekktu hvern annan svo vel að þeir gátu gengið í hlutverk hvers annars.  Til að mynda þegar John Lennon spilaði gítarsóló í laginu "Get Back" þá fór hann í hlutverkaleik.  Þóttist vera George Harrison.  Síðar sagði George að hann hefði spilað sólóið alveg eins og John.  

  Hér fyrir ofan er síðasta lag sem Bítlarnir spiluðu saman,  "The End" á plötunni Abbey Road.  Í lokakafla lagsins taka John,  Paul og George gítarsóló.  Þetta er óæfður spuni.  Eitt rennsli og dæmið steinlá.  

  Fyrir neðan eru gítarsólóin aðgreind:  Paul til vinstri,  George til Hægri,  John fyrir neðan.