Plötuumsögn

 

Titill:  Revival

Flytjandi:  John Fogerty

Músíkstíll:  Kántrý,  popp og hart rokk

Einkunn **** (af 5)

  Bandaríska hljómsveitin Creedence Clearwater Revival skar sig nokkuð frá því sem var að gerast í rokki hippaáranna á seinni hluta sjöunda áratugarins og í byrjun þess áttunda.  Hrá og blúsuð rokkhljómsveit sem gerði út á einfaldleika.  Er á leið ferilinn fjölgaði sterkum laglínum verulega og kántrý slæddist með.  Sérkenni CCR fólust meðal annars í þróttmiklum öskursöngstíl Johns Fogertys og heillandi útsetningum hans.  Lög hans voru krákuð af Elvis Presly,  Ike & Tínu Turner, auk ótal annarra og íslenskar danshljómsveitir gerðu heilu og hálfu dansleikina út á þau.  Gildrumezz úr Mosfellsbæ gaf út heila plötu með lögum Johns Fogertys. 

  Ég taldi mig vera þungarokkara á þessum árum (hlustaði á Deep Purple,  Led Zeppelin,  Cream,  Black Sabbath  og þær allar) en keypti jafnframt allar plötur CCR um leið og þær komu út.  Fyrstu hljómsveitir mínar,  Trico í Skagafirði og Frostmark á Laugarvatni,  gerðu að hluta út á CCR lög.  Rétt eins og margar aðrar hljómsveitir á fyrri hluta áttunda áratugarins.  Einnig söng ég lög eins og Hey Tonight og Molina með Hljómsveit Geirmundar Valtýs í Varmahlíð.    

  Það yrði löng upptalning að þylja upp alla smelli CCR.  Til viðbótar lögum eftir John Fogerty gerðu hann og CCR lög eftir Leadbelly og fleiri að sínum,  svo sem Cotton Fields (Kartöflugörðunum heima) og Midnight Specials. 

  Mér telst til að Revival sé sjötta alvöru sólóplata Johns Fogertys á 35 árum. 

  Ég er ósáttur við uppröðun laga á Revival.  Fyrri hlutu plötunnar eru róleg og poppuð lög,  sum kántrýskotin.  Ljómandi fín lög út af fyrir sig en "venjuleg" um of.  Það er að segja án þess að flagga sterkum einkennum Johns Fogertys sem einstaklega flottum öskursöngvara.   

  John Fogerty hefur alltaf verið lagahöfundur með sterkan persónulegan stíl.  Annað lag pltöunnar, Gunslinger,  hefst þó á sama "intrói" og She´s Got A New Spell eftir breska vísnapönkarann Billy Bragg.  John hefur ekki farið leynt með aðdáun sína á honum sem lagahöfundi.  En samlíkingin nær ekki út fyrir "intróið".  Til gamans má geta að She´s Got a New Spell með Billy Bragg er undir greinilegum áhrifum frá Love Will Tear Us Apart með Joy Division.

  Það er ekki fyrr en í 7.  laginu,  Summer of Love,  sem hrjúfa blúsrokkið brýst fram.  Lag sem bergmálar blúsrokk CCR og upphafsára þungarokksins.  Það er heillandi tilvísun í Sunshine of Your Love með Cream í þessu lagi.  Lag sem var ein af skrautfjöðrum okkar í Frostmarki.

  Platan rís hæst í allt að því pönkuðu rokklagi, I Can´t Take It No More.  Það er kraftmikið,  þrungið reiði og andúð á stríðsglæpaforsetanum Brúski. 

  Ég hef aldrei hugsað um CCR eða John Fogerty sem pólitískt fyrirbæri.  Að vísu voru CCR oft með óljósa ádeilu á hernað Bandaríkjanna í Vietnam.  En hún var víðtæk og afgreidd með líkingarmáli sem John Fogerty þurfti að útskýra í viðtölum. 

  Á Revival er John Fogerty í fyrsta skipti beinskeittur í gagnrýni. Hann nafngreinir Brúsk og glæpafélaga hans,  Rummy og Dick Cheney.  Hver söngtextinn á fætur öðrum er harðorð gagnrýni á það glæpahyski.  Í söngtextanum I Can´t Take It No More öskrar John Fogerty að hann sé búinn að fá upp í háls af lygum Brúsks. 

  Fyrir minn smekk hefði þetta átt að vera opnunarlag plötunnar og mýkri lögunum verið dreift inn um rokklögin.  En kannski virkar það vel á aðra að fá mjúka pakkann fyrst áður en reiðiöskrin brjótast út. 

  John Fogerty er ekkert að förlast.  Hann er rokkaðri ef eitthvað er þegar sá gállinn er á honum,  samanber I Can´t Take It No More.  Laglínurnar eru flottar og ég kann vel að meta harðorðari gagnrýni hans á vonda pólitík. Það er ánægjulegt þegar rokkstjörnur láta sig samfélagsmál varða í stað þess að einblína á naflann á sér og væla um misheppnaðar ástir.  Kallinn öskrar jafn glæsilega og áður þó hann sé mjúkraddaðri í fleiri lögum en á rokkuðustu plötum CCR. 

 

  Dúndurgóð plata sem auðvelt er að mæla með.  Það er gaman að heyra að kallinn sé enn í fantagóðu formi og hrífandi "sjarmi" CCR svífur notalega yfir vötnum. 

   

Athugasemdir

[Gunnar Helgi Eysteinsson, 16.5.2008 kl. 23:00]

Við erum með svipaðan tónlistarsmekk...

[Magnús Geir Guðmundsson, 16.5.2008 kl. 23:05]

Jamm félagi Jens, ég sagði þér strax að vera ekki of dómharður í upphafi og gefa plötunni tíma. En svo er rétt að minna á, að kallin er að koma á skerið, tónleikarnir hans bara að bresta á nú eftir helgina minnir mig!

[Magnús Geir Guðmundsson, 16.5.2008 kl. 23:09]

En við urðum sammála um þetta með laganiðurröðunina, hún er svolítið skrítin.

[Linda Linnet Hilmarsdóttir, 16.5.2008 kl. 23:17]

Bestu óskir um góða helgi

[Ómar Ingi, 16.5.2008 kl. 23:20]

Takk fyrir þetta Jens

[Karl Tómasson, 16.5.2008 kl. 23:28]

Þú ert engum líkur Jens. Takk fyrir þetta. Ég er ekki fullkomlega sammála þér að tala um Fogerty sem öskursögstílssöngvara. Frekar sem hrjúfann og kraftmikinn söngvara.

Sjáumst hressir í Höllinni.

[Jens Guð, 16.5.2008 kl. 23:57]

  Gunnar,  það er gaman að við skulum deila sama smekk á John Fogerty.  Hann og CCR voru mín átrúnaðargoð á unglingsárum.  Þegar ég var 14 - 15 ára merkti ég skólatöskum mína CCR.  Lengi vel var CCR eina hljómsveitin sem ég keypti allar plötur með um leið og þær komu í íslenskar plötubúðir.  Ég veit ekki hvað mörg hundruð sinnum ég sofnaði út frá CCR plötum á þeim árum.  Fyrsta bassalína sem ég lærði var Down on the Corner.  Fyrsta orgellína sem ég lærði var Have You Ever Seen The Rain.  Fyrsti gítarhljómagangur sem ég lærði var Bad Moon Rising.  Þannig mætti áfram telja.  CCR var dæmið.

  Maggi,  mér er ljúft að viðurkenna að ég var neikvæður gagnvart plötunni eftir fyrstu hlustanir,  eins og ég sagði þér frá.  En eins og þú spáðir þá óx platan við frekari hlustun.  Og núna er ég alsáttur við hana þó að ég sé ekki sáttur við niðurröðun laga.

  Linda mín kæra,  takk fyrir innlitið.

  Ómar,  tékkaðu á þessari plötu.  Eins og ég sagði við Magnús Geir á sínum tíma þá tók ég plötuna ekki í sátt til að byrja með.  En platan vann all bærilega á.  Núna finn ég fyrir löngun til að spila hana mér til ánægju þegar ég kem þreyttur heim eftir eril dagsins.  Og spila hana aftur og aftur.  Ég er meira að segja hættur að hlaupa yfir fyrstu poppuðu lögin á henni. 

  Kalli,  það er spurning hvernig lýsa á þessum sérstæða söngstíl John Fogertys.  Það er vissulega rétt hjá þér að söngrödd hans er oft hrjúf og kraftmikil í senn.  Í samanburði við alla hvíta öskursöngvara rokksins (Presley,  Lennon,  McCartney) þá er John Fogerty sá eini sem virðist ráða við öskursöngstíl án fyrirhafnar.  Little Richard og margir aðrir blökkusöngvarar ráða bærilega við svona fyrirhafnarlausan öskursöngstíl.  En í fljótu bragði er John Fogerty sá eini af okkar bleiknefjakynstofni sem getur afgreitt öskursöngstílinn án þess að hafa fyrir því.  - Hvort sem við skilgreinum það sem hrjúfan og kraftmikinn söngstíl eða öskursöngstíl.

  Biggi,  söngvari Gildrunnar,  er sá íslenskur söngvari sem ræður best við þetta dæmi.  Jafnvel þó við leitum út fyrir landsteina.   

[Bubbi J. (IP-tala skráð) 17.5.2008 kl. 10:51]

Var ekki hrifinn í byrjun en platan er stórfín þegar maður gefur henni þann tíma sem hún þarf....og kannski er það snjallt hjá kappanum að hafa niðurröðun laganna svona, láta þetta stigmagnast. Alla vegana betra en ef það hefði verið á hinn veginn, þá væri þetta eins og botninn hefði dottið úr öllu saman.

[Axel Jóhann Hallgrímsson, 17.5.2008 kl. 16:01]

CCR er toppurinn, ekki hægt að fá leiða á þeim. 21. nálgast, fæ gæsahúð af spenningi.

[Röggi (IP-tala skráð) 19.5.2008 kl. 21:39]

Já flott, ég man vel eftir þegar þú tókst lagið með Geira á skólaballinu í Varmahlíð, flott hjá þér, það þurfti kjark í þetta, sjáumst

[Jens Guð, 20.5.2008 kl. 00:02]

  Bubbi,  kannski er það rétt hjá þér að það komi vel út - þegar upp er staðið - að leyfa músíkinni að stigmagnast.  Það er ekki að marka að ég sæki í hörðustu rokklögin og stóð mig að því að breyta niðurröðun laga á meðan ég var að melta plötuna. 

  Axel,  ég er búinn að hlusta á CCR í meira en fjörtíu ár.  Þrátt fyrir pönk,  nýrokk,  nýbylgju og það allt þá hef ég aldrei fengið leiða á CCR.  Þrátt fyrir að hafa á tímabili fengið leiða á Yes og Pink Floyd. 

  Röggi,  minn kæri skólabróðir,  það þurfti ekki kjark til að afgreiða CCR með Geirmundi Valtýs.  Athyglisþörfin var allt sem til þurfti enda var ég búinn að syngja þessi lög við þinn undirleik í hljómsveitinni sem við kölluðum Tríkó.