Rokkarar í harðvítugu stríði

 

  Skipulögð sniðganga á vörum eða öðrum viðskiptum fer sjaldnast eins og til er ætlað.  Oft hefur hún þveröfug áhrif.  Samt ekki alltaf,  vel að merkja.  Undanfarin ár hafa hvalavinir víða um heim beitt sér fyrir sniðgöngu á Íslandi og íslenskum vörum.  Uppskeran er sú að Ísland komst í sviðsljósið,  sífellt fleiri uppgötvuðu að Ísland væri til í alvörunni.  Næsta skref var að "gúgla" Ísland og skoða á þútúpunni myndbönd af ægifögru íslensku landslagi, dansandi norðurljósum og heyra sögur af álfum.  Hver sem vettlingi getur valdið er friðlaus að koma til Íslands og skoða dýrðina í raunheimum. Ferðamannaiðnaðurinn er orðinn stærsta gjaldeyristekjulind Íslands.  Það munar um 800 milljarða þetta árið.  

  Sömu sögu er að segja af Færeyingum.  Sumarið 2014 og 2015 dvöldu 500 liðsmenn hryðjuverkasamtakanna Sea Shepherds í Færeyjum.  Tilgangurinn var að hindra marsvínaveiðar og vekja athygli heimsbyggðarinnar á þeim.  Þetta snérist í höndunum á SS-liðum.  Uppskeran varð stauraukin ferðamannastraumur.

  SS-liðar eru ekki af baki dottnir. Að vísu treystu þeir sér ekki til að verða enn eitt sumarið aðhlátursefni í Færeyjum.  Færeyingar dæmdu þá,  það er einstaklingana,  í háar fjarsektir og gerðu upptæk allskonar rándýr tæki og tól,  svo sem tölvubúnað, ljósmyndavélar,  kvikmyndatökuvélar, spíttbáta og fleira.

  Í sumar hafa SS-liðar beitt sér gegn heimsþekktustu færeysku rokksveitinni,  Tý.  Hún hefur náð þeim árangri að vera eftirsótt á helstu þungarokkshátíðir heims.  Nú bregður svo við að vegna þrýstings frá SS hafa fimm hátíðir afturkallað þátttöku Týs.  

  Viðbrögð Hera Joensen,  forsprakka Týs,  urðu þau að gera myndband, setja það inn á þútúpuna og pósta á Fésbók. Í því útskýrir hann sín viðhorf til marsvínaveiða Færeyinga.  Á nokkrum dögum var það spilað yfir 30 þúsund sinnum.  Afbókunarhrinan stöðvaðist með það sama.  Þess í stað hafa aðrir hljómleikahaldarar haft samband og óskað eftir spilamennsku Týs.  Það er rífandi gangur sem hvergi sér fyrir enda á.  Síðustu dagana hefur Heri ekki haft undan að afgreiða viðtöl í heimspressunni.  Aldrei færri en þrjú viðtöl á hverjum einasta degi.  

.           

Listinn kemur á óvart

  Á Fésbókinni er að finna margar áhugaverðar tónlistarsíður.  Ein heitir Classic Rock.  Hún skartar allflestum þekktustu lögum sem falla undir hatt klassísks rokks.  Afar forvitnilegt er að skoða og bera saman hvað lögin hafa fengið margar birtingar.  Sá listi kemur á óvart.  Ég veit samt ekki alveg hvað hægt er að lesa út úr því.  Sum lög vekja kannski forvitni þeirra sem eiga það ekki í sínu tónlistarsafni.  Önnur eru menn kannski með í spilaranum sínum hversdagslega og sleppa því að sýna þeim áhuga á Fésbókarsíðu.  

  Síðuna má finna með því að smella H É R - ef þú ert með aðgang að Fésbók.  

  Þetta eru vinsælustu lögin á síðunni (innan sviga er birtingafjöldinn)

1  Týr - Ormurin langi (419)

2  The Stranglers - No More Heroes (327)

3  Tom Robinson Band - 2-4-6-8 Motorway (186)

4  Creedence Clearwater Revival - I Put a Spell on You (160)

5-6 Janis Joplin - Move Over (148)

5-6 Shocking Blue - Venus (148)

7  Steely Dan - Realin in the Years (128)

8  Guns N´ Roses - Sweet Child O´ Mine (126)

9  Public Image Limited - Rise (115)

10 Spencer Davis Group - Keep on Running (103)

11 Doors - Light my Fire (85)

12 The Kinks - You Really Got Me (70)

13 The Byrds - Eight Miles High (69)

14 Echo & the Bunnymen - The Cutter (68)

15 Rage Against the Machine - Killing in the Name (66) 

Tónlist örvar og eflir

  Fátt er hollara en tónlist. Hún er hollari en möndlur og döðlur.  Þetta hefur verið rannsakað í Suður-Kaliforníu Háskóla í Bandaríkjum Norður-Ameríku.  Rannsóknin hófst 2012.  Fylgst var með hópi barna sem þá voru 6 og 7 ára gömul.  Þriðjungur þeirra var settur í tónlistarnám.  Annar þriðjungur var látinn stunda tuðruspark.  Afgangurinn hafði ekkert sérstakt fyrir stafni.  

  Rannsakendur fylgdust með rafvirkni heilans,  framkvæmdu hegðunarpróf og fylgdust með breytingum á heilalínuritum.  Það var eins og við manninn mælt:  Tónlistarfólkið þroskaðist mun hraðar og betur en hinir.  Lesskilningur þeirra tók gríðarmiklum framförum,  sem og málþroski,  tónheyrn og tjáningargeta.  

  Þetta er ástæðan fyrir því að tónlistarfólk er betur gefið og betur gert á flestum sviðum en gengur og gerist.  Þetta er jafnframt ástæða fyrir því að skólayfirvöld eiga að huga að tónlistarkennslu barna strax í 1.bekk.  Eða strax í leikskóla.  Hún er þjóðhagslega hagkvæm.

     

Hver eru bestu söngvaskáldin?

  Hver eru bestu söngvaskáld dægurlagasögunnar?  Þessari spurningu hafa margir velt fyrir sér svo árum og áratugum skiptir.  Flestir hafa einhverja hugmynd um svarið.  Kannski ekki alveg hver er númer 1 eða 2 eða 3.  En nokkurn veginn hverjir eiga heima á listanum yfir 10 bestu.

  Söluhæsta popptónlistarblað heims,  bandaríska Rolling Stone,  hefur kannað málið og komist að niðurstöðu.  Niðurstaðan er sannfærandi.  Það er erfitt að vera ósammála henni. Nema kannski um sætaröðina til eða frá.  

  Þó að það hafi verið fyrirliggjandi að Paul McCartney og John Lennon skipi 2. og 3ja sæti listans þá er merkilegt til þess að vita að þeir hafi verið í sömu hljómsveit.  Skemmtileg tilviljun örlaganna.  Annars er listinn þannig.

1  Bob Dylan

2  Paul McCartney

3  John Lennon

4  Chuck Berry

5  Smokey Robinson

6  Mick Jagger & Keith Richards

7  Carols King & Gerry Goffin

8  Paul Simon

9  Joni Mitchell

10 Stevie Wonder

81 Björk

 

"Mestu" söngvararnir

  Fyrir tveimur árum birti ég lista yfir þá söngvara sem hafa breiðast raddsvið.  Það var mælt út af VVN Music (Vintage Vinyl News). Sigurvegarinn reyndist vera Axl Rose,  söngvari Guns N´ Roses.  Gallinn við listann var að hann spannaði einungis allra þekktustu söngvara rokksins.  Nú hefur listinn verið uppfærður með ennþá fleiri söngvurum,  samkvæmt réttmætum ábendingum lesenda.  Betur sjá augu en eyru.  

  Stóru tíðindin eru þau að við uppfærsluna "hrapar" Axl niður í 5. sætið.  Nýr sigurvegari er Mike Patton,  þekktastur sem söngvari Faith no More og næst þekktastur sem söngvari Fantomas og gestasöngvari Bjarkar (m.a. á plötunni  Medula).  Að öðru leyti er listinn svona:

1  Mike Patton:  6 áttundir og 1/2 nóta (Eb1 - E7)

2  Corey Taylor (Slipknot):  5 áttundir og 5,1/2 nóta (Eb1 - C7)

3  Diamanda Galás (hefur sungið í fjölda þekktra kvikmynda;  allt frá Natural Born Killers til Dracula):  5 áttundir og 4,1/2 nóta  (F2 - C#8)

4  David Lee Roth (Van Halen):  5 áttundir og 3 nótur  (E1 - A6)

5  Axl Rose:  5 áttundir og 2,1/2 nóta  (F1 - Bb6)

6  Rody Walker (Protest the Hero):  5 áttundir og 2 nótur  (G1 - B6)

7  Nína Hagen:  5 áttundir og 1 nóta  (G#1 - Bb6)

8  Ville Valo (HIM):  5 áttundir og 1/2 nóta  (C1 - C#6)

9 - 10  Roger Waters (Pink Floyd):  4 áttundir og 6 og hálf nóta  (B1 - Bb6)

9 - 10  Mariah Carey:  4 áttundir og 6 og 1/2 nóta  (G#2 - G7)

  Til samanburðar má geta að ýmsir þekktir söngvarar eru með raddsvið sem nær "aðeins" eina eða tvær áttundir.  Þeirra á meðal er Avi Kaplan forsöngvari bandaríska sönghópsins Pentatonix,  Skin (Skunk Anansie) og Taylor Swift.

Barnabrúðir, barnaníð

  Vorið 1958 var bandarískur rokkari,  píanóleikarinn og söngvarinn Jerry Lee Lewis,  vinsælasti skemmtikraftur heims.  Plötur hans seldust í hærra upplagi en plötur Elvis Presleys,  sem var á hátindi frægðar.  Þá gerðist það að breskir fjölmiðlar uppgötvuðu að eiginkona hans var aðeins 13 ára og þar að auki náfrænka hans.

  Eðlilega varð allt brjálað í Evrópu út af þessu.  Jerry Lee var úthrópaður barnaníðingur.  Í Biblíubeltinu í Bandaríkjum Norður-Ameríku var þetta ekkert mál.  Þetta þótti eðlilegt og þykir enn víða í Bandaríkjunum.  Líka í Massachusetts,  New York og víðar nyrðra.  Giftingaaldurinn er 12 samkvæmt lögum. Mun algengara er þó að brúðirnar séu 13 ára.  Það er mjög mikill þroskamunur á 12 ára og 13 ára börnum.  Brúðgumarnir eru svo gott sem alltaf miklu eldri.  Um það bil tvöfalt eldri eða meir.  

  Jerry Lee var tíu árum eldri en frænkan.  Ferill hans tók dýfu og náði aldrei almennilegu flugi á ný.  Hjónabandið varði í nokkur ár. Að því loknu upplýsti konan að hann hafi átt það til að fá skapofsaköst og verið vondur við hana.          

 

Paul McCartney blandar sér í kosningabaráttuna í Bandaríkjunum

  Einhverra hluta vegna er stuðningsmannahópur ljúfmennisins Dóna Trumps - forsetaframbjóðanda í Bandaríkjum Norður-Ameríku - fátækur af rokktónlistarmönnum.  Þeir voru - og eru kannski ennþá - mest áberandi í stuðningsmannaliði sósíalistans Bernie Sanders.  Svo margir að undrun sætir. Allt frá heilu hljómsveitunum á borð við Red Hot Chili Peppers til Njáls Unga.  Töluverða athygli hefur vakið að margir - svo gott sem allir - rokkarar í vinahópi Trumps þverskallast við að styðja forsetaframboð hans.  Þetta hefur ítrekað valdið vandræðagangi varðandi einkennislag á kosningafundum. Hann hefur þurft að skipta um baráttulög jafn oft og nærbuxur af þessum sökum.

  Breski bítillinn Paul McCartney hefur alltaf verið hinn mesti diplómat varðandi flest annað en músík.  Að vísu með undantekningu er hann sendi frá sér sönglag gagnrýnið á yfirráð Breta á Norður-Írlandi.  

  Nú hefur Páll á sinn diplómatíska hátt blandað sér í baráttuna um forseta Bandaríkja Norður-Ameríku.  Þær fara fram í nóvember.  Hann hefur birt af sér ljósmynd með forsetaframbjóðandanum Hillary Clinton.  Við myndina skrifar hann "Hún er með mér".  Kosningaslagorð Hillary er "Ég er með henni". 

„Hvaða skoðanakannanir?“

Breytir öllu í gull

  Fyrst var hann flautuleikari á Reyðarfirði.  Svo gítarleikari þungarokkshljómsveitarinnar Bisund(ar). Hún kom, sá og hreppti 2. sæti í Músíktilraunum 1999.  Bróðir hans,  Birkir Fjalar í Bisund,  var kosinn besti trommuleikari Músíktilrauna. Hann gerði síðar garðinn frægan með Stjörnukisa, Gleðisveitinni Döðlunum, I Adapt,  Hellvar(i) og Celestine.  

  Andri Freyr sló í gegn í útvarpsþættinum Karate á X-inu.  Hann trompaði það rækilega með þættinum "Freysa" á sömu stöð.  Það var svakalegur þáttur sem gekk út og suður yfir fínu línuna. Langt yfir. Var kærður þvers og kruss. Fékk á sig handrukkara,  vinslit og allskonar til viðbótar.  Hann lét allt vaða og fór yfir öll mörk.  

 Um svipað leyti var Andri Freyr gítarleikari Botnleðju.  Spilaði með þeirri hljómsveit út um allan heim,  meðal annars með Blur.  Hann var líka í hljómsveitinni frábæru Fidel.

  Mörgum kom á óvart þegar þessi hressi og kjaftfori þungarokkari var ráðinn sem morgunútvarpshani á Rás 2.  Það þótti djarft og bratt.  En morgunþáttur hans og Gunnu Dísar,  Virkir morgnar,  stal senunni.  Sá eða sú sem tók þá glannalegu ákvörðun að ráða þau í morgunþáttinn hitti beint í mark.

  Í framhjáhlaupi - eða kannski áður - man það ekki - fór hann á kostum með Ómari Ragnarssyni í dagskrárliðnum "Ómar og Andri á flandri" á Rás 2.  Líka kvöldþættinum "Litlu hafmeyjunni" með Dodda litla á Rás 2.  Þar talaði hann frá Danmörku. Síðar með vinsælum sjónvarpsþáttunum "Andri á flandri".  Þeir sjónvarpsþættir nutu mikilla vinsælda í norrænum sjónvarpsstöðvum.  Svo mjög að til að mynda í Noregi þá tæmdust götur á útsendingatíma þáttanna.  Snilldar þættir.

  Eðlilega hafa fjölmiðlafyrirtæki sótt í kappann og togast á um hann.  Framleiðslufyrirtækið Republik hefur nú ráðið hann sem yfirmann innlendrar dagskrárgerðar.  Spennandi verður að fylgjast með.  Allt sem hann snertir breytist í gull. 

    

Andri Freyr ráðinn til Republik

Sítt að aftan

  Á níunda áratugnum blossaði upp tískufyrirbæri sem kallast "sítt að aftan".  Það var útþynnt afsprengi tónlistarfyrirbærisins "nýbylgju" (new wave) sem spratt upp úr bresku pönkbyltingunni.  Afsprengið gekk undir rangnefninu "ný-rómantík".  Hérlendis kallað "kuldarokk".  Þetta var léttvægt tölvupopp.  Ekki alltaf vont.  En oft.  Flytjendur iðulega stelpulegir strákar með andlitsfarða og blásið hár; sítt í hnakka en styttra að framan og um eyru.  Erlendis heitir það "mullet".

  Breski bítillinn Paul McCartney var frumherji "sítt að aftan" tískunnar á seinni hluta sjöunda áratugarins.  Landi hans,  David Bowie,  tók skrefið lengra.  Ýkti stílinn.  Eflaust voru "ný-rómanarnir" undir áhrifum frá Bowie án þess að ganga eins langt.

 

  Á tíunda áratugnum varð fjandinn laus.  Þá fór "sítt að aftan" eins og stormsveipur um suðurríki Bandaríkja Norður-Ameríku.  Rauðhálsarnir (red necks) kunnu sér hvergi hóf.  Kántrý-boltarnir fóru þar framarlega í flokki.  Það er góð skemmtun að fletta upp á ljósmyndum frá þessu tímabili.  

   

Allt samfélagið hagnast á rokkhátíðinni G!Festivali

   Þriggja daga útirokkshátíðin G!Festival er gríðarleg innspýting í hagkerfi Götu í Færeyjum.  Eða eiginlega fjögurra daga.  Hún hefst á fimmtudegi og stendur yfir fram til klukkan fjögur að morgni sunnudags.  Þessa daga breytist litla 1000 manna Götuþorpið í glaðværan 4500-7500 manna kaupstað.  Iðandi mannlíf hvert sem litið er.  Hópurinn þarf að nærast.  Allan tímann er stappað af viðskiptavinum í litlu bensínsjoppunni, matvörubúðinni og í fjölda sölutjalda sem setja sterkan svip á hátíðarsvæðið.  Í þeim eru seldar hljómplötur,  bækur,  fatnaður,  minjagripir og ýmislegt matarkyns.  

  Ætla má að hver gestur versli mat og drykk fyrir að minnsta kosti 30-40 þúsund kall.  Við það bætist miðaverð, gisting og sitthvað fleira.  Til að mynda bensín,  hljómplötur og leiga á sundfötum og handklæðum.  Þegar allt er saman talið eru heildarútgjöld gests farin að slaga í 100 þúsund kallinn.  

  Hátt hlutfall þorpsbúa fær launaða vinnu festivalsdagana og margir dögum og vikum saman fyrir og eftir.  Það þarf að smíða og taka niður svið,  sölutjöld,  heitapotta og allrahanda aðstöðu.      

  Hluti af heildarveltunni fer til sveitarfélagsins í formi útsvars og til ríkissjóðs í formi skatta.  

  Stærsti ávinningurinn eru ruðningsáhrifin.  Reynslan hefur sýnt að erlendu skemmtikraftarnir eru öflug auglýsing fyrir Götu og Færeyjar.  Milljónir aðdáenda út um allan heim fylgjast með póstum þeirra á samfélagsmiðlum á borð heimasíður,  blogg,  Fésbók, Twitter, Instigram og hvað þetta allt heitir.  Í næstu fjölmiðlaviðtölum segja poppstjörnurnar frá ánægjulegri upplifun á G!Festivali.  

  Fjölþjóða festival á borð við þetta laðar að tugi ef ekki hundruð fjölmiðlafólks og útsendara annarra tónlistarhátíða.  Athyglin beinist að færeysku flytjendunum.  Þetta er stóra tækifæri þess.  Tónlist þeirra er lýst í erlendum tónlistarblöðum og stórum dagblöðum.  Útvarps- og sjónvarpstöðvar taka viðtöl og spila músíkina.  Í kjölfar tekur sala á tónlist þess kipp svo og spilun á henni á þútúpunni.  Þetta skilar sér í fjölgun ferðamanna til Færeyja og bókunum á færeyskum tónlistarmönnum á tónlistarhátíðir ðí útlöndum.

  Bara svo eitt dæmi sé nefnt:  Útsendari Airwaves uppgötvaði þarna færeysku tónlistarkonuna Konni Kass og réði hana þegar í stað til að spila á Airwaves í haust.  Í dag þekkja Íslendingar ekki Konni Kass.  Í haust munu margir Íslendingar kynna sér músík hennar - og kunna vel að meta.  

  Ég þurfti ekki að hafa neitt fyrir því að finna umfjöllun um G!Festival 2016 utan Færeyja.  Sjá:  H É R  og  H É R  og  H É R  og  H É R  og  H É R