Óskalag þjóðarinnar

  Þjóðin hefur talað.  Hún hefur valið óskalagið sitt.  Niðurstaðan kom ekki á óvart.  Þvert á móti.  Hún blasti við.  Allt benti ótvírætt í þá átt að "Þannig týnist tíminn" eftir Bjartmar Guðlaugsson væri óskalag þjóðarinnar.  Að vísu er óvenjulegt að nýtt lag skáki öllum lögum sem notið hafa ástsældar þjóðarinnar í áratugi og margar kynslóðir eiga hlýjar minningar um. En þetta er ekki lögmál.  Nýtt lag getur búið yfir aðdráttarafli sem trompar eldri og rótgrónari lög.  Það gerir "Þannig týnist tíminn".  Það höfðar jafn sterkt til allra aldurshópa og er tímalaust í stíl.          

 Það var gott uppátæki hjá Sjónvarpinu að hefja leit að óskalagi þjóðarinnar.  Með því var kastljósi beint að sögu íslenskra dægurlaga.  Umsjónarmenn leitarinnar,  píanóleikarinn Jón "Góði" og Ragnhildur Steinunn, stikluðu á stóru í sögunni og komu að mörgum skemmtilegum fróðleiksmolanum.  Allt á léttu nótunum.  Enda mega svona þættir ekki vera annað en lauflétt skemmtun.  

 Það var vel til fundið að taka hvern áratug fyrir í sitthverjum þættinum.  Þannig var fundið óskalag hvers áratugar fyrir sig.  Í lokaþættinum var hið endanlega óskalag valið úr sigurlögum hvers áratugar.  

  Vegna sérvisku minnar og músíksmekks - sem liggur meira í pönki og hörðu rokki en léttpoppi - þá lá ég ekki yfir þáttunum.  En tékkaði á þeim á vod-inu.  Þannig gat ég hraðspólað yfir lögin sem höfðuðu ekki til mín.  Samt var alveg gaman að "hlera" öll lögin.

  Á Fésbókinni sá ég að sumir voru ósáttir við að upprunaútsetningum laga var ekki fylgt út í hörgul.  Þar er ég á öðru máli.  Það var kostur að fá örlítið ferskan flöt á lögin.  Þannig reyndi meira á styrkleika laglínunnar. Líka á styrkleika söngvaranna.  Ekki skal vanmeta að Páll Rósinkranz túlkaði sterkt lag,  vinningslagið, með glæsibrag.   

  Gagnrýnisraddir tapsárra með ofmat á sínum lögum voru fyrirsjáanlegar.  Á síðari áratugum koma fram þúsundir nýrra laga á hverjum áratug.  Á fyrri áratugum eru það hundruð.  Auðvitað er grábölvað að eiga ekki eitt af 5 eða 10 af topplögum tiltekinna áratuga.  Þá er gott að hugga sig við þá ranghugmynd að fyrir klíkuskap hafi vinalög verið valin á kostnað sinna úrvals laga.  Þar fyrir utan er engin ástæða til að taka leitinni að óskalagi þjóðarinnar sem einhverju öðru en skemmtilegum samkvæmisleik.    

 Það þarf ekki að fara mörgum orðum um óskalag þjóðarinnar,  "Þannig týnist tíminn".  Úrslitin segja allt sem segja þarf.  Hinsvegar má segja um höfundinn,  Bjartmar,  að hann hefur ekki aðeins í óskalaginu heldur fjölda mörgum öðrum söngvum sannað einstakan hæfileika til að eiga samtal við þjóðarsálina.  Laglínurnar eru afar grípandi, söngrænar,  einfaldar og fallegar þar sem það á við.  Eða hressilegar þegar sá gállinn er á honum.  Textarnir hitta beint í mark.  Stundum kaldhæðnir.  Stundum ádeilukenndir. Oft broslegir. "Súrmjólk í hádeginu" laðar fram samúð með leikskólabarni.  "Fimmtán ára á föstu" spyrðir rómantík unglingabókmennta saman við heimilisofbeldi og basl. Allir þekkja týpuna Sumarliða (Sumarliði er fullur).  Margir þekkja af eigin raun "Vottorð í leikfimi".  Þannig má áfram telja. "Týnda kynslóðin" (Manna beyglar alltaf munninn...), "Ég er ekki alki" (fyrir 5 aura)...  

  Til hamingju með viðurkenninguna,  kæri vin.  Það er ekki vont hlutskipti að vera höfundur óskalags þjóðarinnar.  

 

Athugasemdir

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 7.12.2014 kl. 23:41]

Jú, hann er náttúrulega snillingur hann Bjartmar.   Sumarliði er fullur ætti að verða þjóðsöngur íslands.  Algjörlega spot on.

Svo má nefna Kótelettukallinn.  Snilld.

[Jens Guð, 7.12.2014 kl. 23:49]

  Ómar Bjarki,  já,  einmitt kótelettukallinn er einn af þessum spaugilegu karakterum Bjartmars sem við öll þekkjum.

[Stefán (IP-tala skráð) 8.12.2014 kl. 09:37]

Frábært sigurlag og góðir þáttastjórnendur. Var ekki eitthvað framsóknarmálgagn úr Skagafirði, Feykir eða, að skrifa pínlega grein um lagavalið ? Eitthvað heyrði ég fólk vera að hlæja að því að framsóknargengið í Skagafirði hafi verið vælandi yfir því að ekki var lag frá Geirmundi þarna.

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 8.12.2014 kl. 11:00]

Tek fyllilega undir þetta hjá þér Jens, Bjartmar er vel að þessu kominn og lagið mun lifa áfram sem perla.  Það má eiginlega segja að Bjartmar sé hin eiginlega þjóðarsál.  

[Villa Ölvers (IP-tala skráð) 8.12.2014 kl. 13:21]

Tek undir Bjartmar er þjóðarsálin !

stundum týnist hann en hann á alltaf sinn stað í hjartanu mínu amk. en mér finnst honum ekki gert jafn hátt höfði og sumum öðrum listamönnum kannski er hann of alþýðlegur þessi dásemd

[Jens Guð, 8.12.2014 kl. 19:51]

  Stefán,  var það ekki Geirmundur sjálfur sem kvartaði undan því að lögin hans hlutu ekki náð fyrir eyrum kjósenda?

[Jens Guð, 8.12.2014 kl. 19:52]

  Ásthildur Cesil,  þetta er vel orðað hjá þér;  að Bjartmar sé hin eiginlega þjóðarsál.  

[Jens Guð, 8.12.2014 kl. 19:56]

  Villa,  ég tek undir lýsingu þína.

[Steingrímur Helgason, 8.12.2014 kl. 22:04]

Ég held að ég nái alveg að vera sammála þér og öðrum innleggjerum hérna eftir yfirlesturinn og greindarlega greinínguna samanlagt.

Fyrirfram hefði ég ætlað að Fúzi, Oddgeir, Maggi Eiríks, Bubbi, Gunni Þórðar & Valgeir Guðjóns jafnvel líka ættu þetta eiginlega skuldlítið, þó að einn víxill væri mázke í vanzkilum.

En Bjartmar er bara vel að þessu kominn,fallegt lag og vel flutt hjá Rózinkranzinum.

& kórrétt rétt greint hjá þér ven, hann nær þjóðarsálinni...

Z.

[Jens Guð, 8.12.2014 kl. 23:09]

Steingrímur, ég kvitta undir þína greiningu.