Kallinn sem reddar

  Er eitthvað bilað?  Þarf að breyta einhverju?  Þarf að bæta eitthvað?  Þarf að laga eitthvað?  Þá getur komið sér vel að vita af kallinum sem reddar ÖLLU.  Sjón er sögu ríkari:

  

Vigdís

  Nei,  ekki Vigdís Hauks.  Nú snýst allt um Vigdísi Finnbogadóttur út af afmæli hennar.  Ég þekki hana ekki neitt.  Samt hef ég skrautskrifað á ótal skjöl fyrir Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur.  Aðrir starfsmenn stofnunarinnar hafa séð um samskiptin við mig.  Sem er hið besta mál. Ég á ekkert vantalað við Vigdísi.  Áreiðanlega er hún þó viðræðugóð.

  Dorrit Moussaieff segir Vigdísi vera besta forseta Íslands.  Dáldið vandræðalegt fyrir Ólaf Ragnar.  

  1983 var ég beðinn um að skrifa bók um íslenska rokkmúsík.  Sem ég gerði.  Bókin,  Poppbókin, hefur fylgt mér eins og skuggi og virðist - því miður - ekki falla í gleymskunnar dá.  Árlega hringja í mig ungir námsmenn sem eru að skrifa ritgerð um íslenska rokkmúsík.  Sömuleiðis hitti ég stöðugt rokkáhugafólk sem segist hafa verið að lesa hana núna næstum fjórum áratugum eftir útkomu hennar.

  Ég frétti af tveimur mönnum sem toguðust á um hana í Góða hirðinum.  Það urðu ekki slagsmál en næsti bær þar við.  

  Víkur þá sögu að útgáfuári Poppbókarinnar.  Skyndileg birtist Vigdís Finnbogadóttir á skrifstofu Bókaútgáfu Æskunnar. Erindið var að kaupa bókina. 

  Þarna var Vigdís rösklega fimmtug.  Hún hafði eitthvað sungið með hjómsveitum.  Því kom áhugi hennar á Poppbókin ekki á óvart.  Jú,  reyndar kom það starfsmönnum Æskunnar á óvart.  Þeir höfðu ekki vanist því að vera með forseta Íslands inni á sínu gólfi.

  Á þessum árum var forsetaembættið hágöfugt og sveipað dýrðarljóma.

  Næst gerðist það að ég átti leið í Pósthús á Eiðistorgi.   Þetta var áður en númerakerfi var tekið upp.  Viðskiptavinir tróðust.  Aðallega ég.  Ruddist með frekju framfyrir aðra.  Var í tímahraki.  Ég komst fram fyrir virðulega konu.  Einhver orðskipti átti ég við afgreiðsludömuna.  Í kjölfar segir virðulega konan við mig:  "Afskaplega er gaman að heyra skagfirsku."  Ég sá þá að þetta var Vigdís.   Ég flutti úr Skagafirði til Reykjavíkur 16 ára.  Ég hélt að næstum þremur áratugum síðar væri ég búinn að tapa niður allri norðlensku.  En Vigdís er tungumálaséní umfram flesta aðra. 

Heyra má Vigdísi syngja með því að smella á HÉR 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Myndin er ekki af Bill Clinton og Monicu Lewinsky.  Jú,  reyndar af Bill. 

 

Falskt öryggi

  Einnota hanskar eru í tísku um þessar mundir.  Hvítir þykja flottastir. Bláir og grænir njóta einnig vinsælda.  Annars fer þetta að mestu eftir litnum á fötunum sem fólk klæðist hverju sinni. 

  Einnota hanskar eru ekki aðeins skemmtilegur klæðnaður.  Þeir geta líka spornað gegn útbreiðslu kórónaveirunnar.  Eða hvað?  Jú,  ef rétt er að farið.  Verra er að þeir geta einnig gefið falskt öryggi.

  Veiran smitast ekki bara við snertingu.  Hún svífur um loftin blá;  ferðast allt í kringum smitað fólk.   Veik manneskja þarf ekki einu sinni að hósta hraustlega til að smita aðra.  Henni nægir að anda án rykgrímu.

  Einnota hanski venur fólk ekki af því að snerta andlitið á sér.  Í hanska flaðrar fólk upp hurðahúna sem löðra í veirum; stigahandrið, innkaupakerrur,  slær inn PIN-númer og svo framvegis.  Þegar hanskaklætt fólkið snertir síðan á sér andlitið þá er það engu betur sett en berhentir.

  Yfirleitt liggja hanskarnir þétt um höndina.  Við það verður húðin þvöl.  Það er kjörlendi fyrir veiruna.  Mikilvægt er að hendur séu vel þurrar þegar þeim er stungið í hanska.  

 Töluverð kúnst er að fara úr einnota hanska.  Margir fara þannig úr þeim að þeir gætu eins sleikt hurðahún. 

  Tíður handþvottur er heppilegri en hanskar.  Hann skilur heldur ekki eftir sig sama sóðaskap og hanskinn.  Víða fyrir utan matvöruverslanir má sjá einnota hanska fjúkandi út um öll bílastæði.

  Sumir klippa framan af fingrum hanskans;  breyta honum í grifflur.  Það er töff en veitir falskt öryggi gegn kórónaveirunni. 

    

Þannig má laga skemmd lungu

  Sígarettur eru ekki eins hollar og margir halda.  Að reykja þær veldur ertingu og álagi á lungun.  Einkum ef mikið og oft er reykt;  þá skaðast lungun.  Strompar fá þrálátan hósta,  lungnateppu og jafnvel krabbamein,  svo fátt eitt sé nefnt. 

  Háskóli í Maryland í Bandaríkjum Norður-Ameríku hefur rannsakað dæmið og skoðað hvað sé til ráða.  Niðurstaðan kemur á óvart.  Ávöxturinn tómatur getur gert kraftaverk.  Aðeins þarf að snæða tvo tómata á dag til að þeir hefji viðamikla viðgerð á skemmdum lungum. 

  Tómatsósa skilar minni árangri.  Skiptir þar engu máli hvort hún er framleidd úr tómötum eða eplamauki.  Hinsvegar geta fersk epli hjálpað. 

Illa farið með góðan dreng

  Ég rekst stundum á mann.  Við erum málkunnugir.  Köllum hann Palla.  Hann býr í lítill blokk.  Í sama stigagangi býr vinur hans.  Köllum hann Kalla.  Þeir eru hálfsjötugir einstæðingar.  Fyrir bragðið sækja þeir í félagsskap hvors annars. Fá sér stundum bjór saman; tefla,  skreppa í bingó og svo framvegis.

  Í hvert sinn sem ég rekst á Palla hefst samtalið á þessum orðum:  "Ég er alveg að gefast upp á Kalla."  Í kjölfar kemur skýring á því.  Í gær var hún svona:

  "Hann bauð mér út að borða.  Þegar við héldum af stað bað hann mig um að aka að Bæjarins bestu.  Það var allt í lagi.  Mér þykir pylsur góðar.  Hann pantaði tvær pylsur með öllu og gos.  Ég hélt að önnur væri handa mér og hann myndi spyrja hvernig gos ég vildi.  En,  nei,  pylsurnar voru handa honum.  Ég pantaði pylsu og gos.  Þegar kom að því að borga sqagði hann:  "Heyrðu,  ég gleymdi að taka veskið með mér.  Þú græjar þetta."  Ekki í fyrsta skipti sem hann leikur þennan leik.  Þegar við vorum búnir með pylsurnar sagðist hann verða að fá eitthvað sætt á eftir.  Við keyrðum að konditorí-bakaríi.  Ég keypti handa okkur tertusneiðar og heitt súkkulaði.  Hann kvartaði undan tertunni.  Skóf utan af henni allt besta gumsið og borðaði það.  Skildi sjálfa tertukökuna eftir.  Lét mig síðan kaupa aðra og öðruvísi tertusneið."

  Fyrir mánuði rakst ég á Palla.  Þá sagði hann:

  "Ég er alveg að gefast upp á Kalla.  Um daginn stakk hann upp á því að við myndum halda upp á jólin með stæl.  Gefa hvor öðrum lúxus-jólagjafir.  Samt eitthvað gagnlegt sem við myndum hvort sem er kaupa sjálfir fyrr eða síðar.  Ég var tregur til.  Enda auralítill.  Honum tókst að tala mig til með þeim rökum að hann væri búinn að kaupa góða jólagjöf handa mér sem ég ætti eftir að nota oft.  Er ég samþykkti þetta sagðist hann vera búinn að velja sér jólagjöf frá mér.  Það væri tiltekinn snjallsími.  Mér þótti heldur mikið í lagt.  Um leið fékk ég þá flugu í hausinn að hann væri búinn að kaupa samskonar síma handa mér.  Ég hafði stundum talað um að fá mér snjallsíma.  Flestir eru með svoleiðis í dag.  Á aðfangadag tók ég upp pakkann frá honum.  Í honum voru tíu þvottapokar úr Rúmfatalagernum sem kosta 99 kr. stykkið"           

 

Ódýrt flug til Kína

 

  Það er margt um að vera í Kína þessa dagana.  Nú er lag að skella sér þangað - áður en landið verður of vestrænt.  Reyndar er gott fyrir íbúa landsins að það verði vestrænt.  Hinsvegar er ekkert gaman fyrir vestræna ferðamenn í Kína að rölta á milli McDonalds og Burger King.  Það geta þeir gert heima hjá sér.  Nema á Íslandi.  Íslendingar taka þorramat framyfir.

  Seint á síðustu öld hélt breska hljómsveitin Wham! hljómleika í Kína.  Skömmu síðar fylgdu Stuðmenn í kjölfarið - undir dulnefninu Strax.  Þetta voru fyrstu kynni Kínverja af vestrænni poppmúsík.  

  Til gamans má geta að nokkru áður komst kínverskur barnakór yfir lag eftir Gísla Helgason.  Barnakórinn fór með lagið inn á Topp 10 kínverska vinsældalistann.  Svo illa vildi til að á þeim tímapunkti höfðu Kínverjar ekki gengið til liðs við alþjóðleg höfundarréttarsamtök.  Annars væri Gísli auðmaður.  Aðeins munaði örfáum árum.

  Í dag tröllríður vestræn dægurmúsík Kína.  Rapp, teknó, píkupopp,  alt-rokk og bara nefndu það. 

  Svo skemmtilega vill til að um þessar mundir er verð á flugi til og frá Kína í lágmarki.  Hægt er að skjótast þangað í menningarreisu fyrir aðeins 88 þúsund kall (flug fram og til baka) og gæða sér á djúpsteiktum rottum. 

Breskar sígarettur

  Í nýlegri dvöl minni í Skotlandi vakti athygli að allt þarlent reykingafólk virtist reykja sömu sígarettutegund.  Og það tegund sem ég kannaðist ekki við.  Eðlislæg forvitni var vakin.  Ég gerðist svo djarfur að spyrja reykingamann út í málið.  Þá var ég upplýstur um að í Bretlandi séu allir sígarettupakkar alveg eins.  Það eru lög.  Furðulög.  Rökin eru þau að ef að fólk veit ekki hvort að það er að reykja Camel eða Salem þá hættir það að reykja og maular gulrætur í staðinn. 

Frásögn bresks blaðs af íslenskum jólum

  Hátíð ljóss og friðar,  jólunum,  varði ég í Skotlandi.  Í góðu yfirlæti.  Í Bretlandseyjum er gefið út götublað að nafni Daily Mirror.  Það er frekar lélegt blað.  En prentað á ágætan pappír.  Þannig lagað.

  Á aðfangadegi birti það grein undir fyrirsögninni "Jólasveinasnakk"  (Santa´s snack).  Þar segir: 

  "Jólin á Íslandi spanna 26 daga.  Þar af telja 13 jólasveinar, svo og tröll sem ofan koma úr fjöllunum og gefa gjafir.  Í þakklætisskini færa börnin þeim laufabrauð.  Það smakkast eins og stökkar vöfflur."

Ósvífin börn gerðu hróp að gömlum manni

  Ég fagnaði jólunum í Edinborg í Skotlandi.  Tók hvorki með mér tölvu né síma.  Var bara í algjörri hvíld.  Þannig hleður maður batteríin.  Verra var að illa uppalin börn gerðu hróp að mér með uppnefnum.  Og það í tvígang.  Í bæði skiptin var um að ræða á að giska fimm ára stelpur.  Í fyrra tilfellinu var ég á gangi í tívolí-garði.  Skimaði þar eftir indverskum mat.  Þá vatt sér að mér frekjuleg stelpa sem togaði í ermina á mér og sagði á ensku:

  "Jólasveinn,  komdu í heimsókn til okkar!"

  Það lá við að ég gæfi barninu "fuck you" merki.  En stillti mig.  Veifaði bara í staðinn.

  Næst var ég staddur á matsölustað.  Fékk mér djúpsteiktan þorsk.  Á næsta borði sat karl ásamt börnum.  Hann var með bendingar á eitt barnið og hló dátt.  Ég vissi ekki hvað það átti að þýða.  Svo yfirgaf hópurinn staðinn.  Þá snéri sér að mér stelpa sem hrópaði upp í opið geð á mér hátt og snjallt á ensku:  "Hóhóhó!  Gleðileg jól,  jólasveinn!"

 

Elífðarunglingar

 

  Flestir fagna því að eldast;  að vaxa upp úr galgopalegu útliti ungrar manneskju.  Öðlast þess í stað útlit virðulegs eldri borgara. 

  Gríðarlega gaman er að fylgjast með jafnöldrum eldast og þroskast.  Fyrir mig - fæddan um miðjan sjötta áratuginn -  hefur verið góð skemmtun að fylgjast með guttunum í The Rolling Stones komast til manns.  Þeir voru vart af unglingsaldri er þeir fylgdu í fótspor Bítlanna við að leggja undir sig heiminn. Ég var 8 ára eða svo.

  Rollingarnir þóttu ljótir,  klæmnir og ruddalegir.  Bítlarnir voru krútt.  Paul þeirra sætastur.  George heillandi dulrænn. Ringo fyndið ofurkrútt.  Lennon bráðgáfaður og leiftrandi fyndinn. 

  Núna,  55 árum eftir að Bítlarnir og The Rolling Stones rúlluðu upp vinsældalistum heims, er forvitnilegt að skoða hvernig strákarnir hafa elst. 

  The Rolling Stones og Bítlarnir fylgdust að í gríðarlega mikilli eiturlyfjaneyslu og áfengisdrykkju.  Liðsmenn The Rolling Stones náðu ásjónu virðulegra eldri manna á undan Bítlunum.  Samt eru þeir yngri en Bítlarnir.  Þar af er Ronnie Wood (sjá mynd efst til vinstri) 5 árum yngri en elstu Bítlar og 7 árum yngri en Harrison.   

  Myndin hér fyrir neðan af Harrison er gölluð.  Hún er 18 ára gömul (hann dó 2001). 

  Ringo og Paul er ótrúlega unglegir. Myndin af Lennon er keyrð í gegnum forrit sem uppfærir hana til samræmis við aldur (hann var myrtur 1980).