Stóri bróðir í góðu stuði

  Ráðherrar eiga það margir sameiginlegt að hrökkva úr sambandi við raunveruleikann á milli þess sem þeir mæta í kokteilboð,  viðra sig í útlöndum á Saga Class og og skutla sér á tertusneið hvenær sem þeir fá vitneskju um súkkulaðitertu á boðstólum.

  Það er góð skemmtun að setja lög.  Og breyta reglum.  Það þarf ekkert að hugsa málið til enda.  Hitt skiptir meira máli.

  Í síðustu ríkisstjórn bannaði Álfheiður Ingadóttir fólki undir 18 ára að fara í sólbað.  Enginn hefur eftirlit með því.  Samt er það farið að skila sér í D-vítamínskorti og beingisnun.  

  Reisupassinn er annað dæmi um geggjaða hugmynd um nefskatt / gjaldtöku sem var dauðadæmd della frá fyrsta degi.  En þráast var við fram á síðasta dag.  Icesave I, II og III vvar ítrekað reynt að troða þversum ofan í landsmenn.  Tölum ekki ógrátandi um makrílfrumvarpið.  

  Ég veit ekki hver það var sem stytti gildistíma vegabréfa úr 10 árum niður í 5 ár.  Það var út í hött.  Síðan hefur allt verið í klessu hjá vegabréfadeild Sýslumannsins í Kópavogi.  Álagið er að sliga embættið.  Einnig allskonar sérviskulegar reglur.  Svo sem að það verði að póstsenda ný vegabréf til sýslumannsembætti viðkomandi.  Fólk sem mætir á staðinn má ekki fá afhent vegabréf þó að starfsmaður embættisins sé með það í höndunum.  Computer says no.

 Vegabréf miðaldra og eldri eiga að duga alveg í 10 - 15 ár.  Ljósmynd sýnir sömu manneskju.  Ólíklegt er að hæð hennar breytist verulega, fæðingardagur eða augnlitur.  

    

Hafa fengið nóg

Ríkisrekna mannanafnalöggan rassskelt eina ferðina enn

  Það er að verða dálítið staglkennt hjá mér að fjalla um ríkisreknu íslensku mannanafnalögguna.  Hún er brandari út í eitt.  Súrrealískt dæmi um leikhús fáránleikans.  Á dögunum átti ég samtal við kanadískan mann.  Íbúar Kanada eru rösklega 35 milljónir.  Þar hafa ekki komið upp nein vandamál með mannanöfn - þrátt fyrir að samfélagið sé blessunarlega laust við ríkisrekna mannanafnalöggu. Hann sagði mér að besti brandari sem hann geti sagt í Kanada sé af ríkisreknu íslensku mannanafnalöggunni. Þá leggjast þarlendir í gólfið í hláturskrampa yfir fáránleikanum.

  Íslenskur vinur minn,  búsettur í N-Karólínu,  hefur sömu sögu að segja.  Kaninn skríkir úr hlátri þegar honum er sagt frá ríkisreknu íslensku mannanafnalöggunni.  

  Fyrir helgi hnekkti Héraðsdómur Reykjavíkur banni mannanafnalöggunnar á millinafninu Gests.  Mannanafnalöggan taldi brýna nauðsyn á takmörkun svo léttúðugs nafns.  Almannahagsmunir væru í húfi.  Skipti engu að drengurinn var nefndur í höfuð á móðurbróðir sínum.  Jafnframt gekk einn þekktasti plötuútgefandi,  grínari,  trommuleikari og hljómsveitarstjóri Íslands áratugum saman undir nafninu Svavar Gests.  Gott ef stjórnmálamaðurinn Svavar Gests,  fyrrum ráðherra og sendiherra, er ekki einnig í daglegu tali kallaður Svavar Gests.  

  Íslenska ríkisrekna mannanafnalöggan er út í hött.  Hún hefur tapað hverju einasta dómsmáli bæði hérlendis og erlendis.  Það undirstrikar ruglið. En fyrst og síðast snýst málið um það að mannanafnalögga er í toppsæti yfir fáránlegustu ríkisreknu óþurftarfyrirbæri samfélagsins.    

    

Klámfengin brjóst

  Bæjarráð Venice strandar í Kaliforníu-ríki í Bandaríkjum Norður Ameríku fer full bratt í að breyta reglum um sólbað í ríkinu.  Í gær samþykkti bæjarráðið að leyfa konum að njóta sólar berbrjósta.  Fyrirmyndin er teprulaus - frjálslynd - ríki í Evrópu.  Samkvæmt bestu heimildum hefur ekkert verulegt tjón skapast af berbrjósta konum í sólbaði í Evrópu.   

  Í sunnanverðum Bandaríkjum Norður-Ameríku hefur bert kvenmannsbrjóst verið skilgreint sem gróft klám.  Sjónvarpsstöðin CBS var sektuð um mörg hundruð milljónir króna eftir að í beinni útsendingu sást í brjóst á Janet Jackson (þegar Justin Timberlake svipti af brjóstinu taupjötlu).  Sektinni var hnekkt eftir margra ára rándýr réttarhöld.  CBS til bjargar varð að geirvarta sást ekki.  Stjarna var límd yfir hana.  Án stjörnunnar hefði CBS átt á hættu að missa starfsleyfi.

  Samþykkt bæjarráðs Venice strandar í Kaliforníu hefur þegar vakið upp harða umræðu.  Svo mjög klámfengin sem hún þykir vera.  Klókara - til að ná sátt - hefði verið að taka skrefið til hálfs í fyrstu atrennu:  Að leyfa aðeins annað brjóstið bert í sólbaði næstu 5 ár. Að þeim tíma liðnum mætti meta árangurinn og hugsanlega taka ákvörðun um að leyfa hinu brjóstinu að njóta sólar.

   

Vilja leyfa berbrjósta sólböð

Jón Þorleifs og uppreisn á elliheimili

  Jón Þorleifsson,  rithöfundur og verkamaður,  mætti mótlæti í lífinu alla sína löngu ævi.  Hann þótti sérlundaður unglingur og varð fyrir aðkasti.  Ég veit ekki hvort að um einelti var að ræða eða saklausa stríðni.  Það var skopast að gormælgi hans.  Það varð til þess að hann ákvað ungur að tala aldrei í útvarp,  sjónvarp né á fundum.  Hann sagðist ekki vilja gera andstæðingunum til geðs að snúa út úr málflutningi hans með háðsglósum um gormælgina. 

  Jafnaldrar Jóns lögðu hart að honum að drekka áfengi og reykja á unglingsárum.  Jón harðneitaði að verða við því.  Það kostaði glens á kostnað hans.  Á gamals aldri þótti honum notalegt að þiggja stórt Irish Coffee glas eða tvö.  Hann gerði ekki athugasemd við að whisky-slurkurinn væri plássfrekari í drykknum í seinna glasinu.  Þá varð hann rjóður í vanga og hláturmildur.

  Ég hef heimildir frá öðrum en Jóni um að hann hafi verið samviskusamur og röskur til vinnu.  

  Eitt sinn klæddi ég með furu stofu í íbúð sem ég keypti.  Fyrir voru veggir með betrekki sem lá upp í fallega gifsskreytingu í lofti.  Ég tók einn og einn vegg fyrir í einu.  Fjarlægði betrekkið og grunnmálaði vegginn áður en furunni var neglt á þá.

  Jón kom í heimsókn  Hann var snöggur að hlaupa undir bagga.  Hann tætti betrekkið svo kröftuglega af veggnum að stór hluti af gifsskreytingunni fylgdi með. Til að bjarga afganginum af gifsskreytingunni fékk ég ann til að byrja að negla upp furuborðin.  Hann tók þau engum vettlingatökum.  Hann lúbarði þau svo að þau mörðust við hvert hamarshögg og naglar beygluðust.  Það kom ekki að sök.  Flestir marblettir hurfu undir fals á næsta furuborði.

  Á meðan á framkvæmdum stóð mætti Jón á hverju kvöldi.  "Það munar um að vera með mann vanan byggingavinnu til aðstoðar," sagði hann drjúgur á svip.

  Á miðjum aldri slasaðist Jón á baki.  Það var vinnuslys.  Eftir það gat hann ekki unnið neina vinnu sem reyndi á líkamann.  Hann var settur á örorkubætur.  Hann hafnaði þeim og vildi létta vinnu.  Það gekk ekki upp.  Jón kenndi verkalýðsforingjunum Gvendi Jaka og Eðvarði Sigurðssyni um að leggja stein í götu sína.  Jón var atvinnulaus án allra bóta til margra ára.  Honum til bjargar varð að hann átti dýrmætt bókasafn.  Úr því seldi hann perlur eftir því sem hungrið svarf að.

  Sumir halda því fram að Jón hafi sjálfur málað sig út í horn.  Hann hafi ekki viljað þiggja aðstoð frá réttum aðilum.  Hann hafi túlkað allt á versta veg og farið í stríð við þá.  Hann hafi nærst á því að vera píslavottur.  Ég ætla að það sé sannleikskorn í því.  Hinsvegar þykir mér líklegast að Jón hafi einfaldlega ekki kunnað á rangala kerfisins.  Ekkert vitað hvert hann gat snúið sér.  Né heldur hver hans réttur til aðstoðar og bóta var.

  Seint og síðar meir varð Jón þeirrar gæfu aðnjótandi að ramba inn á skrifstofu til Helga Seljan,  fyrrverandi alþingismanns en þá ritstjóra tímarits Öryrkjabandalagsins. 

  Í tímariti Öryrkjabandalagsins var vísnaþáttur.  Erindi Jóns til Helga var að lauma að honum vísu til birtingar í blaðinu.  Áður en Jón náði að snúa sér við var Helgi búinn að koma öllum hans hlutum í lag.  Þar á meðal að ganga frá langvarandi rugli og hnúti með skattamál Jóns.  Helgi kom Jóni á eðlileg ellilaun.  Nokkru síðar var hann jafnframt kominn með rúmgott húsnæði á öldrunarheimili í Hlíðunum.  Þar fékk hann mat og drykk á öllum matmálstímum.

  Eftir kynni Jóns af Helga blómstraði hann.  Helgi er einn örfárra embættismanna sem kunni lag á Jóni.  Þar að auki birti hann vísur eftir Jón í Öryrkjablaðinu.  Það þótti Jóni mikil upphefð.

  Á öldrunarheimilinu átti Jón að borga 25 þúsund krónur á mánuði (fyrir veitingar,  þvotta,  herbergi o.s.frv.).  Gíróseðlunum safnaði Jón samviskusamlega saman en borgaði aldrei neitt.  Í hvert sinn sem ég heimsótti Jón dró hann fram bunkann og sagði:  "Sjáðu hvað þessi er orðinn stór!"    

 Á nokkurra vikna fresti kallaði stjórn elliheimilisins Jón á sinn fund.  Þar var af nærfærni óskað eftir því að skuldamálið yrði leyst með góðri lendingu fyrir alla.  Stofnunin safnaði ekki peningum heldur þyrftu herbergin að standa undir útlögðum kostnaði.  Jón sagðist hafa fullan skilning á því.  Tveir kostir væru í stöðunni.  Annar - og sá sem Jón mælti eindregið með - væri sá að rukka menn sem skulduðu Jóni milljónir króna.  Þar færi fremstur í flokki Gvendur Jaki.  Næsti skuldunautur væri Eðvarð Sigurðsson.  

  "Rukkið þessa glæpamenn af fullum þunga," ráðlagði Jón og bætti við:  "Ég skal kvitta undir hvaða pappír sem er að ykkur sé heimilt að ganga að þeim í mínu nafni."

  Hinn kosturinn sem Jón benti á - en mælti ekki sérlega með - var sá að honum sjálfum yrði stungið inn í skuldafangelsi á Litla-Hrauni.  "Á tíræðisaldri skiptir mig ekki svo miklu máli hvar ég hef húsaskjól og fæði.  Ég held að ég eignist ekki fleiri vini þar en hér.  Sem er enginn!"

-----------------------------

Fleiri sögur af Jóni: Hér 

----------------------------- 

Ef smellt er á þennan hlekk -hér - og skrollað niður síðu Vísis þá neðst til vinstri má sjá frétt af eftirmála þess er Jón reif hátíðarræðu af Eðvarði Sigurðssyni á 1. maí hátíðarhöldunum 1975.       

Vopnaðir innbrotsþjófar fengu hirtingu. Ekki fyrir viðkvæma!

  Fjörtíu og níu ára gamall maður svaf vært ásamt konu sinni í Cordoba í Argentínu.  Um klukkan hálf fjögur var þögnin í húsinu rofin.  Það leyndi sér ekki að óboðnir gestir höfðu brotist inn í íbúðina.  Maðurinn spratt á fætur eins og stálfjöður til að kanna málið.  Fyrr en varði stóð hann fjögur ungmenni að verki;  þrjá drengi og eina stúlku.  

  Tveir drengjanna voru vopnaðir byssum.  Þeim gafst ekki tóm til að munda þær til gagns.  Maðurinn brá eldsnöggt japönsku samuraia-sverði á loft og lagði til þeirra.  Hann kunni að beita því.  Innbrotsþjófarnir komu engum vörnum við.  Eina ráðið var að flýja eins hratt og fætur toguðu og forða sér á bíl.  Ökuferðin fékk snautlegan endi. Ökumaðurinn leið út af vegna blóðmissis og klessukeyrði bílinn.  Farþegarnir voru engu betur settir.  Bíllinn flaut í blóði.

  Ræningjarnir verða ekki til stórræða á næstunni.  Þeir fá að sleikja sárin á bak við lás og slá.  Þeir munu bera ljót ör það sem eftir er.  

   

Nakinn og blóðugur

  Á fyrri hluta áttunda áratugarins var kunningi minn fréttamaður á einu af dagblöðum þess tíma.  Hann náði að hlera talstöðvarrás lögreglunnar í Reykjavík.  Þannig komst hann að mörgum fréttnæmum atburðum.

  Einn daginn heyrði vinurinn að lögreglubílar voru kallaðir upp.  Nakinn og blóðugur karlmaður hafði sést á hlaupum við gamla kirkjugarðinn við Suðurgötu.  Lögreglubílum var stefnt á svæðið til að svipast um eftir manninum.

  Úr einum lögreglubíl var tilkynnt að hann væri á leið þangað.  Nokkru síðar kom uppkall þaðan:  "Eru þið með nánari lýsingu á manninum?"  

  

Nakinn karlmaður á Sæbraut

Einokunarsölusinnar endurtaka bullrökin

  Sú var tíð að íslenska ríkið var með einkasölu á útvarpstækjum.  Enginn mátti selja útvarpstæki annar en ríkið.  Að því kom að einhverjum þótti þetta vera gamaldags og úrelt fyrirkomulag.  Fram komu hugmyndir um að aflétta einokun ríkisins á sölu á útvarpstækjum.

  Þetta mætti harðri andstöðu.  Gáfumenni spruttu fram til varnar einokun ríkisins á sölu útvarpstækja.  Verð á útvarpstækjum myndi rjúka upp úr öllu valdi.  Úrvali myndi hraka.  Jafnvel svo að sala á þokkalegum útvarpstækjum myndi leggjast af.  Í besta falli yrði hægt að kaupa handónýt útvarpstæki á uppsprengdu verði.  Eða að það yrði ómögulegt að fá útvarpstæki hérlendis.  

  Reynslan varð önnur.  Úrvalið margfaldaðist,  verðið lækkaði og nú var hægt að kaupa útvarpstæki í öllum þéttbýliskjörnum landsins.  

  Í dag eru engar háværar raddir um að endurvekja einokun ríkisins á sölu á útvarpstækjum.  

  Sú var tíð að Mjólkursamsalan mátti ein selja mjólk.  Í mjólkurbúðum mátti líka kaupa snúða (ef ég man rétt).  Svo datt einhverjum í hug að aflétta einkasölu mjólkurbúða á mjólk.  Þetta mætti harðri andstöðu.  Gáfumenni spruttu fram og færðu þokkaleg rök fyrir því að allt færi í klessu ef aðrir mættu selja mjólk.  Mesta ógnin var sú að ómögulegt yrði að fá ferska nýmjólk.  Aðeins gamla útrunna mjólk.  Jafnframt myndi sala á skyri og öðrum mjólkurvörum hrynja.  Úrval yrði ekkert.  En verð á mjólk myndi fara upp úr öllu valdi.  Almenningi yrði ókleift að kaupa mjólk vegna okurverðs og ömurlegs úrvals.  

  Í dag vilja fáir endurvekja einkasölu mjólkurbúða.  Hrakspár gengu ekki eftir.  Þvert á móti.

  Sagan endurtók sig þegar einkasölu Osta- og smjörsölunnar var aflétt.

  Nú er sagan að endurtaka sig eina ferðina enn.  Í þetta sinn snýr hún að því að aflétta einokun ríkisins á sölu á bjór og léttvínum.  Rökin gegn því framfaraskrefi eru góðkunn:  Verðið muni rjúka upp úr öll valdi.  Úrvalið hrynji.  Þjónustan fjúki út um gluggann.  Það verði ekki hægt að kaupa bjór í Grafarvogi eða Grafarholti eða Garðabæ né Vogum á Vatnsleysuströnd.  Ekki einu sinni á Kjalarnesi.  

  Raunveruleikinn er sá að sagan mun endurtaka sig.  Einokunarsölusinnar hafa enn og aftur rangt fyrir sér.  Það er vont en það venst vel.  Þeim er farið að þykja það gott.  Þeir vilja láta söguna flengja sig enn einu sinni.  Þeir þekkja ekkert annað.   

    

   

„Okkur varð öllum illa við“

Jón Þorleifsson aðstoðaði Rannsóknarlögregluna

  Jón Þorleifsson,  verkamaður og rithöfundur,  var afar ósáttur við Gvend Jaka (Guðmundur J.  Guðmundsson).  Jakinn var alþingismaður og formaður verkalýðsfélagsins Dagsbrúnar.  Iðulega titlaður verkalýðsforingi.  Jón kallaði hann verkalýðsrekanda.

  Ég hef áður sagt frá samskiptum Jóns og Gvendar Jaka.  Hægt er að fletta því upp á hlekk hér fyrir neðan.

  Svo bar við eitt árið að skipafélagið Hafskip fór á hausinn.  Björgólfur Guðmundsson og fleiri sem þar réðu ferð voru dæmdir sakamenn í því uppgjöri.  

  Við rannsókn málsins uppgötvaðist að Hafskip og Eimskip höfðu sameiginlega lagt í sjúkrasjóð handa Gvendi Jaka.  Þetta var íslensk spilling.  Sárasaklaus.  Gvendur þurfti að leggjast inn á spítala í útlöndum.  Albert Guðmundsson,  alþingismaður og ráðherra,  hafði milligöngu um að smala í sjúkrasjóð handa honum.  Framlag skipafélaganna var greitt undir borði í beinhörðum peningum.  Albert stal hluta af upphæðinni.  Eða þannig.  Stakk nokkrum seðlabúntum í sinn vasa og hélt þeim þar fyrir sig.  Eins og gengur.

  Sem formaður Dagsbrúnar þurfti Gvendur að kljást við forráðamenn skipafélaganna í harðvítugri baráttu fyrir bættum kjörum verkamanna.  Gvendur var í einkennilegri stöðu er hann á sama tíma þáði peninga undir borði frá viðsemjendum sínum.

  Jón Þorleifs var ekki einn um að finnast þetta lykta af mútum.  Hann settist við skriftir.  Hann skráði niður á blað rökstuddar grunsemdir sínar um að Gvendur hefði óhreint mjöl í fleiri pokahornum.  Þetta var mikil greinargerð.  Það tók marga daga að klambra henni saman.  Síðan tók Jón af henni tvö ljósrit.  Hann fór með frumritið til Rannsóknarlögreglunnar - til að auðvelda henni að rannsaka þátt Gvendar Jaka í "mútumálinu".  

  Öðru ljósritinu hélt Jón til haga fyrir sig.  Hitt fór hann með heim til Gvendar Jaka.  Afhenti honum það með þeim orðum að hann væri að hjálpa lögreglunni að rannsaka glæpaferil hans.  Að sögn Jóns var Gvendi brugðið við tíðindin og fámáll,  sem aldrei áður.  

  Jón var ekki fyrr kominn heim til sín en hann mundi eftir fleiri grunsemdum sínum um óheiðarleika Gvendar Jaka.  Það var ekki um annað að ræða en setjast aftur við skriftir. Að nokkrum dögum liðnum var Jón kominn með viðbótargreinargerð,  álíka stóra og hina fyrri.  Hann hafði sama hátt á:  Lögreglan fékk frumritið.  Sjálfur hélt hann eftir ljósriti og fór með annað heim til Jakans.  

  Jón ljómaði af gleði sigurvegarans er hann sagði frá:  "Það leyndi sér ekki að Gvendur hefur gríðarmiklar áhyggjur af málinu.  Hann var eins og ósofinn og tuskulegur.  Ég get svo svarið það að hann er búinn að eldast um mörg ár á þessum fáu dögum er liðu á milli þess sem ég lét hann fá afritin."

    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Fleiri sögur af Jóni hér 

   

  

  

Mannanafnanefnd lýgur

  Íslenska mannanafnalöggan er aðhlátursefni víða um heim.  Ekki að ástæðulausu.  Þetta er enn ein ríkisrekna óþurftarnefndin.  Nú liggur blessunarlega fyrir frumvarp á Alþingi um að nafnalöggan verði lögð niður.  Nefndin hefur brugðist ókvæða við.  Hún mótmælir því harðlega að vera lögð niður.  Meginrökin eru ótti við að stelpu verði gefið nafnið Sigmundur.  Ofsafengin hræðslan við það er langsótt.  Nafnið Sigmundur nýtur ekki vinsælda. Fjarri því. Þetta er skammaryrði.

  Önnur rök snúa að hræðsluáróðri gegn ættarnöfnum.  Brýnt sé að slá skjaldborg um að börn séu kennd við nafn foreldris.  Um það segir Mannanafnanefnd:  "Þetta ævaforna germanska nafnakerfi hefur eingöngu varðveist hér á landi."

  Þetta er lygi.  Í Færeyjum eru börn iðulega kennd við föður sinn. Gott dæmi um það er færeyska álfadísin Eivör.  Hún er kennd við Pál föður sinn.  Hún heitir Eivör Pálsdóttir.  Önnur færeysk tónlistarkona þekkt hérlendis er Guðríð (helmingur dúettsins Byrtu.  Nafnið er framborðið Gúrí),  er Hansdóttir.      

Hvergi sér fyrir enda á íslenska mannanafnagríninu

  Mannanafnanefnd hefur mótmælt því harðlega að vera lögð niður.  Það er gott grín.  Eins og allt sem að mannanafnanefnd snýr.  Þessi nefnd hefur aldrei verið annað en til mikillar óþurftar,  kostnaðar og aðhláturs.  Ekki aðeins á Íslandi heldur víða um heim.

  Mannanafnanefnd óttast umfram annað að án síns nafnalögguhlutverks muni stúlku vera gefið nafnið Sigmundur.  Ég deili þeim áhyggjum - óháð því hvort að nafninu sé klínt á stúlku, dreng eða heimilishundinn.

  Inn á milli hefur nefndin verið flengd fram og til baka af Mannréttindadómstól Evrópu.  Og þykir það gott.  Skemmst er að minnast afgreiðslu á hinu mjög svo fallega kvenmannsnafni Blær.  Sem er einnig til sem fallegt karlmannsnafn.  Og nákvæmlega ekkert að því.  Nema síður sé.

  Nú hefur Þjóðskrá hótað að beita fjársektum foreldra sem í óþökk mannanafnanefndar kalla dóttir sína Alex:  547.500 kr. á ári (1500 kr. á dag),  takk fyrir.  Geggjunin er spaugileg.  En getur verið foreldrunum dýr. 

  Vonandi hefur innanríkisráðherra bein í nefinu til að bregðast sköruglega við og rassskella forpokaða embættismenn mannanafnanefndar og Þjóðskrár.  Og um leið að leggja hina fáránlegu og illilega óþurftar mannanafnanefnd niður.  

  Alex er fallegt nafn,  hvort sem er á strák eða stelpu.  Ein þekktasta sálarsöngkona Breta ber þetta nafn með reisn,  Alex Hepburn heitir hún.  Ég hef líka lúllað hjá breskri sjónvarpskonu sem heitir Alex.  Það var gaman.  Síðar póstsendi ég henni íslenskt Nóa konfekt.  Henni þótti það gott.