...Þá var hringt í Hólakirkju öllum jólabjöllunum

  Hólar í Hjaltadal eru (einn) fallegasti staður landsins.  Fátt er ánægjulegra en keyra heim til Hóla eftir löngum beinum vegi og beygja síðan upp með skógarrjóðrinu,  kirkjunni og turninum og hringspóla á hlaðinu við skólann.  Nei,  annars.  Það á að aka varlega þarna í svona fögru umhverfi.  Um Hóla í Hjaltadal hafa verið ort mörg góð kvæði.  Þar á meðal þetta bráðskemmtilega eftir Kristján Runólfsson.

Þegar lít ég heim til Hóla,
horfi ég á marga póla,
biskupinn og bændaskóla,
ber við sjónir nútímans.
Flæðir saga um minni manns.
Garður fylltur grænum njóla,
Guðbrands staðinn skreytir,   (þar sem prentsmiðjan stóð)
Þetta eru þankar sundurleitir.

Þarna bjuggu bændur góðir,
betri en gerðust hér um slóðir,
margir voru menntafróðir,
mörg eru áhrif búskólans.
Flæðir saga um minni manns.
Vaxa af því viskuglóðir,
víða hér um sveitir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Stöndug kirkja staðinn prýðir,
stóðu að henni bændalýðir.
Sóknarprestar sungu tíðir,
sinntu boði frelsarans.
Flæðir saga um minni manns.
Maður sá er messu hlýðir,
meira um lífið skeytir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Tíminn líður, flest á Fróni,
fyrnist þó að nýtt við prjóni,
það sannaðist á séra Jóni,
og seinni tíma nafna hans.   (Jóni Bjarnasyni)
Flæðir saga um minni manns.
Varla þetta telst með tjóni,
og tæpast nokkru breytir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Fylla loftið fornar sögur,
fram í dali og ystu gjögur,
löngum voru ljóðin fögur,
lofuð á vörum almúgans.
Flæðir saga um minni manns.
Hér var Óðins hornalögur,
handa þeim sem neytir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Sér í hylling Guðmund góða,
ganga um með hökulslóða,
Galdra-Loft hinn galna og óða,
Guðbrand prenta bókafans.
Flæðir saga um minni manns.
Yfir sumu er algjör móða,
á því minnið steytir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Taumlaus áfram tíminn rennur,
tifar hratt sem eldur brennur,
víst hann gerir mörgum glennur,
gefur aldrei nokkurn sjans.
Flæðir saga um minni manns.
Birtist hann með beittar tennur,
brögðin mögnuð þreytir.
þetta eru þankar sundurleitir.

Heilladísir Hólastaðar,
höndum tóku saman glaðar,
að setja allt sem sálu laðar,
saman þar sem gullinn krans.
Flæðir saga um minni manns.
Gleðisólin geislum baðar,
grænka hugans reitir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Sé ég Biskup Gottskálk grimma,
og Guðmund upp í skálar trimma,
þeir fara á stjá er fer að dimma,
og förlar sjónum horfandans.
Flæðir saga um minni manns.
Löng var forðum Rauðskinns rimma,
rifust andar heitir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Líkaböng er löngu brotin,
lenti í Köben sundur rotin,
öll voru kathólsk áhrif þrotin,
endanlega um sveitir lands.
Flæðir saga um minni manns.
Herra Jón var herðalotinn,
og hálsvöðvarnir feitir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Allir vita að Auðunn Rauði,
einnig sat í þessu brauði,
reisti múr af rýrum auði,
ríkt var eðli mannsandans.
Flæðir saga um minni manns.
Hann var ansi klár sá kauði,
klókur sverðabeitir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Lít ég yfir sögusviðið,
sumt er nýtt og annað liðið,
hér hafa ýmsar skepnur skriðið,
og skrefað tímans villta dans.
Flæðir saga um minni manns.
Hafa oft um hérað riðið,
höfðingjarnir feitir.
Þetta eru þankar sundurleitir.

Núna mun ég ljúka ljóði,
og linna þessu kvæðaflóði,
klára það með köldu blóði,
kveð nú sagnir frónbúans.
Flæðir saga um minni manns.
Er ég talinn orðasóði,
sem órum frá sér hreytir.
Þetta eru þankar sundurleitir

Ný og spennandi plata frá Hebba

  Herbert Guðmundsson er í hljóðveri þessa dagana að taka upp nýja plötu.  Plötuna vinnur hann með Svani syni sínum.  Sá var nýverið kosinn besti söngvarinn í Músíktilraunum.  Þeir feðgar semja lögin þannig að Svanur leggur til hljómagang,  kaflaskipti og þess háttar og Hebbi bregður laglínum ofan á.  Í bland semur Hebbi einnig upp á gamla mátann á kassagítarinn sinn.

  Þegar hafa 5 af 10 lögum plötunnar verið hljóðrituð.  Gulli Briem sér um trommuleikinn;  Tryggvi Hübbner og Stefán Magnússon (Eiríkssonar) spila á gítara;  Haraldur Þorsteinsson plokkar bassann;  Og Magnús og Jóhann syngja bakraddir. 

  Dr.  Gunni heyrði upptökurnar á dögunum og skrifar á bloggsíðu sína:  "Ég heyrði ekki betur en þetta væru allt meira og minna súperhittarar."

  Doktorinn hefur gott nef fyrir "hitturum".  Ég held ég fari rétt með að hann eigi vinsælasta lagið á rás 2 um þessar mundir,   Vinsæll  með Hvanndalsbræðrum.

  Hebbi hefur sent frá ótal öfluga smelli í áranna rás.  Sumir eru orðnir sívinsælir,  svo sem  Can´t Walk Away,  Hollywood  og  Svaraðu kallinu.  Síðasta plata hans,  Spegill sálarinnar,  kom út 2008 og var hans besta.  Um hana má lesa hér:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/737633/

  Fyrir helgi var viðtal við Hebba á visir.is.  Þar getur að heyra upphaf lagsins  Time.  Sjá:  http://www.visir.is/atti-erfitt-med-ad-vidurkenna-fraegdina---myndband/article/201045375416

  Time  verður fyrsta lagið af plötunni sem fer í útvarpsspilun.  Ég ætla að hlusta á það í vikunni og læt ykkur vita hvernig það hljómar.  Þangað til er gaman að rifja upp: 

Bestu plötur síðasta aldarfjórðungs

  Poppblaðið Spin hóf göngu sína fyrir aldarfjórðungi.  Það hefur náð þeirri stöðu að vera næst söluhæsta bandaríska poppblaðið á eftir Rolling Stone.  Rolling Stone er söluhæsta poppblað heims.  Í tilefni af tímamótunum tók ritstjórn Spin sig til og setti saman lista yfir bestu plötur síðasta aldarfjórðungs. 

  Þessar plötur skoruðu hæst (innan sviga er útgáfuár plötunnar):

1   U2:  Achtung Baby  (1991)

2   Prince:  Sign O´the Times  (1987)

3   The Smiths:  The Queen is Dead  (1986)

4   Nirvana:  Nevermind   (1991)

5   Radiohead:  OK Computer   (1997)

6   Public Enemy:  It Takes a Nation of Millions to Hold Us Back  (1988)

7   Guns N´ Roses:  Appetite for Destruction  (1987)

8   PJ Harvey:  Rid of Me  (1993)

9   Pavement:  Slanted and Enchanted   (1992)

10  Nine Inch Nails:  The Downward Spiral  (1994)

11  The Replacements:  Tim  (1985)

12  OutKast:  Stankonia   (2000)

13  Sonic Youth:  Daydream Nation   (1988)

14  Beastie Boys:  Paul´s Boutique   (1989)

15  Hüsker Dü:  New Day Rising   (1985)

33  Björk:  Debut  (1993)

75  Björk:  Post  (1995)

  Það er áhugavert að bera saman við þennan lista annan þar sem lesendur NME kusu bestu plötur níunda áratugarins.  Sjá:  http://www.jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1068992/

  Til að auðvelda samanburðinn lita ég plöturnar sem komu út á níunda áratugnum og hef fjólubláar þær sem voru einnig á lista NME.

  Ritstjórn Spin hefur greinilega breiðari músíksmekk en lesendur NME.  Og eðlilega er hlutfall bandarískra platna hærra hjá Spin þó Írarnir í U2 séu í toppsætinu og The Smiths í því 3ja. 

  Gaman væri að heyra viðhorf ykkar til þessa lista yfir bestu plötur síðasta aldarfjórðungs. 

Pönkbyltingin

  Á hippárunum á seinni hluta sjöunda áratugarins talaði ungt fólk stundum með tilhlökkun um það þegar "68-kynslóðin",  hipparnir,  myndu taka við stjórn landsins.  Fólkið sem mótmælti stríði,  sagðist kúka á kerfið,  boðaði frjálsar ástir og dópaði.  Það yrði fjör.  Það var heldur ekkert langt í að Davíð Oddsson yrði borgarstjóri,  forsætisráðherra,  Seðlabankastjóri,  ritstjóri Moggans;  Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir,  DJ-drottning,  yrði alþingiskona og allskonar;  rokkstjarnan Óttar Felix Hauksson - sem rokkaði með nakinni kvenmannsgínu - yrði formaður Sjálfstæðisfélags Kópavogs;  Már Guðmundsson yrði Seðlabankastjóri... Og svo framvegis.  Og svo framvegis.  Tony Blair varð forsætisráðherra Bretlands.  Bill Clinton varð forseti Bandaríkjanna.

  Vissulega urðu miklar breytingar á vestrænum samfélögum.  Frjálsræði jókst og gömul gildi úreltust.  En samt.  Þetta varð ekki eins og vonir stóðu til.  "Eitt sinn hippi,  ávalt hippi" varð meira þannig að "nú er hann orðinn kótelettukarl".

  1976/77 bylti pönkið hipparokkinu og ný kynslóð,  pönkkynslóðin,  varð ráðandi afl með nýjum viðhorfum.  Gerðu-það-sjálf/ur (Do-it-yourself) var hugmyndafræðin;  að kýla á hlutina.  Fræbbblarnir og Sex Pistols hraunuðu yfir hippana.  Anarkismi var málið.

 

  Nú hefur það gerst sem fáa óraði fyrir:  Pönkbyltingin er orðin staðreynd í borgarstjórn Reykjavíkur.  Jón Gnarr var áberandi í pönksenunni.  Myndin hér efst er af pönksveit hans,  Nefrennsli.  Óttar Proppe,  forsprakki hinnar frábæru pönksveitar Rass,  er kominn í borgarstjórn:

   Líka Einar Örn.  Hann er orðinn formaður Sorpu bs.

  Og Dr.  Gunni er þarna einnig.  Hann er orðinn formaður Strætó bs.

 

Jón Gnarr með lyklavöldin

Meirihlutinn í Skagafirði klofnar vegna herbergis í Miðgarði

  Úrslitin í sveitastjórnarkosningunum í Skagafirði á dögunum voru söguleg.  Meðal annars vegna þess að þar náði fulltrúi Frjálslynda flokksins glæsilegri kosningu.  Formaður Frjálslynda flokksins,  formaður flokksins,  Sigurjón Þórðarson,  náði kjöri sem sveitastjórnarmaður.  Í kosningunum fyrir fjórum árum vantaði Frjálslynda flokkinn aðeins örfáum átkvæðum upp á að ná kjöri.  Ég man ekki hvort það voru 4 eða 5 atvkæði.  Eða eitthvað svoleiðis.

  Nú hafa Framsóknarflokkurinn og VG náð meirihluta í Skagafirði.  Ég er dálítið áhugasamur um sveitastjórnarmál í Skagafirði.  Ég er fæddur og uppalinn í útjarðri Hóla í Hjaltadal,  á bæ sem heitir Hrafnhóll.  Þar var pabbi minn oddviti og formaður Sjálfstæðisflokks Skagafjarðar.  

  Á síðasta sveitastjórnarfundi í Skagafirði bar til tíðinda að nýr meirihluti klofnaði í afgreisðlu á umsókn karlakórsins Heimis um að fá afnot af herbergi í Miðgarði í Varmahlíð.  Ágreiningurinn setti umsóknina í klessu.  Karlakórinn fær ekki afnot af þessu herbergi.  Einhverra hluta vegna.  

Eivör #1 á Íslandi og í Færeyjum aðra vikuna í röð

  Aðra vikuna í röð situr upphafslag plötunnar stórkostlegu,  Larva,  með Eivöru í 1.  sæti vinsældalista rásar 2.  Lagið,  Undo Your Mind,  er að sögn Eivarar samið og útsett undir áhrifum frá James Bond kvikmyndum.  Pabbi hennar,  Páll Jacobsen,  er mikill aðdáandi James Bond-myndanna.

  Aðra vikuna í röð á Eivör einnig topplagið í Færeyjum,  Vöka.   Þessa dagana er Eivör í Kanada að æfa fyrir hlutverk sem Marilyn Monroe í óperu eða söngleik Gavins Bryars  Everybody Can See I Love You  (sjá síðustu færslu).

Eivör í hlutverki Marilyn Monroe á sviði í Kanada

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Marilyn Monroe var þekkt bandarísk leik- og söngkona.  Þekktust er hún fyrir að hafa sungið afmælissöng fyrir John F.  Kennedy,  þáverandi forseta Bandaríkja Norður-Ameríku.  Marilyn hélt við Kennedy-bræður.  Þar á meðal John.  Hugsanlega átti það þátt í því að hún var myrt langt fyrir aldur fram (hvenær svo sem einhver aldur er passlegur til þess). 

  Myndlistamaðurinn Andy Warhol gerði andlit Marilynar ódauðlegt á skemmtilegu og frægu grafíklistaverki.

  Nú hefur breska tónskáldið Gavin Bryars samið einskonar óperu eða söngleik um Marilyn Monroe.  Verkið byggir hann á bókinni  Everybody Can See I Love You  eftir marg verðlaunaða kanadíska rithöfundinn Marilyn Bowering.  Verkið verður frumsýnt í Kanada 12.  júní.  Með hlutverk Marilynar Monroe fer færeyska álfadísin Eivör.  Hún fór síðasta þriðjudag héðan frá Íslandi beint til Kanada vegna þessa.

  Gavin Bryars er stórt nafn í tónlistarheiminum.  Hann er bassaleikari á sjötugsaldri sem hefur m.a. spilað með John Cage.  Gavin er í Sinfóníuhljómsveit Portsmouth í Englandi.  Eftir hann liggur fjöldi verka.  Þar af þrjár óperur og þrír sellókvartettar.   Þekktustu verkin eru  The Sinking of the Titanic  (frumflutt í Queen Elizabeth Hall í London 1969) og  Jesus´ Blood never failed me Yet.  Ýmsir frægir tónlistarmenn hafa flutt inn á plötur einstök lög eftir Gavin Bryars.  Þar á meðal Tom Waits,  Brian Eno og Apax Twin.

  Eivör er þokkalega vel kynnt í Kanada.  Hljómleikar hennar þar eru jafnan vel sóttir og plötur hennar hafa einnig selst ágætlega.  Hlutverk hennar sem Marilyn Monroe í  Everybody Can See I Love You  mun kynna Eivöru ennþá betur í Kanada og opna henni margar dyr víða um heim. 

  Efsta myndbandið sýnir hin ýmsu andlitsbrigði Marilynar.  Næsta myndband geymir gullfallegan sellókonsert eftir Gavin Bryars.

  Hér fyrir neðan eru myndbönd með Tom Waits og Eivöru.  Tom Waits flytur ljúft lag eftir Gavin Bryars.  Tom Waits er stórkostlegur.  Eins og Eivör og Gavin Bryars.  Þetta er "mega".

 

Eivör í 1. sæti i tveimur löndum með sitthvort lagið

  Nýja platan með Eivöru,  Larva,   er töluvert þungmeltari en fyrri plötur hennar.  Jafnframt er músíkstíllinn verulega frábrugðinn þjóðlagakenndri vísnatónlistinni sem Eivör er þekktust fyrir.  Á  Larva  er það rafmagnað tölvuhljómborð sem ræður för.  Engu að síður kunna margir vel að meta þessa frábæru plötu,  Larva.   Og ennþá fleiri eiga eftir að læra að meta hana þegar fram líða stundir.

  Upphafslag  Larva,  Undo your Mind,   flaug um helgina upp í 1. sæti vinsældalistans á rás 2.  Svo skemmtilega vill til að á sama tíma flaug annað lag af  Larva,  Vöka,  upp í 1.  sæti færeyska vinsældalistans.  Það er óvenjulegt að sami flytjandi sitji í toppsæti vinsældalista tveggja landa með sitthvort lagið.  En Eivör er ekki venjuleg og ekki Larva  heldur.  Larva  er þessa vikuna í 7.  sæti yfir söluhæstu plöturnar á Íslandi.

  Sjá plötuumsögn:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1057725

Fløgu ummæli

 

- Titill:  Larva

- Flytjandi:  Eivör

- Einkunn: ***** (af 5)

 

  Þessi sjöunda sólóplata færeysku áfladísinnar Eivarar kemur áreiðanlega mörgum í opna skjöldu.  Platan er ólík hennar fyrri plötum.  Þetta er tilraunakennt tölvupopp.  Á köflum dálítið ágengt og hávært.  Fyrir okkur hin sem höfum heyrt Eivöru syngja með Orku er platan rökrétt framhald af þátttöku hennar í þeirri frábæru hljómsveit.  

  Á færeysku er orðið larva notað yfir seyði (á millistigi eftir klak áður en þau verða fiskar).  Á ensku þýðir "larva" lifra.  Nafn plötunnar er tilvísun í að tónlistarferill Eivarar sé nýlega hafinn og enn í mótun. 

  Samverkamenn Eivarar á plötunni eru meðal annars helstu liðsmenn Orku.

  Hingað til hefur Eivör samið og sungið flesta söngva sína á færeysku.  Nú er markaðssvæði hennar orðið alþjóðlegt.  Öll lög nema eitt eru sungin á ensku.  Færeyska lagið,  Vöka, er  mitt uppáhald á plötunni.  Það hefst á ljúfu hljómborðs "riffi".  Er á líður æsast leikar.  Færeyski kórinn Mpiri tekur undir.  Úr verður væg Rammstein stemmning.  Æðislega magnað og flott lag.

  Platan hefst á tölvupopplaginu  Undo Your Mind:  Fallegri laglínu með ófyrirsjáanlegri framvindu.  Fögur söngrödd og breitt raddsvíð Eivarar nýtur sín vel.  Eivör þenur röddina fyrirhafnarlaust af öryggi.  Hljómborðshljómurinn er rafmagnaður,  drynjandi og "töff".  Lagið er samið og útsett undir áhrifum frá tónlist James Bond kvikmyndanna.  Faðir Eivarar er aðdáandi James Bond mynd.

  Í næsta lagi,  Fill the Air,  er söngröddin mjúk og hvíslandi á milli þess sem hún er þanin.  Útsetningin lætur ekki mikið yfir sér.  Eitthvað sem hljómar líkt og klapp liggur undir upphafserindinu og dúkkar upp af og til í laginu.  Barnakór tekur undir og íslenski Caput hópurinn kemur við sögu.  Fjölbreytt og magnað lag.

  Þriðja lagið er endurgerð af  Wall of Silence  með færeysku súpergrúppunni Clickhaze.  Dulmagnað lag með vinalegri laglínu. Clickhaze byrjaði sem trip-hop hljómsveit.  Það eymir örlítið eftir af því í laginu.  Skemmtilegt uppátæki hjá Eivöru að blístra í laginu.  Það smellpassar.

  Fjórða lagið,  All Blue,  er lágstemmd tölvupopp-ballaða.  Undurfagurt lag.  Það er vægur djasskeimur af því. Lágvær og sparlega notaður bjöllukliður gefur laginu draumkenndan blæ. 

  Fimmta lagið er  Waves and the Wind.  Sérkennilegur trommutaktur leiðir það ásamt notalegu hljómborðsstefi. 

  Sjötta lagið er  Is it Cold Outside.  Söngröddin er hvíslandi yfir tölvuhljómborðinu.  Lagið stigmagnast.  Takturinn verður hraðari.  En lagið endar á þægilegu nótunum.

  Sjöunda lagið,  Even if the sun don´t Shine,  er ofur rólegt og ljúft. Hvíslandi söngrödd og einfalt hljómborð. 

  Áttunda lagið,  Hounds of Love,  er eftir bresku tónlistarkonuna Kötu Brúsk (Kate Bush).  Eivör afgreiðir lagið svolítið í anda Kötu.  Lagið er ágengt,  öflugt og glæsilegt.  Ástæðan fyrir því að Eivör ákvað að kráka (cover song) þetta lag er að henni þykir vera svo mikil Eivör í því.  Og það er tilfellið.  Lagið er eins og klæðskerasaumað fyrir Eivöru.  Það var hljóðritað "live" í einni töku.  Það þurfti ekki að endurtaka það.  Lagið steinlá í fyrsta rennsli.  

  Níunda lagið er Vöka sem áður er minnst á.  Tíunda lagið er  So Close to being Free.  Tölvupopplag sem rafmagnast og æsist er á líður.  Það koma töluverð læti við sögu áður en yfir líkur. 

  Ellefta og síðasta lagið á plötunni er  Stay in the Light.  Rólegt og þægilegt lag með hvíslandi söng.  Ofur heillandi og snoturtt.

  Larva er frekar seintekin plata.  Það þarf að hlusta á hana nokkrum sinnum áður en fegurðin í músíkinni síast inn.  Mér þótti platan áhugaverð,  forvitnileg og spennandi við fyrstu rennsli. Eftir nokkrar spilanir hafði ég samt efasemdir.  Það var eins og lögin ætluðu ekki að síast almennilega inn.  Eftir ennþá fleiri spilanir opnuðust flóðgáttir.  Þetta var dálítið eins og þegar ég var að meðtaka Sigur Rós á sínum tíma.  Núna er niðurstaðan sú að  Larva  sé besta plata Eivarar til þessa. Ekki nóg með það.  Skrefið sem hún stígur með þessari plötu frá því að vera vísnasöngkona er stórt.  Skrefið er djarft.  Þetta er dúndur góð plata.  Ein besta plata ársins 2010.  Ég er orðinn háður plötunni.  Spila hana aftur og aftur.  Og hlakka til í hvert sinn sem ég set hana á "play". 

  Gefið plötunni tækifæri.  Verið meðvituð um að það tekur tíma að venjast henni.  Uppskeran verður ríkuleg.

.

 

    

    

 

 

Íslenska er málið

  Það er vel til fundið hjá Samtökum móðurmálskennara að veita Samfési og Söngkeppni framhaldsskólanna viðurkenningu fyrir að keppendur í Söngkeppni Samfés og Söngkeppni framhaldsskólanna syngja á íslensku.  Næst mega Samtök móðurmálskennara gjarnan veita "þorskastríði" plötufyrirtækisins Cod Music viðurkenningu.  Jú,  vissulega er nafn plötufyrirtækisins dálítið útlenskulegt.  Enda starfar það á alþjóðamarkaði.  En það er reisn yfir þeim skilyrðum sem fyrirtækið setti í árlegri hljómsveitakeppni í ár.  Þau gengu út á að þátttakendur myndu syngja á íslensku.

  Að öllu jöfnu er virkilega hallærislegt að heyra íslenska söngvara syngja á útlensku.  Nema brýn ástæða sé til.  Jú,  jú,  einhverjir hafa rök fyrir því að þeir séu að gera út á engilsaxneskan markað.  Það er ekki fráleitt.  Aðrir tala um alþjóðamarkað.  Þá er nærtækara að syngja á kínversku.  Hlutfallslega flestir jarðarbúa skilja kínversku.  

  Sigur Rós hefur sannað að það virkar fyrir íslenska poppara að syngja á íslensku.  Sigur Rós selur fleiri plötur á alþjóðamarkaði en nánast allar þær íslenskar hljómsveitir sem bögglast með lélega ensku.

  Í lang flestum tilfellum er aulalegt að heyra íslenskar hljómsveitir syngja á ensku fyrir Íslendinga.

 

Fengu viðurkenningu fyrir að syngja á íslensku