Skattabreyting hefur þveröfug áhrif

  Fyrir tveimur árum var virðisaukaskattur á bækur hækkaður;  úr snautlegum 7% upp í virðuleg 11%.  Bók sem áður kostaði 4999 kr. kostar nú 5199 kr.  Skattahækkunin var liður í átaki til að efla bóklestur.  Ekki síst bóklestur ungs fólks.  Þetta átti að vera kröftug vítamínssprauta inn í íslenskar bókmenntir.  Bóksala myndi glæðast sem aldrei fyrr.  

  Talið var fullvíst að fólki þætti óþægilegt að borga ræfilslegt verð fyrir veglega bók.  Fólk hafi metnað til að greiða með reisn ríflega fyrir hana.  Einkum vegna þess að bókin hefur verið ein vinsælasta gjafavara á Íslandi til áratuga.  Gefandi vill láta spyrjast út að hann borgi smáaura fyrir bókagjöf.  

  Einhver skekkja er í dæminu.  Í fyrra hrundi bóksala um 11%.  Í ár er samdrátturinn að nálgast 8%.  Áköfustu talsmenn skattahækkunarinnar kenna komu Costco um.  Þeim er bent á að einungis röskir 2 mánuðir séu síðan það ágæta kaupfélag var opnað í Garðahreppi.  Því er svarað með þjósti að væntanleg koma Costco hafi farið að spyrjast út í fyrra.  Einmitt um svipað leyti og bóksalan tók þessa rokna dýfu sem hvergi sér fyrir enda á.  Að minnsta kosti ekki á meðan Costco varir.

  Er þetta ekki svipaður samdráttur og hjá íslenskum tómatræktendum, jarðaberjasölum og klósettpappírsframleiðendum? spyrja þeir drjúgir og bæta við:  Þetta er allt á sömu bókina lært.  Helst allt í hendur.

  Ég þekki manneskju sem var vön að kaupa árlega um 10 bækur til jólagjafa.  Aðrar 10 til afmælisgjafa.  Líka 5 handa sjálfri sér.  Pakkinn kostaði um 125 þúsund kall.  Eftir skattahækkunina kostar sami pakki 130 þúsund.  Eldri borgara munar um 5000 kr.  Ríkissjóði munar einnig um skattpeninginn sem hann tapar á lestrarátakinu.  Samdrátturinn er mun meiri en skattahækkunin.  Tap ríkissjóðs á því er næstum fimmfalt.  Í stað þess að skila stórauknum tekjum - eins og ætlað var, vel að merkja.

  Ráðamenn - gapandi af undrun - hafa tilkynnt að sett verði saman (hálauna elítu)nefnd.  Hennar hlutverk verður að komast að því hvers vegna lestrarátakið mistókst svona hrapalega.  Það þarf marga fundi, mikið kaffi og gott meðlæti til að finna orsökina.   

         

Algert hrun í bóksölu

Poppmúsík þessarar aldar verri en áður

  Allt var betra í gamla daga.  Eða þannig.  Að minnsta kosti er poppmúsík þessarar aldar ekki svipur hjá sjón (ef svo má segja um músík) í samanburði við eldri poppmúsík.  Einhver gæti sagt að fullyrðinguna megi rekja til fortíðarþráar og fordóma í bland.  Það má vera.  Ég hef reyndar alltaf haft bullandi fordóma gagnvart poppmúsík.  Það er að segja eftir að æskuárum sleppti.  Er þó á síðustu árum orðinn víðsýnni og umburðarlyndari.  

  Hitt er annað mál að kalt mat,  beinn samanburður á vinsælustu dægurlögum sjöunda áratugarins annarsvegar og hinsvegar vinsælustu lögum þessarar aldar leiðir í ljós mikinn mun.  Nýju popplögin eru snöggtum einsleitari og flatari.  Munur á hæstu og lægstu hljóðum er lítill.  Hljóðfæraleikur er fábrotinn tölvuhljómborðsheimur og trommuheili.  Autotune geldir sönginn.  Laglínur einhæfar.  Orðaforði í textum er naumur;  bæði í hverju lagi út af fyrir sig sem og í öllum lögunum til samans.  Rámir söngvarar á borð við Janis Joplin og Joe Cocker eiga ekki séns.  Því síður nett falskir söngvarar á borð við Ian Dury eða Vilhjálm Vilhjálmsson.  Hvað þá sérstæðir söngvarar eins og Bob Dylan og Megas.  Nýju söngvararnir á vinsældalistunum hljóma allir eins.   

  Ein skýringin er sú að það eru sömu mennirnir sem semja og framleiða lungann af vinsælustu dægurlögunum í dag.  Sá stórtækasti er sænskur.  Hann heitir Max Martin.  Á þriðja tug laga hans hafa verið þaulsetin í 1. sæti bandaríska vinsældalistans (og vinsældalista um allan heim).  Einungis Paul McCartney og John Lennon eiga fleiri 1. sætis lög.  Alls hafa um 200 lög eftir Max verið á vinsældalistunum.  Hann á um 1000 lög á plötum stórstjarna.  Flytjendur eru allt frá Britney Spears og Justin Bieber til Adelu og Pink ásamt tugum annarra.

  Hlýðum á lag af vinsælustu plötu heims fyrir sléttri hálfri öld.  Þetta er gjörólíkt verksmiðjupoppi þessarar aldar.  Þarna er fjölbreytni í texta, lagi, söng, hljóðfæraleik og líflegri útsetningu.  Blástur og strengjastrok spilað af alvöru fólki en ekki plasthljómborði.  Lennon hefur ekki einu sinni fyrir því að ræskja sig áður en söngurinn er hljóðritaður.

   

Ný og spennandi plata frá Mosa frænda

  Á fögrum vordögum 2009 ýtti ég úr vör merkilegri skoðanakönnun - á þessum vettvangi - um bestu íslensku smáskífuna.  Vel, gegnsætt og lýðræðislega var að verki staðið.  Minn smekkur réði engu.  Lesendur fengu - undir nafni - alfarið að nefna til sögunnar sínar uppáhalds smáskífur.  Síðan var kosið á milli þeirra sem flestar tilnefningar fengu.

  Strax í forkönnuninni blasti við að "Katla kalda" með Mosa frænda var sigurstrangleg.  Svo fór að af nálægt 700 atkvæðum fékk hún tæpan þriðjung og sigraði með yfirburðum.  

  Fátt er betra á ferilsskrá hljómsveitar en eiga bestu íslensku smáskífuna.  Sú kom út á níunda áratugnum.  Seldist vel og fékk grimma spilun í útvarpi og á diskótekum.  Klassík alla tíð síðan.  

  Hljómsveitin Mosi frændi hefur aldrei (alveg) hætt fremur en Sham 69 og the Stranglers.  Ekki nóg með það:  Væntanleg er á markað ný plata.  Þar kemur ÞÚ til sögunnar.  Útgáfan er fjármögnuð í gegnum Karolina Fund.  Það má auðveldlega sannreyna með því að smella HÉR.

  Wikipedia

        

Splunkunýr hressandi rokkslagari

  Rokktríóið Nýríki Nonni er mætt til leiks með þrumuskæðan slagara,  "Svíkja undan skatti".  Það hefur verið starfandi frá 2016 og vakið athygli fyrir sterk frumsamin lög, beitta texta og þéttan kröftugan flutning.  Svo skemmtilega vill til að enginn Nonni er í tríóinu.  Því síður Nýríkur Nonni.  Þess í stað eru liðsmenn:  Guðlaugur Hjaltason (söngur, gítar),  Logi Már Einarsson (bassagítar) og Óskar Torfi Þorvaldsson (trommur).  

  12. ágúst á þessu ári heldur Nýríki Nonni útgáfuhljómleika á Íslenska barnum í Hafnarfirði.  Ókeypis.

Svölustu hljómsveitamyndirnar?

  Tískan er harður húsbóndi.  Það sem á einum tímapunkti þykir töff og svalast getur síðar þótt hallærislegast af öllu og sprenghlægilegt.  Hljómsveitir eru sérlega viðkvæmar fyrir tískusveiflum.  Þær vilja að tónlist sín falli í kramið og sé í takt við tíðarandann.  Þeim hættir til að undirstrika það með því að ganga langt í nýjustu tísku hvað varðar hárgreiðslu og klæðaburð.

  Skoðum nokkur dæmi:

  Á efstu myndinni eru unglingsrokkarar undir sterkum áhrifum frá ABBA.  Eflaust voru þessar aðskornu glansbuxur flottar á sviði á sínum tíma.  

  Á næstu mynd eru sænsku stuðboltarnir í Nils-Eriks.  Snyrtimennskan í fyrirrúmi en samt "wild".

  Þriðja myndin sýnir gott dæmi af glysrokkurum (glam) fyrri hluta áttunda áratugarins.  Máluð andlit, skærlitað hár, æpandi kæðnaður.  David Bowie fór nokkuð vel með sína útfærslu á dæminu.  T. Rex og Sweet kannski ekki eins vel.  Hugsanlega slapp Slade fyrir horn.  En alls ekki barnaníðingurinn Gary Glitter.  Né heldur glysrokkararnir hér fyrir neðan.

  Á níunda áratugarins geisaði tískufyrirbærið "hair metal". Blásið hár var málið.  Ýmist litað ljóst eða með strípum.  Ég ætla að guttarnir á næst neðstu myndinni séu ekki stoltir af þessu í dag.  Ég er sannfærður um að þeir séu búnir að skipta um hárgreiðslu.

  Neðsta myndin er af Jesú-lofandi kventríói í Norður-Karólínu í Bandaríkjunum.  Á fyrri hluta sjöunda áratugarins voru svona heysátur í tísku.  Hár kvenna túberað í hæstu hæðir.  Mér skilst að þetta sé ennþá málið í kirkjum í Norður-Karólínu.       

   

Ringó skerpir á Íslandsástríðunni

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Breski Bítillinn Ringo Starr er frægasti trommuleikari heims.  Flottur trommuleikari sem á stóran þátt í því hvað mörg Bítlalög eru glæsileg.  Eins og fleira fólk tengt Bítlunum er hann virkur Íslandsvinur.  Er til að mynda iðulega viðstaddur þegar kveikt er á Friðarsúlunni í Viðey.  Syngur þá gjarnan með Plastic Ono Band í Háskólabíói í kjölfarið.  Hann er mun betri trommari og leikari en söngvari.

  Ringo á afmæli núna 7. júlí.  Verður 77 ára.  Hann er ákafur talsmaður friðar og kærleika.  Stríðsbrölt og illindi eru eitur í hans beinum.  Mikilvægt hlutverk hans í Bítlunum var að stilla til friðar.  John Lennon var skapofsamaður sem tók köst.  Paul McCartney var og er ofvirkur og stjórnsamur úr hófi.  Ósjaldan tæklaði Ringó skapofsaköst Lennons og ráðríki Pauls með spaugilegum útúrsnúningi sem sló öll vopn úr höndum þeirra og allir veltust um úr hlátri.  Með galsafenginni framkomu átti hann stóran þátt í því hvað blaðamannafundir Bítlanna voru fjörlegir og fyndnir.  

  Ringo sést oft á ljósmyndum með íslenskt vatn,  Ícelandic Glacial, í höndum.  Hann hefur ástríðu fyrir því.  

  Í tilefni afmælisins hefur hann sent frá sér myndband með hvatningu um frið og kærleika.  Ef vel er að gáð þá er hann klæddur í skyrtubol með ljósmynd af Björk.  Í seinni hluta myndbandsins er hann kominn í annan bol.  Sá er merktur "Sshh" og tilheyrir laginu "Oh, its so quite" með Björk.  

Óvæntur glaðningur hamingjusamasta Færeyings í heimi

  Fjöldi Íslendinga hélt í pílagrímsferð til Danmerkur í vikunni.  Skyldan kallaði á að sjá og hlýða á Guns N´ Roses á hljómleikum.  Það var sælustund.  Fréttaritari RÚV,  Andri Freyr Viðarsson,  gaf hljómleikunum einkunnina 15 á skalanum 0-10.  Slík var hamingjan með þá.

  Einn áhorfenda fór heim hamingjusamari en aðrir.  Sá er færeyskur tónlistarmaður,  Uni Debess.  Hann kom sér fyrir fremst við sviðið.  Dáðist þar að rándýrum hágæða hljóðnema sem söngvarinn, Axl Rose, brúkaði.  Hann eiginlega öfundaði kappann af gripnum.  

  Undir lok hljómleikanna náðu þeir augnsambandi.  Þá var eins og Axl læsi huga hans.  Um leið og hljómleikunum lauk þá teygði hann sig fram og skutlaði hljóðnemanum í fangið á honum og yfirgaf sviðið.

  Axl er ólíkindatól.  Stríðir við tvo geðræna sjúkdóma, óþol gagnvart tilteknum nauðsynlegum lyfjum og drekkur áfengi ofan í þau.  Iðulega hefur hann verið til vandræða innan og utan sviðs.  Allskonar pirringur, frekjuköst og duttlungar.  Oft hefjast hljómleikar ekki fyrr en klukkutímum of seint.  Tíð hlaup af sviði yfir í búningsherbergi.  Slagsmál á hótelum.  Þetta uppátæki - að gefa færeyskum söngvara sem hann þekkir ekki neitt rándýran hljóðnema - er ný og óvænt hlið á Axl.

  Færeyingar mældust nýverið hamingjusamasta þjóð í heimi.  Þessa dagana er Uni Debess hamingjusamastur þeirra allra.

 

Kærkomin og kröftug endurkoma

  Á síðari hluta níunda áratugarins fór rokksveitin Foringjarnir mikinn.  Afgreiddi sveitaballamarkaðinn með þróttmiklu "80s" þungarokki.  Svar Íslands við sænsku ofurgrúppunni Europe í bland við Bon Jovi.  Hápunkti náðu Foringjarnir á vinsældalistum með laginu "Komdu í partý".  Eftirspurn var svo mikil að iðulega voru þrír og fjórir dansleikir afgreiddir á viku.  Þá hituðu þeir upp í Laugardalshöll fyrir erlendar stórstjörnur á borð við Kiss og Bonnie Tyler.  Þeir voru í miklu uppáhaldi hjá bandarísku dátunum í herstöðinni á Miðnesheiði.  Voru til að mynda fastráðnir sem húshljómsveit í offíseraklúbbnum í heilan vetur.  

  Forsprakkinn, söngvarinn og söngvaskáldið Þórður Bogason hefur bæði fyrr og síðar látið til sín taka í tónlist.  Sem rótari Péturs Kristjánssonar (Pelican, Paradís, Póker, Picasso, Start...).  Svo stofnaði hann sjálfur þungarokkshljómsveitina Þrek.  Því næst rokksveitir á borð við F, Þrym, Þukl, Warning, Skytturnar, Rickshaw, Rokkhljómsveit Íslands...

  Hljótt var um Foringjana á tíunda áratugnum.  Hljómsveitin var þó hvergi hætt.  2013 mætti hún sterk til leiks með virkilega flott jólalag,  "Biðin eftir aðfangadegi". Besta íslenska jólalag þessarar aldar.  Á þútúpunni hefur það verið spilað 3200 sinnum.  Fyrir þá sem vilja komast snemma í jólaskap skal smella HÉR.

  Á dögunum sendu Foringjarnir frá sér 3ja laga plötuna "Nótt", samnefnda upphafslaginu.  Hressilegt og sterkt þungarokkslag.  Þar er hljómsveitin skipuð eftirfarandi: Þórður (söngur), Jósep Sigurðsson (hljómborð), Oddur F. Sigurbjörnsson (trommur), Þráinn Árni Baldvinsson (gítar) og Jakob Smári Magnússon (bassi).  Oddur og Jakob (Das Kapital, SSSól, Grafík) voru í Tappa Tíkarrassi.  Þráinn er í Skálmöld.  Jósep var m.a. í Galíleó, SOS og Kraftaverki. 

  "Nótt" er að fá heitar viðtökur.  Frá 18. júní hefur hún verið spiluð yfir 600 sinnum á youtube.   

  Hin lögin á plötunni eru "Leyndarmál" og "Þú".  Þau getur að heyra með því að smella HÉR og HÉR.  Platan er til sölu hjá liðsmönnum og í gegnum Fésbókarsíðuna HÉR.

 

  

Nýtt og stórfenglegt þjóðhátíðarlag

  Ólafur F. Magnússon,  læknir og fyrrverandi borgarstjóri Reykjavíkur,  hefur sent frá sér nýtt lag og myndband.  Það heitir Bláhvíti fáninn.  Sannkallað og stórglæsilegt þjóðhátíðarlag,  samið til heiðurs Einari Ben. og Hvítbláanum.  Ljóðið er fallegt og tígulegt.  

  Vilhjálmur Guðjónsson hefur útsett lagið í þróttmikla hátíðarútgáfu.  Elmar Gilbersson syngir af myndugleika.  Allt eins og best verður á kosið.  Fullkomið þjóðhátíðarlag.  Það mun um alla framtíð hljóma í útvarpsstöðvum, sjónvarpi og á netsíðum á 17. júní,  1. des. og oftar.  

  Ólafur var í skemmtilegu og fróðlegu viðtali hjá Arnþrúði Karlsdóttur á Útvarpi Sögu í gær.  Ástæða er til að hlusta á það með því að smella HÉR

  Í fyrra sendi Ólafur frá sér plötuna Ég elska lífið.  Umsögn um hana má lesa með því að smella HÉR  

   

Vinsælustu sígrænu lögin

  Fyrir sléttu ári setti ég upp á Fésbók grúpuna Classic Rock.  Þangað inn hlóð ég fjölda myndbanda.  Þau spanna uppistöðuna af því sem almennt fellur undir skilgreininguna "classic rock".  Upphafsreitur sígræna rokksins er "You Really Got Me" með the Kinks (kom út 1964).  Það er reglan hjá útvarpsstöðvum, tímaritum og sjónvarpsþáttum sem afmarka sig við "clsssic rock".  Meira á reiki er hvað hugtakið nær langt inn í nútímann.  Sumir binda það við 1977 (þungrokk og prog fram að pönki).  Aðrir til 1985 (til að hafa pönk- og nýbylgjuna með).

  Enn aðrir fram til 2000 (aldamóta) eða 2007 (10 ára og eldri).  Minn rammi um sígrænt rokk nær yfir öll þessi ár.  Lögin sem ég þekki vel sem helstu klassísku rokklög.  Ég er alveg með ágæta sýn yfir þau helstu.  Til vara kíkti ég á "play-lista" helstu "classic rock" útvarpsstöðva og umfjöllun í "classic rock" tímaritum.  Það breytti engu.  Ég var með þetta allt á hreinu.  Hugtakið "classic rock" vísar mest til þeirra sem mótuðu upphaf þungarokks (og prog rokks).  Í víðara samhengi er pönkrokk og nýbylgja með í pakkanum.  Allar "classic rock" útvarpsstöðvar brjóta flæði harkalegs rokks upp með mýkri sívinsælum lögum sem standa þeim nær en léttasta vinsældalistapopp (main stream).  Það þarf að vera smá gredda með í dæminu.   

  Classic Rock síðan á Fésbók er öllum opin.  Skráðir áskrifendur/"lækarar" eru 372.  Vinsælustu lög eru spiluð af mun fleirum.  Listinn yfir oftast spiluð lög á síðunni er ekki alveg fyrirsjáanegur.  En þeim mun áhugaverðari.  Margt kemur á óvart.  Að óreyndu hefði ég ekki giskað rétt á þessi 5 mest spiluðu lög.  

  Listinn er svona:

1.  Stealers Wheel - Stuck in the Middle with You - 588 spilanir.

2.  Týr - Ormurin langi - 419 spilanir

3.  Deep Purple - Smoke on the Water - 237 spilanir.

4.  Fleetwood Mac - Black Magic Woman - 190 spilanir. 

5.  Tom Robinson Band - 2-4-6-8 Motorway - 186 spilanir.     

6.  Status Quo - Rockin' All Over the World - 180 spilanir

7.  Bob Marley - Stir it Up - 164 spilanir 

8.  Sykurmolarnir - Motorcycle Mama - 162 spilanir 

9.  Creedence Clearwater Revival - I Put a Spell on You - 160 spilanir

= 10.  Janis Joplin - Move Over - 148 spilanir

= 10.  Shocking Blue - Venus - 148 spilanir