Vinsælustu músíkhóparnir

  Á Facebook held ég úti fjölda músíkhópa;  hátt á þriðja tug.  Flestir voru stofnaðir um svipað leyti.  Þess vegna hefur verið áhugavert að fylgjast með þeim vaxa og þróast mishratt.  Þessir hópar einskorðast ekki við Ísland.  Það er dálítið spennandi.  Þeir sem skrá sig í hópana koma úr öllum heimshornum. 

  Margt sem póstað er í hópana er áhugavert og kynnir mann fyrir ýmsum tónlistarmönnum.  Faldir fjársjóðir kynntir til leiks.  Stundum fylgja með fjörlegar og fróðlegar umræður í athugasemdakerfinu.  Ég hef kynnst hellingi af skemmtilegri músík í þessum hópum.  Einnig eignast vini;  tónlistarfólk frá flestum nágrannalöndum.  Sumir eru lítt þekktir er þeir stimpluðu sig inn en eru í dag stór nöfn.   

  Af listanum yfir fjölmennustu hópana mína mætti ætla að ég sé fyrst og fremst kántrý-bolti.  Svo er ekki.  Samt kann ég vel við margt kántrý.  Sérstaklega frá fyrri hluta síðustu aldar. Líka americana og roots kántrý, svo ekki sé minnst á cow-pönk.

  Einn hópurinn minn var kominn með næstum því 60 þúsund félaga.  Þá stálu vondir menn honum.  Þeir virtust vera á Filippseyjum.  Þeir hökkuðu sig inn í hópinn og yfirtóku hann.  Síðan breyttu þeir nafni hans og eru eflaust að herja á liðsmenn hópsins með gylliboðum um peningalán og eitthvað svoleiðis.

  Þetta eru vinsælustu hóparnir.  Fyrir aftan er félagafjöldinn.

1.  The best country and western songs ever 19.904

2.  The best international country and western music 1559

3.  Country & western music 1069

4.  Alternative rock jukebox 941

5.  Færeyskir tónar - Faroese music 832

6.  Blues, jazz 701

7.  Country music, folk, blues 632

8.  Best of Icelandic rock music, jazz, reggae, country   584

9.  Classic rock 544

10. The Byrds family 461

  Félagafjöldinn segir ekki alla söguna.  Í sumun fámennari hópum er ekki síðra líf og fjör.  Í fjölmennustu hópum vill brenna við að innlegg séu kaffærð helst til fljótt af nýrri póstum.

 

 

Var John Lennon góður gítarleikari?

  Gróf skilgreining á rhythma-gítarleik er sú að hann haldi utan um takt og hljómagang í dægurmúsík.  Slái takt með trommaranum og "strömmi" samtímis hljómaganginn á meðan sólógítarleikarinn leikur lausum hala.  Eða einhver annar í sólóhlutverki.  Gott dæmi er Addi Sigurbjörns í Glugganum með Flowers.

  Þrátt fyrir mikilvægi rhythma-gítarleikara stendur hann jafnan í skugga þeirra sem spila sóló.  Sólógítarleikari fær að troða sér framarlega á sviðið á meðan hann afgreiðir sólóið.  Jafnvel troðast fram fyrir söngvarann (ég hef lent í þessu).

  John Lennon var rhythma-gítarleikari Bítlanna. Hann var aldrei í skugga vegna þess að hann samdi flest lög Bítlanna,  söng mörg þeirra og var í huga margra - þar á meðal annarra Bítla - forsprakki hljómsveitarinnar.  Þar að auki einn besti söngvari og textahöfundur rokksögunnar.  Margt fleira gott mætti segja um hann annað en að hann lamdi fyrri eiginkonu sína,  einnig bassaleikara sína,  Paul og Stu Sutcliffe,  trommuleikarann sinn í Querrymen og marga fleiri.

  Flottur sólógítarleikari Bítlanna var George Harrison.  Paul McCartney var einnig góður gítarleikari.  Í upphafi ferils Bítlanna kom til ágreinings um hvor ætti að afgreiða sólógítarinn.  Það var þegar Stu helltist úr lestinni.  Leikar fóru þannig að Paul varð að sætta sig við að George væri betri sólógítaleikari.  

  John Lennon fór ekki troðnar slóðir í gítarleik fremur en öðru.  Í einu af fyrstu Bítlalögum,  All My Loving,  stelur hann senu með óvæntu og nýstárlegu gítarspili.  Þar hamrar hann hratt í gegnum lagið - eins og í kapphlaupi - í stað þess að fylgja trommutaktinum. 

  Blessunarlega voru Bítlarnir - allir - lausir við sólórembing.  Bassaleikarinn Paul trommaði í stöku lagi.  Ekki til að gera betur en Ringo.  Bara halda takti.  John og Paul tóku mörg gítarsóló á síðustu plötum Bítlanna.  Þar á meðal spilaði John sólógítar lagsins Get Back á lokakonserti Bítlanna á Abbey Road.  Síðar sagðist hann hafa farið í hlutverkaleik,  eins og þeir Paul gerðu svo oft.  Í þessu tilfelli þóttist hann vera George.  Spilaði sólógítarleik eins og George hefði gert. 

  John var meiriháttar flottur kssagítarplokkari. Fór samt einkennilega sparlega með það.  Hann var meira í rokkinu.

.

  John var eldfljótur að læra á hvaða hljóðfæri sem var.  Hann var dúndurgóður munnhörpuleikari.  Alls spilaði hann á fast að tuttugu hljóðfæri.  Vegna óþolinmæði og athyglisbrests nennti hann aldrei að æfa hljóðfæraleik.  Hann glamraði oft á hljómborð - bæði með Bítlum og ennfremur á sólóferli - en vissi aldrei hvað hljómarnir hétu sem hann spilaði. 

  John var uppátækjasamur frá fyrstu tíð.  Hann var knúinn áfram af takmarkalausri sköpunargleði. Til að mynda notaði hann endurkast sem inngang í I Feel Fine.  1964 hafði svoleiðis ekki heyrst áður.  Sömuleiðis samdi hann gítar-riffið sem gengur í gegnum lagið.

  Mestu varðaði að gítarleikur Johns skipti iðulega sköpum fyrir stemmningu lagsins. 

   Hér má heyra hvað gítarleikur Johns vó þungt í flutningi Bítlanna.  Á mínútu 2:58 hleypur áheyrandi upp að honum.  Hann fipast og sleppir úr nokkrum töktum.  Við það fellur krafturinn og botninn úr flutningnum.

            

Áhrifarík plata

 - Titill:  Sameinaðar sálir

 - Flytjandi:  Guðmundur R. Gíslason

 - Einkunn: ****

  Mér telst til að þetta sé þriðja sólóplata Guðmundar Rafnkels Gíslasonar.  Hann er einnig þekktur fyrir að hafa verið söngvari hljómsveitarinnar Sú Ellen í Norðfirði. Söngstíll hans er snyrtilegur, mildur og notalegur.  Engin öskur eða læti.  Sama má segja um lög hans, sem og Guðmundar Jónssonar og Jóns Ólafssonar.  Þau eru snotur, söngræn og hafa eiginleika til að lifa lengi (verða sígild).

  Textar Guðmundar vega þungt.  Þeir vekja til umhugsunar.  Eru blúsaðir.  Þeir fjalla margir hverjir um sársaukafullar aðstæður:  Eiturlyfjafíkn, dauðsföll, alzheimer og aðra erfiða lífsreynslu.  Margt er það haganlega ort.  Innihalda gullkorn á borð við:

"Ég veit þú ræður ekki yfir þér;

þú meinar ekki hvert orð.

 Menn geta drepið

þótt þeir fremji ekki morð!"

  Sérkennilegt er að á milli laga bregður fyrir talbútum.  Fyrst hélt ég að þeir myndu eldast illa.  Svo er þó ekki.  Þvert á móti.  Þeir dýpka heildarsvip plötunnar og gera mikið fyrir stemmninguna þegar á reynir.

  Útsetningar eru látlausar og smekklegar.  Músíkin er fjölbreytt nett nýbylgjukennt popp-rokk.   Mestu skiptir að platan er öll hin áheyrilegasta.   

Vinsælustu lögin

  Á Fasbók hef ég til nokkurra ára haldið úti grúppu sem heitir "Færeyskir tónar - Faroese music".  Þangað inn pósta ég færeyskri tónlist (myndböndum) - eins og titillinn bendir sterklega til.  Fylgjendur  síðunnar eru 831 og "lækarar" 824.  Flestir Íslendingar.  Líka nokkrir útlendingar. 

  Forvitnilegt og áhugavert er að fylgjast með því hvaða lög eru oftast spiluð.  Ég veit að sama fólkið spilar iðulega aftur lög sem heilla.  

  Þetta eru vinsælustu lögin.  Innan sviga er hvað þau hafa oft verið spiluð á síðunni:

1.  "Dreymurin" með Alex heitnum Bærendsen (449 sinnum).  Hann kom fram á hljómleikum í Laugardalshöll í byrjun þessarar aldar.  Dóttir hans,  Kristína Bærendsen, söng nokkrum sinnum hérlendis á hljómleikum.  Tók meðal annars þátt í söngvakeppni sjónvarpsins, júrivisjon.  Hún býr núna á Íslandi.

2.  "Hon syndrast" með dómdagshljómsveitinni Hamferð (doom metal) (326 sinnum).  Hamferð hefur túrað með Skálmöld bæði hérlendis og erlendis.

3.  "Tú er min spegil" með Jórunni (219 sinnum).  Sjaldgæft er að sjá í færeysku 2 n í röð. 

 

4.  "Brotin" með Eivöru (215 sinnum)

5.  "Langt burt frá öðrum löndum" með Eivöru (209 sinnum)

6.  "Færeyingur á Íslandi" með Árna Tryggvasyni (184 sinnum).  Það er aðeins að finna á Fasbók (ekki youtube):  https://www.facebook.com/plotuskapurinn.glymskrattinn/videos/140518442709494/

7.  "Aldan" með Anniku Hoydal (175 sinnum)

8.  "Dansaðu vindur" með Eivöru (172 sinnum)

 

9-10.  "Ólavur Riddararós" með Harkaliðinu (168 sinnum)

 

9-10.  "Vilt tú at Jesus skal koma tær nær" með Manskór úr Rituvík (168 sinnum).  Lagið er ekki til á youtube.  Bara á Fasbók.  https://www.facebook.com/sjomansmissionin/videos/213463456262854/

Vigdís

  Nei,  ekki Vigdís Hauks.  Nú snýst allt um Vigdísi Finnbogadóttur út af afmæli hennar.  Ég þekki hana ekki neitt.  Samt hef ég skrautskrifað á ótal skjöl fyrir Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur.  Aðrir starfsmenn stofnunarinnar hafa séð um samskiptin við mig.  Sem er hið besta mál. Ég á ekkert vantalað við Vigdísi.  Áreiðanlega er hún þó viðræðugóð.

  Dorrit Moussaieff segir Vigdísi vera besta forseta Íslands.  Dáldið vandræðalegt fyrir Ólaf Ragnar.  

  1983 var ég beðinn um að skrifa bók um íslenska rokkmúsík.  Sem ég gerði.  Bókin,  Poppbókin, hefur fylgt mér eins og skuggi og virðist - því miður - ekki falla í gleymskunnar dá.  Árlega hringja í mig ungir námsmenn sem eru að skrifa ritgerð um íslenska rokkmúsík.  Sömuleiðis hitti ég stöðugt rokkáhugafólk sem segist hafa verið að lesa hana núna næstum fjórum áratugum eftir útkomu hennar.

  Ég frétti af tveimur mönnum sem toguðust á um hana í Góða hirðinum.  Það urðu ekki slagsmál en næsti bær þar við.  

  Víkur þá sögu að útgáfuári Poppbókarinnar.  Skyndileg birtist Vigdís Finnbogadóttir á skrifstofu Bókaútgáfu Æskunnar. Erindið var að kaupa bókina. 

  Þarna var Vigdís rösklega fimmtug.  Hún hafði eitthvað sungið með hjómsveitum.  Því kom áhugi hennar á Poppbókin ekki á óvart.  Jú,  reyndar kom það starfsmönnum Æskunnar á óvart.  Þeir höfðu ekki vanist því að vera með forseta Íslands inni á sínu gólfi.

  Á þessum árum var forsetaembættið hágöfugt og sveipað dýrðarljóma.

  Næst gerðist það að ég átti leið í Pósthús á Eiðistorgi.   Þetta var áður en númerakerfi var tekið upp.  Viðskiptavinir tróðust.  Aðallega ég.  Ruddist með frekju framfyrir aðra.  Var í tímahraki.  Ég komst fram fyrir virðulega konu.  Einhver orðskipti átti ég við afgreiðsludömuna.  Í kjölfar segir virðulega konan við mig:  "Afskaplega er gaman að heyra skagfirsku."  Ég sá þá að þetta var Vigdís.   Ég flutti úr Skagafirði til Reykjavíkur 16 ára.  Ég hélt að næstum þremur áratugum síðar væri ég búinn að tapa niður allri norðlensku.  En Vigdís er tungumálaséní umfram flesta aðra. 

Heyra má Vigdísi syngja með því að smella á HÉR 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Myndin er ekki af Bill Clinton og Monicu Lewinsky.  Jú,  reyndar af Bill. 

 

Ljúf plata

  Undanfarna daga hefur platan Songbird rúllað í spilaranum hjá mér.  Á henni syngur Helga Fanney.  Faðir hennar,  Tómas Malmberg,  spilar snyrtilega undir ýmist á píanó eða kassagítar.  Hann er jafnframt höfundur gullfallegs lokalags plötunnar,  Þú lífs míns ljós.  Textinn er eftir Ruth Reginalds Moore.  Hin 9 lögin eru kunnar og sívinsælar ballöður.  Allar nema ein engilsaxneskar.  Lagavalið hefur kosti og galla.  Kostirnir eru meðal annars þeir að lögin eru góð.  Hlustandinn þekkir lögin strax við fyrstu spilun og kann væntanlega vel við þau flest. 

  Gallinn er sá helstur að þau hafa verið sungin af mörgum bestu poppsöngvurum heims.  Söngvarinn er í þeirri stöðu að vera borinn saman við þá.  Það er ekki auðvelt hlutskipti.  Helga Fanney sleppur nokkuð vel út úr samanburðinum.  Meðal annars vegna þess að söngur hennar er einlægur, tilgerðarlaus og blæbrigðaríkur.  Söngröddin er hljómfögur og raddbeiting ágæt. 

  Flutningurinn er skemmtilega hrár,  hljóðritaður í einni töku.  Gaman hefði verið að heyra íslenska texta sem til eru við sum lögin.  Til að mynda Imagine eftir John Lennon (Að hugsa sér kallast þýðing Þórarins Eldjárn),  Arms of an angel eftir Söru Mclachian  (Umvafin englum í þýðingu Valgeirs Skagfjörð) og Hallelujah eftir Leonard Cohen (íslenskur texti eftir Jóhönnu F. Karlsdóttur, líka eftir Ragnar Geir Brynjólfsson og eftir Val Gunnarsson,  svo og Stefán Gíslason).

  Af öðrum lögum er vert að nefna Make you feel my love eftir Bob Dylan og When I think of angels eftir KK. 

  Helga Fanney er aðeins 14 ára í sumum lögunum en hljómar ekki eins og barn.  Hún er eitthvað eldri í öðrum lögum.  Ég giska á 16 - 17 ára.  Aldursmunurinn heyrist ekki.

  Songbird er notaleg plata.     

 

Bestu trommuleikarar sögunnar

  Kanadíska tímaritið Drumeo hefur tekið saman áhugaverðan lista yfir bestu trommuleikara allra tíma.  Þeim er raðað í sæti.   Eflaust geta verið skiptar skoðanir um sætaröðina.  En tæplega um þá sem eru á listanum.

  Svona listi er ekki heilagur sannleikur.  Til að mynda einblínir hann á engilsaxneska trommuleikara.  Þetta er fyrst og fremst skemmtilegur samkvæmisleikur.  Í leiðinni vekur hann athygli á trommuleikurum sem áhugasamir eiga mögulega eftir að kynna sér.  Þessir raðast í efstu sætin:

1  Buddy Rich

  Hann er þekktur fyrir kraft, orku, ótrúlegan hraða, fullkomna tækni og ýmsar brellur.  Auk þess að vera hljómsveitarstjóri eigin hljómsveitar þá spilaði hann með bandarískum samlöndum sínum,  svo sem Louis Armstrong, Ellu Fitzgerald,  Charlie Parker, Frank Sinatra, Count Basie,  Harry James og mörgum fleiri.    

2  Neil Peart

Kanadískur trommari prog-hljómsveitarinnar Rush.  Trommusóló hans voru jafnan hápunktur á hljómleikum tríósins. 

3  John Bonham

Enskur trommuleikari Led Zeppelin.  Besti rokktrommuleikarinn.  Hann var þó undir miklum áhrifum frá djasstrommuleikurum á borð við Buddy Rich, Max Roach og Elvin Jones.  Aðalsmerki hans var tilfinningahiti,  "grúv" og hraður bassatrommusláttur með einu fótstigi.

4  Vinnie Colaiuta

Bandarískt kameljón.  Hóf feril með Frank Zappa.  Hefur síðan spilað með svo ólíkum tónlistarmönnum sem Noruh Jones,  Megadeath,  Sting,  Steely Dan,  Bill Evans,  Ray Charles,  Chick Corea,  Joni Mitchelle og mörgum fleiri. 

5  Tony Williams

Bandaríkjamaður sem vakti 17 ára gamall athygli í hljómsveit Miles Davis.  Hann spilaði af tilraunagleði og var einn af frumkvöðlum í að bræða saman tónlistarstíla.  Auk þess að halda úti eigin tríói þá spilaði hann með Sonny Rollins,  Herbie Hancock,  Ron Carter,  Stanley Clarke,  Chet Baker,  Winton Marsalis og Eric Dolphy.

6  Steve Gadd

Bandarískur djassisti.  Hefur spilað með Chick Corea,  Jaco Pastorius,  Steely Dan,  Steve Khan,  Paul Simon,  Paul McCartney,  Frank Sinatra og Weather Report.

7  Ringo Starr

Breskur Bítill.  Hann spilaði ólíkt því sem áður þekktist.  Hann hlóð einstaklega vel undir tónlistina og gerði hana þannig að sterku vörumerki.

8  Billy Cobham

Fæddur í Panama en flutti á barnsaldri til Bandaríkjanna.  Á stóran þátt í mótun nútíma trommuleiks.  Var frumkvöðull í að nota af árásargjörnum krafti tvær bassatrommur og spila bræðing (fusion). 

9  Max Roach

Bandarískur djassisti.  Spilaði meðal annars með Dizzy Gillespie.  Miles Davis,  Sonny Rollins,  Duke Ellington,  Chet Baker,  Clifford Brown og Charlie Parker.

10 Stewart Copeland

Fæddur í Bandaríkjunum en fjölskyldan flutti til Mið-Austurlanda þegar hann var aðeins nokkurra mánaða.  12 ára hóf hann trommunám í Englandi.  Hann er þekktur fyrir reggískotinn trommuleik með breska tríóinu The Police. 

Af ofantöldum trommurum eru á lífi aðeins Vinnie Colaiuta,  Steve Gadd,  Ringo Starr,  Billy Cobham og Stewart Copeland. 

Þegar Harrison hrekkti Phil Collins

 

  Ýmsir tónlistarmenn líta á Phil Collins sem fígúru.  Eða hafa að öðru leyti lítið álit á persónunni.  Til að mynda Liam Callagher.  Bítlarnir Paul McCartney, Ringo Starr og George Harrison líka.  

  1970 fékk sá síðastnefndi Phil til að spila á bongótrommur í laginu "Art of dying" fyrir plötuna flottu "All things must pass".  Hann var þá í hljómsveitinni Flaming Youth.  Þetta var nokkru fyrir daga Brand X og Genesis. 

  Þegar platan kom út var bongótrommuleikur Phils fjarri góðu gamni.  Það var áfall fyrir unga manninn sem dýrkaði Bítlana og hafði stúderað trommuleik Ringos út í hörgul.  Hann kunni ekki við að leita skýringar fyrr en mörgum árum síðar.  Þá var hann orðinn frægur og kominn með sjálfstraust til þess.

  George brá á leik.  Hann var alltaf stríðinn og hrekkjóttur.  Hann fékk Ray Cooder til að koma í hljóðver og spila afar illa og klaufalega á bongótrommur undir lagið.  Svo skemmtilega vildi til að í lok upphaflegu hljóðritunarinnar á laginu heyrist George kalla:  "Phil,  við hljóðritum þetta aftur og nú án bongótrommuleiks."  

  Þessa upptöku með lélega bongóleiknum spilaði George fyrir Phil.  Honum var verulega brugðið; miður sín yfir því hvað bongótrommuleikur "hans" var ömurlegur.  Einnig við að heyra George í raun reka hann.  

  Phil sá sem George ávarpaði í upptökunni var ekki Collins heldur upptökustjórinn, Phil Spector.   Mörgum árum síðar sagði George kauða frá hrekknum.  Þungu fargi var af honum létt. 

Heilsuátak Stónsara

  Óregluiðnaðurinn hefur átt um sárt að binda síðustu árin.  Þetta byrjaði með því að gítarleikari The Rolling Stones,  Keith Richards,  hætti á gamals aldri að nota eiturlyf.  Áður var hann stórtækur neytandi þeirra í hálfa öld.  Hann hélt sig ekki við eitthvert eitt eiturlyfið heldur hellti þeim öllum í sig sem hann komst yfir.

  Keith gafst upp á dópinu vegna þess að honum þótti eiturlyfin sem eru í boði í dag vera léleg.  Útþynnt drasl.

  Þessu næst fékk whisky-iðnaðurinn kjaftshögg er hann hætti að þamba daglegan skammt. Hann hætti að drekka áfengi,  að eigin sögn.  Hefur síðan aðeins drukkið hvítvín og bjór.  Nú er það sígarettuiðnaðurinn sem fær höggið.  Í október hætti hann að reykja búðarsígarettur.  Segist vera hættur að nenna því.  Ekki hefur komið fram hvort eða hvað hann reykir í staðinn.  

  Í fréttum er haldið fram að hann hafi reykt 19 pakka á dag.  Það stenst ekki skoðun.  Mestu strompar ná ekki að reykja nema 4 eða 5 pakka á dag.  Hver sem rétt tala er þá finnur sígarettuiðnaðurinn fyrir heilsuátaki Keiths.  Hann segir að mun auðveldara hafa verið að leggja heróínneyslu á hilluna en retturnar.   

 

Ódýrt flug til Kína

 

  Það er margt um að vera í Kína þessa dagana.  Nú er lag að skella sér þangað - áður en landið verður of vestrænt.  Reyndar er gott fyrir íbúa landsins að það verði vestrænt.  Hinsvegar er ekkert gaman fyrir vestræna ferðamenn í Kína að rölta á milli McDonalds og Burger King.  Það geta þeir gert heima hjá sér.  Nema á Íslandi.  Íslendingar taka þorramat framyfir.

  Seint á síðustu öld hélt breska hljómsveitin Wham! hljómleika í Kína.  Skömmu síðar fylgdu Stuðmenn í kjölfarið - undir dulnefninu Strax.  Þetta voru fyrstu kynni Kínverja af vestrænni poppmúsík.  

  Til gamans má geta að nokkru áður komst kínverskur barnakór yfir lag eftir Gísla Helgason.  Barnakórinn fór með lagið inn á Topp 10 kínverska vinsældalistann.  Svo illa vildi til að á þeim tímapunkti höfðu Kínverjar ekki gengið til liðs við alþjóðleg höfundarréttarsamtök.  Annars væri Gísli auðmaður.  Aðeins munaði örfáum árum.

  Í dag tröllríður vestræn dægurmúsík Kína.  Rapp, teknó, píkupopp,  alt-rokk og bara nefndu það. 

  Svo skemmtilega vill til að um þessar mundir er verð á flugi til og frá Kína í lágmarki.  Hægt er að skjótast þangað í menningarreisu fyrir aðeins 88 þúsund kall (flug fram og til baka) og gæða sér á djúpsteiktum rottum.