Páskar í Amsterdam

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Ég fagnaði frjósemishátíð vorsins fyrir austan haf. Hún er kennd við vorgyðjuna Easter.  Í þjóðsögum gyðinga er frjósemishátíðin kölluð páskar.  Þá snæða þeir nýfætt páskalamb.

  Leið mín lá til Amsterdam í Hollandi.  Sennilega er áratugur eða svo frá síðustu dvöl minni þar.  Margt hefur breyst.  Til að mynda eru allar geisladiskabúðir horfnar nema tvær.  Það er rýrt í borg sem telur hátt í milljón íbúa (og annað eins þegar allt stór-Amsterdamsvæðið er saman talið).  Til viðbótar tekur Amsterdam árlega við mörgum milljónum ferðamanna.  

  Önnur geisladiskabúðin er hluti af stærri verslun,  Media Markt. Henni má líkja við Elkó hvað vöruúrval varðar.  Hin er stór og mikil plötubúð.  Hún heitir Concerto.  Þar er gríðarmikið og gott úrval af geisladiskum af öllu tagi.  Heill salur lagður undir djass og klassík.  Annar salur lagður undir þjóðlagatónlist og blús.  Þriðji salurinn lagður undir vinylplötur.  Þannig mætti áfram telja.

  Í Concerto er einnig að finna fjölda tónlistarbóka og -tímarita.  Þessi búð er gullnáma fyrir músíkdellufólk.

  Þrátt fyrir fáar geisladiskabúðir í Amsterdam þá eru margar búðir sem selja aðeins vinylplötur.  Ekkert annað.  Kannski er það tímanna tákn.  

  Til samanburðar við Ísland er framboð á páskaeggjum í Amsterdam snautlegt.  Aðeins ein stærð.  Hún jafngildir stærð 3 eða svo.  Svo er að vísu líka hægt að fá pínulítil páskaegg á stærð við brjóstsykursmola.  

  Meira fer fyrir súkkulaðikanínum.  Þær fá betra hillupláss en eggin og eru glenntar framan í viðskiptavini matvöruverslana.  Enda breytti vorgyðjan Easter á sínum tíma uppáhaldsfuglinum sínum í kanínu.  Kanínan gladdi svo börn á öllum aldri með því að gefa þeim páskaegg.  

           

Útlendir ferðamenn á Íslandi éta ekki hvað sem er

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Í ár koma hátt í tvær milljónir erlendra ferðamanna til Íslands. Þeir eru ekki í leit að alþjóðlegum skyndibitastöðum á borð við McDonalds,  Burger King,  Subway,  KFC,  Dominos eða Taco Bell.  Þessa staði finna þeir heima hjá sér.  Ör fjölgun túrista á Íslandi skilar sér ekki í kaupum á ruslfæði samkvæmt alþjóðlegum stöðlum.  Þvert á móti.  Það þrengir að þessum stöðum.  Gott dæmi um það er að Subway á Ísafirði gaf upp öndina á dögunum.  Einmitt í kjölfar túristasprengju á Vestfjörðum.  

  Útlendir ferðamenn á Íslandi vilja smakka eitthvað nýtt og öðruvísi.  Þeir prófa kæstan hákarl,  hangikjöt,  svið,  lifrarpylsu og ýmsa spennandi sjávarrétti.   Nú er lag fyrir veitingastaði að bjóða upp á íslenskan heimilismat: Kjötsúpu,  plokkfisk og sveitabjúgu.  Svo að ekki sé minnst á grillað lambakjöt,  kótelettur (án rasps!) og lambalæri með brúnni sósu,  Ora grænum og rauðkáli.  Íslenska lambakjötið er best í heimi (á eftir færeyska skerpikjötinu).  Við eigum að fóðra túrista á því.  Svo vel og rækilega að þeir verði háðir því.  Það styrkir útflutning á kjötinu.

  Á spjalli mínu við erlenda ferðamenn hef ég uppgötvað undrun þeirra yfir því að Íslendingar borði heita sósu með flestum mat. Þeir eiga öðru að venjast.

 

Ferðafólki boðið lambakjöt

Auðleyst vandamál

  Ég var vestur á fjörðum. Sem oft áður.  Í gamla daga var hálf einmanalegt utan vinnutíma í vinnuferðum úti á landi. Ég var oftast eini gestur á gistiheimilum og hótelum. Það var næstum því óþægilegt.  Starfsmenn kannski þrír eða fjórir. Gistikostnaður minn stóð ekki undir launakostnaði þeirra. Á móti kom að um sumarið mættu ferðamenn til leiks og bættu upp taprekstur vetrarins.

  Nú er öldin önnur er Sveinbjörn stökk á stöng.  Nú er ekki þverfótað fyrir útlendum ferðamönnum á öllum tímum árs. Jafnframt hefur framboð á gistirýmum vaxið ævintýralega. Það er skemmtileg tilbreyting frá því sem áður var að lenda í þvögu af ferðamönnum frá öllum heimsálfum.  Líka vitandi að þeir skilja eftir sig hérlendis í ár 500 þúsund milljónir króna í gjaldeyri.  Þeir togast á um alla mögulega leigða bíla,  fjölmenna á matsölustaði,  kaupa lopapeysur og aðra minjagripi. Og það sem telur einna mest: Taka ljósmyndir og myndbönd af norðurljósunum,  skíðabrekkum og allskonar.  Þetta póstar liðið á Fésbók og Twitter út um allan heim.  Við það ærast vinir og vandamenn. Verða friðlausir í löngun til að koma líka til Íslands.  Margfeldisáhrifin eru skjótvirk og öflug.

  Hitt er annað mál að ástæða er til að taka snöfurlega á glannaskap túrista. Þeir átta sig ekki á að hættur leynast í íslensku landslagi.  Bæði við fossa og í fjöru.  Túristarnir taka ekkert mark á vel merktum lokunum á gönguleiðum eða vegum.  Það þarf að glenna framan í þá merkingum um að brot á banni á þessum svæðum varði háum fjársektum.  Þá finna þeir til í buddunni.  Það virkar.  

   

Rottukjöt í matinn

 

 

 

 

 

 

 

  Þrátt fyrir allskonar niðurgreiðslur,  styrki,  ívilnanir,  fyrirgreiðslur,  klíkuskap og annað kunnuglegt freistast margir matvælaframleiðendur til þess að svindla á viðskiptavinum.  Líklegt er að þú eða einhver sem þú þekkir hafi borðað rottukjöt án þess að vita það. Talið sig vera að japla á kjúklingakjöti.  

  Þetta hendir þegar snætt er í Bandaríkjum Norður-Ameríku.  Það staðfestir matvælaeftirlitið vestra.  Milljónir kílóa af rottukjöti er selt sem beinlaust kjúklingakjöt,  hvort heldur sem er á veitingastöðum eða í matvöruverslunum.  

  Að sögn kunnugra er rottukjöt lakara en kjúklingakjöt.  Með réttum kryddum má fela muninn.  Að minnsta kosti upp að því marki að villa um fyrir grunlausum.   

 

Hættulegustu borgir heims

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Þegar land er lagt undir fót er ástæða til að huga að öryggi.  Í sumum útlendum borgum er mannslíf til fárra fiska metið.  Aðrir grófir ofbeldisglæpir og glæpir af öllu tagi eru fylgifiskar.  Margir eru svo fátækir að þeir hafa engu að tapa.  

  Hér er listi yfir varasömustu borgir heims.  Hann spannar einungis borgir sem hafa að lágmarki íbúafjölda Íslands,  300.000.  

1   Caracas,  Venezuela

2   San Pedro Sula,  Hondúras

3   San Salvador,  El Salvador 

4   Acapulco,  Mexíkó

5   Maturin,  Venezuela

6   Distrito Central,  Hondúras

7   Valencia,  Venezuela

8   Palmira,  Colombíu

9   Höfðaborg,  Suður-Afríku

10  Cali,  Colombíu

11  Ciudad Guayana,  Venezuela

12  Fortaleza,  Brazilíu

13  Natal,  Brazilíu

14  Salvador,  Brazilíu

15  St. Louis,  Bandaríkjum Norður-Ameríku

16  Joao Pessoa,  Brazilíu

17  Culiacan, ekki í Skeifunni heldur Mexíkó 

18  Maceio,  Brazilíu

19  Baltimore,  Bandaríkjum Norður-Ameríku (beint flug frá Íslandi)

20  Barquisimeto,  Venezuela

21  Sao Luis,  Brazilíu

22  Cuiaba,  Brazilíu

23  Manaus,  Brazilíu

24  Cumana,  Venezuela

25  Guatemala,  Guatemala

26  Belem,  Brazilíu

27  Feira de Santana,  Brazilíu

28  Detroit,  Bandaríkjum Norður-Ameríku

29  Colania y Aparecida de Colania, Brazilíu 

30  Teresina,  Brazilíu

31  Vitoria,  Brazilíu

32  New Orleans,  Bandaríkjum Norður-Ameríku

33  Kingston,  Jamaíka 

34  Gran Barcelona,  Venezuela

35  Tijuna,  Mexíkó

 

Fjöldamorð í 15 ára afmæli

Færeyskt veitingahús á Íslandi

  Eftir röskan mánuð,  í mars,  munu Færeyingar opna nýjan veitingastað hérlendis.  Hann verður í fimm kílómetra fjarlægð frá miðbæ Reykjavíkur.  Nánar tiltekið á Grensásvegi 10.  Súper staðsetning.  

  Þetta er ekki í fyrsta skipti sem Færeyingar koma nálægt matseld á Íslandi. Marentza Poulsen (systir Elisar Poulsen) hefur í áratugi fóðrað svanga Íslendinga.  Frá því á síðustu öld hefur hún rekið af rausnarskap Flóruna,  veitingastað í Grasagarðinum í Laugardal.   

  Á Laugavegi 170 er rekin færeyska Smurbrauðsstofa Sylvíu.  Árlega er þar boðið upp á færeyska viku.  Þá er á borðum bragðsterk og matarmikil færeysk ræstkjötsúpa ásamt brauði með ýmiskonar færeysku áleggi.  Þar á meðal skerpukjötinu góða.  

  Af og til eru spennandi færeyskir dagar í Fjörukránni.  Þá kokkar einn af heimsins bestu kokkum,  Birgir Enni,  færeyskar kræsingar af einskærri snilld.  Birgir er föðurbróðir tónlistarmannanna vinsælu Brands Enni og Tróndar Enni.  

  Færeyingarnir sem blanda sér í veitingahúsaflóruna á Íslandi í mars opnuðu í fyrra veitingastaðinn Angus Steakhouse í Þórshöfn í Færeyjum. Frá fyrsta degi hefur verið troðið út úr dyrum.  Þar á meðal hafa íslenskir túristar fjölmennt, tekið hraustlega til matar síns og komið dag eftir dag.  Fá aldrei nóg af því góða. 

  Eðlilegt næsta skref til að koma til móts við íslenska aðdáendur er að opna útibú í Reykjavík.

  Angus Steakhouse tilheyrir samnefndri enskri matsölukeðju.  Enskir kokkar hafa almennt ekki hrifið Íslendinga.  Öfugt við færeyska kokka.  Í því liggur stóri munurinn.  Færeyingar kunna þetta.  

   

Þorir þú að kaupa bíl af þessum manni?

  Þannig er oft spurt þegar heiðarleiki og trúverðugheit einhvers eru til umræðu.  Nú er spurt svona að gefnu tilefni.  Fíat páfans er til sölu þessa dagana.  Um er að ræða smábílinn Fiat 500L.  Hann er skráður á götu 2015 og nánast ekkert keyrður;  bara í rólegheita vikurúnt um New York,  Fíladelfíu og Washington DC.  Hvorki hefur verið reykspólað á bílnum né brunað á ofsaakstri yfir hraðahindranir.

  Fullyrt er að páfi hafi gengið vel um bílinn.  Hvorki reykt inni í honum né djammað að ráði.   

  Númerið er SCV 1.

Hvert skal halda 2016?

  Breska dagblaðið Daily Mail hefur tekið saman lista yfir heitustu staðina til að heimsækja 2016.  Heitustu í merkingunni girnilegustu,  ætla ég.  Listinn spannar tíu staði.  Hver um sig er kynntur með fögrum orðum.  Sannfærandi rök eru færð fyrir veru þeirra á listanum.   Það er ekki gert upp á milli áfangastaða í uppröðun í sæti.   

  Að sjálfsögðu trónir Ísland á listanum.  Fyrirsögnin er Iceland´s Warm Front (Íslands heita framhlið).  Landinu er lýst sem afar framandi undri.  Þar megi finna staði sem gefi þá upplifun að maður sé staddur á tunglinu.   Höfuðborgin,  Reykjavík,  sé umkringd töfrandi fossum,  jöklum,  eldfjöllum og norðurljósum.  

  Mælt er með því að ferðamenn tjaldi úti í íslenskri náttúru.  Þeir skuli þó einnig gefa sér góðan tíma til að ræða við innfædda.  Viðhorf Íslendinga til lífsins og tilverunnar séu "ja,  öðruvísi" (well,  different).  

  Vísað er á tilboðsferð til Íslands með Easy Jet.  Flug og vikudvöl á 3ja stjörnu Bed & Breakfast kosti rösklega 77 þúsund kall (412 pund).  Það er assgoti girnilegur pakki.  Geta Wow og Icelandair ekki boðið betur?

  Daily Mail klikkar á að nefna goshverina,  álfabyggðir og Bláa lónið.  Alveg á sama hátt og í annars ágætu myndbandi,  Inspired by Iceland,  vantar sárlega álfa og norðurljós.   

  Hinir staðirnir sem Daily Mail mæla með eru:  Noregur,  Þýskaland,  Bali,  Sri Lanka,  Ibiza,  Perú,  Verona,  Mozambik og Bequia.  Enginn jafn spennandi og Ísland.  

 

Fólskuleg árás

 

 

 

 

 

 

 

 

  Sólin skein samviskusamlega upp á hvern dag í Alicante.  Það var hlýtt og notalegt. Það var ljúft að sitja úti á gangstétt með einn til tvo kalda á kantinum.  Njóta sólarinnar og hugsa til Íslands.  Sjá fyrir sér íslenska snjóskafla,  hrímaðar bílrúður og frostbarða Íslendinga.  

  Ég sat aldrei á sjálfri gangstéttinni heldur á stól.  Síðdegis þrengdust kostir.  Verslunum og veitingastöðum var lokað hverjum á fætur öðrum í tvo til þrjá klukkutíma í senn.  Sumum klukkan eitt.  Öðrum klukkan tvö.  Þá voru Spánverjar að taka sinn reglubundna síðdegislúr.  Svokallaðan "síesta".  Mér varð að orði:

  Spánverjar spígspora um götur

og spjalla um allt það besta

sem á dagana hefur drifið

og dorma svo í síesta.  

  Rannsóknir hafa sýnt að síðdegislúrinn sé hollur.  Í honum hleður líkaminn batteríin svo munar um minna. Þetta vissu íslenskir bændur fyrr á tíð.

  Fyrstu nóttina í Alicante varð ég fyrir fólskulegri árás.  Ég varð þó ekki var við neitt fyrr en að morgni.  Þá sá ég að moskítóflugur höfðu bitið mig.  Fyrst voru bitsárin varla sýnileg.  En þeim fylgdi kláði.  Á næstu dögum urðu þau sýnilegri:  Dökknuðu, stækkuðu, urðu dökkrauð og upphleypt.  Kláðinn jókst og bitsárum fjölgaði á hverri nóttu.  

 Moskítóflugan er lúmsk.  Hún felur sig.  Bíður eftir ljósaskiptum og því að fórnarlambið sofni.  Þá fer hún á stjá.  Í svefnrofanum má heyra lágvært suð frá henni á flugi.  Hún notar deyfiefni til að fórnarlambið verði einskis vart er hún sýgur úr því blóð.  

  Til að alhæfa ekki í óhófi þá er rétt að taka fram að karlflugan áreitir enga.  Einungis kvenflugan.

  Á heimleið var ég alsettur bitförum.  Húðin líktist yfirborði pizzu.  Það neyðarlega er að ég rek litla heildsölu og sel apótekum öfluga bitvörn í nettu úðaspreyi,  Aloe Up Insect Repellent.  Ég hafði enga rænu á að grípa hana með mér til Spánar.  Í apótekum í Alicante fann ég "roll on" sem átti að gera sama gagn.  Það gerði ekkert gagn.  Nema síður sé.  Sólvarnarkrem í þarlendum apótekum eru sömuleiðis algjört drasl.

  Ég ráðlegg væntanlegum Alicante-förum að grípa með sér frá Íslandi góðar sólarvörur og bitvörn.  Ekkert endilega Aloe Up,  Banana Boat eða Fruit of the Earth.  Eða jú.    

         

Ævintýri í Suðurhöfum

  Fyrir jól var veðurspá kaldranaleg.  Vetrarhörkur voru boðaðar;  hörkufrost á fróni.  Viðbrögð mín voru þau að flýja suður um höf.  Veðurspá fyrir Alicante á Spáni var notaleg,  16-20°.  Í þann mund er ég hélt upp á flugvöll ræddi ég við systir mína,  búsetta á Spáni.  Hún benti mér á að hitatalan segi aðeins hálfa sögu.  Vegna loftraka sé kaldara en ætla megi.  16-20° hiti í Alicante bjóði ekki upp á stuttbuxur og hlýrabol.

  Ég skellti þegar á mig hnausþykkri prjónahúfu,  vafði trefli um háls,  tróð mér í lopapeysu,  föðurland og fóðraða leðurhanska.  Kuldaúlpa með loðfóðraðri hettu tryggði að ekki myndi slá að mér.

  Á flugvellinum í Alicante var ég best dúðaður af öllum.  Enginn var léttklæddur.  Enda gustur úti.  Verra var að enginn talaði ensku.  Hinsvegar hefur fólkið þarna náð tökum á spænsku.  Sérlega var aðdáunarvert að heyra hvað ung börn tala góða og fumlausa spænsku.  Það kom mér ekki að gagni.  Ég kann ekki spænsku.

  Vandræðalaust fann ég strætó sem samkvæmt korti átti leið að hlaðvarpa gistiheimilis míns.  Þegar á reyndi stoppaði hann fjarri áfangastað.  Allir farþegar yfirgáfu vagninn möglunarlaust.  Nema ég. Bílstjórinn talaði ekki ensku fremur en aðrir.  Hann brá sér í hlutverk ágæts látbragðsleikara þegar ég kvartaði undan því að vagninn væri ekki kominn á áfangastað.  Um leið ýtti hann lauslega við mér til að koma mér út úr vagninum.  Það gekk treglega framan af.  Svo var eins og skepnan skildi.  Ljóst var að vagninn færi ekki lengra.  Kannski var þetta síðasti vagn leiðarinnar.  Klukkan nálgaðist miðnætti.

  Ég skimaði þegar í stað eftir stóru hóteli.  Þar er yfirleitt hægt að finna leigubíl.  Sem gekk eftir.  Leigubíllinn kostaði 700 ísl. kr.  Ég hefði alveg eins getað tekið leigubíl frá flugstöðinni.  Strætóinn kostaði 540 ísl. kr.    

  Innritunarborð gistiheimilis míns lokar á miðnætti.  Ég rétt slapp inn í tæka tíð. Fyrsta fólkið sem ég hitti á gistiheimilinu var ungt íslenskt par,  Ásthildur og kólumbískur Íslendingur.  Einu Íslendingarnir sem ég hitti á Alicante.  

  Meira á morgun.