Fćrsluflokkur: Heilbrigđismál
15.2.2020 | 08:43
Heilsuátak Stónsara
Óregluiđnađurinn hefur átt um sárt ađ binda síđustu árin. Ţetta byrjađi međ ţví ađ gítarleikari The Rolling Stones, Keith Richards, hćtti á gamals aldri ađ nota eiturlyf. Áđur var hann stórtćkur neytandi ţeirra í hálfa öld. Hann hélt sig ekki viđ eitthvert eitt eiturlyfiđ heldur hellti ţeim öllum í sig sem hann komst yfir.
Keith gafst upp á dópinu vegna ţess ađ honum ţótti eiturlyfin sem eru í bođi í dag vera léleg. Útţynnt drasl.
Ţessu nćst fékk whisky-iđnađurinn kjaftshögg er hann hćtti ađ ţamba daglegan skammt. Hann hćtti ađ drekka áfengi, ađ eigin sögn. Hefur síđan ađeins drukkiđ hvítvín og bjór. Nú er ţađ sígarettuiđnađurinn sem fćr höggiđ. Í október hćtti hann ađ reykja búđarsígarettur. Segist vera hćttur ađ nenna ţví. Ekki hefur komiđ fram hvort eđa hvađ hann reykir í stađinn.
Í fréttum er haldiđ fram ađ hann hafi reykt 19 pakka á dag. Ţađ stenst ekki skođun. Mestu strompar ná ekki ađ reykja nema 4 eđa 5 pakka á dag. Hver sem rétt tala er ţá finnur sígarettuiđnađurinn fyrir heilsuátaki Keiths. Hann segir ađ mun auđveldara hafa veriđ ađ leggja heróínneyslu á hilluna en retturnar.
Heilbrigđismál | Breytt s.d. kl. 14:44 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (6)
25.8.2019 | 00:00
Einfaldur skilnađur - ekkert vesen
Hver kannast ekki viđ illvíga hjónaskilnađi? Svo illvíga ađ hjónin ráđa sér lögfrćđinga sem fara međ máliđ til skiptastjóra. Matsmenn eru kallađir til. Ţeir telja teskeiđar, diska og glös. Tímakaupiđ er 30 ţúsund kall. Heildarkostnađurinn viđ skilnađinn er svo hár ađ allar eigur eru seldar á brunaútsölu til ađ hćgt sé ađ borga reikningana. Ţađ sem eftir stendur er lítiđ eđa ekkert handa hjónunum.
Miđaldra bóndi í Kambódíu valdi ađra leiđ er hjónabandiđ brast eftir tuttugu ár. Hann sagađi húsiđ í tvennt. Öđrum eigum skipti hann í fjóra hluta. Ţau eiga nefnilega tvo syni. Ţessu nćst lét hann flytja sinn helming hússins heim til aldrađra foreldra sinna. Ţar klambrađi hann hálfhýsinu utan á hús ţeirra.
Konan býr međ sonunum í sínu hálfhýsi ţar sem stóđ.
Mađurinn átti frumkvćđiđ ađ skilnađinum. Hann sakar konuna um ađ hugsa ekki nógu vel um sig. Hann hafi veriđ vanrćktur eftir ađ hann fárveiktist andlega.
Heilbrigđismál | Breytt 28.8.2019 kl. 19:58 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (6)
3.7.2019 | 00:04
5 tíma svefn er ekki nćgur
Sumt fólk á ţađ til á góđri stundu ađ hreykja sér af ţví ađ ţađ ţurfi ekki nema fimm tíma nćtursvefn. Ţetta hefur veriđ rannsakađ af New York háskóla í lćknisfrćđi. Dr. Rebecca Robbins leiddi rannsóknina. Niđurstađan er sú ađ hugmyndin um ađ fimm tíma svefn sé ekki ađeins bull heldur skađleg.
Ţetta stuttur nćtursvefn eykur mjög líkur á fjölda lífshćttulegra heilsubresta, svo sem hjartaáfalli, heilablóđfalli og almennt ótímabćrum dauđa. Fólki er ráđlagt frá ţví ađ horfa á sjónvarp fyrir háttatíma. Jafnframt er upplýst ađ neysla áfengra drykkja undir svefn rýri svefngćđi. Frá ţessu segir í The Journal Sleep Health en ekki hinu: Ađ heppilegast sé ađ stunda morgundrykkju samviskusamlega.
Rannsóknin byggir á yfir 8000 gögnum.
Heilbrigđismál | Breytt s.d. kl. 00:12 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (8)
23.6.2019 | 17:07
Gáfnafar Íslendinga slagar í asískar ţjóđir
Flestir vita ađ Asíubúar eru gáfađastir allra jarđarbúa. Ţar af skora íbúar Hong Kong og Singapore hćst. Fast á hćla ţeirra koma íbúar Suđur-Kóreu, Japans, Kína og Tćvans. Til ađ allrar sanngirni sé gćtt skal tekiđ fram ađ ekki hefur tekist ađ mćla gáfnafar íbúa Norđur-Kóreu. Ađ sögn ţarlendra fjölmiđla búa stjórnendur ríkisins ađ yfirnáttúrulegu gáfnafari. Og yfirnáttúrulegum hćfileikum á flestum sviđum, ef út í ţađ er fariđ. Hafa meira ađ segja sent mannađ geimfar til sólarinnar.
Fćrri vita ađ Ítalir, Íslendingar og Svisslendingar koma ţétt upp ađ Asíubúum í gáfnafari. Ótrúleg stađreynd ef hliđsjón er höfđ af útsendingum frá Alţingi. Máliđ er ađ ađrar ţjóđir eru vitlausari.
HÉR má sjá listann. Hann er ekki fullkominn, eins og ađ ofan greinir varđandi Norđur-Kóreu. Líka vantar Fćreyinga á listann. Ţeir eru flokkađir međ Dönum. Eiga áreiđanlega sinn ţátt í ţví ađ Danir ná 9. sćtinu.
Heilbrigđismál | Breytt 24.6.2019 kl. 19:00 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (16)
8.5.2019 | 00:06
Viđbjóđslegir veitingastađir
Til margra ára hef ég stundum horft á sjónvarpsţćtti enska matreiđslumannsins Gordons Ramseys. Hann heimsćkir bandaríska veitingastađi. Smakkar mat ţeirra. Aldrei bregst ađ hann lýsir mat ţeirra sem mesta viđbjóđi er hann hefur séđ og smakkađ. Ţađ hlýtur ađ ţýđa ađ bandarísk matreiđsla hrörni stöđugt dag frá degi. Annars gćtu ţessir matsölustađir ekki toppađ alla fyrri ógeđslegu matsölustađi ár eftir ár.
Áhugavert er ađ hann afhjúpar ćtíđ í leiđinni rosalegan sóđaskap á matsölustöđunum. Bandrtíska Heilbrigđiseftirlitiđ er ekki ađ standa sig.
Svo hundskammar hann alltaf óhćfan eiganda stađarins og kokkinn. Er mjög ruddalegur og árásagjarn í orđum. Keyrir ţá upp ađ vegg. Oftast er tekist hart á í orđum. Svo gefur hann ţeim góđ ráđ. Viđkomandi knúsar hann í lok ţáttar og allt verđur gott. Ţetta er ljómandi skemmtilegt sjónvarpsefni. Eitt ţađ besta er ađ nćgilegt er ađ horfa á tíunda hvern ţátt. Hinir eru allir eins.
Heilbrigđismál | Breytt 9.5.2019 kl. 18:53 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (10)
4.5.2019 | 05:48
Hvađa Bítill var gáfađastur?
Augljósa svariđ er John Lennon. Eđa hvađ? Svo skemmtilega vill til ađ allir Bítlarnir tóku greindarpróf (IQ) á unglingsárum í skólanum sínum. Einhverra hluta vegna ber heimildum ekki saman um skor Lennons. Flestar herma ađ hans IQ hafi mćlst 165. Ađrar heimilidir gefa upp 140. Enn ađrar 150. Ég hallast ađ hćrri tölunum. Í skóla velti John fyrir sér hvort ađ hann vćri ofviti eđa klikkađur. Hann undrađist hvađ hann átti létt međ ađ máta kennara í tilsvörum. Á sama tíma upplifđi hann ýmislegt sérkennilegt. Til ađ mynda sá hann nöfn og orđ í lit. Engir ađrir sem hann ţekkti gerđu ţađ. Ađ auki samdi hann smásögur sem voru svo "sýrđar" ađ hann varđ ringlađur.
Paul McCartney mćldist međ 137 IQ. George Harrison 117 IQ. Ringo er sagđur hafa veriđ skammt undan Harrison. Međagreind er 100 IQ. Allir Bítlarnir voru ţví yfir međalgreind. Ţađ ţarf ekki ađ koma á óvart. Yfirburđir Bítlanna á tónlistarsviđi stađfesta ţađ ásamt mörgu öđru. Kannski gáfađasta rokkhljómsveit sögunnar. Ofurgreind er skilgreind sem !Q 140 og ţar yfir.
Engum blöđum er um ađ fletta ađ John Lennon var bráđgáfađur. Leiftrandi góđur húmoristi í tilsvörum, bráđskemmtilegur og fyndinn smásagnahöfundur og einn af bestu ljóđskáldum rokksins.
Gáfur eru eitt. Annađ ađ nýta ţćr á besta hátt. John Lennon stríddi viđ ótal vandamál sem hann kunni ekki ađ vinna úr. Ţau fylgdu honum alla ćvi. Hann ólst ekki upp hjá foreldrum sínum. Hann kynntist ţeim ekki fyrr en á fullorđinsárum. Hann ólst upp hjá frćnku sinni. Hann kallađi hana aldrei mömmu. Hann kallađi hana Mimi frćnku. Hún var ströng, kuldaleg, stíf og afar snobbuđ millistéttarfrú. Hann var henni erfiđur; reif kjaft og var óhlýđinn. Hún skammađi hann fyrir ađ umgangast lágstéttarguttana Paul og George. Til gamans má geta ađ pabbi Pauls varađi hann viđ ađ umgangast John. Ţađ myndi ađeins leiđa til vandrćđa. John var alrćmdur í Liverpool fyrir ađ vera kjaftfor og árásargjarn uppvöđsluseggur. Paul segir ađ allir unglingar í Liverpool hafi vitađ af honum. Hann var svo fyrirferđamikill. Paul fannst John vera ađaltöffari Liverpool.
John drakk áfengi og reykti frá barnsaldri. Hann var alki en hellti sér út í gríđarmikla eiturlyfjaneyslu sem leysti drykkjuna af hólmi um nokkurra ára skeiđ.
Samskipti hans viđ Mimi frćnku á uppvaxtarárum voru án hlýju og fađmlaga. Hann reyndist henni vel á fullorđinsárum. Gaf henni risastórt hús - ađ hennar sögn alltof stóra höll - í Liverpool og hringdi í hana aldrei sjaldnar en vikulega. Oft tvisvar eđa ţrisvar í viku.
Samskipti Johns viđ eiginmann Mimi frćnku voru betri. Sá var léttur og hress. Hann gaf John munnhörpu. Hann náđi góđum tökum á henni. Ţegar upptökustjórinn George Martin tók ákvörđun um ađ gera plötusamning viđ Bítlana ţá var ţađ munnhörpuleikurinn sem heillađi hann umfram annađ. Fóstrinn dó er John var 12 ára. Ţar međ missti hann sinn besta vin fram til ţessa.
John Lennon sríddi viđ skapofsaköst. Hann fór á bari til ađ slást. Hann lamdi skólafélaga sína, hann lamdi spilafélaga sína í hljómsveitinni sem varđ Bítlarnir. Hann lamdi Paul. Hann lamdi Cyntheu fyrri konu sína. Í viđtali viđ tímaritiđ Playboy sagđist hann sjá eftir ţví ađ hafa ekki lamiđ George Harrison ţegar sá tók ólundarkast eftir ađ Yoko át súkkulađikex hans.
John burđađist međ áfallastreituröskun. Á fyrstu sólóplötu hans er upphafslagiđ, "Mother", sársaukafullur reiđisöngur í garđ foreldra sinna fyrir ađ hafa yfirgefiđ hann. Reyndar kynntist hann mömmu sínni óvćnt um fermingaraldur. Hún hafđi allan tímann búiđ í nćstu götu án ţess ađ hann hefđi hugmynd um ţađ. Gáfurnar og tónlistarhćfileika erfđi hann frá henni. Hún spilađi á banjó og píanó. Hún gaf honum gítar og kenndi honum ađ spila banjó-hljóma. En hún var geggjađur bóhem. Svo ók fullur lögregluţjónn yfir hana og drap hana. Einmitt ţegar John var nýbyrjađur ađ njóta ţess ađ kynnast mömmu sinni. Pabba sinn hitti hann ađeins einu sinni. Ţađ var eftir ađ Bítlarnir slógu í gegn. Ţá bankađi kallinn upp hjá honum og sníkti pening. John gaf honum pening en bađ starfsfólk Bítlanna um ađ hleypa honum aldrei aftur aftur til síns.
Sólóferill Johns hófst glćsilega. En svo datt hann í ţađ. Var fullur og dómgreindarlaus í nokkur ár á fyrri hluta áttunda atatugarins. Hann kallađi tímabiliđ "týndu helgina". Allt var í rugli hjá honum. Eiginkonan, Yoko, henti honum út. Seint og síđar meir sćttust ţau og John dró sig út úr tónlistarheimi og sviđsljósi.
1980 mćtti hann aftur til leiks. Samdi ennţá góđ lög og texta. En var orđinn léttpoppari. Sagđist hafa í fríinu hćtt ađ hlusta á framsćkna músík. Ţess í stađ hlustađi hann á léttpopp í útvarpinu. Svo var hann myrtur.
Félagsfćrni Johns var broguđ. Hann hafđi áráttu fyrir ţví ađ ganga fram af fólki og móđga ţađ. Var iđulega ruddi. Í fyrsta sinn sem Eric Clapton kynnti Lennon fyrir kćrustu sinn ţá gekk hann svo fram af henni međ klámfengnum ruddaskap ađ eftir ţađ var Clapton stöđugt á varđbergi í samskiptum viđ Lennon.
Ađ sumu leyti hefur Paul unniđ betur úr sínum gáfum. Hann er "diplómat". Ađ vísu pirrađi sjórnsemi hans George og Ringo undir lok Bítlaferils. Er umbođsmađur Bítlanna, Brian Epstein, dó gerđist Paul eiginlegur hljómsveitarstjóri ţeirra. Hann og George og Ringo litu ţó alltaf á Bítlana sem hljómsveit Johns. En hann var meira og minna hálfur eđa allur út úr heimi í eiturlyfjaneyslu. Paul er ofvirkur; hefur skipulagshćfileika ţó ađ hann hafi ekki gćtt nćrgćtni viđ Ringo og George er hér var komiđ sögu.
Meistaraverkiđ "Sgt. Peppers.." var hugmynd Pauls. Líka "Hvíta albúmiđ" og "Abbey Road".
Einkalíf Pauls hefur veriđ farsćlt. Undan er skiliđ ađ hann lét gullgrafarann Heather Mills plata sig. Gegn mótmćlum barna hans.
Paul er 77 ára og er ennţá ađ afgreiđa öskursöngsrokk eins og enginn sé morgundagurinn. Hljómleikar hans eru rómađir sem meiriháttar. Hann spilađi betur úr sínum spilum en John.
Heilbrigđismál | Breytt 6.5.2019 kl. 20:29 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (10)
9.4.2019 | 05:44
Fćreyskar kjötbollur
Allir ţekkja sćnskar kjötbollur. Flestir sem sćkja veitingastađ Ikea hafa fengiđ sér kjötbollurnar ţar. Sumir oft. Einkum sćkja börn og unglingar í ţćr. Reyndar eru ţćr upphaflega komnar frá Grikklandi. Sú stađreynd er faliđ leyndarmál.
Margir ţekkja líka danskar kjötbollur. Einkum eftir ađ Kjarnafćđi hóf framleiđslu á ţeim.
Frá ţví ađ íslenskir kjötsalar komust upp á lag međ ađ selja kjötfars hefur nafn íslensku kjötbollunnar fćrst yfir í ađ heita hakkbollur. Mig grunar ađ kjötfars sé séríslensk uppfinning. Fyrir hálfri öld eđa svo rak kunningi minn hverfisbúđ međ kjötborđi. Besti bisnessinn var ađ selja kjötfars. Uppistöđuhráefniđ var hveiti en hann gat selt ţetta á verđi kj0thakks. Stundum sat hann uppi međ kjötfars sem súrnađi. Ţá skellti hann slurki af salti í ţađ og kallađi farsiđ saltkjötsfars.
Uppistöđuhráefni dönsku kjötbollunnar er svínakjöt. Svíarnir blanda saman svínakjötinu og nautakjöti. Á síđustu árum eru Íslendingar farnir ađ fćra sig frá nautakjötshakki yfir í svínakjötshakk ţegar kemur ađ hakkbollu.
Fćreyingar halda sig alfariđ viđ nautakjötshakkiđ. Ţeir kalla sínar kjötbollur frikadellur eins og Danir. Fćreysku frikadellurnar eru betri og frísklegri.
Hráefni fyrir fjögurra manna máltíđ:
505 grömm nautahakk
2 laukar
2 hvítlauksrif
1 egg
1,7 dl mjólk
78 grömm hveiti (mćli frekar međ hafragrjónum)
1,5 teskeiđ salt
Einfalt og gott. Laukurinn og hvítlauksrifin eru söxuđ í smátt. Öllu er hrćrt saman. Kokkurinn setur á sig einnota plasthanska og mótar međ ađstođ matskeiđar litlar bollur. Ţćr smjörsteikir hann uns ţćr eru orđnar fallega brúnar. Galdurinn er ađ bollurnar séu ekki stórar. Séu á stćrđ viđ ţćr sćnsku. Kannski samt pínulítiđ stćrri.
Heppilegt međlćti er ofnsteikt rótargrćnmeti og kartöflur. Líka heimalöguđ tómatsósa (ekki ketchup).
4 smassađir tómatar
1 svissađur laukur
2 svissuđ hvítlauksrif
2 kjötteningar
3 saxađar basilikur
Ţetta er látiđ malla í 16 mínútur
Heilbrigđismál | Breytt s.d. kl. 15:14 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (9)
12.3.2019 | 06:01
Furđulegur matur
Ég hef nokkrum sinnum sótt Svíţjóđ heim. Reyndar ađeins Stokkhólm. Skemmtileg borg. Góđar plötubúđir. Góđur matur. Víkur ţá sögu ađ sćnsku búđinni Ikea í Garđabć. Henni er stýrt af röggsemi og útjónarsemi af Skagfirđingi. Fyrir bragđiđ er veitingastađur Ikea í Garđabć sá vinsćlasti í heiminum. Međal snjallra trompa er ađ bjóđa upp á fjölbreytta rétti mánađarins. Jafnan eitthvađ gott, ódýrt og spennandi.
Í ţessum mánuđi er bođiđ upp á furđulegan sćnskan rétt, kartöflubollur, svokallađar kroppkakor. Mér virtist sem ţćr samanstandi af hveiti og kartöflum. Kannski smá salti. Inni í hverri bollu er smávegis af svínakjöti. Ţćr eru löđrandi í brćddu smjöri og rjómaskvettu. Títuberjasulta bjargar ţví sem bjarga má. Ţetta er furđulegur matur. Allir fyrri tilbođsréttir Ikea hafa bragđast betur. Undarlegt ađ Svíar sćki í ţennan rétt. Kannski er hann hollur.
Samt. Ţađ er alltaf gaman ađ prófa framandi mat.
Heilbrigđismál | Breytt s.d. kl. 16:01 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (10)
3.2.2019 | 23:27
Samanburđur á Kanada og Bandaríkjunum
Áhugavert og gaman er ađ bera saman Kanada og Bandaríkin. Margt er ólíkt međ skyldum. Löndin liggja saman. Kanada deilir einungis landamćrum međ Bandaríkjunum. Ţau deila hinsvegar líka landamćrum međ Mexíkó. Stöđugur vandrćđagangur er viđ ţau. Kanadísku landamćrin eru vandrćđalaus.
Báđar ţjóđirnar eru enskumćlandi. 35 milljónir Bandaríkjamanna eru ţó spćnskumćlandi. Í Nýju-Mexíkó í Bandaríkjum kveđa lög á um ađ spćnska og enska séu jafn rétthá. 35% Kanadamanna er frönskumćlandi. Ţar af tala 21% enga ensku.
Kanada er nćst stćrsta land heims ađ flatarmáli (á eftir Rússlandi). Bandaríkin eru í 3ja sćti. Kanada er smáţjóđ í samanburđi viđ Bandaríkin ţegar kemur ađ íbúafjölda: 37 milljónir á móti 325 milljónum.
Ţjóđarréttur Bandaríkjamanna er skyndibiti af öllu tagi: Pizza, hamborgari, kjúklingabitar og kleinuhringir. Ţjóđarréttur Kanada kallast poutine. Uppistađa hans eru franskar kartöflur, mjúkur skjannahvítur sósulegur ostur (ystingur) og ţykk brún kjötsósa. Međ má vera smávegis grćnmeti og smá kjöt.
Svo skemmtilega vill til ađ kanadíski poutine-rétturinn er í bókstaflegri merkingu kenndur viđ Frakka, rétt eins og frönsku kartöflurnar sem hann byggir á. Sumir vilja meina ađ franskar kartöflur séu upphaflega komnar frá Belgíu. Rétt eins og belgískar vöfflur. Ţetta dettur ekki af himni ofan.
Gjaldmiđill Bandaríkjanna og Kanada er dollar, táknađur međ $. Bandaríski dollarinn er alţjóđleg mynt. Ekki sá kanadíski.
Í sunnanverđum Bandaríkjunum er veturinn hlýr og notalegur. Veturinn í Kanada er svalur.
Allir forsćtisráđherrar Kanada eru og hafa veriđ bleiknefjar. Bandaríkin hafa átt hvíta forseta, hörundsdökkan forseta og appelsínugulan forseta.
Heilbrigđismál | Breytt 4.2.2019 kl. 12:37 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (7)
5.12.2018 | 00:03
Stam
Í síđustu viku var ég í viđtali á Útvarpi Sögu, hjá Pétri Gunnlaugssyni. Nokkru síđar hringdi í mig kunningi. Hann var ţá búinn ađ hlusta á spjalliđ í tvígang og hafđi gaman af. Hinsvegar sagđist hann taka eftir ţví ađ stundum komi eins og hik á mig í miđri setningu, líkt og ég finni ekki rétta orđiđ.
Ég upplýsti hann um ađ ég stami. Af og til neita talfćrin ađ koma strax frá sér tilteknum orđum. Á barnsaldri reyndi ég samt ađ koma orđinu frá mér. Ţá hjakkađi ég á upphafi orđsins, eins og spólandi bíll. Međ aldrinum lćrđist mér ađ heppilegri viđbrögđ vćru ađ ţagna uns ég skynja ađ orđiđ sé laust. Tekur aldrei lengri tíma en örfáar sekúndur.
Ţetta hefur aldrei truflađ mig. Ég hugsa aldrei um ţetta og tek yfirleitt ekki eftir ţessu.
Heilbrigđismál | Breytt s.d. kl. 01:22 | Slóđ | Facebook | Athugasemdir (15)