Allt er þá þrennt er

  Útlendir ferðamenn á Íslandi hafa stundum á orði að Ísland sé mjög ameríkanserað.  Hvert sem litið er blasi við bandarískar keðjur á borð við KFC,  Subway,  Dominos og svo framvegis.  Í matvöruverslunum svigni hillur undir stæðum af bandarísku morgunkorni, bandarísku sælgæti og ropvatni á borð við Coca-Cola, Pepsi og Sprite.  Ekkert nema gott um það að segja.

  Á skjön við þetta gerðust um árið þau undur að flaggskip bandarísks ruslfæðis,  McDonalds,  kafsigldi á Íslandi.  Var það í fyrsta skipti í sögunni sem McDonalds hrökklaðist úr landi vegna dræmra viðskipta.  

  Nokkru síðar hvarf keppinauturinn Burger King á braut af sömu ástæðu.  Nú er röðin komin að Dunkin Donuts á kveðja.  Krummi í Mínus og frú voru forspá er þau köstuðu kveðju á kleinuhringjastaðinn við opnun.  Svo skemmtilega vill til að þau eru að opna spennandi veitingastað í Tryggvagötu,  Veganæs.  Bæ, bæ Dunkin Donuts.  Helló Veganæs!

Loka Dunkin' Donuts á Laugavegi

Skelfilegt klúður lífeyrissjóðanna

 

  Fyrir nokkru tóku lífeyrissjóðir upp á því að fjárfesta í Skeljungi.  Svo virðist sem það hafi verið gert í blindni;  án forskoðunar.  Einhverskonar trú á að svo gömul og rótgróin bensínsala hljóti að vera gullnáma.  Á sama tíma hefur rekstur Skeljungs hinsvegar verið afar fálmkenndur og klaufalegur - með tilheyrandi samdrætti á öllum sviðum.

  Starfsmannavelta er hröð.  Reynslulitlum stjórnendum er í mun um að reka reynslubolta.  Þeir fá einn eða tvo klukkutíma til að taka saman eigur sínar og pilla sig á brott.  Engu að síður eru þeir á biðlaunum næstu mánuðina án vinnuframlags.  Í mörgum tilfellum taka þeir með sér dýrmæta þekkingu og viðskiptasambönd.

  Fyrr á árinu kynnti Skeljungur væntanlega yfirtöku á 10-11 matvörukeðjunni.  Þar var um plat að ræða.  Til þess eins ætlað að fráfarandi eigendur gætu selt lífeyrissjóðum hlutabréf sín á yfirverði.

  Í vetrarbyrjun var nýr forstjóri ráðinn.  Þar var brotin hefð og gengið framhjá fjórum framkvæmdastjórum fyrirtækisins á Íslandi.  Þess í stað var það sett undir framkvæmdastjóra færeyska dótturfélagsins,  P/F Magn.  Frá 1. okt hefur Skeljungi verið fjarstýrt frá Færeyjum.

  Nýjustu viðbrögð við stöðugum samdrætti eru að sparka 29 starfsmönnum á einu bretti:  9 á aðalskrifstofu og öllum á plani.  Héðan í frá verða allar bensínstöðvar Skeljungs án þjónustu.  Það þýðir enn frekari samdrátt.  Fólk með skerta hreyfigetu vegna fötlunar eða öldrunar hverfur eins og dögg fyrir sólu af bensínstöðvum Skeljungs.  

  Í gær sá ég einhentan mann leita ásjár hjá stafsmanni 10-11 við að dæla bensíni á bílinn.  Sá má ekki vinna á plani.  Meðal annars vegna þess að þar er hann ótryggður fyrir slysum eða öðrum óhöppum.  

  Liggur nærri að brottrekstur 29 starfsmanna sé um þriðjungs samdráttur.  Eftir sitja um 30 á aðalskrifstofu og um 30 aðrir á launaskrá.  Hinir brottreknu eru svo sem líka á launaskrá eitthvað fram á næsta ár.  Til viðbótar er mér kunnugt um að einhverjir af þeim sem eftir sitja hyggi á uppsögn út af öllu ruglinu.  Afar klaufalega var að öllu staðið.  Til að mynda var sölustjóra efnavara sparkað.  Hann var eini starfsmaður fyrirtækisins með haldgóða þekkingu á efnavörunum.  Það sýndi sig í hvert sinn sem hann fór í frí.  Þá lamaðist efnavörusalan á meðan.  Nú lamast hún til frambúðar.

  Einhver kann að segja að Skeljungur hafi skorað stig með því að ná bensínsölu til Costco.  Hið rétta er að skorið skilar ekki fjárhagslegum ávinningi.  Þar er um fórnarkostnað að ræða til að halda hinum olíufélögunum frá Costco.  Nú fá þau olíufélög fyrirhafnarlaust í fangið alla bílstjóra með skerta hreyfigetu.  Spurning hve eigendum lífeyrissjóðanna þykir það vera góð ávöxtun á þeirra peningum.  

„Ekki bara hægt að benda á Costco“

Grófasta lygin

  Ég laug ekki beinlínis heldur sagði ekki allan sannleikann.  Eitthvað á þessa leið orðaði þingmaður það er hann reyndi að ljúga sig út úr áburði um að hafa stolið þakdúki, kantsteinum, fánum, kúlupenna og ýmsu öðru smálegu.  Í aðdraganda kosninga sækir margur í þetta farið.  Kannski ekki að stela kantsteinum heldur að segja ekki allan sannleikann.  Við erum vitni að því ítrekað þessa dagana.

  Grófasta lygin kemur úr annarri átt.  Nefnilega Kópavogi.  Í Hjallabrekku hefur löngum verið rekin matvöruverslun.  Í glugga verslunarinnar blasir við merkingin "10-11 alltaf opin".  Hið rétta er að búðin hefur verið harðlæst undanfarna daga.  Þegar rýnt er inn um glugga - framhjá merkingunni "10-11 alltaf opin" - blasa við galtómar hillur.

 

   

99 ára klippir 92ja ára

  Frá því snemma á síðustu öld hefur Færeyingurinn Poul Olsen klippt hárið á vini sínum,  Andrew Thomsen.  Þeir bregða ekki út af vananum þrátt fyrir að Poul sé 99 ára.  Enda engin ástæða til.  Þrátt fyrir háan aldur hefur hann ekki (ennþá) klippt í eyra á vini sínum.  Hinsvegar fór ég eitt sinn sem oftar í klippingu hjá ungum hárskera.  Sá var við skál.  Kannski þess vegna náði hann á furðulegan hátt að blóðga annað augnlokið á mér.

  Poul og Andrew eru tengdir fjölskylduböndum.  Poul er föðurbróðir eiginkonu Andrews.  Poul er ekki hárskeri heldur smiður.  Jafnframt er hann höfundur hnífsins sem er notaður við að slátra marsvínum.  

  Eins gott að Poul sé hrekklaus.  Öfugt við mig sem ungan mann.  Þá lét afi minn mig ætíð klippa sig.  Ég lét hann safna skotti í hnakka.  Hann vissi aldrei af því.  En skottið vakti undrun margra.

 

Yoko Ono bannar svaladrykk

 

  John Lennon var myrtur á götu úti í New York 1980.  Síðan hefur ekkja hans,  Yoko Ono,  unnið ötult starf við að vernda minningu hans.  Reyndar gott betur.  Hún hefur náð að fegra ímynd hans svo mjög að líkist heilagri helgimynd.  Gott og blessað.

  Nú hefur henni tekist að stöðva sölu á pólskum svaladrykk.  Sá heitir John Lemon.  Fyrstu viðbrögð framleiðanda drykkjarins voru að þræta fyrir að gert væri út á nafn Johns Lennons.  Lemon sé annað nafn en Lennon.

  Yoko blés á það.  Vísaði til þess að í auglýsingum um drykkinn sé gert út á fleira en nafn Johns.  Til að mynda séu þær skreyttar með ömmugleraugum samskonar þeim sem eru stór hluti af ímynd hans.  Þar hjá stendur setningin "let it be".  Sem kunnugt er heitir síðasta plata Bítlanna "Let it Be".  

  Til viðbótar notaði írska útibúið,  John Lemon Ireland,  mynd af John Lennon í pósti á Fésbók.

  Lögmannastofa Yokoar stillti framleiðandanum upp við vegg:  Hótaði 5000 evra (655.000 ísl kr.) dagsektum og krafðist 500 evra fyrir hverja selda flösku.  Fyrirtækið hefur lúffað.  Nafninu verður breytt í On Lemon.  Breski dreifingaraðilinn segir að lítið fyrirtæki sem sé ennþá að fóta sig á markaðnum hafi ekki bolmagn til að takast á við milljarðamæring.  

 

Skeljungi stýrt frá Færeyjum

  Skeljungur er um margt einkennilega rekið fyrirtæki.  Starfsmannavelta er hröð.  Eigendaskipti tíð.  Eitt árið fer það í þrot.  Annað árið fá eigendur hundruð milljóna króna í sinn vasa.  Til skamms tíma kom Pálmi Haraldsson, kenndur við Fons, höndum yfir það.  Í skjóli nætur hirti hann af öllum veggjum glæsilegt og verðmætt málverkasafn.

  1. október næstkomandi tekur nýr forstjóri,  Hendrik Egholm,  við taumum.  Athyglisvert er að hann er búsettur í Færeyjum og ekkert fararsnið á honum.  Enda hefur hann nóg á sinni könnu þar,  sem framkvæmdarstjóri dótturfélags Skeljungs í Færeyjum,  P/F Magn.  

  Ráðning Færeyingsins er hrópandi vantraustsyfirlýsing á fjóra núverandi framkvæmdastjóra Skeljungs.  Þeir eru niðurlægðir sem óhæfir í forstjórastól.  Fráfarandi forstjóri,  Valgeir M.  Baldursson,  var framkvæmdastjóri fjármálasviðs þegar hann var ráðinn forstjóri.

  

Gott að vita

   Tímareimin í bílnum mínum var komin á tíma.  Ég hringdi í nokkur bifreiðaverkstæði.  Spurði hvað skipti á tímareim kosti.  Heildarverð með öllu.  Verðin reyndust mismunandi.  En öll eitthvað á annað hundrað þúsund.  Af einhverri rælni álpaðist ég til að leita á náðir "gúgglsins".  Fann þar nokkrar jákvæðar umsagnir um Bifreiðaverkstæði Jóhanns í Hveragerði.  Þar á meðal að verðlagning sé hófleg.

  Næsta skref var að hringja þangað.  "Vinnan kostar 35 þúsund," var svarið sem ég fékk.  "Þú getur sjálfur komið með varahlutina sem til þarf ef þú ert með afslátt einhversstaðar."

  Ég var ekki svo vel settur.  Spurði hvort að ég gæti ekki keypt þá hjá honum.  Jú, ekkert mál.  "Þá verður heildarpakkinn um 70 þúsund."

  Ég var alsæll.  Brunaði austur fyrir fjall.  Þegar til kom reyndist vélin miklu stærri en venja er í bíl af mínu tagi.  Fyrir bragðið tók vinnan klukkutíma lengri tíma en tilboðið hljóðaði upp á.  

  Er ég borgaði reikninginn var þó slegið til og tilboðið látið standa.  Endanlegur heildarreikningur var 68 þúsund kall.  

  Tekið skal fram að ég hef engin tengsl við Bifreiðaverkstæði Jóhanns.  Vissi ekki af tilvist þess fyrr en "gúgglið" kynnti það fyrir mér.

  Af þessu má læra:  Nota tæknina og "gúggla".  Fyrir mismuninn á fyrstu tilboðum og því síðasta er hægt að kaupa hátt í 200 pylsur með öllu í Ikea.  Samt langar mig ekkert í pylsu.

 

 

Færeyingar stórgræða á vopnasölubanni Íslendinga til Rússa

  Það tók Íslendinga heilt ár að ögra og mana Rússa til að sýna viðbrögð við vopnasölubanni sem Gunnar Bragi Sveinsson, þáverandi utanríkisráðherra,  setti á Rússa.  Seinbúin viðbrögð Rússa fólust í því að hætta innflutningi á íslenskum vörum.  Fram til þess voru Rússar í hópi stærstu kaupenda á íslenskum sjávarafurðum og lambakjöti.

  Um leið og Rússar hættu að kaupa makríl af Íslendingum hækkaði verð á færeyskum makríl um 20%.  Allar götur síðar hafa Færeyingar malað gull á mjög bratt vaxandi sölu á sjávarafurðum til Rússa.

  Í ár borga Rússar Færeyingum 37,4 milljarða ísl. kr. í beinhörðum gjaldeyri.  Þetta er 11,3 milljarða aukning frá síðasta ári.  Munar heldur betur um þennan gjaldeyri fyrir 50 þúsund manna samfélag.

  Kaup Rússa nema 27% af útflutningi Færeyinga.  Þeir eru lang stærsti viðskiptavinurinn.  Í humátt á eftir eru Bretar og Kanar.  Þeir kaupa hvorir fyrir tæpa 15 milljarða.  Þar á eftir koma Danir, Þjóðverjar og Kínverjar. 

  Salan til Rússa er á laxi, makríl og síld.  Hinar þjóðirnar kaupa fyrst og fremst lax.  Nema Bretar.  Þeir kaupa nánast einungis þorsk og ýsu.  

Allir verða að hjálpast að

  Lambakjötið hrannast upp óselt.  Þökk sé meðal annars vopnasölubanni sem Gunnar Bragi Sveinsson,  þáverandi utanríkisráðherra,  setti á Rússa.  Út af fyrir sig var gott að draga úr vopnasölu.  Brögð eru að því að vopn séu notuð til illra verka.  Rússar eru seinþreyttir til reiði.  Gunnar Bragi þurfti að ögra þeim ítrekað með digurbarkalegum yfirlýsingum á alþjóðavettvangi til að knýja fram viðbrögð.  Seint og síðarmeira tókst það.  Rússar hættu að kaupa íslenskt lambakjöt og makríl.  

  Íslendingar verða sjálfir að hlaupa í skarðið sem Rússar skilja eftir.  Hrun blasir við sauðfjárbændum.  Þetta eru hamfarir.  Allir verða að hjálpast að.  Öflugt átak þarf til að auka tímabandið lambakjötsneyslu á meðan markaðurinn leitar jafnvægis. 

  Góðu fréttirnar koma úr Garðahreppi.  Í sumarbyrjun var opnað þar Kaupfélag.  Það selur lambahakk.  Slíkt hafði ekki sést í íslenskum matvöruverslunum til áratuga - þrátt fyrir mikla eftirspurn.  Kaupfélag Garðahrepps hefur jafnframt sannað að hægt er að verka lambaskrokk þannig að kótelettur séu beinlausar.  

  Nýverið hóf Bónus að selja í lítersfötu fulleldaða kjötsúpu.  Það er til fyrirmyndar.  Almenningur veit ekki af þessu.  Ef hann fær vitneskju um þetta er líklegt að kjötsúpan verði einnig seld í 3ja lítra fötu.

  Einhver er byrjaður að kynna til sögunnar lambabeikon.  Man ekki hver. 

  Þetta dugir ekki til að vinda afgerandi ofan af kjötfjallinu.  Almenningur verður að leggjast á árar;  leggja hausinn í bleyti og koma með hugmyndir og ábendingar um hvað megi betur fara til að efla lambakjötsneyslu.  

  Hér eru punktar í púkkið:

  -  Frosið lambakjöt í kæliklefum matvöruverslana er óaðlaðandi; grátt og guggið.  Lystugra væri að umbúðirnar sýndu ljósmynd af fulleldaðri máltíð:  Steiktu eða grilluðu kjöti ásamt girnilegu meðlæti.

  - Hafa einfaldar og spennandi uppskriftir á öllum pakkningum á frosnu lambakjöti.  Skipta þeim út fyrir nýjar með reglulegu millibili.  

  -  Margir búa einir.  Heilt læri eða heill lambahryggur er of stór skammtur fyrir þá.  Minni einingar þurfa einnig að vera í boði.  Kannski eins og þriðjungur af hrygg eða kvart læri.

  -  Það þarf stöðugt að glenna lambakjöt framan í neytendur.  Til að mynda með því að vera með smakk í öllum helstu stórmörkuðum daginn út og inn.  Smakk er einhver virkasta söluaðferð sem til er.  Mun betri leið til að minnka kjötfjallið en urða kjötið.  

  -  Margir kvarta undan og undrast að kubbasteik hafi hvergi sést til áratuga - þrátt fyrir mikla eftirspurn.

  -  Lambagúllas hefur ekki fengist í áraraðir - þrátt fyrir mikla eftirspurn.

  -  Það þarf að fá lambakjötið vottað sem þjóðarrétt Íslendinga.  Hampa því framan í milljónir erlendra ferðamanna.  Bjóða hvarvetna upp á lamborgara (lambaborgara).  Engin vegasjoppa má vera svo aum að hún bjóði ekki upp á lamborgara.

  -  Vöntun er á úrvali lambakjötsáleggs.  Hangikjöt og rúllupylsa eru ekki nóg.  Það þarf kjötsneiðar sem keppa við roastbeaf og skinku.  

  -  Sumir vinsælustu veitingastaðir landsins selja enga lambakjötsrétti.  Munar þar mestu um Ikea.  Þessu þarf að kippa í lið. 

  -  Liður í aðlögunarferli innflytjenda ætti að vera námskeið í fjölbreyttri matreiðslu á lambakjöti.  Námskeiðið getur staðið öllum opið fyrir vægt hráefnisgjald.

  -  Fjölga þarf fullelduðum lambakjötsréttum án meðlætis.  Helst einhverjum sem þarf ekki að hita.  Til að mynda gætu lambanaggar verið ágætt snakk (með pítusósu).    

   

Taka allt kjötið heim og selja

Svindlað á tollinum

  Fyrir hátt í fjórum áratugum flutti Íslendingur aftur heim til Íslands eftir langdvöl í Svíþjóð.  Hann hafði keypt ýmis heimilistæki, fatnað,  sængurföt og fleira í Svíþjóð.  Hann var með kvittanir fyrir öllu.  Þær staðfestu að um gamlar notaðar vörur var að ræða.  Búslóð sem maðurinn sankaði að sér í áranna rás.  Þar með þurfti hvorki að greiða vörugjald né söluskatt af henni.

  Reyndar keypti hann sjónvarp rétt fyrir heimförina.  Bað búðarmanninn um að dagsetja kvittunina nokkur ár aftur í tímann.  Sá tók því vel og sótti brúsa undir afgreiðsluborðið.  Opnaði svo pappakassann með sjónvarpinu, úðaði ryki yfir sjónvarpið og sagði: "Þú segir tollinum að sjónvarpið hafi rykfallið uppi á háalofti hjá þér eftir stutta notkun.  Ég er alltaf að gera svona fyrir Íslendinga á heimleið."

  Maðurinn vandi sig á sánaböð í Svíþjóðardvölinni.  Sánaklefar á Íslandi kostuðu meira en tvöfalt á við samskonar klefa í Svíþjóð.  Maðurinn fjárfesti í glæsilegasta sánaklefa sem hann fann í Svíþjóð.  Skrúfaði bekkina lausa og notaði þá fyrir vörubretti undir búslóðina sína.  Búslóðin smekkfyllti sánaklefann.  Þar með var hann orðinn gámur en ekki sánaklefi sem fengi á sig hátt vörugjald, söluskatt og allskonar.  Á núvirði erum við að tala um gjöld upp á meira en hálfa milljón kr.  

  Þegar gámurinn var tollafgreiddur þurfti maðurinn að opna hann og sýna innihaldið.  Hann framvísaði kvittunum.  Tollverðir rótuðu dálítið í búslóðinni og sannreyndu að allt var eins og það átti að vera.  Er þeir gengu á braut bankaði einn utan í gáminn og sagði:  "Assgoti eru sænsku trégámarnir orðnir vandaðir."  

  Eigandinn svaraði:  "Já,  ég er mjög ánægður með hann.  Mér var sagt að búslóð sé miklu betur varin í trégámi en járngámi þegar siglt er um ólgusjó..  Þar að auki get ég smíðað sólpall eða eitthvað úr timbrinu." 

------------------------------------------------------------------------

  Til gamans má geta að sánaklefi kallast baðstofa á færeysku.

    

Ein flottasta sánan í eigu Íslendings