Gátan leyst

  Afabróðir minn flutti til Færeyja um aldamótin 1900.  Þar hófst hann þegar í stað við að eignast börn með tveimur þarlendum konum.  Fyrir bragðið á ég fjölmennan frændgarð í Færeyjum.  Flestir bera ættarnafnið Ísfeld.  Margir hafa orðið áberandi í sjávarútvegi,   tónlist og byggingarlist.  Samruni íslenskra og færeyskra gena hefur gefist vel.  

  Barnungur færeyskur frændi minn,  Nói,  var í kristnifræði í skólanum fyrir helgi.  Heimkominn tjáði hann mömmu sinni frá náminu.  Kennarinn hafi upplýst að guð,  Jesú og heilagur andi væru eitt og hið sama.

  Stríðin mamman spurði:  "Hvernig í ósköpunum geta 3 guðir verið eitt og hið sama?"

  Nói svaraði um hæl:  "Ætli það sé ekki eins og með sjampóið okkar,  3 in 1.  Það er hársápa,  hárnæring og baðsápa í einu og sömu flöskunni." 

  

Stórmerkileg námstækni

  Ég var staddur í verslun.  Þar varð ég vitni að því er tveir unglingspiltar hittust og heilsuðust fagnandi.  Annar spyr:  "Hvernig gekk þér í prófinu hjá...?" og nefndi nafn sem ég gleymdi jafnóðum.  Hinn svaraði:  "Ég notaði öfluga námstækni sem ég hannaði sjálfur.  Í stað þess að pæla í gegnum alla bókina þá byrjaði ég á því að sortera í burtu allt sem ég var 100% viss um að aldrei yrði spurt um.  Síðan lærði ég utanað 50% af því sem eftir stóð.  Með þessari aðferð reiknast mér til að maður eigi að geta verið pottþéttur með að fá að lágmarki 6 eða jafnvel 7.

  - Hvað fékkstu?  spurði skólabróðirinn spenntur.

  - Helvítis gaurinn felldi mig. Gaf mér aðeins 2.  Spurði aðallega um það sem ég lærði ekki!     

Kennaramorð

  Sex ára frænka mín hóf nám í grunnskólanum.  Hún hefur sterkt og afskaplega ríkt hugmyndaflug.  Í hennar huga stækka hlutirnir og verða sveipaðir ótrúlegasta ævintýraljóma.  

  Í aðdraganda skólagöngunnar viðurkenndi pabbi hennar að hann hafi stundum verið óþekkur í skólanum.  Hann hafi lent í útistöðum við kennarann.  Stelpan rak upp stór augu.  Svo kom skólasystir hennar í heimsókn.  Þær spjölluðu um skólann.  Pabbanum var illa brugðið er hann heyrði dótturina einlæga og alvörugefna segja:  "Pabbi var rosalega óþekkur í skóla.  Hann steindrap kennarann!" 

 

   

Afi hótar bónda - framhald

  Hvort bróðir minn braut rúðuna i skólanum er óvíst.  Aldrei hefur fengist úr því skorið.  Hann hélt fram sakleysi sínu.  Og gerir enn.  Þó er eins og hann verði pínulítið skömmustulegur á svipinn þegar þetta ber á góma.  Bróðir húsbóndans hélt því fram að hann hafi séð bróðir minn brjóta rúðuna. 

  Afi trúði engu upp á sonarson sinn.  Hann sór þess eið að ná fram hefndum.  Tækifærið kom næst er hann fékk far með mjólkurbílnum að skólanum. Ekki var von á skólabílnum á allra næstu mínútum.  Bóndinn bauð afa í kaffi.  Á borð voru bornar kökur og tertur af ýmsu tagi.  Segja má að afa hafi verið haldin veisla.  

  Afi sat gegnt bóndanum við eldhúsborðið.  Þeir spjölluðu um heima og geima.  Virtist fara vel á með þeim;  uns bóndinn spurði:  "Hvað er Mundi með margar ær í hverri kró í vetur?"

  Afi brá við skjótt.  Eldsnöggt teygði hann sig yfir borðið.  Lætin voru svo mikil að gusaðist úr kaffibollanum hans.  Hann lagði krepptan hnefa að kinn bóndans.  Hann kýldi ekki.  Lagði bara hnefann að kinn,  skók hann og hrópaði reiðilega:  "Sonur minn heitir Guðmundur.  Ekki Mundi!"

  Bóndanum dauðbrá.  Hann hikstaði og stamaði:  "Já,  ég hérna...já, meina Guðmundur."

  Afi róaðist þegar í stað og fékk sér síðasta kaffisopann um leið og hann svaraði sallarólegur:  "Það eru ýmist 20 eða 21."

  Næstu daga hældi afi sér aftur og aftur fyrir að hafa hrellt bóndann svo rækilega að hann myndi dreyma martraðir næstu nætur.

  

Afi hótar bónda

  Afi var mikill flakkari.  Alveg til dauðadags. Hann lét gönguerfiðleika ekki aftra sér.  Vegna brjóskeyðingar í mjöðmum var hann skakkur og skældur;  gat ekki rétt úr sér og staulaðist áfram með tvo stafi.  Hann var seigur að snapa far,  hvort heldur sem var til og frá Sauðárkróki,  Svarfaðardal,  Reykjavík eða eitthvert annað.   

  Þegar ég var 7 eða 8 ára var ég í fámennum barnaskóla í Hjaltadal.  Skólastofan var rúmgóð stofa á bóndabæ.  Það hentaði afa.  Hann fékk far með mjólkurbílnum frá Sauðárkróki til skólans.  Þaðan fékk hann far með skólabílnum heim í Hrafnhól.  Þar bjuggum við.

  Eitt sinn í lok skóladags stóðum við krakkarnir og afi úti á hlaði og biðum eftir bílnum. Skyndilega birtist bóndinn á bænum,  gekk að eldri bróður mínum og sakaði hann um að hafa brotið rúðu.  Strákur neitaði sök.  Bóndinn greip um hálsmál hans,  felldi hann á bakið,  settist yfir honum með hnefa á lofti.  Hótaði að berja úr honum játningu.  Afi brá við skjótt;  hóf annan staf sinn á loft og hrópaði:  "Slepptu drengnum eða ég læt stafinn vaða af fullu afli í hausinn á þér!"

  Bóndanum brá.  Hann þaut eins og eldibrandur inn í hús.  Lengi á eftir hældi afi sér af því við hvern sem heyra vildi hvað bóndinn varð hræddur við hann.  Bætti svo við:  "Verst hvað kvikindið var snöggt að flýja.  Ég hefði vilja dúndra í hausinn á honum!" 

 

Hvað ef...?

  Ef John, Paul,  George og Ringo hefðu aldrei hist væri margt öðruvísi en það er í dag.  Ekki aðeins tónlistin.  Fjórmenningarnir frá Liverpool breyttu mörgu öðru.  Allt frá hártísku til almennra viðhorfa til margs.  Sprengikrafturinn lá í liðsheild kvartettsins.  Hvað hefði orðið um einstaklingana ef þeir hefðu aldrei hist?

  Fyrsta ályktum um John Lennon gæti verið að hann hefði orðið myndlistamaður.  Hann var í myndlistaskóla.  Fyrri eiginkona hans og barnsmóðir,  Cynthia,  var skólasystir hans.  John var efnilegur myndlistamaður.  Hinsvegar lauk hann aldrei námi í skólanum.  Hann var rekinn úr honum fyrir ítrekuð agabrot og árekstra við kennara og samnemendur.  Það einkenndi einnig grunnskólagöngu hans.  Hann átti erfitt með að fylgja reglum,  hafði ekki reiðistjórn og var ofbeldismaður.  Það þurfti sérstakar manngerðir til að umbera skapofsaköst hans og ofbeldishneigð.

  Líklegra er að John hefði orðið rithöfundur.  Hann skrifaði frábærlega fyndnar og frumlegar smásögur sem voru gefnar út í bókarformi.  Þorsteinn Eggertsson þýddi sumar þeirra og birti í dagblaðinu Tímanum.  Gaman væri ef hann þýddi þær allar og gæfi út á íslensku í heilu lagi.  

  Sem tónlistarmaður hefði John ekki náð langt án Pauls,  Georges og Ringos.  Hann stofnaði hljómsveitina The Quarrymen sem varð undanfari Bítlanna.  Þó að þetta væri hans hljómsveit,  sem söngvara og allsráðandi,  þá tókst ekki betur til en svo að hann spilaði banjóhljóma á gítarinn.   Báðir foreldrar hans voru banjóleikarar og spiluðu að auki á ukoleli.  Mamma hans var einnig píanóleikari.  Pabbi hans var söngvari og lagahöfundur.  John var með tónlistargen í blóðinu.  Án Pauls hefðu þau gen aðeins gert John að glamrara og gutlara í hljóðfæraleik.  Eins og foreldrana.  

  Hljómsveitin The Quarrymen er starfandi enn í dag.  En er ekki að skora hátt.  Fjarri því góð hljómsveit.  Næstum 70 árum síðar stenst hún ekki samanburð við frumútgáfu af Bítlunum með John,  Paul og George.  Það er hrópandi munur á "karakterunum" í músíkinni.

.  Vegna skapofsa Johns og ofbeldishneigðar er lílegt að hann hefði skrifað sínar sögur í fangelsi. 

   Þegar Paul kynntist John var hann á leið í háskólanám í læknisfræði og ensku.  John stillti honum upp við vegg:  Annað hvort velur þú skólann eða The Quarrymen.  Það er ekkert bæði.  Bara annað hvort.  Paul valdi rétt.  Ef hann hefði valið annað hefði hann orðið gutlari á pöbbum eins og pabbi sinn.  

  George var byrjaður að spila með Bítlunum þegar hann skráði sig í nám sem ratvirki.  George drepleiddist námið.  Kolféll á fyrsta prófi. Erfitt er að reikna út hvað hann hefði tekið sér fyrir hendur án Bítlanna.  Sjálfur giskaði hann á garðyrkju eða grænmetisveitingastað.           

    John Lennon sagði eitt sinn að Ringo væri eini Bítillinn sem hefði "meikað það" án Bítlanna.  Hann hefði gert það gott sem trommari og ennfremur orðið góður kvikmyndaleikari.  Hann var í góðum málum sem trommari í vinsælli hljómsveit í Liverpool,  áður en hann gekk til liðs við Bítlana.  Hann tók niður fyrir sig með því.  En honum þótti Bítlarnir svo brjálæðislega skemmtilegir að hann lét slag standa.  Sá aldrei eftir því.  Hann var eini Bítillinn sem John lamdi aldrei.  Eru þá fyrsti bassalerikari Bítlanna,  Stu,  og trommuleikari The Quarrymen meðtaldir,  svo og Cynthia. 

 

Skemmtilegt námsefni

  Þetta eru skrýtnir tímar.  Við erum flestöll í sjálfskipaðri sóttkví.  Eða forðumst að minnsta kosti margmenni og óþarfa heimsóknir og ráp.  Þetta er einkar erfitt ástand fyrir börn.  Þá er gott að vita af kennslubókunum Lærum saman.  Þær eru fjórar saman í handhægri öskju ásamt spennandi verkefnabók, fjórum spilastokkum og lykilorði að hljóðbókum með öllum sögunum og níu myndböndum.

  Verkefnabókin inniheldur æfingar og fylgigögn; föndur, leiki og spil. 

  Pakkinn er miðaður við aldurshópinn 5 - 8 ára.  Sögubækurnar segja frá systkinum sem eru einmitt 5 - 8 ára.  Þau fást við ýmislegt áhugavert sem býr þau undir skólagönguna sem framundir er.  Uppskriftin er þannig að hún veki löngun og áhuga barna á að læra meira.

  Bækurnar eru ríkulega myndskreyttar af Brimrúnu Birtu Friðþjófsdóttur.  Höfundur efnisins er Kristín Arnardóttir.

  Nánar um þetta á www.laerumsaman.is 

 

Sökudólgurinn gripinn glóðvolgur

  Í árdaga tölvunnar var sett upp tölvustofa í Háskóla Íslands.  Tölvurnar voru frumstæðar og kostuðu skildinginn.  Fljótlega kom upp sú staða að lyklaborðin biluðu.  Þetta var eins og smitandi sýki.  Takkar hættu að virka eða skiluðu annarri niðurstöðu en þeim var ætlað.  Þetta var ekki eðlilegt.  Grunur kviknaði um að skipulögð skemmdarverk væru unnin á tölvunum.  Eftirlitsmyndavélum var komið fyrir í stofunni svo lítið bar á.  Þær fundu sökudólginn.  Hann reyndist vera ræstingakona;  afskaplega samviskusöm og vandvirk með langan og farsælan feril. 

  Á hverju kvöldi skóladags þreif hún tölvustofuna hátt og lágt.  Meðal annars úðaði hún yfir tölvurnar sótthreinsandi sápuúða sem hún þurrkaði jafnharðan af.  Hún úðaði einnig vökvanum yfir lyklaborðin.  Vandamálið er að enn í dag - nálægt 4 áratugum síðar - eru lyklaborð afskaplega viðkvæm fyrir vökva.  Ég votta það.

 

 

Gettu betur

  Ég var afskaplega sáttur með sigur Kvennaskóla Reykjavíkur í spurningakeppninni Gettu betur.  Tek samt fram að ég hef ekkert á móti Menntaskóla Reykjavíkur sem Kvennaskólinn lagði að velli.  Lengst af var Gettu betur leikvöllur drengja.  Nú brá svo við að sigurlið Kvennaskólans var skipað tveimur klárum stelpum og einum dreng. 

  Eitt olli mér undrun í keppninni:  Stuðningsmenn Kvennóliðsins,  samnemendur,  sungu gamlan bandarískan sveitaslagara um sveitavegi og bandaríska ferðamannastaði.  Ég átta mig ekki á tengingunni.  Ég hef ekkert á móti laginu né höfundi þess,  John heitnum Denver.  En flutningur skólasystkinanna á því kom eins og skratti úr sauðalegg.

 

                                                                                                                                                                                                                  

Talnaglögg kona

  Ég var að glugga í héraðsfréttablaðið Feyki.  Það er - eins og margt fleira - í eigu Kaupfélags Skagfirðinga.  Samt skemmtilegt og fróðlegt blað sem segir frá Skagfirðingum og Húnvetningum.  Þar á meðal Unu.  Ég skemmti mér vel við lestur á eftirfarandi.  Ekki kom annað til greina en leyfa fleirum að skemmta sér.

 

„Feykir, góðan daginn...“

„Já, góðan daginn, hvar sagðirðu að þetta væri?“

„Hjá Feyki. Get ég eitthvað gert fyrir þig?“

„Já, sæll. Ég ætlaði einmitt að hringja í Feyki.“

„Jæja.“

„Já, ég var að hugsa um að gerast áskrifandi. Hef reyndar lengi ætlað að gerast áskrifandi en betra er seint en aldrei, hehe...“

„Jáá, hvað segirðu, gerast áskrifandi, bíddu aðeins meðan ég næ mér í blað og blýant... hvað segirðu, hvert er nafnið?“

„Ég heiti nú Sigurveig Una Sólmundardóttir, fyrrum bókhaldari hjá...“

„Una segirðu... já, og kennitalan?“

„Kennitalan mín er einnmilljarður sexhundruðogellefumilljónir þrjúhundruðfimmtíuogáttaþúsund tvöhundruðfimmtíuogníu.“

„Ha? Hvað sagðirðu?!“

„Ég sagði einnmilljarður sexhundruðogellefumilljónir þrjúhundruðfimmtíuogáttaþúsund tvöhundruðfimmtíuogníu.“

„Já, hérna... kannski er best að fá bara hjá þér Visa-númerið. Ertu ekki annars með kreditkort Una?“

„Jú, það væri ljómandi gott væni, kreditkortanúmerið er fjórar trilljónir áttahundruðsextíuogsjöbilljarðar níuhundruðmilljarðar áttatíuogníumilljónir fimmhundruðþrjátíuogeittþúsund tvöhundruðfimmtíuogsex... Viltu fá endingartímann?“

„Nei, heyrðu Una, ég held ég biðji hana Siggu hérna í afgreiðslunni að hringja í þig í fyrramálið. Ég held það fari betur á því svo það verði enginn ruglingur. Hvað er símanúmerið hjá þér?“ „Jájá, ekkert mál væni minn. Númerið er... bíddu við... já, fyrst eru tvö núll og síðan er þetta bara þrírmilljarðar fimmhundruðtuttuguogáttamilljónir níuhundruðogfjórtánþú....“

„Takk, takk, Una. Við finnum þig á ja.is. Hún Sigga hringir í þig. Blessuð.“