Skemmtileg bók

 - Titill:  Glaðlega leikur skugginn í sólskininu

 - Höfundur:  Steinn Kárason

  Sögusviðið er Skagafjörður á sjöunda áratugnum.  Segir þar frá ungum dreng -  10 - 11 ára - á Sauðárkróki.  Bakgrunnurinn er sjórinn,  sjómennska og sveitin í þroskasögunni.  Inn í hana blandast kaldastríðið,  Kúbudeilan og Bítlarnir.  Steinn kemur andrúmslofti þessara ára vel til skila.  

  Ég ætla að stór hluti sögunnar byggi á raunverulegri upplifun höfundar.  Ég kannast við suma atburði sem sagt er frá.  Ég var barn í Skagafirði á þessum tíma.  Fyrir bragðið var sérlega gaman fyrir mig að rifja upp bernskubrekin.  Bókin er þar fyrir utan líka skemmtileg og fróðleg fyrir fólk sem veit ekki einu sinni hvar Skagafjörður er.  Mörg brosleg atvik eru dregin fram.  En það skiptast á skin og skúrir.  Ógeðfelldir atburðir henda sem og mannlegur breyskleiki í ýmsum myndum.

  Þetta er stór og mikil bók.  Hún spannar 238 blaðsíður.  Káputeikning Hlífar Unu Bárudóttur er flott.

  Steinn Kárason er þekktur fyrir fræðibækur,  blaðagreinar,  tónlist og dagskrárgerð í ljósvakamiðlum.   

Frjósemi Bítlanna

  Frjósemi vesturlandabúa hefur aldrei verið jafn bágborin og nú.  Að meðaltali eignast evrópskar konur innan við tvö börn hver um sig.  Nema í Færeyjum.  Þar býr hamingjusamasta þjóð heims.  Og ástríkasta.  Færeysk kona eignast að meðaltali hálft þriðja barn.  

  Frjósemi Bítlanna skiptist í tvö horn.  Sólógítarleikarinn,  George heitinn Harrison,  eignaðist aðeins eitt barn,  gítarleikarann Dhani Harrison.  Dhani er hálffimmtugur.  Eða því sem næst. Hann var til fjögurra ára giftur íslenskri konu,  Sólu Káradóttur (Stefánssonar).  Þau eignuðust ekki barn.  Ef Dhani fer ekki að drífa sig deyja gen George Harrison út með honum.  Sú staða virðist eiginlega blasa við.  Hvers vegna?

  Ekkja Georges,  Olivia,  er jafnan mætt í Viðey þegar kveikt er á friðarsúlunni. 

  Forsprakki Bítlanna,  John heitinn Lennon,  var tvígiftur.  Hann eignaðist soninn Julian Lennon,  með fyrri konu sinni,  Cyntheu,  og Sean Lennon með Yoko Ono.  Þau síðarnefndu eru dugleg að heimsækja Ísland.  

  Julian og Sean eiga engin börn.  Einhverjir sálfræðingar rekja barnleysi Julians til þess að John var ekki góður pabbi.  Hann vanrækti sambandið við soninn.

  Eins og staðan er í dag má ætla að gen Johns og George berist ekki til næstu kynslóða.    

  Trommuleikarinn Ringo Starr eignaðist 3 syni með fyrri konu sinni,  Maurice.  Litlu munaði að George barnaði hana líka.

  Besta barnagæla Bítlanna var og er Paul McCartney.  Julian segir hann hafa verið miklu meiri pabba sinn en John.  Ótal ljósmyndir staðfesta það.

  Paul McCartney á fimm börn.  Hann er ekki líffræðilegur faðir elstu dótturinnar,  Heather.  Hann bregst hinn versti við ef einhver kallar hana stjúpdóttur eða fósturdóttur.  "Hún er jafn mikil dóttir mín og hin börn mín,"  segir hann.  

Hættulegar skepnur

  Öll vitum við að margar skepnur eru manninum hættulegar.  Við vitum af allskonar eiturslöngum,  ljónum,  krókódílum,  hákörlum, ísbjörnum,  tígrisdýrum og svo framvegis.  Fleiri dýr eru varhugaverð þó við séum ekki sérlega meðvituð um það.  Einkum dýr sem eru í öðrum löndum en Íslandi. 

  -  Keilusnigill er umvafinn fagurri skel.  En kvikindið bítur og spúir eitri.  Það skemmir taugafrumur og getur valdið lömun.

  -  Tsetse flugan sýgur blóð úr dýrum og skilur eftir ssig efni sem veldur svefnsýki.  Veikindunum fylgir hiti,  liðverkir,  höfuðverkur og kláði.  Oft leiðir það til dauða.

  - Sporðdrekar forðast fólk.  Stundum koma upp aðstæður þar sem sporðdreki verður á vegi fólks.  Þá stingur hann og spúir eitri.  Versta eitrið gefur svokallaður "deathstalker".  Það veldur gríðarlegum sársauka en drepur ekki heilbrigða og hrausta fullorðna manneskju.  En það drepur börn og veikburða.

  - Eiturpílufroskurinn er baneitraður.  Snerting við hann er banvæn.

  - Portúgölsku Man O´War er iðulega ruglað saman við marglyttu.  Enda er útlitið svipað.  Stunga frá þeirri portúgölsku veldur háum hita og sjokki.

  - Í Víetnam drepa villisvín árlega fleiri manneskjur en önnur dýr.  Venjuleg alisvín eiga til að drepa líka.  Í gegnum tíðina haf margir svínabændur verið drepnir og étnir af svínunum sínum.

  -  Hættulegasta skepna jarðarinnar er mannskepnan.  Hún drepur fleira fólk og aðrar skepnur en nokkur önnur dýrategund.   

 

Hryllingur

  Ég mæli ekki með dvöl í rússnesku fangelsi.  Það er ekkert gaman þar.  Fangaverðir og stjórnendur fangelsanna eru ekkert að dekra við fangana.  Það geta úkraínskir stríðsfangar staðfest. 

  Á dögunum skiptust Rússar og Úkraínumenn á stríðsföngum.  215 úkraínskir fangar fengu frelsi og 55 rússneskir.  Hér eru ljósmyndir af einum úkraínskum.  Hann var tekinn til fanga í Maríupól ftrir nihhrun vikun,.  Þannig leit hann þá út.  Á hægri myndinni sést hvernig fangelsisdvölin fór með hann.  

Erna Ýr ekki allslaus í Úkraínu

Bestu hljómplötur allra tíma

  Bandaríski netmiðillinn Consequence hefur tekið saman og birt lista yfir bestu hljómplötur allra tíma.  Listinn ber þess að nokkru merki að vera tekinn saman af Bandaríkjamönnum.  Ég er alveg sáttur við valið á plötunum.  Aftur á móti er ég ekki eins sammála röðinni á þeim.  Til að mynda set ég "Abbey Road" í toppsætið. "London Calling" með The Clash set ég ofar "Rumours". Gaman væri að heyra álit ykkar.

  Svona er listinn:

1  Prince - Purple Rain 

2  Fleetwood Mac - Rumours

3  Bítlarnir - Abbey Road

4  The Clash - London Calling

5  Joni Mitchell - Blue

6  The Beach Boys - Pet Sounds

7  Kendrick Lamar - To Pimp a Butterfly

8  Radiohead - OK Computer

9  Marvin Gaye - What´s Going On

10 Nirvana - Nevermind

11 Lauryn Hill - The Miseducation of Lauryn Hill

12 Bob Dylan - Blonde on Blonde

13 The Velvet Underground - The Velvet Underground & Nico

14 Bítlarnir - Sgt, Pepper´s Lonely Hearts Club Band

15 David Bowie - The Rise and Fall of Ziggy Stardust

16 Bruce Springsteen - Born to Run

17 Patti Smith - Horses

18 Beyoncé - Lemonade

19 Talking Heads - Remain in Light

20 Kate Bush - Hounds of Love

21 Led Zeppelin - IV

22 Stevie Wonder - Songs in the Key of Life

23 Rolling Stones - Let it Bleed

24 Black Sabbath - Paranoid

25 Public Enemy - It takes a Nation of Millions to Hold Us Back

Drykkfeldustu þjóðir heims

  Þjóðir heims eru misduglegar - eða duglausar - við að sötra áfenga drykki.  Þetta hefur verið reiknað út og raðað upp af netmiðli í Vín.  Vín er við hæfi í þessu tilfelli.

  Til að einfalda dæmið er reiknað út frá hreinu alkahóli á mann á ári.  Eins og listinn hér sýnir þá er sigurvegarinn 100 þúsund manna örþjóð í Austur-Afríku;  í eyjaklasa sem kallast Seychelles-eyjar.  Það merkilega er að þar eru það nánast einungis karlmenn sem drekka áfengi.

  Talan fyrir aftan sýnir lítrafjöldann.  Athygli vekur að asískar, amerískar og norrænar þjóðir eru ekki að standa sig. 

1 Seychelles-eyjar : 20.50

2 Úganda: 15.09 

3 Tékkland : 14.45 

4 Litháen: 13.22 

5 Lúxemborg: 12.94 

6 Þýskaland: 12.91 

7 Írland: 12.88 

8 Lettland: 12.77 

9 Spánn: 12.72 

10 Búlgaria: 12.65 

11 Frakkland: 12.33 

12 Burkina Faso: 12.03 

13 Portúgal: 12.03 

14 Austurríki: 11.96 

15 Slóvenia: 11.90       

Hvenær hlæja hundar?

  Hundar hafa brenglað tímaskyn.  Þeir kunna ekki á klukku.  Þeir eiga ekki einu sinni klukku.  Þegar hundur er skilinn eftir einn heima þá gerir hann sér ekki grein fyrir því hvað tímanum líður.  Hann áttar sig ekkert á því hvort heimilisfólkið er fjarverandi í fimm mínútur eða fimm klukkutíma.  Oft dottar hann þegar hann er einn.

  Hundar hafa kímnigáfu.  Þegar þeim þykir eitthvað verulega fyndið þá anda þeir eldsnöggt frá sér.  Það hljómar eins og þeir séu að snýta sér.  Húmor hunda er ekki upp á marga fiska.  Hundur hlær að ýmsu sem er ekki sérlega fyndið.  Sömuleiðis er hægt að segja hundi bráðfyndinn brandara án þess að hann sýni viðbrögð.  Setur bara upp hundshaus og horfir sljór á mann.  "Pönslínan" fer fyrir ofan garð og neðan.  Engu að síður er góð skemmtun að vita þetta og kannast við þegar hundur hlær.  Eitt sinn missteig ég mig heima fyrir framan símborð og féll við.  Þá hló heimilishundurinn tvisvar. 

  Þegar hundur horfir neikvæður á mann þá leitar skott hans til vinstri.  Þegar hann er jákvæður leitar það til hægri.

Aðeins í Japan

  Í Japan er margt öðruvísi en við eigum að venjast.  Til að mynda hvetja þarlend yfirvöld ungt fólk til að neyta meira áfengis.  Það er til að örva hagkerfið.  Fá meiri veltuhraða.  Ástæðan fyrir því að vöruflokkurinn áfengi er notaður í þetta er sú að ölvaðir unglingar eyða meiri peningum í skemmtanir,  leigubíla,  snyrtivörur,  fín föt og allskonar óþarfa.  Líka á þetta að hækka fæðingartíðni. 

  Í Japan fæst áfengi í allskonar umbúðum.  Þar á meðal litlum fernum sem líta út eins og ávaxtasafafernur með sogröri og allt.

  Japanir eru einnig í hollustu.  Eða þannig.  Kóladrykkir eru ekki hollir út af fyrir sig.  En ef þeir innihalda hvítlauk og eru með hvítlauksbragði?

  Annað dæmi um hollustu í Japan eru rafmagnsprjónar.  Matprjónar.  Þeir gefa frá sér vægt rafstuð af og til.  Það er sársaukalaust en framkallar salt bragð af matnum.  Salt er óhollt.

  Mörg japönsk hótel, mótel og gistiheimili bjóða upp á ódýra svefnaðstöðu.  Ekki er um eiginlegt herbergi að ræða.  Þetta er meira eins og þröngur skápur sem skriðið er inn í án þess að geta staðið upp.

  Japanir elska karaókí.  Það er eiginlega þjóðarsport.  Vinnufélagar fara iðulega á skemmtistaði til að syngja í karaókí.  Þá er reglan að hver og einn taki lag óháð sönghæfileikum.  Mörgum þykir líka gaman að syngja heima eða út af fyrir sig á vinnustað.  Til að það trufli engan brúka söngfuglarnir hljóðhelda hljóðnema.  Með heyrnartæki í eyra heyra þeir þó í sjálfum sér. 

  Eitt af því sem víðast þykir lýti en í Japan þykir flott eru skakkar tennur.  Sérstaklega ef um er að ræða tvöfaldar tennur.  Þar sem ein tönn stendur fyrir framan aðra.  Þetta þykir svo flott að efnað fólk fær sér aukatennur hjá tannlæknum.

 

Furðufluga

  Ég var að stússa í borðtölvunni minni.  Skyndilega flaug pínulítil fluga á milli mín og skjásins.  Ég hélt að hún færi strax.  Það gerðist ekki.  Hún flögraði fyrir framan mig í augnhæð.  Það var eins og hún væri að kanna hvort hún hefði séð mig áður.  Þetta truflaði mig.  Ég sló hana utanundir.  Hún hentist eitthvað í burtu.

  Nokkrum sekúndum síðar var hún aftur komin á milli mín og skjásins.  Ég endurtók leikinn með sama árangri.  Hún lét sér ekki segjast.  Í þriðja skipti var hún komin fyrir framan mig. Ég gómaði hana með því að smella saman lófum og henti henni vankaðri út á stétt.

  Háttalag hennar veldur mér umhugsun.  Helst grunar mig að henni hafi þótt þetta skemmtilegt.  Í hennar huga hafi við,  ég og hún,  verið að leika okkur.

 

Magnaðar myndir

  Fátt er skemmtilegra að skoða en sláandi flottar ljósmyndir.  Einkum ljósmyndir sem hafa orðið til þegar óvart er smellt af á réttu augnabliki og útkoman verður spaugileg.  Tekið skal fram að ekkert hefur verið átt við meðfylgjandi ljósmyndir.  Ekkert "fótóshopp" eða neitt slíkt. 

  Myndirnar stækka og verða áhrifameiri ef smellt er á þær.

Buxnalaus

  Fyrir nokkrum árum bjó ég í Ármúla 5.  Það var góð staðsetning.  Múlakaffi á neðstu hæð og hverfispöbbinn í Ármúla 7.  Hann hét því einkennilega nafni Wall Street.  Skýringin var sú að í götunni voru mörg fjármálafyrirtæki.  Fyrir daga bankahrunsins,  vel að merkja.  Áður hét staðurinn Jensen.  Síðar var hann kenndur við rússneska kafbátaskýlið Pentagon.  Það var ennþá undarlegra nafn.

  Þetta var vinalegur staður.  Ekki síst vegna frábærra eigenda og starfsfólks.  En líka vegna þess að staðurinn var lítill og flestir þekktust.  Ekki endilega í fyrsta skipti sem þeir mættu á barinn.  Hinsvegar sátu allir við borð hjá öllum og voru fljótir að kynnast. 

  Eitt kvöldið brá svo við að inn gekk ókunnugur maður.  Það var sláttur á honum. Hann var flottari en flestir;  klæddur glæsilegum jakka,  hvítri skyrtu með gullslegnum ermahnöppum,  rauðu hálsbindi og gylltri bindisnælu.  Hann var í dýrum gljáburstuðum spariskóm.  

  Undrun vakti að hann var á brókinni,  skjannahvítri og því áberandi.  Hann bað eigandann um krít.  Hann gæti sett giftingarhring í pant.  Sem var samþykkt en athugasemd gerð við buxnaleysið.  Útskýringin var þessi:  Honum hafði sinnast við eiginkonu sína.  Hún sparkaði honum út.  Þá tók hann leigubíl í Ármúlann.  Á leiðarenda uppgötvaðist að hann var án peninga og korts.  Úr varð að leigubílstjórinn tók buxur hans í pant.  

       

Bindindismótið í Galtalæk

  Til nokkurra ára vann ég við Bindindismótið í Galtalæk um verslunarmannahelgina.  Þetta var á árunum í kringum 1990.  Þessi mót voru fjölmenn.  Gestir voru tíu til tólf þúsund.  Álíka fjöldi og í Vestmannaeyjum.  Stundum fjölmennari. 

  Sérstaða Bindindismótsins var að þar fór allt friðsamlega fram.  Aldrei neitt vesen.  Aldrei nauðganir eða aðrar líkamsárásir.  Aldrei þjófnaðir eða illdeilur. 

  Uppistaðan af gestum var fjölskyldufólk.  Þarna voru börn og unglingar í öruggu umhverfi. 

  Öll neysla áfengis var bönnuð á svæðinu.  Ég vann sem vörður í hliðinu inn á svæðið.  Allir bílar voru stöðvaðir.  Ökumönnum og farþegum var boðið að geyma fyrir þá áfengi fram yfir mót.  Að öðrum kosti yrði leitað í bílnum og áfengi hellt niður ef það finnist.

  Einhverra hluta vegna reyndu sumir að smygla áfengi inn á svæðið.  Því var skipt út fyrir rúðupiss,  sprautað inn í appelsínur,  falið inn í varadekki...  Á skömmum tíma lærðist hverjir reyndu smygl.  Margir litlir taktar einkenndu þá.  Til að mynda að gjóa augum snöggt í átt að smyglinu,  hika smá áður en neitað var o.s.frv.   

  Fyrir margt löngu hitti ég mann sem sagðist hafa sem unglingur fundið pottþétta leið til að smygla áfengi inn á mótið.  Hann mætti á svæðið nokkrum dögum áður og gróf áfengið ofan í árbakka á svæðinu.  Þegar hann svo mætti á mótið sá hann sér til skelfingar að búið var að hlaða margra metra háum bálkesti ofan á felustaðinn.  Í honum var ekki kveikt fyrr en á sunnudagskvöldinu.  

  

Rekinn og blómstraði sem aldrei fyrr

  Rokksagan geymir mörg dæmi þess að liðsmaður hljómsveitar hafi verið rekinn; í kjölfarið fundið sína fjöl og skinið skærar en hljómsveitin.  Nei,  ég er ekki að tala um trommuleikarann Pete Best sem var rekinn úr Bítlunum.  Hans ferill varð klúður á klúður ofan.

  Eitt frægasta dæmið í íslenskri rokksögu er þegar söngvarinn Pétur Kristjánsson var rekinn úr Pelican.  Þetta var um miðjan áttunda áratuginn.  Pelican var vinsælasta hljómsveit landsins.  Pétur brá við snöggt;  hafði samband við fjölmiðla sem slógu upp fyrirsögnum um brottreksturinn.  Samtímis stofnaði Pétur eldsnöggur nýja og ferska rokksveit,  Paradís,  með ungum hljóðfæraleikurum.  Það var kýlt á spilirí út og suður og hent í plötu.  Sá sem stýrði fjölmiðlaumræðunni var góðvinur okkar,  Smári Valgeirsson.  Sá hinn sami og á sínum tíma tók sögufrægt viðtal við Hörð Torfason.  Smári spilaði á fjölmiðla eins og á fiðlu.  Ég kom smá ponsu við sögu;  teiknaði myndir af Pétri í auglýsingar, málaði nafn hljómsveitarinnar á bassatrommuna og eitthvað svoleiðis. 

  Pétur fékk samúðarbylgju.  Rosa öfluga samúðarbylgju.  Pelican var allt í einu runnin út á tíma.

  Af erlendum dæmum má nefna Jimi Hendrix.  Hann var gítarleikari bandarískrar hljómsveitar, The Isle Brothers,  undirleikara Little Richard um miðjan sjöunda áratuginn.  Rikki var ofurstjarna áratug áður en mátti á þessum árum muna sinn fífil fegri.  Hendrix rakst illa í hljómsveit.  Hann var afar óstundvís og notaði vímuefni.  Rikki rak hann.  Ári síðar sló Hendrix í gegn með "Hey Joe" og varð í kjölfar stærsta gítarhetja rokksögunnar.

  Í fljótu bragði man ég líka eftir Lemmy.  Hann var söngvari og bassaleikari ensku hljómsveitarinnar Hawkwind á fyrri hluta áttunda áratugarins.  Allt gekk vel.  Nema dópneysla Lemmy þótti um of.  Hann var rekinn.  Stofnaði þá tríóið Motörhead.  Spilaði þar á gítar og hljómsveitin sló rækilega í gegn.

  Einnig má nefna enska söngvarann Ozzy Osbourne.  Dópneysla hans gekk fram af félögum hans í Black Sabbath.  Seint og síðar meir gáfust þeir upp og spörkuðu honum.  Með dyggri aðstoð konu sinnar snéri hann vörn í sókn og náði að trompa Black Sabbath á mörgum sviðum.

  Hér fyrir neðan má heyra Hendrix og Rikka litla spila lag frænda þess fyrrnefnda,  Woody Guthrie,  "Belle Star".   

     

Raunverulegt skrímsli

  Víða um heim er að finna fræg vatnaskrímsli.  Reyndar er erfitt að finna þau.  Ennþá erfiðara er að ná af þeim trúverðugum ljósmyndum eða myndböndum.  Sama hvort um er að ræða Lagarfljótsorminn eða Loch Ness skrímslið í Skotlandi.  Svo er það Kleppsskrímslið í Rogalandi í Noregi.  Í aldir hafa sögusagnir varað fólk við því að busla í Kleppsvatninu.  Þar búi langur og þykkur ormur með hringlaga munn alsettan oddhvössum tönnum. 

  Margir afskrifa sögurnar sem óáreiðanlegar þjóðsögur.  En ekki lengur.  Á dögunum voru tvær ungar vinkonur á rölti um Boresströndina.  Þær voru að viðra hund.  Hann fann skrímslið dautt;  meterslangan hryggleysingja,  5 punda.  Samkvæmt prófessor í sjávarlíffræði er þetta sníkjudýr.  Það sýgur sig fast á önnur dýr,  sýgur úr þeim blóð og hold.  Óhugnanlegt skrímsli.  Eins gott að hundurinn var ekki að busla í vatninu.

  Ef smellt er á myndina sést kvikindið betur.  

  

Furðulegar upplifanir á veitingastöðum

  Hvers vegna borðar fólk á veitingastöðum?  Ein ástæðan getur verið að það sé svangt.  Mallakúturinn gargi á næringu.  Önnur ástæða getur verið að upplifa eitthvað öðruvísi.  Eitthvað framandi og meira spennandi en við eldhúsborðið heima.  Þó að pepperóni-sneiðar séu hversdaglegar má hressa þær við með því að þræða þær á skrítna grind.  

  Forréttur þarf ekki að vera matarmikill.  En hann getur orðið ævintýralegur sé honum stillt upp eins og hnöttum himins. 

  Nokkru skiptir hvernig þjónninn ber matinn fram.  Til dæmis með því að skottast með hann á stórri snjóskóflu. 

  Sumt fólk er með klósettblæti.  Það fær "kikk" út úr því að borða súkkulaðidesert upp úr klósetti. 

  Annað fólk er með skóblæti.  Þá er upplagt að snæða djúpsteiktan ost úr skó. 

  Hvernig geta beikonsneiðar sýnt á sér nýja hlið?  Til dæmis með því að vera hengdar upp á snúru.

  Smjörklípa er óspennandi.  Nema henni sé klesst á lófastóran stein. 

  Það er eins og maturinn sé lifandi þegar hann er staðsettur ofan á fiskabúri.

  Með því að smella á mynd stækkar hún.

 

 

Litli trommuleikarinn

  Fá hljóðfæri veita spilaranum jafn mikla eða meiri útrás en hefðbundið trommusett.  Hann hamast á settinu með öllum útlimum.  Hitaeiningabrennslan er eins og mesti hamagangur á líkamsræktarstöðvum.  Trommuleikarinn þarf að vera taktfastur,  næmur á nákvæmar tímasetningar og samhæfa sig öðrum hljóðfæraleikurum.  Einkum bassaleikaranum.  Trommuleikur er góður bakgrunnur fyrir annan hljóðfæraleik eða söng.  Margir af fremstu tónlistarmönnum landsins hófu sinn feril sem trommuleikarar.  Í fljótu bragði man ég eftir þessum:

Ragnar Bjarnason

Skapti Ólafsson

Óðinn Valdimarsson

Gunnar Þórðarson

Laddi (Þórhallur Sigurðsson)

Rúnar Þór Pétursson

Hilmar Örn Hilmarsson

Geir Ólafs

Friðrik Ómar

Ólafur Arnalds

Bjartmar Guðlaugsson

Jónas Sigurðsson

Smári Tarfur

Krummi Björgvinsson

Friðrik Dór 

Bönnuð lög

  Embættismönnum með vald þykir fátt skemmtilegra en að banna eitthvað.  Bannið kitlar og embættismaðurinn fær að þreifa á valdi sínu.  Tilfallandi bönn eldast illa að öllu jöfnu.  Eitt af því sem útvarpsstjórnendur víða um heim hafa skemmt sér við er að banna spilun á lögum og jafnvel heilum plötum. 

  Upp úr miðri síðustu öld urðu íslenskir útvarpsstjórnendur duglegir að banna lög.  Þeir héldu því áfram alveg fram á miðjan níunda áratuginn.

  Meðal - á annan tug - bannaðra laga var fyrsta íslenska rokklagið,  "Vagg og velta" (illa ortur texti),  svo og "Allt á floti allsstaðar" (klám) og "Ég er kokkur á kútter frá Sandi" (heimilisofbeldi).  Tvö lög á fyrstu plötu Trúbrots voru bönnuð.  Annað vegna þess að illa þótti farið með lag eftir Wagner.  Hitt út af því að orðið kýr var rangt fallbeygt. Eins gott að Sálin söng ekki fyrr en löngu síðar:  "Haltu ekki að þér hönd!".

 

  Fróðlegt er að rifja upp nokkur lög sem voru ýmist bönnuð í Bretlandi eða Bandaríkjunum:

  Mörg Bítlalög voru bönnuð í Bretlandi.  Þar á meðal "Lucy In Sky With Diamonds" (LSD dóp),  "A Day In The Life" (hassreykingar), "Happiness Is A Warm Gun" (klám),  "I´m The Walrus" (klám),  "Back In The USSR" (Sovétáróður) og "Come together" (Coca Cola auglýsing.  "Lola" með The Kinks var bannað af sömu ástæðu).    

 

  Eftir að Bítlarnir héldu í sólóferil var enn verið að banna lög þeirra.  "Imagine" með John Lennon (áróður gegn hernaði) og "Give Ireland Back To The Irish" með Paul McCartney (áróður fyrir aðskilnaði Norður-Írlands og Bretlandi).

  Lagið "Puff The Magic Dragon" með Peter, Paul & Mary var bannað samkvæmt skipun frá þáverandi varaforseta Bandaríkjanna,  Spiro Agnew.  Hann sagði þetta vera dóplag.  Bannið margfaldaði sölu á laginu.  Höfundarnir,  Peter og Paul,  hafa alltaf fullyrt að textinn hafi ekkert með dóp að gera.  Hann lýsi bara uppvexti unglings.

  "My Generation" með The Who var bannað vegna þess að söngvarinn leikur sér að því að stama.  Það var skilgreint sem árás á fólk með talgalla.  Ég stamaði mjög sem barn og geri töluvert af því enn.  Samt í mildari útgáfu með aldrinum.  Ég afgreiði stamið meira eins og hik í dag.   Mér þykir gaman að stama og elska lög eins og "My Generation" og "You Ain´t See Nothing Yet".  

  Upphaflega kom stamið hjá söngvaranum,  Roger Daltey,  óviljandi til af því að hann kunni ekki textann almennilega.  Öðrum þótti stamið setja skemmtilegan svip á flutninginn.

  Bandarísku ljúflingarnir í Blondie máttu sæta því að lagið "Atomic" var bannað.  Þótti vera gegn hernaði.  

 

Þetta vissir þú ekki um Paul McCartney

   Paul McCartney fagnaði áttræðisafmæli um helgina. Ýmissa hluta vegna vita fleiri flest um John Lennon. Færri vita flest um félaga hans, Paul McCartney. Ástæðan er margþætt. Til að mynda sú að Lennon var myrtur í blóma lífsins 1980. Eftir það hafa verið gefnar út margar ævisögur um hann. Einnig hafa verið gerðar um hann nokkrar kvikmyndir. Þar fyrir utan var John kjaftfor, yfirlýsingaglaður, afar orðheppinn, árásagjarn, opinskár og uppátækjasamur með afbrigðum. Hann var jafnframt stofnandi og forsprakki Bítlanna framan af.

  Paul McCartney hinsvegar er afskaplega diplómatískur, hógvær og kurteis. Prúður og ljúfur drengur. Hann varð í raun hljómsveitarstjóri Bítlanna síðustu árin - eftir að Lennon hvarf á vit gífurlegrar eiturlyfjaneyslu og varð að samlokunni John & Yoko.

  Paul var og er ofvirkur (og vinnualki). Margir hafa lýst því hvað Paul keðjureykti - og reykir áreiðanlega ennþá - sígarettur af miklum ákafa. Hann nánast borðar þær.

  Hér eru nokkrir punktar um Paul McCartney sem þú vissir ekki um (nema ákafur aðdáandi):

  - 1960 var Paul handtekinn í Hamborg í Þýskalandi fyrir íkveikju. Hann var settur í varðhald í marga klukkutíma og sparkað úr landi. Hann var reyndar á leið úr landi hvort sem var. Ástæða íkveikjunnar var að hann var einmitt að pakka niður í ljóslausu herbergi fyrir heimferð. Til að sjá í kringum sig kveikti hann af hvatvísi í smokkum og einhverju dóti. Það fór aðeins úr böndunum.

  - Féll á inntökuprófi í drengjakór. Já, þessi einn besti og frægasti söngvari tónlistarsögunnar féll tvívegis á inntökuprófi í drengjakór. Til gamans: Keith Richards var í drengjakór.

  - Klúðraði söng á fyrstu hljómleikum með hljómsveitinni The Quarrymen (sem síðar breyttist í Bítlana). 1957 kom Paul fyrst fram opinberlega með hljómsveitinni. Hann var svo svakalega taugatrekktur að í fyrsta laginu sem hann söng forsöng þá brast röddin. Ekki bætti úr skák að við það klúður fékk John hláturskast.

  - Paul var upphaflega trompetleikari. 14 ára byrjaði hann að spila á trompet. Fljótlega áttaði hann sig á því að ekki er hægt að syngja og spila á trompet samtímis. Hann skipti þess vegna yfir á gítar. Með The Quarrymen og á upphafsárum Bítlanna var Paul gítarleikari. Þegar bassaleikarinn Stu Sutcliffe hætti í hljómsveitinni vildi Paul að George Harrison tæki við bassanum. Hann varð að bíta í það súra epli - þegar á reyndi - að George var flinkari gítarleikari. Paul tók við bassagítarnum með ólund. Í uppreisn gegn því hlutverki tók Paul upp á því að spila söngrænan bassagang. Frekar en rígbinda sig við hefðbundinn bassagang leyfði Paul sér að spila bassalínur sem hann heyrði í hausnum á sér. Útkoman varð byltingarkenndur og frábær bassaleikur. Hann átti meira að segja til að syngja bassalínuna í stað þess að spila á bassagítar. Þannig er það í I Will. Enginn bassagítar. Paul syngur bassalínuna.

 

Ríkir og snauðir

  Allskonar nefndir og stofnanir innan Evrópusambandsins elska að taka saman lista yfir allt milli himins og jarðar innan sambandsins og jafnvel utan þess líka þegar sá gállinn er á þeim.  Ástæðulaust að kvarta undan því.  Þetta veitir fjölda manns vinnu sem annars væri ekki að gera neitt merkilegt.

  Nú var Evrópusambandið að birta lista yfir bil á ríkum og fátækum í Evrópu.  Byggt er á fjölþættum staðli sem kallast GIN.  Í ljós kom að minnsta bil er í Færeyjum.  Sem ég svo sem vissi fyrir.  Dáldið broslegt að Færeyjar eru ekki í Evrópusambandinu.  

  Annar og skyldur listi Evrópusambandsins sýnir að fátækt er minnst i Færeyjum af öllum Evrópulöndum. 

 

 

Aldrei aftur Olís

  Ég átti leið um Mjóddina.  Í hitamollunni langaði mig skyndilega - en ekki óvænt - í ískalt Malt og íspinna.  Til að komast í þær kræsingar renndi ég að bensínstöð Olís,  eins og svo oft áður í svipuðum erindagjörðum.  Um leið og ég sté inn um dyrnar ákvað ég að byrja á því að skjótast á salerni til að pissa - vitandi að Maltið rennur hratt í gegn.  Líka afgreiddur krabbameinssjúklingur í blöðruhálskirtli.  Það kallar á tíð þvaglát. 

  Ég bað afgreiðsludömuna um lykilinn að salerninu.  Hún svaraði með þjósti:  "Salernið er bara fyrir viðskiptavini.  Þú hefur ekki verslað neitt.  Þú ert ekki viðskiptavinur!"

  Hún strunsaði í burtu og fór að sinna einhverju verkefni;  svona eins og til að undirstrika að samskiptum okkar væri lokið.  Sem og var raunin.  Samskiptum mínum við Olís er lokið - til frambúðar. 

 

Uppfært 7.6.

  Fulltrúi Olís hringdi í mig áðan.  Hann baðst ítrekað afsökunar á móttökunum sem ég fékk.  Hann er búinn að funda með starfsfólkinu í Mjódd og útskýrði fyrir mér hvernig á þessum mistökum stóð.  Í stuttu máli var um einskonar misskilning að ræða;  eða réttara sagt þá oftúlkaði afgreiðsludaman fyrirmæli sem henni voru gefin skömmu áður en mig bar að garði.  Ég þáði afsökunarbeiðnina og hef tekið Olís í sátt.