Kvikmyndarumsögn

 

 

 - Titill:  Dumb and Dumber To

 - Leikstjórar:  Peter og Bobby Farrelly

 - Leikarar:  Jim Carrey og Jeff Daniels

 - Einkunn: **1/2 (af 5)

 Fyrir tuttugu árum kom á markað bandarísk gamanmynd,  Dumb and Dumber.  Hún var fersk og innihélt nokkrar eftiminnilegar fyndnar senur.  2003 leit dagsins ljós myndin Dumb and Dumberer.  Hún á að hafa gerst á undan Dumb and Dumber og sýna persónurnar yngri.  Með öðrum leikurum og öðrum leikstjóra.  Dumb and Dumberer var og er misheppnuð og ófyndin gamanmynd.

 Nú er komin á hvíta tjaldið myndin Dumb and Dumber To.  Hún skartar sömu aðalleikurum og Dumb and Dumber.  Jafnframt eru leikstjórar þeir sömu.

 Söguþráðurinn skiptir litlu máli.  Hann skapar engar væntingar um framvindu né spennu (en á samt að framkalla spennu).  Stöku brandarar, skondin tilsvör og leikur hins kanadíska Jims Carreys bera myndina uppi. Ofleikur Jims er skemmtilegur og allt að því "sannfærandi".  Ofleikur Jeffs Daniels er ósannfærandi en venst er líður á myndina.

 Fjöldi brandara er þokkalega fyndinn.  Enn fleiri eru nær því að vera broslegir.  Með slæðist bull, della og aulahúmor sem höfðar til barna en ekki fullorðinna.  Það sýndi sig af viðbrögðum áhorfenda í salnum. Börn og fullorðnir hlógu ekki undir sömu senum í myndinni.

  Handritshöfundar eru sex.  Áreiðanlega flestir í því hlutverki að semja brandara fremur en bæta þunnan söguþráð.  Myndin gengur, jú, út á brandarana.   

 Takturinn í myndinni er þægilega hraður og jafn út í gegn. Það er alltaf stutt í næstu spaugileg tilsvör og aðra brandara. Margar senur eru allt að því endurtekning á senum úr fyrstu myndinni. Einnig er nokkuð um leiftur (flash back) úr þeirri mynd.  Upphafslagið er hið sama,  Boom Shack-A-Lack með indverskættaða spaugfuglinum Apache Indian.  Flott ragga-muffin lag með blús-hljómagangi.

 

        

Heimskur, heimskari á toppinn

Plötuumsögn

 

 

 

 

 

 

 

 - Titill:  Með söng í hjarta

 - Flytjandi:  Gæðablóð

 - Útgefandi:  Amböguklúbburinn

 - Einkunn: ****

  

  Hljómsveitin Gæðablóð er söngvarinn og söngvaskáldið Kormákur Bragason;  gítarleikararnir Eðvarð Lárusson og Magnús R. Einarsson;  bassaleikarinn Tómas M. Tómasson;  trommuleikarinn Jón Indriðason;  og slagverksleikarinn Hallgrímur Guðsteinsson.

  Upphafslag plötunnar er Zanzibar.  Samnefnt afrískri eyju.  Þar fæddist söngvari Queen,  Freddy Mercury.  Eyjan tilheyrir Tanzaníu.

  Í texta Kormáks er ljúft líf (ferðamanns) á Zanzibar mært af söknuði úr fjarlægð.  Útsetningin ber meiri keim af ljúfu brazilísku bossanova en afrískri stemmningu.  Söngurinn er lágstemmdur.  Í hljóðfæraleik ber mest á liprum gítarleik. Eðvarð og Magnús fara á kostum plötuna út í gegn.  Heitt (live) andrúmsloft spuna einkennir gítarleikinn.

  Næsta lag, Mér finnst verst,  er úr smiðju rússneska söngvaskáldsins Vladimir Vysotskij. Það er vægur þýskur kabarett-andi í útsetningunni; jafnvel smá Kurt Weill fremur en rússneskt kósakafjör. Texti Kormáks er þunglyndi.  Hann kallast skemmtilega á við fagra lýsingu á Paradísinni í Zanzibar.

  Þriðja lagið er lauflétt kántrý-skotin sveifla við kvæði V-Íslendingsins Káinns,  Ægisdætur.  Lagið er eftir Kormák.  JJ Cale og KK koma upp í hugann.  Líka í sönglögum Kormáks  Í dag er okkar dagur og Fiðrildi.

  Breiðavíkurblús liggur nálægt Road To Hell með Chris Rea.  Samt mildari blús.  Þó þenur höfundurinn,  Kormákur, sig töluvert í söng á köflum. 

  Ég vaknaði í veröldinni er "talking blues" kántrý að hætti bandaríska Woody Guthrie.

  Ég geng í myrkri er vinaleg róleg blúsuð ballaða. Textinn er eftir Braga Sigurjónsson.  Lagið eftir Kormák.

  Stjarnan er notalegur dinner-djass.  Lag og texti eftir Kormák,  eins og Ógæfukonan.

  Lokalagið, Með sorg í hjarta,  er eftir bandaríska kántrý-boltann Buck Owens. Textinn eftir Kormák.  Útsetningin er meira í ætt við blágresi (blue grass) en kántrý.

  Án þess að geta neglt það nákvæmlega niður þá framkallar platan hughrif í átt að Tom Waits.  Kannski hefur það eitthvað með söngstíl Kormáks að gera?  Samt er sitthvað fleira Tom Waits-legt undirliggjandi.  

  Þó að mest beri á stjörnugítarleik snillinga þá er allur annar hljóðfæraleikur eins og best verður á kosið.  Platan er fjölbreytt í músíkstílum.  Engu að síður er heildarsvipurinn sterkur.  Þetta er skemmtileg plata,  hlý og þægileg.  Það er dálítið eins og hljómsveitin sé lágstemmd inni í stofu hjá manni.  

  Til gamans má geta að stundum kíki ég á bítlabarinn Ob-La-Di.  Þá bregst ekki að margir heilsa mér með virktum sem Kormáki. Án þess a ég sé með hatt.   

  

Lögreglan treður ruslfæði ofan í unglinga

 

  Hamborg er nafn á þýskri hafnarborg.  Næst fjölmennustu borg Þýskalands.  Hún er frægust fyrir að hafa fóstrað frægustu og áhrifamestu hljómsveit heims,  Bítlana,  í árdaga;  í upphafi sjöunda áratugarins.  Það var áður en Bítlarnir slógu í gegn á heimsvísu.

  Ástmar heitinn,  vinur minn (bróðir Röggu Gísla), var líklega einn fárra Íslendinga til að heyra í Bítlunum í Hamborg.  Hann var að vísu ekki 100% viss.  Hann slæddist inn á skemmtistað.  Þar spilaði ensk unglingahljómsveit öll uppáhalds bandarísku rokk og ról lög Ása.  Söngvararnir skiptust á að öskursyngja lögin.  Það sem var ennþá skemmtilegra var að á milli laga grínuðust þeir mikið hver við annan og voru rosalega fyndnir.  Þýskir áheyrendur skildu kannski ekki enskuna.  En Ási skemmti sér konunglega.  

  Bítlarnir átu meira af dópi en hamborgurum í Hamborg.  Þýskir iðnaðarmenn snæddu hinsvegar hamborgara. Það er að segja hveitibrauðssamloku með kjötbollu á milli.  Þannig gátu þeir snætt nestið sitt án hnífapara.

  Þegar ég fór fyrst til Færeyja, 1993,  ásamt syni mínum þá var keyptur hamborgari.  Hann var hveitibrauðssamloka með kjötbollu á milli.  Þegar undrun var nefnd yfir þessari útfærslu á hamborgara var vísað til þess að svona væri ekta hamborgari að hætti iðnaðarmanna í Hamborg.

  Vestur í N-Ameríku þróaðist hamborgarinn yfir í að kjötbollan varð flöt.  Þannig passar hún betur við hveitibrauðið.  

  Hveitibrauðssamloka með flatri bollu úr kjöthakki er skilgreind sem ruslfæði.  Sósum er sullað með. Mörgum þykir hamborgari vera bragðgóður skyndibiti.  Hampa því að í dag er snifsi af salatblaði með.  Jafnvel rauðlaukur,  tómatsneið og ostur.

  Í Prince Albert í Kanada stendur lögreglan nú fyrir sérkennilegri tilraun.  Þar er fylgst með ungu fólki.  Þau ungmenni sem sýna af sér góða hegðun eru verðlaunuð af löggunni með hamborgara. Til að mynda ef sést til unglings taka upp rusl og henda í ruslafötu.  Eða þegar unglingur virðir rautt ljós við gangbraut.  

  Lögregluþjónn sem verður vitni að slíku stekkur fram og gefur unglingnum inneignarmiða á hamborgara.  Hugmyndin er áhugaverð.  Tilgangurinn er góður:  Þetta er hvatning til góðrar hegðunar ungmenna.  Þetta er einnig jákvætt átak til að skerpa á skilningi á því að lögregluþjónar séu þjónar fólksins og samfélagsins;  einnig í þágu góðrar hegðunar.  Spurning er hinsvegar sú hvort að heppilegt sé að troða ruslfæði ofan í fyrirmyndarunglinga.  

   

 

 

 

Nýr og stærri flugvöllur

  Síðustu ár hefur borið töluvert á heitri umræðu um mögulegan brottflutning á Reykjavíkurflugvelli.  Hvernig og hvert er jafnan óljóst.  Líka kostnaður við flutning.  Enginn veit heldur hvert sækja á fjárfúlgur þær sem flutningur mun kosta.  Það er ekki endalaust hægt að hækka matarskattinn. 

  Þorri Reykvíkinga og nánast allir aðrir landsmenn eru hlynntir hinni heppilegu staðsetningu á flugvellinum í Vatnsmýri.  Það eru eiginlega bara spaugararnir í borgarstjórn sem tala fyrir flutningi.  Það er miklu ódýrara að flytja þá úr Reykjavík en flugvöllinn.

  Í Færeyjum er aðeins einn flugvöllur.  Það er vandamál.  Oft þarf að aflýsa flugi til Færeyja vegna þoku.  Jafnframt hafa við flugvöllinn orðið flugslys með dauðsföllum.  

  Færeyingar hafa varið háum upphæðum í leit að öðru flugstæði.  Án árangurs.  Nú hafa menn fundið lausn.  Hún felst í því að fjölga eyjunum úr 18 í 19.  Nýja eyjan yrði flugvöllur og höfn.  Hún verður reist á milli Austureyjar og Straumeyjar,  rétt fyrir utan höfuðborgina,  Þórshöfn.  

  Neðansjávargöng verða lögð til og frá eyjunni.   

  Þetta mun styrkja samkeppnishæfi Færeyinga gríðarlega á mörgum sviðum.  Til að mynda geta togarar þá landað fiski beint um borð í flugvélar.  Fiskurinn er kominn spriklandi ferskur á fiskmarkaði um alla Evrópu 2 - 3 tímum eftir að hann er veiddur.  

  Eyjan hefur þegar fengið heitið Airport-19.  Hún verður fljót að borga sig upp.   

Færeyjar samkeppnishæfari utan EES

Lennon og Marley eru pöddur

  Í Brasilíu er að finna allskonar skordýr.  Þar á meðal ýmsar skemmtilegar köngulær.  Ein tegundin heitir Bumba Lennoni.  Jú,  rétt.  Hún er nefnd í höfuðið á forsprakka bresku Bítlanna,  Jóni Lennon.

  

  Önnur köngulóartegund heitir Aptostichus Bonoi.  Hún gengur undir gælunafninu Joshua Tree Trapdoor köngulóin.  Heitið hefur eitthvað með írska söngvarann Bono (U2) að gera. 

  Enn ein köngulóartegundin heitir Loureedia Annulipes.  Hún er kennd við söngvaskáldið bandaríska Lou Reed.

  Það er líka til sjávarlúsartegund sem heitir Gnathia Marleyi.  Nafn hennar er sótt í höfuðið á jamaíska reggí-goðinu Bob Marley.

  Skelfiskstegund sem dó út fyrir 300 milljónum ára kallast Amaurotoma Zappa.  Bæði hún og fílapenslabakterían Vallaris Zappia eru nefnd eftir bandaríska háðfuglinum og tónlistarmanninum Frank Zappa.

  Egypskt vatnasvín þykir bera munnsvip líkan breska blúsrokksöngvaranum Mick Jagger.  Þess vegna heitir tegundin Jaggermeryx Naida.   

 

Dýrt í Noregi

  Á síðustu árum hafa Íslendingar í þúsundatali flutt búferlum til Noregs.  Þeir láta vel af sér og sínum þar.  Sumir þeirra geta ekki haldið aftur af sér og gaspra um að vera komnir á tvö- eða þrefaldan launataxta í samanburði við það sem býðst á Íslandi.  En ekki er allt sem sýnist.  Þegar betur er að gáð kemur í ljós að sumt er dýrara í Noregi en á Íslandi.

  Dæmi:  Ungur Norðmaður á níræðisaldri tók einn sólríkan sumardag eftir því að rafmagnsinnstunga var laus í kjallara íbúðar hans.  Fyrstu viðbrögð voru þau að festa hana sjálfur.  Eftir að hafa tekið síðdegisblund komst hann að þeirri niðurstöðu að tryggara væri að fá fagmann í verkið.

  Hann hringdi í rafvirkja.  Sá mætti með bros á vör,  festi innstunguna og þáði kaffi og norska hveitibollu með sultu.  Hann sagði að reikningurinn kæmi í pósti. 

  Maðurinn var orðheldinn.  Reikningurinn kom.  Hann hljóðaði upp á rúma kvartmilljón (13.750 norskar krónur x 18,5).  Ellilífeyrisþeginn hélt að núlli væri ofaukið fyrir mistök en borgaði þó upphæðina þegar í stað.  Síðan hringdi hann í rafvirkjann og gerði grein fyrir grun sínum. 

  Nei,  rafmagnskallinn sagði að reikningurinn væri samkvæmt taxta.  Ellilífeyrisþeginn hafði fátt fyrir stafni.  Hann tók þess vegna upp á því að skrifa rafvirkjanum sendibréf.  Þar hótaði hann málsókn.  Varð rafvirkinn þá hvumsa.  Í fátinu bauðst hann til að lækka reikninginn um 150 þúsund kall. 

  Síðan leið og beið.  Þrátt fyrir eftirrekstur skilaði endurgreiðslan sér ekki.  Þá var sjónvarpsstöðin TV2 sett í málið.  Hún gróf upp að frá 2011 hefði rafvirkinn margsinnis verið kærður fyrir svipuð atvik.  Skyndilega varð rafvirkinn gríðarlega áhugasamur um að endurgreiða ellilífeyrisþeganum 150 þúsund kallinn og koma málinu úr sögunni.

 

  

Áfall Sveinbjargar Birnu

  Í Viðskiptablaðinu má lesa um andúð Sveinbjargar Birnu Sveinbjörnsdóttur á styrkveitingu sem Jón Gnarr fékk úr friðarsjóði Lennon Ono.  Styrkinn,  sex milljónir króna,  veitti Jón Kvennaathvarfinu.  Sveinbjörg Birna er borgarfulltrúi í Reykjavík (en búsett í Kópavogi).  Samkvæmt Viðskiptablaðinu furðar Sveinbjörg Birna sig á að Jón Gnarr hafi tekið við styrknum.  Sjálf segist Sveinbjörg ekki hefði gert slíkt.

 

Styrkurinn til friðar á heimilum

Ráð til að verjast ormum í sushi

  Á síðustu áratugum hafa Íslendingar frekar viljað vera án orma í skrokknum en ekki.  Á þessu hefur upp á síðkastið mátt greina breytingu.  Íslendingar eru farnir að úða í sig við öll tækifæri hráan fisk í bland við soðin og klesst hrísgrjón.  Þannig blanda gengur undir nafninu sushi,  en mætti kallast ormakonfekt.  Hrár fiskur er iðulega iðandi í ormum.  Það getur verið erfitt að koma auga á bölvaðan orminn.  Hann lætur sjaldan mikið fyrir sér fara.  Ennþá minna fer fyrir ormaeggjunum.  Þau eru örsmá og klekjast út í maganum á sushi-ætunni. 

  Út af fyrir sig er að mestu skaðlítið að vera með spriklandi orm í mallakútnum.  Hringormurinn er ólíklegur til að gera mikinn usla.  Bandormurinn er herskárri.  Hann getur dreift sér um líkamann.  Það veldur kláða og óþægilegum fiðringi.

  Sumar sushi-ætur hafa ekki hugmynd um að ormar leynist í fiski.   Ennþá síður grunar þær að lifandi ormar leynist í hráum fiski.  Til að forðast spriklandi orma í heimalöguðu sushi er ráð að djúpfrysta fiskinn.  Við það fær ormurinn lungnabólgu og deyr.  Eftir það er hann ekki upp á marga fiska.  

  Síðan er bara að muna eftir því að þíða fiskinn áður hann er notaður í sushi.     

Boltabullur niðurlægja konu

 

  Hún stendur berfætt ofan í vatnspolli.  Vatnið nær henni upp að hnjám.  Hún er hokin í baki.  Aldurinn leynir sér ekki.  Hún er á eftirlaunum,  hálf sjötug.  Ekkja dansks manns síðan 2011.  Fædd og uppalin í Víetnam en býr í leiguíbúð í Kaupmannahöfn.

  Umhverfis konuna standa boltabullur á þurru.  Þær skemmta sér konunglega.  Hlæja dátt og henda bjórdósum í konuna.  Einnig smápeningum.  Til viðbótar henda þeir flöskum af nokkru afli í pollinn til að láta gusur ganga yfir konuna.  Sumar dósirnar eru aðeins hálftæmdar er þær lenda á konunni.  Þegar bjórinn sullast yfir konuna taka bullurnar bakföll af kátínu. 

  Konan safnar þessu í skjóðu.  Það þykir boltabullunum fyndið.  Fyrir þeim er þetta gott sirkusatriði.  Fyrir konuna er þetta neyð.  Dósirnar og flöskurnar selur hún í endurvinnslu.  Hún fær ekki háar upphæðir fyrir.  En hana munar um hverja krónu til að vera réttu megin við strikið þegar mánuðurinn er gerður upp.    

  Konan gerir sér grein fyrir því að bullurnar skemmta sér á hennar kostnað.   Hún lætur sig hafa það.  Hún er fátæk og komin af vinnumarkaði.  Hún þarf á þessum aurum að halda.   

      

Leikhúsumsögn

  - Leikrit:  Gullna hliðið  

  - Höfundur:  Davíð Stefánsson frá Fagraskógi

  - Leikhús:  Borgarleikhúsið

  - Uppfærsla:  Leikfélag Akureyrar

  - Leikstjóri:  Egill Heiðar Anton Pálsson

  - Leikarar:  Hannes Óli Ágústsson,  Aðalbjörg Þóra Árnadóttir,  Hilmar Jensson,  María Pálsdóttir,  Sandra Dögg Kristjánsdóttir o.fl.  

  - Tónlist:  Dúettinn Eva

  - Einkunn:  **** 

 

  Í fyrra var leikritið Gullna hliðið eftir Davíð Stefánsson frumsýnt af Leikfélagi Akureyrar á Akureyri.  Það sló rækilega í gegn.  Hefur verið sýnt fyrir fullu húsi um það bil fjörtíu sinnum.  Það var þess vegna snjallt hjá Borgarleikhúsinu að fá Leikfélag Akureyrar til að færa leikritið einnig upp hér sunnan heiða.  Áhuginn lætur ekki á sér standa.  Það er meira og minna uppselt á hverja sýningu næstu vikurnar.  

  Leikritið boðar þá hugmynd að til sé líf eftir dauðann.  Við andlát fari sálin annað hvort til djöfullegs staðar neðanjarðar eða í sæluríki uppi í himninum.  Söguþráðurinn gengur út á það að ógæfumaðurinn Jón veikist heiftarlega og geispar síðan golunni.  Ekkjan getur ekki hugsað sér að sál hans lendi í vonda staðnum.  Á dauðastundu kallsins fangar hún sálina í skjóðu.  Svo leggur hún upp í langt ferðalag upp til himins.  Ætlunarverkið er að koma sálinni hans Jóns inn í sæluríkið efra.

  Sitthvað verður til þess að tefja för ekkjunnar.  Fortíðardraugar og fleiri gera gönguna ýmist erfiða eða ánægjulega.  Um leið magnast spennan.  Það er ekki margt sem bendir til þess að ekkjan hafi erindi sem erfiði.  Eiginlega þvert á móti.  En áfram skröltir hún þó.

  Ég vil ekki skemma fyrir væntalegum áhorfendum með því að upplýsa hvernig leikritið endar.  Endirinn kemur skemmtilega á óvart.

  Leikritið er gott.  LA hefur nútímvætt það með ágætum.  Þar á meðal bætt við ýmsum fyndnum smáatriðum.  Þau eru spaugilegri eftir því sem líður á söguna og áhorfandinn áttar sig betur á "karakter" persónanna.  Framan af er pínulítið truflandi að Jón virðist vera Sigmundur Davíð Gunnlaugsson.  Svo rjátlast það af.  Sem er kannski ekki kostur út af fyrir sig.  Hitt gerir Jón bara trúverðugri ef eitthvað er.

  Hannes Óli Ágústsson fer á kostum í hlutverki Jóns.  Það mæðir einna mest á honum af öðrum leikurum ólöstuðum.  Þeir eru allir hver öðrum betri.  Í sumum tilfellum leika konur karla.  Það kemur vel út sem ágætt skop.

  Fagurraddaður barnakór setur sterkan og áhrifaríkan svip á sýninguna.  Þegar mest lætur er kórinn skipaður á þriðja tug barna.  Kórinn sveipar hinar ýmsu senur fegurð og hátíðleika; gefur sýningunni dýpt og vídd.  Frábært mótvægi við annars hráa uppstillingu fárra persóna á sviðinu hverju sinni utan þess.  

  Sviðsmyndin er einföld og snjöll.  Virkar glæsilega.  Hún samanstendur af tréfleka sem er hífður upp misbrattur til samræmis við framvindu sögunnar.  Ljósanotkun er jafnframt beitt af snilld.  Oftast af hógværð.  En þegar við á er allt sett á fullt.  Og einstaka sinnum eitthvað þar á milli.   

  Kvennadúettinn Eva (Jóhanna Vala Höskuldsdóttir og Sigríður Eir Zophoníusardóttir) spilar stóra rullu sem höfundur og flytjandi tónlistar - annarrar en barnakórsins.  Þær stöllur hafa samið ný lög fyrir leikverkið.  Fín lög.  Þær stöllur radda fallega og ljúft.  Önnur spilar undir á gítar.  Hin strýkur stóra fiðlu á fæti.  Reyndar oftast til að afgreiða leikhljóð.  Einstaka eldra lag fær samt að fljóta með.   

  Ég mæli með Gullna hliðinu í Borgarleikhúsinu sem góðri skemmtun.  Gullna hliðið er einn af gullmolum íslenskrar menningar.  Eitthvað sem allir Íslendingar eiga að þekkja.  Í Gullna hliðinu speglast íslenska þjóðarsálin.   

 

Skemmtu sér á Gullna hliðinu

Stjörnurnar sem risu upp gegn kynþáttahatri

 

  Langt fram eftir síðustu öld voru gríðarlega miklir kynþáttafordómar,  kynþáttahatur og kynþáttamisrétti ríkjandi í Bandaríkjum Norður-Ameríku.  Ástandið var svo svakalegt að nútímamanneskja,  almenningur í dag,  á erfitt með að skilja hversu djúpstætt þetta var - einkum í Suðurríkjunum.

  Tvær manneskjur áttu stærstan og róttækastan þátt í að slá hratt og rækilega á þennan viðbjóðslega rasisma.  Annarsvegar var það rokksöngvarinn Elvis Presley um miðjan sjötta áratuginn.  Hinsvegar leikkonan Marilyn Monroe örlitlu síðar.   

  Elvis Presley var hvítur söngvari í Memphis, Tennessee.  Því sem kallast Djúpa-suðrið.  Þar var kynþáttahatur nomið.   Elvis var hinsvegar ónæmur fyrir kynþáttahatri.  Þvert á móti þá hafði hann dálæti á svertingjablús og bar mikla virðingu fyrir annarri blökkumannatónlist. Til að mynda gospell.  

  Í upphafi ferils stóð til að Elvis myndi gera út á kántrý í bland við blökkumannablús.  Hann varð strax fyrir hatursfullum viðbrögðum vegna blökkumannatónlistarinnar.  Hann var úthrópaður "negrasleikja" og hótað að vera útilokaður frá markaðnum.  Þetta hafði þveröfug áhrif á unga uppreisnarmanninn sem sá ekkert nema óréttlæti í því kynþáttahatri sem hann mætti.  

 

  Í stað þess að láta undan hótunum blés hann til sóknar.  Hann tilkynnti hljómsveit sinni og umboðsmanni að vegna hótana og ofsókna myndi hann breyta dagskrá sinni úr kántrýi yfir í eintóma blökkumannablúsa.  Sem hann stóð við.  Þar með stimplaði hann nýtilkomna rokkbylgju sjötta áratugarins inn sem blökkumannabylgju.  Rokkbylgjan fór í hæstu hæðir 1955 - 1958.  Presley flaug þar efst en á hæla hans komu Jerry Lee Lewis,  Chuck Berry,  Little Richards og Fats Domino.  Rokkbylgjan var blökkumannatónlist og engin greinarmunur gerður á hörundslit rokkaranna.  Hörundsdökki Chuck Berry samdi lögin.  Hörundsdökki Little Richards sum af þeim.  Og allir sungu sömu lögin.  Komu saman fram á hljómleikum og almenningur hætti að greina tónlist,  rokkið,  út frá hörundslit.

"If they don't want me to sing colored music, I'll sing colored music for the rest of my life, that's what I'll do!" Elvis Presley.

 

  Víkur þá sögu að Marilyn Monroe.  Hún var risafræg leikkona.  Hún notaði öll sín góðu sambönd til að opna "white only" skemmtistaði fyrir blökkumönnum.  Það kostaði blóð, svita og tár.  En með harðfylgni kom hún Ellu Fitzgerald inn á stærstu staðina.  Sjálf mætti Marilyn Monroe ætíð á hljómleika Ellu og sat þá á fremsta bekk.  

  Án MM hefði heimurinn aldrei heyrt af Ellu.

   

Ljósmynd af Marilyn Monroe fyrir 817.000 krónur

Ungabarn í lífshættu skríðandi á klettabrún

  Myndin hér fyrir ofan hefur vakið undrun,  hneykslun og reiði.  Á henni efst til hægri sést ungabarn skríða óstyrkum fjórum fótum á klettabrúninni.  Fall þarna fram af er 604 metrar.  Á síðustu árum hafa margir látist við að falla fram af klettinum.  Enginn sem fellur lifir það af. 

  Faðirinn tekur ljósmynd af glannaskapnum.  Hann hefur enga möguleika á að grípa inn í ef krakkinn veltir sér og rúllar.   Móðirin krýpur nær.  Samt er hún of langt frá barninu.  Skríðandi barn getur verið eldsnöggt að velta sér.   Fjarlægð móðurinnar ræðst af því að hún er að leyfa bóndanum að ná ljósmynd af barninu aleinu að skríða á klettasnösinni yfir gapandi hyldýpinu. 

  Mörgum þykir sport í því að glannast á klettabrúninni.  Það er í góðu lagi - þó að dauðaslys hafi hlotist af.  En að glannast með líf ungabarns,  óvita,  til þess eins að ná glæfralegri mynd er ekki til eftirbreytni. 

 

  Kletturinn er í Noregi og kallast Predikunarstóllinn.  Nokkur umræða hefur farið fram um það hvort að ástæða sé til að girða klettabrúnina af.  Sú skoðun er ofan á að með því myndi kletturinn tapa náttúrulegu aðdráttarafli sínu.  Einnig hitt að glannar muni ekki láta einhverja girðingu eða grindverk hindra sig í glannaskap.  Þvert á móti þætti þeim svoleiðis vera ennþá meiri áskorun fyrir sig.   

Vond þjónusta vínbúðanna kallar á nýjar leiðir

  Íslenskar vínbúðir veita afleita þjónustu.  Fæstar eru opnaðar fyrr en klukkan 11.00.  Sumar ekki fyrr en klukkan 16.00 eða 17.00.  Síðan er þeim flestum lokað klukkan 18.00.  Margar eru lokaðar á laugardögum.  Og allar eru þær eru þær harðlæstar á sunnudögum.  Einmitt þegar einna mest þörf er fyrir því að þær séu opnar.

 Að auki eru brögð að því að sumar vínbúðir hafi ekki bjórkæli.

 Einna verst er að vínbúðir bjóða ekki upp á heimsendingu á neinu áfengi.  Hvorki bjór,  léttvíni,  sterku víni né landabruggi.  Fáir þurfa þó meira á heimsendingu að halda en neytendur áfengra drykkja.  Margir eiga ekki heimangengt vegna ölvunar,  veikinda,  öldrunar,  þreytu og skilningsleysis (og óliðlegheita) maka.

  Afleit þjónusta vínbúðanna hrópar á nýjar leiðir.  Mestu munar um að fyrirhugað frumvarp um afnám einkaréttar ÁTVR á áfengissölu.  Það frumvarp er gott og tímabært,  svo vægt sé til orða tekið.  En gengur full skammt að mörgu leyti.  En er áríðandi skref í rétta átt.

  Næsta skref er að bjóða upp á heimsendingu á áfengum drykkjum.  Hún er að vísu til staðar og nýtur mikilla vinsælda.  Gallinn er sá að úrvalið er aðeins landi og eiturlyf.  Aðallega hass,  amfetamín og E-pillur.    

 

                

Fólk fái áfengið heim að dyrum

Rokkstörnurnar styðja sjálfstæði Skota

  Fjöldi rokkstjarna utan Skotlands hefur lýst opinberlega yfir stuðningi við skosku Já-hreyfinguna.  Hún leiðir baráttuna fyrir því að Skotland segi sig formlega úr sambandríkinu Stóra-Bretlandi.  Mikið er í húfi.  Ekki síst fyrir afganginn af Stóra-Bretlandi.  Það verður heilmikið tjón fyrir íbúa þess að missa Skotland úr sambandsríkinu.  Að sama skapi er líklegt að sjálfstæði verði Skotum til framdráttar.

  Meðal rokksjarna sem opinberlega styðja Já-hreyfinguna má nefna Björk,  Johnny Marr (The Smiths),  Matt Bellamin (The Muse) og Billy Bragg.  Í þessum hópi eru líka skoskar stjörnur á borð við Edwin Collins,  Alex Kapranos (Franz Ferdinand),  Stuart Braithwaite (Mogwai) og liðsmenn Deacon Blue.  

  Paul McCartney styður hinsvegar Nei-hreyfinguna,  eins og fleiri af eldri kynslóðinni.  Til að mynda Mick Jagger,  David Gilmour (Pink Floyd),  Bryan Ferry,  Sting,  Cliff Richard og David Bowie.      

 

Skotar líta til Norðurlanda

Áfengir drykkir eiga að vera undanþegnir virðisaukaskatti

  Margt er gott í fyrirhuguðum breytingum á virðisaukaskatti.   Mestu munar um að boðuð hefur verið byltingarkennd einföldun á honum.  Í stað tveggja þrepa verða tekin upp tvö þrep.  Flækjustigið á því að vera með mishá þrep kemur einna best fram í áfengum drykkjum.  Í blönduðum kokkteilum er hluti blöndunnar í lægra þrepi en áfengi hlutinn í hærra þrepi.  Í öðrum tilfellum borgar viðskiptavinurinn hátt verð fyrir kaffibolla í lægra þrepi.  Í kaupbæti fær hann ókeypis bjór í hálfslítra glasi.  Af því að hann er ekki seldur þá ber það engan virðisaukaskatt.  Það besta er að það þarf ekki einu sinni að drekka kaffið til að njóta þessara kjara.  Það bara stendur og kólnar.

  Til að losna við flækjustigið er einfaldast og best að fella niður virðisaukaskatt á áfenga drykki.  Næst skásti kostur er að setja það í lægra þrep.  Allt annað er della.  Hvort skrefið sem verður stigið til einföldunar mun verða til mikils stuðnings við rísandi ferðamannaiðnaði.  Það kemur öllum Íslendingum til góða þegar upp er staðið.     

 

 

Áfengi í lægra þrepið?

Embættismenn skemmta sér

  Margar reglur eru skrítnar,  kjánalegar og til mikillar óþurftar.  Opinberir embættismenn skemmta sér aldrei betur en þegar þeir fá tækifæri til að beita þessum reglum.  Þá kumra þeir innan í sér.  Sjálfsálit þeirra fer á flug þegar þeir fá að þreifa á valdi sínu.

  Nýjasta dæmið er bann Samgöngustofu,  staðfest af ráuneyti Hönnu Birnu og aðstoðarmanna hennar - annar í fríi (ríkisvæddur frjálshyggjudrengur með 900 þús kall í mánaðrlaun á ríkisjötunni),  á innfluttum bíl frá Bretlandi.  Stýrið er hægra megin.  Margir slíkir bílar eru og hafa verið í umferð á Íslandi.  Án þess að nokkur vandræði hafi hlotist af.  Bílar með stýri hægra megin aka vandræðalaust um Evrópu þvers og kruss.  Ég man ekki betur en að söngkonan Ragga Gísla hafi ekið með reisn á þannig bíl um götur Reykjavíkur.  Ég hef ekið í breskri vinstri umferð á bíl með stýri vinstra megin.  Ekkert mál.  

  Þetta hefur lítið sem ekkert með umferðaröryggi að gera (þó að því sé borið við).  Þetta hefur aðallega með það að gera að farþegum sé hleypt út gangstéttarmegin í stað þess að æða út í umferðina.  

  Enda má flytja inn til landsins bíl með stýri hægra megin ef að hann er hluti af búslóð og eigandinn hafi átt hann í sex mánuði.  Hvers vegna sex mánuði?  Það er meira töff en fimm mánuðir.  Búslóð þarf lágmark að samanstanda af stól og borði.  Það auðveldar dæmið ef að pottur er með.     

  Hinn möguleikinn er að hafa verið skráður fyrir bílnum í 12 mánuði.  Þá þarf enga búslóð með í pakkanum.   

  Sá sem hefur - án fyrirhyggju -  gripið með sér frá Bretlandi bíl með stýri hægra megin hefur um tvennt að velja:  

  a)  Flytja bílinn aftur út.  Bíða í sex mánuði og flytja hann þá inn ásamt borði  stól og potti.

  b)  Flytja bílinn aftur út.  Bíða í 12 mánuði og flytja hann þá inn án borðs,  stóls og potti.

  Í öllum tilfellum er þetta sami bíllinn.  Öryggi hans í umferðinni er það sama.  Eini munurinn er sá að embættismenn fá að kumra.  Það skiptir máli.  

----------------------------------------

  Á áttunda áratugnum skruppu þúsundir Íslendinga til Svíþjóðar að vinna í Volvo-verksmiðju og á fleiri stöðum.  Á þeim tíma kostuðu raftæki í Svíþjóð aðeins hálfvirði eða minna í samanburði við raftæki á Íslandi.  Þegar Íslendingarnar snéru heim var til siðs að kaupa gott sjónvarpstæki til að grípa með sér heim.  Vandamálið var að þeir þurftu að hafa átt það í eitt ár úti í Svíþjóð.  Sænskir sjónvarpssalar gáfu þeim kvittun með ársgamalli dagsetningu.  Ekkert mál.  Svíunum þótti þetta spaugilegt.  Til að skerpa á trúverðugleikanum spreyjuðu Svíarnir úr úðabrúsa ryki yfir sjónvarpstækið sem annars virtist vera nýtt.  Allir hlógu vel og lengi að þessu.  Nema embættismennirnir sem alvörugefnir skoðuðu kvittanir og kíktu á rykfallin sjónvarpstækin.

  

Neitað um skráningu með hægra stýri

Skotar eru stórveldi

  Ég styð Skota.  Styð einkum og sér í lagi þá Skota sem velja sjálfstæði Skotlands.  Skotar eiga miklu meiri samleið með okkur norrænum þjóðum í Skandinavíu en innræktaðri og úrkynjaðri elítu Englendinga.  Enska elítan hefur aldrei sýnt Skotum annað en hroka,  yfirgang og fyrirlitningu.   Skotabrandarnir víðfrægu eru glöggt dæmi um það.  Fátækt og þar af leiðandi sparsemi Skota hefur löngum verið aðhlátursefni Englendinga.  Þegar Englendingar hleypa af fallbyssu 12 skotum til heiðurs  Bretadrottningarpakkinu klukkan 12 á hádegi þá hleypa Skotar af einu skoti klukkan 1.  Þannig spara þeir hvern dag 11 skot. 

  Skosk tónlist,  önnur en sekkjapípublástur,  er jafnan skilgreind á alþjóðavettvangi sem bresk tónlist.  Það er ekki gerður greinarmunur á því hvort að hún sé skosk eða ensk.  Þetta er bara bresk músík.

  Íbúar Skotlands eru rösklega 5 milljónir.  Álíka margir og Danir og Finnar.  En Skotar eru stórveldi í tónlist á alþjóðamarkaði þegar tónlist þeirra er skilgreind skosk - í stað þess að vera skilgreind bresk eins og oftast. 

  Dæmi:  Um miðjan sjötta áratuginn tók skoskur söngvari,  Lonnie Donegan,  upp á því að endurvekja bandarískan kántrý-blússtíl frá þriðja áratug síðustu aldar,  skiffle.  Lonnie olli skiffle-æði í Bretlandi.  Allir sem vettlingi gátu valdið (og sokkum) fóru að spila skiffle að hætti Skotans Lonnie Donegan  Sjálfur flaug hann hæstum hæðum á vinsældalistum með skiffle-flutningi á söngvum bandarísku trúbadora á borð við Woody Guthrie og Leadbelly.  Bresk hljómsveit sem hét Bítlarnir var fyrstu árin skiffle-hljómsveit að hætti Lonnies Donegans.

 

  Frægasti söngvahöfundur Skota er sennilega Ewan McColl.  Hann tók virkan þátt í skiffle-bylgjunni og kynnti Bretum blús ásamt Alex Korner.  Þekktasta lag Ewans er kannski Dirty Old Town.  Það hefur verið krákað (cover song) af íslenskum hljómsveitum á borð við Papana og KKP. 

 

  Annað þekkt lag hans náði 1. sæti bandaríska vinsældalistans í flutningi Robertu Flack.  Líka þekkt í flutningi Elvis Presleys. 

 

  Á sjöunda áratugnum var Skotinn Donovan allt að því svar Breta við bandaríska Bob Dylan.  Kassagítartrúbador sem söng ljóðræna söngva með sterkri laglínu.

 

  Þungarokkið gekk í garð um 1970.  Þar átti skoska hljómsveitin Nazareth stórleik.  Raðaði lögum á vinsældalista:  "Broken Down Angel",  "Bad Bad Boy",  "Love Hurts" og allskonar.   Líka blússlagara Woodys Gutries,  "Vigilante Man". 

 

  Af seinni tíma poppstjörnum Skota má tiltaka Annie Lennox.  Ég hef ekkert gaman af dúett hennar,  Eurythmics.  En sú skoska fær plús í kladdann fyrir að vera gagnrýnin á landrán gyðinga í Palestínu og slátrun Ísraelhers á Palestínubörnum.  Hún er líka feiministi.  En músíkin ekki flott

  Hroki Englendinga gagnvart Skotum birtist meðal annars gagnvart enskuframburði sumra Skota.  Ég hef keyrt um hálendi Skotlands og,  já,  það er ekki auðvelt að skilja suma þar.  Þeir tala ekki Oxford-ensku.  En þeirra enska er ekkert ómerkilegri en London-enska.  Bara öðruvísi.  Tvíburabræðurnir í The Proclaimers eru ekkert nema flottir.

  Það væri aðeins til að æra óstöðugan að þylja upp alla þá yngri skosku tónlistarmenn sem njóta vinsælda um heim allan.  Kannski er hljómsveitin Primal Scream þeirra vinsælust.

 

 

. 

Skotar vilja flengja elítuna

Veitingaumsögn

 

  - Réttur:  Íslensk kjötsúpa

  - Veitingastaður:  Súpuvagninn,  Mæðragarði við MR

  - Verð:  900 - 1100 kr.

  - Einkunn: **** (af 5)

 

  Litlir matsöluvagnar með sölulúgu spretta nú upp eins og gorkúlur í Reykjavík.  Þökk sé hlýnandi veðurfari og fjölgun túrhesta. 

  Ennþá betra er að í sumum matsöluvögnunum er boðið upp á bráðholla íslenska kjötsúpu. 

  Í Súpuvagninum er hægt að velja um tvær skammtastærðir.  Minni skálin tekur sennilega um hálfan lítra og kostar 900 kr.  Stærri skálin tekur líklega um 800 ml eða því sem næst.  Hún kostar 1100 kr. 

  Ég fékk mér stærri skálina og borðaði úr henni ofan frá. Það er að segja ég hrærði ekki upp í henni heldur leyfði henni að skilja sig.  Þunn,  glær og bragðgóð súpan flaut á efri helmingi skálarinnar.  Þegar kom að neðri helmingnum tók við þykk súpa með hafragrjónum,  gulrótum,  rófum, kartöflum,  hvítkáli og lauk.  

  Þessi kjötsúpa er í alla staði eins og hefðbundin íslensk kjötsúpa.  Fyrir minn smekk mætti hún vera aðeins matarmeiri.  Kjötið er 140 gr  (jafngildir kjötskammti í hamborgara).  Hlutfall þess mætti vera pínulítið hærra.  Á móti vegur að hægt er fá aukaskammt af kjöti fyrir 250 kr.  Það er sniðugur kostur.  280 gr af kjöti er samt heldur mikið af því góða.

  Eini gallinn við súpuna var að kjötið var magurt og mauksoðið.  Þar með dálítið losaralegt í stað þess að vera þétt.    

 

  

-------------------------------------------

Síðustu veitingaumsagnir: 

 

Warn Farmer' s Soup:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1427446/

 

Dirty Burger & Ribs:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1425792/

Salatbarinn:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1320816/

Hótel Cabin:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1309370/

Grillmarkaðurinn:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1298062

Ruby Tuesday:  http://www.jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1296771/

Grill 66:  http://www.jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1296313/

Prikið:  http://www.jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1288948/

Noodle Station:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1287104

Benzin Café:  http://www.jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1284984/

Pizza King:  http://www.jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1282151

Línur að skýrast í skilnaðarmáli Njáls unga

 

  Mörgum var á dögunum illa brugðið og eru miður sín við þau tíðindi að V-Íslendingurinn Njáll ungi hefði sótt um skilnað á borði og sæng frá eiginkonu sinni,  Pegi.  Þau gengu í eina sæng fyrir næstum því fjórum áratugum.  Njáll dettur inn á áttræðisaldur eftir tvö ár.  Gráa fiðringnum verður varla kennt um.  Hann er bundinn við árin sem næst 45 ára aldrinum.

  Hjónaband Njáls og Pegi var ástríkt og þau samstíga í einu og öllu.  Meðal annars rekstri sumarbúða fyrir ungmenni í hjólastól.   

  Nýjustu fregnir herma að ástæða skilnaðarins sé leikkonan og Sea Shepherd-liðinn Daryl Hannah.  Papparassar hafa náð ljósmyndum af Daryl og Njáli sem benda til náins sambands.  Daryl var í gamla daga gift tónlistarmanninum Jackson Browne.  Hún hafði rænu á að yfirgefa hann þegar hann tók upp á því að lemja hana.   

 

  Njáll ungi og Pegi.

   

  Njáll ungi og Daryl Hannah. 

 

   Daryl Hannah og konulemjarinn Jackson Browne.

 

  Annar frægur kærasti Daryl var John F. Kennedy, yngri.  Hann er fallinn frá eins og John F. Kennedy,  eldri. 

 

Kvikmyndarumsögn

 

 

   - Titill:  París norðursins 

  - Handrit:  Huldar Breiðfjörð 

  - Leikstjórn:  Hafsteinn Gunnar Sigurðsson

  - Leikarar:  Björn Thors,  Helgi Björnsson,  Sigurður Skúlason,  Nanna Kristín Magnúsdóttir

  - Einkunn: *** (af 5)

 

  Myndin segir frá fjórum alkahólistum,  körlum á Flateyri.  Þeir hittast reglulega á AA fundum.  Að auki tengjast þeir á ýmsan hátt.  Þrír eru kviðmágar,  einn er faðir konu kviðmáganna.  Tveir í hópnum eru feðgar.  Þannig mætti áfram telja.

 

  AA fundirnir eru formlegir,  kjánalegir og vandræðalegir.  Allir vita allt um hvern annan.  Faðir konunnar er leiðtoginn og sá ábyrgðarfulli.  Hann slær um sig með tilvitnunum í bækur og misgáfulegum eigin kenningum.   Þar falla mörg spaugileg gullkorn.  Dæmi um það er þegar feðgarnir eru ósamstíga.  Faðirinn,  Veigar,  hefur flutt inn á son sinn,  Hugin.  Leiðtoginn leggur hart að Hugin að láta af meðvirkni og gera uppreisn.  Þegar hann ætlar herða upp hugann og setja Veigari stólinn fyrir dyrnar kemur í ljós að hann á afmæli þann dag.  Huginn lætur þá kyrrt liggja.  Er hann skýrir leiðtoganum frá því þá sýnir hann því skilning með kenningunni:  "Það eru mannréttindi að fá að eiga afmæli."   

 

  Sigurður Skúlason er klæðskerasaumaður í hlutverk leiðtogans.  Það er líklegt að hlutverkið hafi verið skrifað með hann í huga.  Hann er utan kvikmyndarinnar rödd útvarpsstöðvarinnar sem kallast í daglegu tali "Alkastöðin".   

 

  Helgi Björns og Björn Thors fara á kostum sem feðgarnir.  Báðir mjög trúverðugir í sínum hlutverkum. 

 

  Galli kvikmyndarinnar er að fátt ber til tíðinda.  Það er enginn spennandi söguþráður.  Myndin gæti hætt hvar sem er án þess að skilja eftir spurningar.  

  Á móti vega mörg brosleg samtöl og smávægileg fyndin tilvik.  Svo sem eins og þegar Veigar fer á rölt með hjólreiðahjálm á höfði.  

 

  Stórbrotið landslag með tignarlegum fjöllum rammar myndina glæsilega inn. 

  Myndin er aldrei leiðinleg.  Hún er meira skemmtileg.  Tónlist Prins Póló er frábær.  Það má setja spurningamerki við að lagið flotta,  titillagið, sé tvíspilað með stuttu millibili í myndinni.  Það er samt nógu flott til að réttlæta uppátækið. 

  Þeir sem hafa gaman af táknmáli í kvikmyndum fá sitthvað fyrir sinn snúð.  Huginn hleypur 10 km á dag.  Það undirstrikar stöðugan flótta hans frá óþægilegum aðstæðum.  Hann stendur aldrei með sjálfum sér,  hvort heldur sem er í kvennamálum eða gagnvart frekum föður.  Nöfn feðgana,  Hugins og Veigars,  fela í sér skilaboð.   

 

  Það er alveg hægt að mæla með París norðursins sem notalegri kvöldskemmtun í kvikmyndahúsi.