Íslensk tónlist í Dublin

 

  Á ferðum mínum í útlöndum gleðst ég ætíð gríðarlega yfir því að vera áhugalaus um búðaráp.  Ég skil ekki ferðamenn sem verja dvöl sinni í útlöndum að uppistöðu til inni í fataverslunum,  snyrtivöruverslunum,  skóbúðum og svo framvegis.  Snúa svo aftur heim til Íslands,  klyfjaðir töskum troðfullum af dóti sem er ódýrara að kaupa í íslenskum búðum.  Og borga að auki 5000 kall undir hverja tösku við innritun.  

  Mér þykir skemmtilegra að taka því rólega á veitingastöðum;  smakka ýmsa rétti,  lesa dagblöðin og ræða við heimamenn.  Þess á milli er nauðsynlegt að fara á pöbbarölt;  prófa nýjar bjórtegundir og spjalla við heimamenn.  Skemmtilegast er að hitta á pöbba með "lifandi" tónlist.

  Þegar líður á dvöl hellist yfir mig löngun í að kanna úrval íslenskrar tónlistar í þarlendum plötubúðum.  Í Dublin kíkti ég inn í þrjár plötubúðir.  Þær eru sama marki brenndar og flestar plötubúðir í miðbæ:  Úrvalið er óspennandi.  Fyrst og fremst er boðið upp á plöturnar sem tróna í efstu sætum vinsældalista ásamt plötum frægustu nafna dægurlagasögunnar (Bítlarnir,  Rolling Stóns,  Bob Dylan,  Presley,  Clash,  Bob Marley...).  Plötur lítið þekktra tónlistarmanna finnast varla í plötubúðum í dag.  Ólíkt því sem áður var (fyrir daga netsins).  Þessi þróun hefur dregið úr aðdráttarafli plötubúða.  Á móti vegur að hún gefur úrvali íslenskra platna í erlendum plötubúðum aukið vægi.

  Í öllum plötubúðum sem ég hef heimsótt í útlöndum til margra ára er gott úrval af plötum Bjarkar, Sigur Rósar og Emilíönu Torrini.  Írskar plötubúðir eru þar engin undantekning.  Ég keypti eintak af plötu Sykurmolanna  Too Good To Be True.  Ég var búinn að týna gamla eintakinu mínu. Í Dublin kostaði eintakið um 1200 kall.  

  Aðrar íslenskar plötur í Dublin:  Tveir titlar með Ásgeiri Trausta eru í boði.  Annar er þriggja platna pakki. Í búðunum voru mörg eintök af pakkanum í rekkanum.  Það bendir til þess að sala á honum sé góð.      

 Að auki er hægt að kaupa plötur með Hafdísi Huld svo og allsherjargoða Ásatrúarfélagsins og Alex-verðlaunahafanum, Hilmari Erni Hilmarssyni.  Ég vissi að Hafdís Huld er þokkalega vinsæl í Englandi.  En ég vissi ekki að hún væri einnig vinsæl á Írlandi.  

  Ég skimaði eftir plötum með Of Monster And Men og Ólöfu Arnalds.  Án árangurs.  Hinsvegar hitti ég bæði bandaríska konu og ítalskan mann sem dvöldu á sama hóteli og ég í Dublin;  þau hafa dálæti á OMAM en vissu ekki að hljómsveitin væri íslensk.

  Plötur Ólafar Arnalds njóta vinsælda í Skotlandi og Englandi.  Þær vinsældir virðast ekki hafa teygt sig til Írlands.

  Íslenskir þátttakendur í Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva virðast ekki ná hilluplássi í evrópskum plötubúðum.  

Ólund vegna vatnsskatts

 

  Það er töluverður urgur í Írum yfir svokölluðum vatnsskatti.  Innheimta hans hefst á þessu ári.  Í stað þess að borga vatnsskattinn með reisn setja margir Írar upp hundshaus og eiginlega "stræka" á að borga.  

  Í írska lýðveldinu býr um hálf fimmta milljón.  Heimili eru hálf önnur milljón.  Börn eru undanskilin skattinum.  Það er einkennilegt.  Þar með fá börn þau röngu skilaboð að eitthvað sé ókeypis.  

  Heimili með eina fullorðna manneskju er gert að borga um 25 þúsund króna árgjald.  Heimili með tvo fullorðna borgar um 40 þúsund kall.  Rukkað er fyrir þriggja mánaða tímabil í einu.

  Heimilum var boðið að gera greiðslusamning við Vatnsveituna í nóvember í fyrra.  Þá fengu þau afslátt. Í dag hefur hálf milljón heimila ekki gert greiðslusamning.  Margir segjast ekki ætla að borga vatnsskattinn.  Þeir láta sverfa til stáls.  Ýmsir eru með stórar yfirlýsingar um að ókeypis aðgangur að vatni sé mannréttindi.  Þeir vilja meina að vatnsskatturinn standist ekki lög.  

 Andstaða við vatnsskattinn kom ráðamönnum á Írlandi í opna skjöldu.  Þeir töldu að hann myndi mæta skilningi og jafnvel fögnuði.  Í leiðurum írskra dagblaða er viðruð sú skoðun að ríkisstjórninni sé vandi á höndum.  Ef hún lúffi fyrir andstöðunni og endurskoði dæmið verði það metið sem veikleikamerki. Það skiptir máli.  Ímynd skiptir máli.  Það er líka vond staða að halda til streitu óvinsælli skattheimtu.  En sýnir staðfestu.           

  

Stórmarkaðir til fyrirmyndar

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Íslenskir stórmarkaðir mættu taka sér írska stórmarkaði til fyrirmyndar.  Þeir eru til fyrirmyndar um margt.  Kannski ekki allir.  En margir af þeim sem tilheyra stærstu stórmarkaðskeðjunum.  Ég man ekki nöfnin á nema Tesco og Lidl.  Þessar verslanir hafa ekkert óhollt sælgæti nálægt afgreiðslukössunum.  Þess í stað er þar að finna þurrkaða ávexti,  hnetur og eitthvað í þá veru.

  Út af fyrir sig er ekkert að því að fólk narti í nammi.  Um að gera fyrir þá sem hafa smekk fyrir nammi.  Hinsvegar er vond siðfræði að glenna nammi framan í veikgeðja í biðröð við afgreiðslukassa.  Oft fólk með barn í fanginu.  Og það byrjar að suða og suða um nammið.  Það er nú meiri ósköpin hvað blessuð börnin suða og fatta ekki sölutrixið, gildruna sem þau hafa verið veidd í.

     

Jólagjafaklúður

 

   Ég fagnaði vetrarsólstöðum (jólum,  hátíð ljóss og friðar og áramót í Dublin á Írlandi.  Kúplaði mig alveg út af skagfirska efnahagsvæðinu.  Var ekki í neinu tölvusambandi.  Hafði það gott í sólinni og góða veðrinu í Dublin.  Sötraði Guinness bjór á kvöldin.  Hann er ótrúlega bragðgóður ferskur úr krana.  Froðan er sælgæti.  Pöbba-stemmningin er frábær.  Á sama tíma og pöbbum fækkar á Englandi þá fjölgar þeim á Írlandi.  Maður sest við borð og svo koma aðrir að borðinu.  Þeir byrja strax að spjalla eftir að hafa sagt "skál!" eða "How are you?".  Þetta er vinalegt samfélag.

  Víða er "lifandi" tónlist. Hljómsveitir sem spila þessa vel þekktu pöbba-söngva:  "Whisky in the Jar",  "Dirty Old Town" og svo framvegis. Einhver sagði mér að pöbb væri stytting á "public house" (samkomuhús).  

  Skoðanakönnun leiddi í ljós að helmingur jólagjafa á Írlandi missir marks.  Kannski er það líka svo á Íslandi.  Og þó.  Óvinsælustu jólagjafirnar á Írlandi eru jólaundirföt og ilmvötn. 60% írskra kvenna segjast ekki nota ilmvatn sem þær fá í jólagjöf.  Þær skilgreina ilmvatn sem "verstu" jólagjöfina.  25% þeirra segjast ekki nota baðherbergisvörur sem þær fá í jólagjöf.  Þessar gjafir fara bara í ruslið.  Eða eru endurnýttar á næsta ári sem jólagjöf til annarra.

 40% írskra karlmanna nota aldrei jólasokka sem þeir fá í jólagjöf. 

    

Krakkar redda sér

  Þegar ég var í svokölluðum gaggó um 1970 í Steinstaðaskóla í Lýtingsstaðahreppi í Skagafirði þá þótti mér ekki ástæða til að taka námið hátíðlega.  Þetta var einhvernvegin þannig að fyrst var maður í barnaskóla. Sennilega til 12 ára aldurs eða svo.  Síðan tóku við 1. og 2. bekkur í gaggó.  Þar á eftir 3. og 4. bekkur í gaggó.  Þá færði ég mig yfir til Laugarvatns.  

  Í Steinsstaðaskóla var kenndur reikningur.  Ég sá ekki ástæðu til að læra hann.  Ég hafði ákveðið að verða myndlistamaður.  Sem ég síðar varð.  Stundaði nám í Myndlista- og handíðaskóla Íslands.  Útskrifaðist þaðan sem grafískur hönnuður og vann við fagið til fjölda ára.

  Nema hvað.  Vegna þess að ég taldi tímasóun að læra reikning þá sleppti ég því.  Fyrir bragðið féll ég í reikningi þegar útskrifa átti mig úr 2. bekk í gaggó.  Það truflaði ekki mikið tilveruna.  Ég fékk að taka reikningsprófið upp á nýtt. Þetta kallaðist samræmt próf.  Allir sem féllu á reikningsprófi fengu nýtt próf. Það var sent frá Menntamálaráðuneytinu.  Nóttina fyrir nýja prófið braust ég inn á skólastjóraskrifstofuna.  Það var ekkert erfitt.  Á þeim tíma þurfti aðeins hárspennu til að opna læsingar (þetta var að vísu aðeins flóknara.  Það þurfti að fara um fleiri og erfiðari dyr.  En ég geri hér ekki fleiri samseka).  Ég fann prófið og tók ljósrit af því.  Um nóttina fékk ég reikningsglöggan skólafélaga til að reikna út fyrir mig dæmin.  Gætti þess að hafa útreikninga þannig að ég næði lágmarkseinkunn. Að mig minnir 5,5.  Það gekk eftir.  Ég náði útskrift.  Það hefur aldrei háð mér að kunna ekki reikning umfram plús, mínus, margföldun og deilingu.  Þar fyrir utan var það góð skemmtun að svindla á reikningsprófinu. Og reyndar á fleiri prófum síðan.  En það er önnur saga.  

  Þetta er annað af þeim tveimur jólalögum sem skoruðu hæst í jólalagakeppni Rásar 2 í ár.  Gleðisveitin Döðlurnar fer á kostum:  

  

   

Komust yfir lykilorð og svindluðu

Kynlífsklúbburinn

 

 

 

  

  Áskrifendur málgagns LÍÚ,  Morgunblaðsins,  eru sjálfkrafa skráðir í félagsskap,  klúbb sem kallast Moggaklúbbur.  Nafn klúbbsins hefur vakið gríðarlega mikla athygli Færeyinga.  Sama hvort er Færeyinga staðsetta á Íslandi og fletta Mogganum hér eða Færeyinga sem fletta Mogganum í Norræna húsinu í Færeyjum eða í blaðsölunni í færeysku Kringlunni,  SMS í Þórshöfn.  Færeyingar hafa spurt mig að því hvort að Morgunblaðið reki "swing" klúbb meðal áskrifenda sinna. Eða út á hvað þessi klámklúbbur gangi eiginlega.    

  Færeyska orðið yfir kynlíf er mogga.   

____________________________

  Takið endilega þátt í vali á jólalagi ársins 2014. http://http://www.ruv.is//content/jolalagakeppni-rasar-2//content/jolalagakeppni-rasar-2 Jólalag Daðlanna er þvílíkt lang flottast:  

„Swingið“ án efa frétt ársins

Girnilegasti áfangastaðurinn 2015

  Fyrir mánuði síðan skýrði ég samviskusamlega á þessum vettvangi frá niðurstöðu tímaritsins National Geographic yfir mest spennandi áfangastaði ferðamanna næsta árs,  2015.  Ritið er gefið út á 40 tungumálum í næstum 7 milljónum eintaka.  Í stuttu máli er niðurstaða sú National Geographic að Færeyjar séu mest spennandi áfangastaðurinn 2015.  Nánar má lesa um þetta HÉR .  Það er alveg klárt að þetta skilar ferðamannasprengju til Færeyja á komandi ári.

  Nú var bandaríska sjónvarpsstöðin CNN að birta lista sinn yfir 10 girnilegustu áfangastaði 2015. Einn af þeim er Færeyjar.  Meðal þess sem CNN færir máli sínu til rökstuðnings er að 20. mars verði fullkominn sólarmyrkvi í Færeyjum.  

  Það er ekkert smá auglýsing fyrir Færeyjar að fá þessi meðmæli í þessum þungavigtarfjölmiðlum á heimsvísu.  Í fyrra vissi heimsbyggðin varla af tilvist Færeyja.  Svo dró misheppnað áróðursátak bandarísku hryðjuverkasamtakanna Sea Shepherd,  Grindstop 2014,  athygli heimsbyggðarinnar að Færeyjum.  Með þessum árangri. Nú eru Færeyjar heldur betur í sviðsljósi alþjóðasamfélagsins.    

Bestu veitingastaðirnir

   Í gær kom út bók,  The White Guide Nordic.  Hún inniheldur lista yfir 250 bestu veitingastaði á Norðurlöndunum.  Listinn spannar yfir veitingastaði á Íslandi (9 staðir),  Færeyjum (2),  Svalbarða (1),  Svíþjóð (86),  Noregi (43),  Danmörku (71) og Finnlandi (38).  Ég veit ekki hvers vegna enginn grænlenskur staður er á listanum.  Það eru góðir veitingastaðir þar. 

  Staðirnir eru vegnir og metnir eftir samræmdum stöðlum. Svo virðist sem einungis "fínir" staðir í hæsta klassa komist inn á listann.  Engar hamborgarbúllur,  pylsuvagnar eða súpustaðir.  Gerð er ítarleg grein fyrir öllum stöðunum og þeir útlistaðir í bak og fyrir.  Þetta er fagmennska.   

  Í 1. sæti er Noma í Kaupmannahöfn í Danmörku.  Hann fær heildareinkunnina 96 af 100 og fyrir einungis matinn 39 af 40.

  Þrír staðir eru jafnir í 2.- 4. sæti með einkunnirnar 94 /39.  Þeir eru:

  Esperanto,  Stokkhólmi,  Svíðjóð.

  Faviken Magasinet,  Jarpen,  Svíþjóð.

  Geranium,  Kaupmannahöfn,  Danmörku.

  Í 5. sæti er Maaemo,  Ósló,  Noregi  93 /39

  Til að gera langa sögu stutta er hér stiklað á stóru um áhugaverð sæti:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  32.  Koks í Hótel Föroyar,  Þórshöfn,  Færeyjum  78 / 36

  98.  Dill,  Reykjavík  78 / 31

 113.  Vox á Hótel Hilton,  Reykjavík  75 / 30 

 133.  Kol,  Reykjavík  74 / 29 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 170.  Barbara,  Þórshöfn,  Færeyjum  71 / 29

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 182.  Fiskmarkaðurinn,  Reykjavík  70 / 30

 221.  Fiskfélagið,  Reykjavík  67 / 28

 226.  Grillið,  Reykjavík

 241.  Slippbarinn,  Reykjavík

 

 

 

 

 

 

 

246.  Grillmarkaðurinn,  Reykjavík

 247.  Lava,  Grindavík  

Plötuumsögn

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Titill:  Ýlfur

 - Flytjandi og höfundur laga:  Gísli Þór Ólafsson

 - Textar:  Geirlaugur Magnússon, Gísli Þór Ólafsson og Gyrðir Elíasson

 - Einkunn: **** 

 

  Í fyrra sendi Gísli Þór Ólafsson frá sér plötuna Bláar raddir.  Um hana má lesa með því að smella hér .  Ýlfur er eins og beint framhald af henni.  Efnistök eru að mestu þau sömu. Gísli Þór og Sigfús Arnar Benediktsson skipta á milli sín hljóðfæraleik,  sem fyrr.  Sá fyrrnefndi spilar á kassagítar og bassa.  Hinn á rafgítar,  hljómborð og trommur.

 Lögin eru flest komin til ára sinna,  16 - 18 ára.  Þau eru mörg hver frekar seintekin.  Kannski í og með vegna þess að ekki eru alltaf skörp skil á milli laglínukafla (vers) og viðlags.  En öll vinna þau glæsilega á við ítrekaða hlustun. Fegurð laglínunnar skríður fram.  Þegar best lætur nær hún góðu skriði.  Aðeins tvö lög er hröð og rokkuð.  Annarsvegar er það hið bráðskemmtilega Fleiri nátta blús.  Hrífandi pönkað nýbylgjurokk.  Hefði smellpassað í  Rokk í Reykjavík.  Hinsvegar er það Síðasti blús.  Einnig hið ágætasta lag.    

  Eitt af mörgu sem er heillandi við plötuna er að Gísli Þór rembist ekki við að syngja fagurfræðilega vel.  Hann leyfir sér að skæla röddina og hafa hana allavega.  Jafnvel fara pínulítið í humátt að Megasi. Eða þannig.  Honum virðist vera þetta eðlislægt.  Söngstíllinn gefur tónlistinni ævintýralegan blæ.

  Gísli Þór á helming söngtextanna.  Fjórir eru eftir Guðlaug Magnússon og einn eftir Gyrði Elíasson.  Allir standa vel fyrir sínu sem sjálfstæð úrvals ljóð (óháð tónlistinni).               

  Fegurstu lög plötunnar eru Óttusöngur,  Og einn blús til tanja og Milli drauma.  Það er einhver stemmning sem leiðir huga að Tom Waits.  Samt ekki eins áberandi og á Bláum röddum.  Kannski er maður orðinn vanari sjálfstæðum stíl Gísla Þórs og þarf ekki að líkja honum við aðra (nema í viðleitni til að staðsetja hann fyrir þá sem ekki hafa heyrt í honum).

 Sýnishorn:  HÉR og HÉR

 

 

     

  

Sjónvarpið og Jón Þorleifs

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Jón Þorleifsson,  verkamaður og rithöfundur,  hafði margt gott til brunns að bera.  Hann var góðum gáfum gæddur;  hagyrtur,  skrifaði góða íslensku (þrátt fyrir stutta skólagöngu),  glöggur og fjölfróður.  Oft sat hann heima hjá mér þegar spurningaþættir voru í sjónvarpinu,  svo sem Útsvar og Gettu betur.  Mig grunar að hann hafi í og með stílað upp á að sjá þessa þætti;  vitandi að ég fylgdist með þeim.

 Það var gaman að fylgjast með spurningaþáttunum með Jón sér við hlið.  Hann gaf keppendum ekkert eftir við að svara spurningum rétt. Meira að segja spurningum um djass (sem Jón hafði óbeit á) og spurningum um rokkmúsík (sem Jón hlustaði ekki á).  Hann kom mér ítrekað á óvart með þekkingu sinni.  

  Sjálfur var hann lengst af sjónvarpslaus.  Meira en það.  Hann marglýsti yfir andúð sinni á sjónvarpi.  Það væri heimskandi,  höfðaði til lægstu hvata mannsins,  uppfullt af ofbeldi og ósiðum af ýmsu tagi.  Dagskráin væri að mestu bandarískur áróður með það eina hlutverk að sljóvga og heimska almenning.

  Líkast til hafði Jón lítil kynni af sjónvarpi áður en hann fór að venja komur inn á mitt heimili á seinni hluta áttunda áratugarins.  Hann tók kvikmyndum að einhverju leyti sem raunveruleika.  Einhverskonar heimildarþáttum fremur en leiknu efni.

  Eitt sinn horfði ég á kvikmynd í sjónvarpinu er Jón bar að garði.  Hann horfði á myndina með mér.  Áður en á löngu leið hófst slagsmálasena í myndinni á milli tveggja manna.  Annar fór halloka fyrir miklum hrotta.  Jóni varð svo um að hann spratt á fætur. Hann titraði og skalf af geðshræringu og hrópaði:  "Viðbjóðslegur fantur.  Tökumaðurinn er samsekur að hjálpa ekki vesalings drengnum!  Hann heldur bara áfram að mynda og gerir ekki neitt!"

  Ég tók undir gagnrýni Jóns og hann var lengi að róast.  Svo skrökvaði ég því að honum að eftir að myndin var tekin til sýningar í kvikmyndahúsum þá hafi bæði ofbeldismaðurinn og tökumaðurinn verið dæmdir í fangelsi.  "Að sjálfsögðu," svaraði Jón og var létt.    

  Í annað skipti gerðist það að Jón var rétt nýkominn í hús þegar kynlífssenu brá fyrir í sjónvarpinu.  Jón hrökk við og eins og snöggreiddist.  "Hvur djöfullinn.  Eru þeir að sýna klám í sjónvarpinu?" spurði hann hneykslaður.

  Í stríðni skrökvaði ég:  "Ég veit ekki hvaða rugl þetta er.  Þetta er barnatíminn hjá henni Bryndísi Schram."

  Við þessi tíðindi gat Jón ekki setið kyrr. Hann óð um stofuna og fordæmdi hörðum orðum Bryndísi og allt hennar fólk.  Ekki síst tengdaföður hennar,  Hannibal Valdemarsson.  Sagðist alltaf hafa haft óbeit á honum.  Í kjölfar fór hann á flug við að segja sögur af kauða.  Þar á meðal sagði hann að sér væri nuddað um nasir að deilu sína á Hannibal mætti rekja til þess að Hannibal hafi sængað hjá stúlku sem Jón hafði augastað á.  Jón sagðist ekki hafa neinar sannanir fyrir því að Hannibal hafi sængað hjá þessari dömu. En hafi hún sloppið við ágengni Hannibals þá væri hún undantekning á öllum Vestfjörðum.          

  Þess á milli hótaði hann því að kæra Bryndísi fyrir klám.  Jafnframt taldi hann brýnt að koma henni út úr sjónvarpinu.  

  Án þess að ég viti það þá tel ég líklegt að Jón hafi hringt í yfirmenn sjónvarpsins og kvartað undan kláminu.

  Fleiri sögur af Jóni Þorleifs:  http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1529603/  

----------------------------------

  Ein mest lesna fréttin í Færeyjum í gær og dag:  http://www.in.fo/news-detail/news/foeroysk-aettarbond-ovast-a-islendska-tonatindinum/?sword_list[]=Bjartmar&no_cache=1    

  

Skegg og jólasveinninn

  Í kvöld hitti ég gamlan félaga.  Það eru nokkuð mörg ár síðan við hittumst síðast.  Kannski aldarfjórðungur eða svo.  Svo vill til að í millitíðinni höfum við báðir leyft skeggi að vaxa að mestu óáreitt.  Ég hef að vísu alltaf skorið skegg við yfirvör. Hann hinsvegar leyfir skegginu að vaxa yfir munn sér.  Kallar það "að samkjafta".  

  Á dögunum gekk hann framhjá leikskóla í nágrenni sínu. Krakkar þar kölluðu til hans:  "Hæ,  manni!"  Hann svaraði því engu.  Það espaði krakkana upp. Þeim fjölgaði sem kölluðu til hans:  "Hæ, manni!"  Hann hélt sínu striki framhjá leikskólanum án þess að virða krakkana viðlits. Þá heyrir hann einn krakkann kalla yfir hópinn:  "Kallinn getur ekki talað.  Hann er með skegg í munninum!"   

--------------------------

  Ég kíkti inn á bókasafnið í Kringlunni í dag. Þar sem sat og las breska Q-músíkblaðið gekk fast upp að mér lítill drengur.  Kannski 3ja eða 4ra ára.  Hann horfði rannsakandi á mig. Ég sagði lágt:  "Hó, hó, hó!".  Stráksa lét sér hvergi bregða heldur horfði ennþá alvarlegri á mig.  Alveg þétt upp við mig.  Mamma hans kom og dró hann burt. Hann hélt þó áfram að stara á mig og þráaðist við að fylgja mömmunni.  Já,  ég er dálítið líkur jólasveininum með mitt síða hvíta skegg.  Þetta er í annað skiptið sem svona gerist með nokkurra daga millibili.   

Grænfriðungar eyðilögðu 2000 ára gamlan friðlýstan dýrgrip

 Tveir tugir grænfriðunga (Greenpeace) eiga yfir höfði sér átta ára fangelsi í Perú.  Þeir eru sakaðir um að hafa eyðilagt 2000 ára gamlan friðlýstan dýrgrip.  Það er svokölluð Nazca teikning á jörð.  Hún er afgirt.  Aðgangur er bannaður.  Enda nýtur teikningin sín aðeins úr lofti séð. 

  Grænfriðungarnir brutu sér leið inn á svæðið í skjóli nætur.  Þar máluðu þeir á jörðina textann  "Time for Change!  The Future is Renewable.  Greenpeace".       

  Embættismenn í Perú segja að grænfriðungar hafi valdið ómetanlegum skaða.  Verksummerki eftir skemmdarvargana verði sýnileg næstu mörg hundruð árin.  Jafnvel 1000 ár.

  Ástæða skemmdarverksins var að koma skilaboðum til alþjóðlegrar loftlagsráðstefnu í Perú.   

Hóta að sprengja jólatré í S-Kóreu í loft upp

  Í Suður-Kóreu hefur verið hafist handa við að reisa 30 feta hátt jólatré á stórri hæð skammt frá landamærum Kóreu-ríkjanna. Það er reyndar dálítið villandi að kalla fyrirbærið jólatré.  Þetta er stálgrindarturn sem verður þakinn ljósaseríum,  ljósastjörnum og allskonar.  Ljósin verða tendruð 23. desember og lýsa í tvær vikur.

  Yfirvöld í N-Kóreu eru æf af reiði yfir þessu jólaskrauti.  Þau skilgreina það sem ósvífna og grófa sálræna ögrun í sinn garð.  Ekki vegna þess hvað jólaskrautið er ljótt heldur af því að augljóslega sé verið að hæðast að helsta stolti N-Kóreu,  ljósaturni sem stendur þarna í mílu fjarlægð.

  Yfirvöld í N-Kóreu hóta því að ef ekki verði þegar í stað hætt við jólaskrautið þá sé þeim nauðugur einn kostur að verja æru sína með því að sprengja það í loft upp.  

  Þau taka það fram að þetta hafi ekkert að gera með trúarbrögð.  Það er að segja að á toppi jólaskrautsins verði kross (í stað kyndilloga í n-kóreska ljósaturninum).  Né heldur að jólaskrautið tengist jólunum, rótgróinni ásatrúarhátíð sem síðar fleiri trúarhópar samfagna.  

  Í N-Kóreu er haldið upp á jólin. Að vísu á öðrum forsendum. 24. desember er haldið upp á fæðingardag mömmu Kim Jong Il.  Pabbi hans er eilífðarleiðtogi ríkisins.  Engu breytti um þá stöðu er hann andaðist á gamals aldri fyrir einhverjum áratugum.  Hann heldur ennþá styrkum höndum um stjórnartaumana.  Kim Jong Il hljóp undir bagga með föður sínum eftir andlátið í erfiðustu verkefnum.  Svo hart gekk Kim Jong Il fram í að liðsinna pabbanum að hann sprakk vegna vinnuálags fyrir nokkrum árum.  Hann bugaðist af vinnu og dó.  Ekki einu sinni daglegt og gríðarlega mikið koníakssötur í bland við bjórþamb tókst að slá á vinnusemina.  Og það þótt að hann tætti jafnan af sér hvert kvöld öll föt eftir að koníakið fór að hrífa.

  Í kjölfar afmælishátíðar mömmu Kim Jong Il fylgir frídagur vegna stjórnarskrárafmælis N-Kóreu.        

 

  

Færeyingar trompuðu óskalög þjóðarinnar! Allir sigurvegararnir eru af færeyskum ættum!

  Íslendingar völdu um síðustu helgi óskalag þjóðarinnar.  Úrslitin komu ekki á óvart:  Óskalag þjóðarinnar er "Þannig týnist tíminn" eftir Bjartmar Guðlaugsson.  Valið var fyrirsjáanlegt. Það þurfti ekki mikla spádómsgáfu til að sjá niðurstöðuna fyrir.

  Röðin á lögunum sem röðuðust í sæti 2 og 3 var heldur ekki óvænt.  Þetta lá nokkurn veginn fyrir.  Kannski samt spurning um sæti til eða frá.  

  Í dag var ég í viðtali á Útvarpi Sögu um óskalög þjóðarinnar. http://www.utvarpsaga.is/eldri-thaettir-2.html (fletta þarf upp á Síðdegisútvarpi 1. hluta 8. desember).

 Undir lok spjallsins áttaði ég mig skyndilega á því að höfundar allra 3ja sigurlaga óskalaga þjóðarinnar eru af færeyskum ættum.  

  Höfundur óskalags þjóðarinnar,  "Þannig týnist tíminn",  Bjartmar Guðlaugsson,  er hálfur Færeyingur.  Mamma hans er Færeyingur.

  Lag Magnúsar Þórs Sigmundssonar,  Ást,  kom þétt upp að sigurlaginu.  Pabbi hans er Færeyingur.  

  Lagið sem var númer 3 er "Söknuður" eftir Jóhann Helgason.  Amma hans er Færeyingur. 

  Íslenskir söngvahöfundar af færeyskum ættum eru ekki mikið fleiri en sigurvegararnir þrír.  Íslenskir söngvahöfundar sem eiga engin tengsl við Færeyjar skipta hundruðum.  Úrslitin geta ekki verið tilviljun.     

  

______________________________________________________________________________________

    Steinn Kárason

   7. desember kl. 18:39

 

Bókin Eivør, Gata, Austurey, Færeyjar og færeysk tónlist eftir Jens Guð er skemmtileg og fræðandi bók sem ég mæli með.

Óskalag þjóðarinnar

  Þjóðin hefur talað.  Hún hefur valið óskalagið sitt.  Niðurstaðan kom ekki á óvart.  Þvert á móti.  Hún blasti við.  Allt benti ótvírætt í þá átt að "Þannig týnist tíminn" eftir Bjartmar Guðlaugsson væri óskalag þjóðarinnar.  Að vísu er óvenjulegt að nýtt lag skáki öllum lögum sem notið hafa ástsældar þjóðarinnar í áratugi og margar kynslóðir eiga hlýjar minningar um. En þetta er ekki lögmál.  Nýtt lag getur búið yfir aðdráttarafli sem trompar eldri og rótgrónari lög.  Það gerir "Þannig týnist tíminn".  Það höfðar jafn sterkt til allra aldurshópa og er tímalaust í stíl.          

 Það var gott uppátæki hjá Sjónvarpinu að hefja leit að óskalagi þjóðarinnar.  Með því var kastljósi beint að sögu íslenskra dægurlaga.  Umsjónarmenn leitarinnar,  píanóleikarinn Jón "Góði" og Ragnhildur Steinunn, stikluðu á stóru í sögunni og komu að mörgum skemmtilegum fróðleiksmolanum.  Allt á léttu nótunum.  Enda mega svona þættir ekki vera annað en lauflétt skemmtun.  

 Það var vel til fundið að taka hvern áratug fyrir í sitthverjum þættinum.  Þannig var fundið óskalag hvers áratugar fyrir sig.  Í lokaþættinum var hið endanlega óskalag valið úr sigurlögum hvers áratugar.  

  Vegna sérvisku minnar og músíksmekks - sem liggur meira í pönki og hörðu rokki en léttpoppi - þá lá ég ekki yfir þáttunum.  En tékkaði á þeim á vod-inu.  Þannig gat ég hraðspólað yfir lögin sem höfðuðu ekki til mín.  Samt var alveg gaman að "hlera" öll lögin.

  Á Fésbókinni sá ég að sumir voru ósáttir við að upprunaútsetningum laga var ekki fylgt út í hörgul.  Þar er ég á öðru máli.  Það var kostur að fá örlítið ferskan flöt á lögin.  Þannig reyndi meira á styrkleika laglínunnar. Líka á styrkleika söngvaranna.  Ekki skal vanmeta að Páll Rósinkranz túlkaði sterkt lag,  vinningslagið, með glæsibrag.   

  Gagnrýnisraddir tapsárra með ofmat á sínum lögum voru fyrirsjáanlegar.  Á síðari áratugum koma fram þúsundir nýrra laga á hverjum áratug.  Á fyrri áratugum eru það hundruð.  Auðvitað er grábölvað að eiga ekki eitt af 5 eða 10 af topplögum tiltekinna áratuga.  Þá er gott að hugga sig við þá ranghugmynd að fyrir klíkuskap hafi vinalög verið valin á kostnað sinna úrvals laga.  Þar fyrir utan er engin ástæða til að taka leitinni að óskalagi þjóðarinnar sem einhverju öðru en skemmtilegum samkvæmisleik.    

 Það þarf ekki að fara mörgum orðum um óskalag þjóðarinnar,  "Þannig týnist tíminn".  Úrslitin segja allt sem segja þarf.  Hinsvegar má segja um höfundinn,  Bjartmar,  að hann hefur ekki aðeins í óskalaginu heldur fjölda mörgum öðrum söngvum sannað einstakan hæfileika til að eiga samtal við þjóðarsálina.  Laglínurnar eru afar grípandi, söngrænar,  einfaldar og fallegar þar sem það á við.  Eða hressilegar þegar sá gállinn er á honum.  Textarnir hitta beint í mark.  Stundum kaldhæðnir.  Stundum ádeilukenndir. Oft broslegir. "Súrmjólk í hádeginu" laðar fram samúð með leikskólabarni.  "Fimmtán ára á föstu" spyrðir rómantík unglingabókmennta saman við heimilisofbeldi og basl. Allir þekkja týpuna Sumarliða (Sumarliði er fullur).  Margir þekkja af eigin raun "Vottorð í leikfimi".  Þannig má áfram telja. "Týnda kynslóðin" (Manna beyglar alltaf munninn...), "Ég er ekki alki" (fyrir 5 aura)...  

  Til hamingju með viðurkenninguna,  kæri vin.  Það er ekki vont hlutskipti að vera höfundur óskalags þjóðarinnar.  

 

Hvaða þjóðir njóta mesta netfrelsis?

  Í útlöndum er til stofnun sem mælir netfrelsi hinna ýmsu þjóða.  Hún heitir Freedom house.  Allt sem snýr að netfrelsi er skoðað.  Meðal annars út frá því hvort eða hvaða skorður yfirvöld setja á umgengni almennings við netið.  Til að mynda hvort að einhver forrit séu bönnuð eða aðgengi að þeim takmörkuð og bara allskonar.  Listinn yfir þær þjóðir sem búa við mesta netfrelsi er forvitnilegur.  Ekki síst fyrir okkur Íslendinga.  Þessi lönd tróna á toppnum:

1  Ísland

2  Eistland

3  Kanada

4  Ástralía

5  Þýskaland 

  Íranar búa við minnst netfrelsi.  Þar er eiginlega flest blokkerað eða stranglega bannað.  Sýrlendingar koma þar næst.  Síðan eru það Kínverjar.  Kúbanar eru í fjórða neðsta sæti.  Á hæla þeirra koma Eþíópar.

  Ekki reyndist unnt að mæla netfrelsi í N-Kóreu.  Enginn þeirra íbúa sem rannsóknarteymið ræddi við þar í landi hafði hugmynd um hvað internet er.    

-----------------------------------------------------------

  

Bónus blekkir neytendur gróflega

  Netmiðill Atla Fannars Bjarkasonar, Nútíminn,  vekur í dag athygli á því að í verslunum Bónus sé nú fyrir jól á boðstólum Bónus-konfekt í kílóa öskjum.  Svo einkennilega vill til að umbúðirnar eru stæling á kílóa öskjum af konfekti frá Nóa  (http://nutiminn.is/bonus-konfekt-likist-noa-konfekti-neytendastofa-kannar-malid/ ).  Ekki aðeins er framhlið umbúða stæling heldur líka er lögun (stans) kassans sá sami.    

  Á vesturlöndum er neytendavernd víðast í þokkalegu horfi.  Ódýrar eftirlíkingar af hágæðavörum eru ólöglegar.  Þegar gengið er svo langt með eftirlíkinguna að hún er skreytt vörumerki fyrirmyndarinnar þá er hún ekki tollafgreidd heldur fargað.  Jafnframt er innflytjandinn sektaður.

  Í öðrum tilfellum kemur til kasta Neytendastofu eða systurstofnana hennar að taka snöfurlega á eftirlíkingadæmum.  Oft í kjölfar þess að Neytendasamtök eða systursamtök hafa skoðað málið og fellt sinn úrskurð.

 Hérlendis hafa Neytendasamtökin staðið sig með prýði í svona eftirlíkingamálum.  Það sama verður ekki sagt um Neytendastofu.  Nægir í því sambandi að benda á að til fjölda ára hefur heildsalan Eggert Kristjánsson ehf fengið átölulaust að selja ódýrt hvítt ginseng í umbúðum sem eru stæling á umbúðum Rauðs Eðal Ginsengs.  Og það þrátt fyrir ítrekaðar kærur og ábendingar um vörusvik og augljósar blekkingar varðandi innihaldslýsingar,  vöruumbúðir og margt fleira.

 Vörusvik hafa þann eina tilgang að svindla á neytandanum.  Blekkja hann til að kaupa lakari vöru.  

  Hver er ávinningur seljandans af því að blekkja viðskiptavini til að kaupa lakari vöru?  Hann er fjárhagslegur gróði.  Lakari varan er miklu ódýrari í framleiðslu (ódýr og léleg hráefni notuð í stað dýrra hágæða hráefna). Það stundar enginn svona svindl nema verðmunur sé mikill.  Þess vegna getur svindlarinn jafnan verðlagt svikavöruna aðeins lægra verði en fyrirmyndina.  Viðskiptavinurinn er þess vegna ginnkeyptari út á það eitt.  Hann telur sig hafa komið auga á hagstæðara verð á vörunni.  

  Fyrirtæki sem framleiða og selja ódýrar eftirlíkingar afhjúpa eðli sitt og viðhorf gagnvart viðskiptavininum.  Viðskiptavinurinn er ekki annað en tækifæri til að svindla á.  Í lok dags er salan gerð upp og hlegið að viðskiptavininum alla leið í bankann.

---------------------------

  Í þessi samhengi má rifja upp að Atli Fannar var söngvari yndislegrar hljómsveitar,  Haltrar hóru:  

         

Jón Þorleifsson og slagsmál

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   Jón Þorleifsson,  verkamaður og rithöfundur,  var mikil barnagæla.  Sjálfur eignaðist hann engin börn.  Hann var einhleypur alla ævi.  Börn löðuðust að Jóni.  Hann kom fram við þau eins og jafningja og gat endalaust leikið við þau.  Þó að hann væri orðinn háaldraður þá lét hann sig ekki muna um að velta sér um gólf eða skríða á fjórum fótum þegar það hentaði leiknum.  Synir mínir og systkinabörn mín elskuðu Jón.  Það var ætíð fagnaðarfundur þegar Jón kíkti í heimsókn.  Skipti þá engu máli þó að hann kæmi stundum dag eftir dag. 

  Einhverju sinni var leikurinn þannig að litlir plastkallar voru látnir slást.  Hvort að þeir hétu Action Man,  He-Man,  Hulk eða eitthvað annað.  Synir mínir stýrðu sitthvorum plastkallinum.  Jón þeim þriðja.  Hans kall var fyrst og fremst í því hlutverki að verja sig í stað þess að sækja fram.  Sennilega var það þess vegna sem sonur minn spurði Jón:  "Hefur þú aldrei verið í slagsmálum?"

  Jón svaraði strangur á svip:  "Nei,  aldrei.  Ég hef óbeit á öllu ofbeldi.  Slagsmál eru andstyggð!"

  Ég blandaði mér í umræðuna.  Sagðist hafa heyrt af slagsmálum Jóns við nasista á Eyrarbakka eða þar um slóðir.

  Jón spratt á fætur og andlitið ljómaði við upprifjunina.  Hann lagði handarbakið á barkann á sér og sagði hróðugur:  "Ég sló nasistann með spýtu af alefli á barkann.  Hann steinlá og var ekki til frekari stórræða þann daginn!"

__________________________________________

Fleiri sögur af Jóni:

http://jensgud.blog.is/blog/jensgud/entry/1409699/

Af hverju eru engir nissar á Íslandi?

 

  Í Færeyjum og víðar gegna nissar mikilvægu hlutverki í aðdraganda jólanna,  hátíðar ljóss og friðar.  Nissar eru smávaxnir jólaálfar.  Þeir eru mjög margir og allt leikur í höndunum á þeim. Þar fyrir utan eru þeir gríðarlega vinnusamir.  Til að mynda eru það þeir sem sjá að uppistöðu til um að gleðja börn með því að setja glaðning í skóinn hjá sofandi börnum.  Gott ef það eru ekki nissarnir sem framleiða handgerðu leikföngin sem sum börn fá í jólagjöf.    

  Það myndi létta mjög álagi af íslensku jólasveinunum ef að þeir hefðu nissa sér til aðstoðar.  Það er spurning hvort að hægt sé með gylliboði að lokka nokkra nissa til Íslands. Þeir eru fljótir að fjölga sér,  eins og kanínan.  Ef ekki tekst að fá nissa til Íslands með góðu þá með illu.

     

Jólasveinar

  Ég skrapp í Bykó í gær og smakkaði þar á glæsilegu jólahlaðborði.  Það er tvöfalt girnilegra en jólahlaðborð Húsasmiðjunnar.  Samt 190 kr. ódýrara.  Þar sem ég sat í rólegheitum - snæddi hangikjöt og maulaði laufabrauð með - gekk ungt par framhjá ásamt lítilli stelpu.  Sú var á að giska 2ja eða 3ja ára.  Hún snarstoppaði við hliðina á mér,  benti vísifingri á mig og kallaði hátt til mömmu sinnar:  "Sjáðu!"  Mamman fór að hlæja og dró stelpuna frá mér.  Ég heyrði þær nefna jólasveininn.  

  Fólkið settist við borð skammt frá.  Stelpan var sett í háan barnastól.  Hún tók varla augun af "jólasveininum".  Ég glotti til hennar.  En hún starði alvörugefin og undrandi á mig.  Eins og hún væri hissa á að sjá jólasveininn.

  Þetta er hvorki í fyrsta né síðasta sinn sem börn taka mér sem jólasveini eftir að skeggið á mér hvítnaði.  Fyrir nokkrum árum gerði systir mín sér áramótaferð úr sveitinni til Reykjavíkur.  Með í förum var um það bil 4ra ára sonur hennar.  Sá hafði ekki áður séð mig.  Ég kíkti til þeirra.  Hafði ekki verið þar lengi þegar sími systur minnar hringdi.  Strákurinn svaraði.  Eldri bróðir hans var á línunni.  Sá yngri hóf samtalið með því að segja:  "Jólasveinninn þekkir mömmu.  Hann er í heimsókn hjá okkur!"  

 

----------------------------------------------------

Íslenska jólatréð tekur sig vel út í Þórshöfn í Færeyjum:

 

 

     

Föndurdagatal Hurðaskellis og Skjóðu