Smásaga um bíleiganda

  Jóhann og frú Þuríður eiga gamlan fólksbíl.  Að því kom að ýmislegt fór að hrjá skrjóðinn.  Um miðjan janúar gafst hann upp.  Þuríður fékk kranabíl til að drösla honum á verkstæði.  Þar var hann til viðgerðar í marga daga.  Bifvélavirkjunum tókst seint og síðar meir að koma honum í lag.

  Verkstæðiseigandinn hringdi í frú Þuríði.  Tilkynnti henni að bíllinn væri kominn í lag.  Þetta hefði verið spurning um að afskrifa bílinn - henda honum ónýtum - eða gera hann upp með miklum kostnaði.  

  Verkstæðiseigandinn útlistaði þetta fyrir frú Þuríði.  Sagði:  "Öll viðvörunarljós lýstu í mælaborðinu.  Þú hlýtur að vita að rautt ljós í mælaborði kallar á tafarlausa viðgerð á verkstæði.  Annars skemmist eitthvað."

  Frú Þuríður varð skömmustuleg.  Hún svaraði með semingi:  "Fyrstu ljósin kviknuðu í október.  Þau voru appelsínugul.  Svo fjölgaði ljósunum í nóvember.  Þar bættust rauð við.  Hámarki náðu þau í desember.  Okkur Jóhanni þótti þetta vera í anda jólanna, hátíðar ljóss og friðar.  Þetta var eins og jólasería.  Við erum mikil jólabörn.  Við ákváðum að leyfa þeim að lýsa upp mælaborðið fram á þrettándann að minnsta kosti.  Blessaður bíllinn stóð sína plikt og rúmlega það.  Ekki kom á óvart að hann reyndi sitt besta.  Við gáfum honum nefnilega ilmspjald í jólagjöf."

   

Plötuumsögn

  - Titill:  Plasteyjan

 - Flytjandi:  PS & Bjóla

 - Einkunn: ****

  PS & Bjóla er dúett Pjeturs Stefánssonar og Sigurðar Bjólu.  Báðir hafa starfað í fjölda hljómsveita.  Pjetur kannski þekktastur fyrir að leiða Big Nose Band og PS & co.  Sigurður eflaust kunnastur fyrir Spilverk þjóðanna og Stuðmenn.  Samstarf þeirra nær vel aftur til síðustu aldar.

  Báðir eru afbragðsgóðir lagahöfundar, skemmtilegir textasmiðir,  ljómandi góðir söngvarar og ágætir gítarleikarar.  Báðir hafa sent frá sér ódauðlega stórsmelli.  Pjetur með "Ung og rík" (oftast kallaður "Ung gröð og rík").  Sigurður með "Í bláum skugga". 

  Laglínur Sigurðar bera iðulega sterk höfundareinkenni.  Fyrir bragðið kvikna hugrenningar í átt til Stuðmanna - og reyndar Þursaflokksins líka - af og til þegar platan er spiluð.  Ekki síður vegna þess að Ragnhildur Gísladóttir tekur lagið í þremur söngvum.  Eflaust líka vegna þess að trommuleikari þessara hljómsveita,  Ásgeir Óskarsson, er ásláttaleikari plötunnar.

  Platan er fjölbreitt en hefur samt ákveðinn heildarsvip.  Blúskeimur hér,  sýra þar,  gítar spilaður afturábak, smá Pink Floyd og allskonar.  Titillagið rammar pakkann inn; epískur 11 mínútna ópus.  Hann hefst á ljúfum söng Sigurðar við kassagítarundirleik.  Fleiri hljóðfæri bætast hægt og bítandi við.  Takturinn harðnar.  Fyrr en varir er hressilegt rokk skollið á. Síðan mýkist það og breytist í rólegan sýrðan spuna.  Svo er upphafskaflinn endurtekinn.  Lokahlutinn er mildur einleikur Ástu Kristínar Pjetursdóttur á víólu.

  Mér heyrist sem Pjetur og Sigurður semji lögin í sameiningu.  Þeir skipta söngi bróðurlega á milli sín.  Söngstíll þeirra er áþekkur ef frá er talið að Pjetur gefur stundum í og afgreiðir þróttmikinn öskursöngstíl. 

  Textarnir hljóma eins og þeir séu ortir í sameiningu.  Stíllinn er sá sami út í gegn.  Að auki kallast þeir á.  Til að mynda kemur plasteyjan fyrir í nokkrum þeirra.  Þeir leika sér lipurlega með tungumálið og tilvísanir.  Ágætt dæmi er upphaf textans "Mammonshaf" sem snýr snyrtilega út úr upphafsorðum Jóhannesarguðspjalls:  "Í upphafi var plastið og plastið var hjá guði."

  Platan er frekar seintekin.  Hún vex þeim mun meira við hverja hlustun.  Vex mjög.  Hún hljómar eins og unnin í afslöppuðum rólegheitum.  Allt yfirvegað og úthugsað - án þess að kæfa geislandi spilagleði.  Aðrir hljóðfæraleikarar en nefndir eru hér fyrir ofan eru í landsliðinu:  Tryggvi Hubner, Bjöggi Gísla og Sigurgeir Sigmundsson (gítar),  Haraldur Þorsteins (bassi), Hjörleifur Valsson (fiðla),  Jens Hansson (sax), Pétur Hjaltested (hljómborð), Sigfús Örn Óttarsson (trommur) og Sigurður Sigurðsson (munnharpa).

  Uppáhaldslög:  "Fléttur" (algjör negla!) og "Nóttin".

  Pjetur er hámenntaður og virtur myndlistamaður.  Umslagið ber þess vitni.

 

Pallbíll til sölu

  Nánast splunkunýr pallbíll - svo gott sem beint úr kassanum - er til sölu á tíu milljónir króna.  Samkvæmt ökumæli hefur hann verið keyrður miklu minna en ekki neitt;  mínus 150 þúsund kílómetra.  Góð framtíðareign;  fasteign á hjólum.  Slegist verður um hann á bílasöluplani Procar.  Fyrstur kemur, fyrstur fær.  Ryðblettirnir eru meira til skrauts en til vandræða.  

  

Samkvæmt teikningunni

  Hver kannast ekki við að hafa sett saman skáp - eða annað húsgagn - samkvæmt teikningu frá Ikea og uppgötva síðar að hún snéri vitlaust?  Að sú væri ástæðan fyrir því að hurðarhúnn er staðsettur of neðarlega og að hillur snúa á hvolf.   Mörg dæmi eru til um abstrakt málverk sem hafa árum saman snúið á haus uppi á vegg.  Ef fólk gætir sín ekki þeim mun betur er þetta alltaf að gerast:  Að hlutirnir snúa á haus.  Glæsilegt hús virðist líta einkennilega út.  En teikningin er samþykkt og vottuð og "svona er þetta samkvæmt teikningunni."  Í einhverjum tilfellum hefur þetta leitt til málaferla.  Svoleiðis er aldrei gaman.

    

Saga the Clash

 

   7. febrúar var alþjóða CLASH-dagurinn haldinn hátíðlegur um allan heim (sjá síðustu bloggfærslu).  Ekkert lát er á hróðri þessarar merku ensku pönksveit.  28. febrúar rekja Spotify og breska sjónvarpið BBC í sameiningu sögu Clash. 

  The Clash leiddi og mótaði bresku pönkbylgjuna - ásamt Sex Pistols - 1976/1977.  Fyrsta smáskífulag Clash,  White Riot (útgefið snemma árs 1977),  varð einskonar þjóðsöngur pönkbylgjunnar.  Fjöldi pönksveita krákaði lagið (cover song).  Jómfrúar Lp-plata the Clash (útgefin vorið 1977) varð fyrirmynd nýrra pönksveita um allan heim.  Meðal annars innleiddi hún reggí í pönksenuna.

 Næsta plata the Clash,  Give ´Em Enough Rope,  vakti undrun.  Hún var meira hard rokk en pönk.  Eða pönkkryddað hard rokk.  

  3ja plata the Clash,  London Calling,  vakti ennþá meiri undrun.  Fátt var um pönk en þeim mun meira af allskonar:  Allt frá djassi til calypso.  Eftir þetta hætti the Clash að koma á óvart.  Þessi hljómsveit spilaði hvað sem var.  Þess vegna allt frá pjúra poppi til sýrðasta avant-garde. 

  Eftir að hljómsveitin leystist upp í leiðindum 1986 var henni ítrekað boðið gull og grænir skógar fyrir að koma fram á hinum ýmsu rokkhátíðum.  Stjarnfræðilega háar upphæðir.  Liðsmenn höfðu bein í nefinu til að hafna öllum gylliboðum.  Hljómsveitin snérist aldrei um peninga.  Það var hennar gæfa.  Það er ein af stóru ástæðunum fyrir því að hún er þetta stöðugt vaxandi stórveldi í rokksögunni.  

  Ég skrifa um Clash í fortíð vegna þess að fyrirliðinn,  Joe Strummer,  er fallinn frá.  Hann var forsöngvarinn, gítarleikari og söngvahöfundur.  Fráfall hans hefur dregið úr líkum á endurkomu Clash.  

 

 

Alþjóðlegi CLASH-dagurinn

  Í dag,  7. febrúar,  er alþjóðlegi CLASH-dagurinn haldinn hátíðlegur um heim allan.  Formlegir aðstandendur hans eru 20 stórborgir (þar á meðal Chicago,  Seattle,  Washington DC,  Los Angeles,  Toronto,  Belgrad,  San José í Costa Rica,  Sao Paulo,  Barcelona...),  101 útvarpsstöð  (allt frá Tónlistarútvarpi Peking-borgar til króatískrar og argentínskrar stöðva),  43 plötubúðir (allt frá mexíkóskum til eistlenskrar),  svo og 26 rokkhátíðir (meðal annars í Perú og Finnlandi).  Sumar borgir hafa gert Clash-daginn að opinberum frídegi.  Sumar útvarpsstöðvar teygja á Clash-deginum.  Spila einungis Clash-lög í allt að 4 sólarhringa.  Samkvæmt hlustendamælingum skora þær hæst á sínum ferli í þeirri dagskrá.  Vonbrigði að hvorki X-ið né Rás 2 taki þátt í Clash-deginum.

  The Clash var önnur tveggja hljómsveita sem leiddi bresku pönkbylgjuna á síðari hluta áttunda áratugarins (hin var Sex Pistols).  Ólíkt öðrum pönksveitum þróaðist Clash á örskömmum tíma yfir í afar fjölbreytta nýbylgju.  Ólíkt öðrum breskum pönksveitum sló Clash rækilega í gegn í Bandaríkjunum.  

  Clash-dagurinn var upphaflega bandarískur.  Svo breiddist hann út um heim.

  Hljómsveitin var stofnuð 1976.  Hún leystist upp í leiðindum og var öll 1986.  Gríðarmikil eiturlyfjaneysla átti hlut að máli.  1980 spilaði Clash í Laugardalshöll á vegum Listahátíðar.  Frábærir hljómleikar.  

  Hróður Clash jókst bratt eftir að hún snéri upp tánum.  Gott dæmi er að 1981 náði lagið "Should I Stay or Should I Go" 1. sæti breska vinsældalistans eftir að hafa áður ítrekað flökkt hátt á honum.  Í óþökk liðsmanna the Clash gerði bandaríski herinn lagið "Rock the Casbah" að einkennislagi sínu í upphafi þessarar aldar.  Það var sett í síspilun þegar ráðist var inn í Írak í aldarbyrjun. 

Samanburður á Kanada og Bandaríkjunum

  Áhugavert og gaman er að bera saman Kanada og Bandaríkin.  Margt er ólíkt með skyldum.  Löndin liggja saman.  Kanada deilir einungis landamærum með Bandaríkjunum.  Þau deila hinsvegar líka landamærum með Mexíkó.  Stöðugur vandræðagangur er við þau.  Kanadísku landamærin eru vandræðalaus.  

  Báðar þjóðirnar eru enskumælandi.  35 milljónir Bandaríkjamanna eru þó spænskumælandi.  Í Nýju-Mexíkó í Bandaríkjum kveða lög á um að spænska og enska séu jafn rétthá.  35% Kanadamanna er frönskumælandi.  Þar af tala 21% enga ensku. 

  Kanada er næst stærsta land heims að flatarmáli (á eftir Rússlandi).  Bandaríkin eru í 3ja sæti.  Kanada er smáþjóð í samanburði við Bandaríkin þegar kemur að íbúafjölda:  37 milljónir á móti 325 milljónum.

  Þjóðarréttur Bandaríkjamanna er skyndibiti af öllu tagi:  Pizza, hamborgari, kjúklingabitar og kleinuhringir.  Þjóðarréttur Kanada kallast poutine.  Uppistaða hans eru franskar kartöflur,  mjúkur skjannahvítur sósulegur ostur (ystingur) og þykk brún kjötsósa.  Með má vera smávegis grænmeti og smá kjöt.

  Svo skemmtilega vill til að kanadíski poutine-rétturinn er í bókstaflegri merkingu kenndur við Frakka, rétt eins og frönsku kartöflurnar sem hann byggir á. Sumir vilja  meina að franskar kartöflur séu upphaflega komnar frá Belgíu.  Rétt eins og belgískar vöfflur.  Þetta dettur ekki af himni ofan.

  Gjaldmiðill Bandaríkjanna og Kanada er dollar,  táknaður með $.  Bandaríski dollarinn er alþjóðleg mynt.  Ekki sá kanadíski.

  Í sunnanverðum Bandaríkjunum er veturinn hlýr og notalegur.  Veturinn í Kanada er svalur.

  Allir forsætisráðherrar Kanada eru og hafa verið bleiknefjar.  Bandaríkin hafa átt hvíta forseta, hörundsdökkan forseta og appelsínugulan forseta. 

Ódýr matur

  Matarverð í Toronto í Kanada er töluvert lægra en á Íslandi.  Eins og flest annað.  Þar að auki er skammturinn vel útilátinn.  Í stað þess að leifa helmingnum komst ég upp á lag með að kaupa matinn "take away".  Þannig dugði hann í tvær máltíðir.  Matarsóun er til skammar.   Á veitingastað sem heitir Caribbean Taste er - á milli klukkan 11.00 - 15.00 - seldur kjúklingur (BBQ eða karrý) á 610 ísl. kr.  Hann er borinn fram með góðri hrúgu af fersku salati og hrísgrjónum með nýrabaunum. 

  Á Caribbean Taste er maturinn afgreiddur í pappabakka með loki.  Ég gat því snætt inni á staðnum og tekið afganginn með mér.  Það var ljúft að flýta sér hægt á staðnum.  Notaleg ópoppuð reggí-músík hljómaði á góðum styrk.  Á vegg blasti við stór mynd af Bob Marley.

  Grillaður lax er á 728 kr.  Eftir klukkan 15.00 hækkar verðið um 40% eða meir.  Kjúklingurinn er þá kominn í 855 kr. og laxinn í 1080 kall.

  Á nálægum morgunverðarstað fékk ég rétt sem heitir "Simple 2 eggs".  Spæld egg, beikon,  ristaðar brauðsneiðar (önnur með hnetusmjöri, hin með jarðaberjamauki) og stór plastskál með blönduðum ávaxtabitum.  M.a. ananas, jarðaberjum, appelsínum og bláberjum.  Ávextirnir voru heil máltíð út af fyrir sig.   Rétturinn kostaði 837 kr.

  Dýrasta máltíðin sem ég keypti var á Eggspectation. 1360 kr. Hún samanstóð af tveimur lummum (amerískum pönnukökum).  Ofan á þeim var sitthvor stóra og þykka pönnusteikta skinkusneiðin.  Þar ofan á voru spæld egg.  Yfir var heit hollandaise sósa.  Meðlæti voru djúpsteiktar þunnt skornar kartöflusneiðar,  stór melónusneið og tvær þykkt þverskornar appelsínusneiðar (önnur blóðappelsína). 

  Næst dýrasta máltíðin sem ég keypti kostaði 1256 kr.  Hún var á Maja Indian Cuisine, indverskum veitingastað.  Þar fær viðskiptavinurinn að velja sér 3 rétti af mörgum úr tveimur hitaborðum.  Meðlæti er ferskt salat, hrísgrjón og hlussustórt bragðgott nanbrauð.  Ég valdi lamb í karrý, kjúkling í karrý og framandi rétt sem leit girnilega út en var eiginlega eins og ágæt hnausþykk súpa.  Indverski pakkinn dugði mér í 3 máltíðir.      

  Ég fann matvöruverslun sem selur heitan mat úr hitaborði.  Hægt er að velja úr þremur-fjórum réttum sem "rútinerast" dag frá degi.  Stundum lax.  Stundum kjúklingabitar.  Borgað er fyrir réttinn en ekki er rukkað fyrir meðlæti á borð við grænmeti og steikta kartöflubáta.  Verðið er 800 - 900 kr.  

  Algengt verð á hálfslítra bjórdós er 184 kr. 

    

   

Smásaga um ungt fólk

  Hann hafði aldrei farið á dansleik áður.  Frá 16 ára aldri hafði hann þó nokkrum sinnum farið á hljómleika.  En nú var hann mættur á dansleik.  Hann var rétt svo búinn að koma sér fyrir við barinn er að honum vék sér gullfalleg dama.  Hún spurði hvort að hann væri til í dans.  Hann var til í það.  Tók samt fram að hann hefði aldrei dansað.  Hún blés á það:  "Ekki málið.  Við reynum bara að samhæfa einhvern takt."  Það gekk áfallalaust fyrir sig.  Hann var nokkuð sáttur við frammistöðu sína.   Hafði reyndar ekki samanburð.

  Að dansi loknum spurði hún:  "Ertu til í panta einhverja spennandi kokteila á meðan ég skrepp á salerni?"  Hann var til í það.  Hún yrði að velja.  Hann þekkti enga kokteila.  Hún stakk upp á því að hann léti barþjóninn velja.  Hann tók vel í það.

  Eftir nokkra framandi og bragðgóða kokteila lá beinast við að þau færu saman heim til hans.  Þar fækkuðu þau fötum þegar í stað.  Er hún skreið undir sængina til hans hvíslaði hún:  "Nú er komið að fjármálunum.  Semjum um greiðsluna."  Honum dauðbrá.  Varð afar vandræðalegur.  Hikstandi og stamandi stundi hann upp með erfiðismunum:  "Fjármál eru ekki mín sterkasta hlið.  Púff!  Ég þekki ekki taxtann.  Ég hef aldrei lent í þessari stöðu.  Segjum bara að þú borgir mér tíuþúsundkall og málið er dautt."

 

 

Hljómsveitin Týr orðin fjölþjóðleg

  Vorið 2002 hljómaði færeyskt lag á Rás 2.  Nokkuð óvænt.  Færeysk tónlist hafði ekki heyrst í íslensku útvarpi til margra áratuga.  Lagið var "Ormurin langi" með hljómsveitinni Tý.  Viðbrögð hlustenda voru kröftug.  Allt ætlaði um koll að keyra.  Símkerfi Útvarpsins logaði.  Hlustendur vildu heyra þetta "norska lag" aftur.  Já, einhverra hluta vegna héldu þeir að þetta væri norskt lag.  Færeyjar voru ekki inn í myndinni.

  Lagið var aftur spilað daginn eftir.  Enn logaði símkerfið.  Þetta varð vinsælasta lag ársins á Íslandi.  Platan með laginu,  "How Far to Aasgard?",  sat vikum saman í toppsæti sölulistans.  Seldist í 4000 eintökum hérlendis.  Kiddi "kanína" (einnig þekktur sem Kiddi í Hljómalind) var eldsnöggur sem fyrr að skynja að nú væri lag.  Hann bókaði Tý í hljómleikaferð um Ísland.  Hvarvetna var fullt út úr dyrum.  Víða komust færri að en vildu.  Til að mynda í Ölfusi.  Þar voru fleiri utan húss en komust inn. 

  Á skall alvöru Týs-æði.  Hljómsveitin mætti í Smáralind til að gefa eiginhandaráritun.  Þar myndaðist biðröð sem náði gafla á milli.  Auglýstur klukkutími teygðist yfir að þriðja tíma. 

  Í miðju fárinu uppgötvaði Kiddi að Færeyingar sátu á gullnámu: Þar blómstaði öflugt og spennandi tónlistarlíf með ótrúlega hæfileikaríku fólki:  Eivör,  Hanus G.,  Kári Sverris,  hljómsveitir á borð við 200,  Clickhaze,  Makrel,  Arts,  Yggdrasil,  Lena Anderson og ég er að gleyma 100 til viðbótar.  Kiddi kynnti þetta fólk til sögunnar.  Talað var um færeysku bylgjuna.  Eivör varð súperstjarna.  Einstakar plötur hennar hafa selst í 10 þúsund eintökum hérlendis.  Hún fyllir alla hljómleikasali.  Í dag er hún stórt nafn víða um heim.  Hefur fengið mörg tónlistarverðlaun.  Hún hefur átt plötur í 1. sæti norska vinsældalistans og lag í 1. sæti danska vinsældalistans.  Fyrsta sólóplata Eivarar kom út 1999.  Þar heiðraði hún nokkur gömul færeysk kvæðalög.  Þau urðu Tý kveikja að því að gera slíkt hið sama.  Fyrir þann tíma þóttu gömlu kvæðalögin hallærisleg.      

  Ofurvinsældir Týs - og Eivarar - á Íslandi urðu þeim hvatning til að leita fyrir sér enn frekar utan landsteinanna.  Með góðum árangri.  Týr er í dag stórt nafn í senu sem kallast víkingametall.  Hljómsveitin er vel bókuð á helstu þungarokkshátíðir heims.  Að auki túrar hún ótt og títt um Ameríku og Evrópu.  Fyrir nokkrum árum náði hún toppsæti ameríska CMJ vinsældalistans.  Hann mælir spilun framhaldsskólaútvarpsstöðva í Bandaríkjunum og Kanada (iðulega hérlendis kallaðar bandarískar háskólaútvarpsstöðvar - sem er villandi ónákvæmni).

  Hljómsveitin er þétt bókuð út þetta ár.  Þar á meðal á þungarokkshátíðir í Ameríku, Evrópu og Asíu.  Meira að segja í Kóreu og Japan.  

  Vegna bakveiki hefur trommarinn Kári Streymoy af og til helst úr lestinni síðustu ár.  Frá 2016 hefur Ungverjinn Tadeusz Rieckmann verið fastur trommari Týs.  Færeyski gítarleikarinn Terji Skibenæs hefur í gegnum tíðina verið úr og í hljómsveitinni.  Húðflúr á hug hans og hjarta.  Nú hefur Þjóðverjinn Attila Vörös verið fastráðinn í hans stað.

  Söngvahöfundurinn, söngvarinn og gítarsnillingurinn Heri Joensen segir þetta ekki vera vandamál;  að liðsmenn búi í mörgum löndum.  Hljómsveitin var á sínum tíma stofnuð í Danmörku.  Allar götur síðan hafa liðsmenn hennar búið í ýmsum löndum.  Vinnusvæðið er hljómleikaferðir þvers og kruss um heiminn.  Þá skiptir ekki máli hvar liðsmenn eru skrásettir til heimilis. 

 

Álit ferðamanns

  Oft er gaman að heyra eða lesa hvernig útlendir ferðamenn upplifa Ísland.  Á netmiðlinum quora.com spyr ung kona frá Singapore í fyrirsögn:  "Hve dýrt er Ísland?"  Hún svarar sér:  "Stutta svarið er mjög."

  Hún fór í 8 daga hringferð um Ísland.  Kíkti á Vestfirði í leiðinni.  Hún var í 5 manna hópi sem tók jeppa á leigu.  Leigan var 134.200 kall.  Hún hvetur aðra túrhesta á Íslandi til að ferðast saman í hópi til að halda kostnaði niðri.  Jafnframt hvetur hún til þess að keypt sé bílatrygging.  Framrúðan í bílnum sprakk vegna steinkasts.

  Bensínkostnaður var 48.800 kr.  Á veitingastöðum kostar aðalréttur um 3660 kr. Á móti vegur að bensínsjoppur selja heitt ruslfæði á borð við pylsur, hamborgara og franskar.  Kostnaður er á bilinu 976 til 1220 kall.  Mín athugasemd:  Hið rétta er að pylsa kostar víðast á bilinu 400 - 450 kall. Kannski þarf 2 pylsur til að teljast vera máltíð?

  Daman bendir á að hægt að kaupa samlokur í Bónus-verslunum.  Sumar álíka verslanir selji líka heitan mat.  Sennilega er hún að vísa til Krónunnar sem selur heitan kjúkling, sviðakjamma og þurusteik.

  Gistikostnaður hverja nótt á mann var 9760 kall á mann. Notið greiðslukort,  segir hún.  Íslenskar krónur eru verðlausar utan Íslands.    

  Niðurstaða hennar:  Já, Ísland er dýrt.  En hverrar krónu virði!  

        

  

   

Vönduð og metnaðarfull plata

 - Titill:  Oddaflug

 - Flytjandi:  Kalli Tomm

 - Einkunn:  ****

  Lengst af var Karl Tómasson þekktur sem trommuleikari Gildrunnar.  Fyrir fjórum árum eða svo hóf hann farsælan sólóferil;  sendi frá sér plötuna Örlagagaldur.  Þar kom hann fram sem hörkugóður söngvari og prýðilegt söngvaskáld.  Örlagagaldur varð ein söluhæsta plata þess árs.   Nokkuð óvænt vegna þess að ekkert einstakst lag af henni varð stórsmellur.  Þess í stað var það platan í heild sem hlaut svona vænar viðtökur.

  Oddaflug er önnur sólóplata Kalla.  Eðlilega sver hún sig í ætt við Örlagagaldur.  Tónlistin er í humátt að norrænum vísnasöng í bland við rokkaða spretti.  Þetta fléttast skarpast saman í opnulaginu,  Kyrrþeyrinn andar.  Fyrri hlutinn er ljúfur og áferðarfagur óður til náttúrunnar.  Um miðbik skellur óvænt á kröftugur rokkkafli.  Í niðurlagi taka rólegheitin aftur við.  Útkoman er hið ágætasta prog. 

  Þrátt fyrir rafmagnaða rokktakta er heildarsvipur plötunnar lágstemmdur,  yfirvegaður og hátíðlegur.  Sjö lög af tíu eru frumsamin.  Þar af eitt samið með Tryggva Hubner og annað með Guðmundi Jónssyni.  Hann á að auki annað lag og texta.  Tvö eru eftir Jóhann Helgason. 

  Textarnir hafa innihald og geta staðið sjálfstæðir sem ljóð.  Fjórir eru ortir af Bjarka Bjarnasyni - einn ásamt Guðmundi Jónssyni.  Hjördís Kvaran Einarsdóttir er höfundur tveggja.  Jón úr Vör,  Jón Óskar og Líney Ólafsdóttir eiga sinn textann hvert.  Margir þeirra bera sameiginlegan trega og söknuð,  kasta fram spurningum um óvissa framtíð en boða þó von og trú á ástina.  

  Jóhann Helgason, Íris Hólm og Ingibjörg Hólm Einarsdóttir syngja á móti Kalla í sitthverju laginu.  Þau eru einnig í bakröddum ásamt Kalla sjálfum og fleirum.

  Gítarleikur er í höndum Kalla, Tryggva Hubner,  Guðmundar Jónssonar,  Þráins Árna Baldvinssonar og Sigurgeirs Sigmundssonar.  Hljómborðsleik afgreiða Kjartan Valdimarsson, Jón Ólafsson og Jakob Frímann Magnússon.  Bassa plokka Jóhann Ásmundsson,  Jón Ólafsson og Þórður Högnason.  Ásmundur Jóhannsson trommar og Sigurður Flosason blær í sax.  Þetta er skothelt lið.

  Umslagshönnun Péturs Baldvinssonar setur punktinn yfir i-ið;  glæsilegt listaverk.

  Vert er að taka fram að platan er frekar seintekin.  Þó hún hljómi vel við fyrstu spilun þá þarf hún að rúlla í gegn nokkrum sinnum áður en fegurð tónlistarinnar skilar sér í fullum skrúða.

Fátæklegt jólaskraut

  Gistiheimili sem ég dvaldi á í Toronto yfir jólin er staðsett í 2ja kílómetra fjarlægð frá miðborginni.  Engu að síður gat ég ekki þverfótað fyrir spennandi veitingastöðum og óspennandi verslunum af öllu tagi.  Ég tel mig lánsaman að hafa engan áhuga á verslunum - ef frá eru taldar matvöruverslanir sem selja vatn og dagblöð,  svo og búðir sem selja bjór.  

  Í Toronto er bjór seldur í the Beer Store.  Viðskiptavinurinn fær ekki að sjá neinn bjór þegar mætt er á svæðið.  Hann gengur að afgreiðsluborði og tilkynnir afgreiðslumanneskju hátt og skýrt hvaða bjór hann vill kaupa.  Afgreiðslumanneskjan bregður sér þá bak við luktar dyr.  Nokkru síðar birtist hún aftur með bjórkippur í gráum plastpoka. 

  Mér skilst að aðrar verslanir selji annarsvegar léttvín og hinsvegar sterkt vín.  Ég átti ekki erindi í þær.  Sannreyndi ekki dæmið.

  Í miðbæ Toronto var mikill og stórfenglegur jólamarkaður.  Yfirgengilegar jólaskreytingar í ýktasta stíl.  Þeim mun merkilegra er að þar fyrir utan fór lítið fyrir jólaskreytingum.  Á gistiheimilinu sem ég dvaldi á var í setustofu plastjólatré.  Um 1,5 metri á hæð.  Um 30 cm þar sem það var breiðast.  Ekkert skraut.   

  Á rölti mínu um nágrennið sá ég inn um glugga að sami stíll var í öðrum gistiheimilum og hótelum.  Óskreytt jólatré og engar aðrar jólaskreytingar.  Gengt gistiheimili mínu er vegleg verslunarmiðstöð (mall) með tilheyrandi matsölustöðum og verslunum.  Hvergi örlaði á jólaskreytingum.   

  Í Toronto máttu íbúar henda jólatrénu út á stétt 7. janúar.  Um leið máttu þeir henda út á stétt allskonar húsgögnum og tölvum.  Sorphirðan er til fyrirmyndar.

Frétta- og fróðleiksþyrstir Kanadabúar

  Í Toronto er gefið út alvörugefið dagblað sem heitir Toronto Star.  Prentútgáfan selst í 319 þúsund eintökum að meðaltali.  Á laugardögum hoppar salan upp í 420 þús.  Merkilega góð sala í 6 milljón manna borg.  Að vísu reikna ég með að sala blaðsins nái út fyrir staðbundna borgina.  Þannig er það í Bandaríkjunum.  Dagblöð eins og New York Times og Washington Post eru seld víða um Bandaríkin.  Jafnvel utan Bandaríkjanna.  Til að mynda hefur verið hægt að kaupa þau í íslenskum ritfangaverslunum.

  Íbúar Bandaríkjanna eru 326 milljónir.  3ja fjölmennasta þjóð heims.  Til samanburðar er Kanada smáþjóð.  Íbúar 37 milljónir.  Þeim mun athyglisverðara er að söluhæsta bandaríska dagblaðið,  USA Today, selst "aðeins" í 957 þúsund eintökum.  

  Annað söluhæsta bandaríska dagblaðið,  New York Times,  selst í 572 þúsund eintökum aðra daga en sunnudaga.  Þá er salan 1,088 millj. 

  Söluhæsta dagblað Kanada heitir The Globe and Mail.  Salan á því er 337 þúsund eintök að meðaltali.  Þar af er laugardagsblaðið í 355 eintökum.  Rösklega fimmtungur kanadísku þjóðarinnar talar frönsku að móðurmáli.  Munar mestu um að í 8 milljón manna kanadíska fylkinu Quebec er franska ráðandi.  Dagblöð með frönskum texta seljast eins og heitar lummur.  Le Journal de Montreol selst í 233 þúsund eintökum að meðaltali.  Á laugardögum er salan 242 þús. 

  Eflaust segja sölutölur á kanadískum og bandarískum dagblöðum heilmikið um þjóðirnar.  Rétt er þó að undirstrika að hér er lagt út af prentmiðlum.  Öll dagblöðin eru einnig á netinu.  Þar eru þau seld í áskrift.  Einnig fá netsíður þeirra heimsóknir frá öðrum.  Útreikningar eru snúnir.  Talað er um þumalputtareglu:  Fyrir vestan haf megi margfalda heimsóknir á netsíður daglaða með 2,5 á prentað upplag til að fá út heildarneyslu dagblaðsins.. 

  Þetta er samt flóknara.  Við getum borið saman visir.is og mbl.is.  Þessar síður fá álíka mörg innlit.  Munurinn er sá að ýmist efni á mbl.is er aðeins aðgengilegt áskrifendum.  Þar fyrir utan er mikill munur á útbreiðslu prentmiðlanna.  Fréttablaðið nær til meira en tvöfalt fleiri en Morgunblaðið.

   Pappírsbrot kanadísku dagblaðanna er þannig að þau eru álíka breið og íslensk dagblöð.  En um þriðjungi hærri.  Efnisval er aðgreint í lausum "kálfum".  Það er þægilegt.  Þá er hægt að byrja á því að henda kálfunum "Sport" og "Business".   

 

Gleðilegt nýtt ár!

  Ég var í útlandinu.  Eins og jafnan áður þá fagna ég sigri ljóssins yfir myrkrinu í útlöndum.  Að þessu sinni hélt ég upp á hátíð ljóss og friðar í Toronto í Kanada.  Toronto er alvöru stórborg,  sú fjórða fjölmennasta í Norður-Ameríku.  Telur 6 milljónir íbúa.  Nokkuð vænn hópur.  Íbúar Kanada eru 37 milljónir.

  Toronto er friðsamasta og öruggasta borg í Ameríku.  Sem er merkilegt vegna þess að hún liggur upp við New York.  Þar kalla menn ekki allt ömmu sína þegar kemur að glæpatíðni.

  Þetta var mín fyrsta heimsókn til Kanada.  Ég hafði ekki gert mér grein fyrir því hvað bresk áhrif eru mikil þarna.  Munar þar einhverju um að æðsti þjóðhöfðingi Kanada er breska drottningin.  Mynd af henni "prýðir" 20 dollara seðilinn.  Fleiri Breta má finna á öðrum dollaraseðlum.  

  26 desember er stór dagur í Bretlandi.  Hann heitir "Boxing Day".  Þá ganga Bretar af göflunum.  Breskar verslanir losa sig við afgangslager;  kýla niður verð til að geta byrjað með hreint borð á nýju ári.  Viðskiptavinir slást um girnilegustu kaup.  Þaðan dregur dagurinn nafn sitt.  

  Í Kanada heitir 26. desember líka "Boxing Day".  Í Toronto er hamagangurinn ekki eins svakalegur og í Bretlandi.  Í og með vegna þess að fjöldi kanadískra verslana auglýsir og eru merktar stórum stöfum "Boxing Week".  Lagerhreinsunin varir til og með 1. janúar.

 Margir veitingastaðir bjóða upp á enskan morgunverð.  Það er svo sem ekki bundið við Kanada.  Hérlendis og víða erlendis má finna veitingastaði sem bjóða upp á enskan morgunverð.  En það er bresk stemmning að snæða í Kanada enskan morgunverð og fletta í leiðinni dagblaðinu Toronto Sun.  Það er ómerkilegt dagblað sem tekur mið af ennþá ómerkilegra dagblaði,  breska The Sun.  Þetta eru óvönduð falsfrétta slúðurblöð.  Kanadíska Sun reynir pínulítið að fela stælinguna á breska Sun.  Breska Sun er þekkt fyrir "blaðsíðu 3".  Þar er ljósmynd og kynning á léttklæddum stelpum.  Oft bara á G-streng einum fata.  Í Toronto Sun er léttklædda stelpan kynnt í öftustu opnu.     

  Meira og mjög áhugavert varðandi kanadísk dagblöð í bloggi helgarinnar.    

Gleðileg jól!

Heims um ból

halda menn jól;

heiðingjar, kristnir og Tjallar.

Uppi á stól

stendur í kjól

stuttklipptur prestur og trallar.

Veitingaumsögn

 - Staður:  Sægreifinn

 - Staðsetning:  Geirsgata 8 í Reykjavík

 - Réttur:  Kæst skata

 - Verð:  2350 kr.

 - Einkunn: ****

  Sægreifinn er skemmtilega hrár veitingastaður með sterkan persónuleika (karakter).  Hann er í senn "heimilislegur" og heillandi.  Andi stofnandans,  Kjartans Halldórssonar,  svífur yfir og allt um kring.  Hann var bráðskemmtilegur og magnaður náungi sem gustaði af.  Féll frá 2015.  Í hans tíð var ánægjuleg ábót við góða máltíð að ræða sjávarútvegsmál við hann.  Alltaf var stutt í húmorinn.  Hann sá broslegu hliðarnar í bland við annað.

  Eitt af sérkennum Sægreifans hefur verið og er að bjóða upp á kæsta skötu og siginn fisk.  Skata er svipuð frá einum veitingastað til annars.  Hjá Sægreifanum er hún frekar mild.  Með á disknum eru saltfisksbitar,  kartöflur,  hamsar og tvær rúgbrauðssneiðar með smjöri.  Í eftirrétt er hrísgrjónagrautur með rjóma og kanil,  kenndur við Steingrím Hermannsson,  fyrrverandi forsætisráðherra.  

  Einn af mörgum kostum Sægreifans er hófleg verðlagning.  Enginn veitingastaður á höfuðborgarsvæðinu býður upp á hagstæðara verð á skötumáltíð í ár. 

  Ég geri tvær athugasemdir við skötu Sægreifans:  Annarsvegar er skammturinn alltof ríflegur.  Það er ekki möguleiki að torga nema helmingi hans.  Þrátt fyrir að troða í sig löngu eftir að maður er orðinn saddur.  Hinsvegar sakna ég þess að fá ekki rófubita með.  Í sælli minningu á ég kæsta skötu á Sægreifanum með rófubita. 

Veitingaumsögn

 - Veitingastaður:  Rakang

 - Staðsetning:  Hraunbær 102A í Reykjavík

 - Réttur:  Tælenskt hlaðborð

 - Verð:  2000 / 2800 kr. 

 - Einkunn:  ****

  Rakang er tælenskur veitingastaður,  staðsettur í sama húsnæði og áður hýsti veitingastaðinn Blástein.  Hann rak Ásgeir heitinn Hannes Eiríksson.  Þetta er rúmgóður staður sem skiptist upp í nokkra sali.  Á góðum helgardegi var boðið upp á dansleiki.  

  Fyrir ókunnuga er erfitt að finna staðinn.  Hraunbær 102 teygir sig yfir nokkur hús í grennd við Orku bensínsölu.  Til að finna 102a þarf að keyra niður fyrir eitt húsið. 

  Asísk hlaðborð eru hvert öðru lík.  Enda eru þau iðulega blanda af tælenskum mat, víetnömskum og kínverskum.  Hlaðborðið á Rakang samanstendur af kjúklingabitum í sósu,  þunnt skornu nautakjöti í sósu,  djúpsteiktum svínakjötstrimlum,  djúpsteiktum fiski,  djúpsteiktum vængjum og tveimur núðluréttum með grænmeti.  Meðlæti eru hvít hrísgrjón,  græn karrýsósa,  rauð karrýsósa og súrsæt sósa. 

  Maturinn er bragðmikill og góður.  Á borðum eru flöskur til að skerpa enn frekar á bragði.  Þær innihalda soyja sósu,  sterka chilli sósu og sterka mayones sósu.

  Enginn laukur er í matnum,  ólíkt því sem algengt er í asískum mat.  Þeim mun meira er af grænmeti á borð við gulrætur, papriku og blómkáli. 

  Í hádegi er hlaðborðið á 2000 kr.  Á kvöldin er það 2800 kall.  Innifalið er kaffi og gosdrykkir.

  Ljósmyndirnar njóta sín betur ef smellt er á þær.

Keith Richards hættur að drekka

  Enski gítarleikarinn Keith Richards hefur sett tappann í flöskuna.  Hann er best þekktur fyrir að spila í the Rolling Stones.  Áratugum saman neytti hann eiturlyfja af öllu tagi ásamt því að vera meira og minna blindfullur í bland.

  Keith verður 75 ára núna 18. desember.  Fyrir nokkrum árum lagði hann eiturlyfin á hilluna.  Ástæðan var sú að þau veittu honum ekki sömu vímu og áður.  Hann vildi meina að eiturlyfin í dag séu ómerkileg og blönduð fylliefnum.  Áður hafi þau verið hrein og góð og gefið snarpa vímu.

  Nú hefur Keith staðfest við bandaríska tímaritið Rolling Stone að hann sé hættur að drekka áfengi.  Reyndar sé hann búinn að vera edrú í heilt ár.  Hann segir þessa ákvörðun ekki hafa breytt neinu.

  Hinn gítarleikari Stóns,  Ronny Wood, er á öðru máli.  Keith sé miklu ljúfari í dag og jákvæðari gagnvart nýjum hugmyndum.  Áður gnísti hann tönnum.  Núna tekur hann uppástungum opnum örmum með orðinu:  "kúl!"  

  Keith viðurkennir að þrátt fyrir að hann sé hættur að drekka þá sötri hann bjór og fái sér léttvín. 

 

Flottar augabrúnir - eða þannig

  Fagurlega mótaðar augabrúnir eru höfuðprýði.  Þetta vita konur - umfram karlmenn (þeir taka yfirleitt ekki eftir augabrúnum).  Á síðustu árum hefur færst í vöxt að konur skerpi á lit augabrúnanna.  Jafnvel með því að láta húðflúra þær á sig.  Sumar nota tækifærið og breyta lögun þeirra og/eða færa þær úr stað.  

  Hér eru nokkur skemmtileg dæmi: